{   آدم‌هایی که غرق می‌شوند یکهو زیر پایشان خالی می‌شود، یکهو انگار وسط آب راهشان را گم می‌کنند و تا بخواهند بچرخند و ساحل را پیدا کنند یک موج می‌خورد توی صورتشان و یک چیزی می‌کشدشان پایین و دست و پا می‌زنند و تمام.  }


من این کتاب را با حجم زیادی تعریف که شنیده بودم خواندم. و خب در آن حد نبود.
اما خوب بود. پرکشش بود. قصه‌گوست و از مهمتر یک داستان بی‌ادا است. نویسنده پشت بازی با کلمات و خرده‌داستان‌های بیهوده و شاعرانگی قلم پنهان نشده.
با داستانی خالص روبرو هستید.
        

          دوستی شمالی دارم که فیلم‌نامه‌ای عجیب برای ساختن دارد. فیلم‌نامه‌ای که از ابتدای خلق شدنش شاهد بالا و پایین‌هایش بودم تا متنی استخوان‌دار و درگیرکننده شد.
داستان سخت‌پوست برایم در نگاه اول، شباهت بسیاری به مود فیلم‌نامه‌ی دوستم داشت. نویسنده‌ی این کتاب هم شمالی است و چه جاهای عجیب و قصه‌های نابی دارد این پهنه‌ی شگفت‌انگیز.
نویسنده با تسلط بر پیرنگ و شخصی‌نویسی، احوالات یک خانواده را از سمت یک راوی که تا میانه جنسیتش هم چندان مهم نیست، روایت می‌کند. کار، فضاسازی و شخصیت‌پردازی جالبی دارد و از آن مهم‌تر مود و حال و هوای این داستان است. از شروع تا پایانش، صدای گیلانی‌ها و مازندرانی‌ها توی گوش می‌پیچد. بوی شرجی شمال در مشام آدم است. بوی آدم‌های شمالی. بوی گل‌های کنار جاده. بوی دریا. بوی مردن!
تصمیم آخر شخصیت اصلی و اوج داستان، قابل پیش‌بینی بود و البته به نظرم می‌شد پایان متفاوت و موثرتری هم برای این داستان خوب ساخت.
        

          اول از همه جلد کتاب در کمال سادگی بچه‌گانه‌ای، زیبا و سپس جمله‌ی آغازین داستان «پدر با آخرین باران تابستانی برگشت.»
دریا، در بکگراند داستان پیوسته پررنگه و همه‌چیز بهش گره خورده. فضاسازی داستان؟ عالی. تو ذهنم، کنار سینا(پسر کوچک خانواده و روایتگر) ایستاده بودم و مثل خودش عمدتاً در سکوت نظاره‌گر بودم.


شیوه‌ی روایت و رفت‌وشد بین سال‌های۷۶-۷۷ دهه‌ی هفتاد و عقبه‌ی داستانی، ارتباط اعضای خانه، انفعال مادر و کمرنگ بودنش، چالش‌های امین ،فرزند بزرگ، با پدری که جایگاه قهرمان‌گونه‌‌ای نزد همسر و بچه‌هاش نداره و نماد سرخوردگی و شرمساریه و از اینور، تاریخ خاص ۱۷شهریور نودوپنج. فصل‌های کوتاه و آسان‌خوان کتاب بین این دو بازه در نوسان‌اند. که خیلی شیوه‌ی روایت جذابی بود و از پرش‌های به دهه‌ی هفتاد، با کاراکترها بیشتر و بهتر آشنا میشدی(back story) و فضاسازی قدم‌به‌قدم کاملتر میشد و‌ با بازگشت به تاریخ هفده شهریور نودوپنج سنگینی و تاکید بر اون، بیشتر میشد.


داستان خیلی غم‌انگیز بود برام؛ از دل زندگی بود و با این سوال تنهام گذاشت که آیا آدم‌ها می‌تونند به اون چیزی که ازش بیزارند ولی به جبر زمانه، بیشترین تماس رو باهاش داشته‌اند و کامل یادش گرفته‌اند و ناخواسته زندگی کرده‌اند، تبدیل نشن؟
        

          کتاب به شدت روان و سبک با  قلم و تصویر سازی و نگارش عالی،
پرش داستان رو دوس نداشتم، از لحاظ محتوا و داستان انتظار بیشتری داشتم که براورده نکرد.
        

          متاسفانه لذتی از خوندن این کتاب نبردم.

نقطه مثبت: سبک نوشتاری.

نقاط منفی: تمام شخصیتا تک‌بعدی بودن و من دلیل منطقی ای برای خیلی از رفتاراشون پیدا نمی‌کردم. وجود وقایعی که هیچ کمکی به پیشبرد داستان نمی‌کردن. هماهنگ نبودن واکنش شخصیتا با اتفاقی که افتاده، مثلا ری‌اکشن خیلی بد به یه اتفاق کاملا عادی و برعکس، ری‌اکشن خیلی عادی به یه اتفاق خیلی بد. 

برداشت من از داستان این بود که می‌خواست نشون بده بچه‌ها ناخودآگاه چقدر شبیه به والدین‌شون می‌شن و از طرف دیگه هم تقابل فقیر و پولدار و نحوه برخورد این دو گروه بود. ایده جذاب بود اما من اصلا دوستش نداشتم و به کسی هم پیشنهادش نمی‌کنم.
        

          یک داستانِ بلندِ جان‌دار
سعی کردم تحت تاثیر تعریف‌ها قرار نگیرم و نظر مستقل داشته باشم. 
«سخت‌پوست» شاهکار و خارق العاده است؟ خیر. 
ارزش خواندن دارد؟ بله، از چند جنبه.
در «سخت‌پوست» با داستانی درست و به اندازه مواجهیم. فضاسازی قوی از نقاط قوت نویسنده است که کاملا در خدمت داستان درآمده. فلش‌بک‌ها شخصیت‌ها را تا حد قابل قبولی می‌شناساند و ارجاعات تاریخی معاصر بر باورپذیری داستان و ارتباط مخاطب می‌افزاید. 
ساناز اسدی «سخت‌پوست» را در قله شروع کرده و در قله تمام می‌کند. گیرم بین این دو قله مسیر کسالت‌باری پیموده شود. زندگی مگر همین نیست؟

بعد از اتمام کتاب فکر می‌کردم، ما چه آسان شبیه کسانی می‌شویم که نمی‌پسندیمشان...
        

          پدر با آخرین باران تابستانی برگشت..
این کتاب برای من از همان ابتدا خاص و متفاوت بود‌. داستان زندگی یک خانواده شمالی که با توصیفات دقیق و فضاسازی عالی من را با خود همراه کرد و باعث شد به ناگاه خودم را لب دریا تصور کنم. بیانگر آن روی سکه زندگی در شمال .
برایم بسیار ناراحت کننده بود و با خواندنش غم عجیبی به دلم نشست. پدری که برعکس خیلی از زندگی ها قهرمان خانواده نبود، پسری که هیچ جوره با پدرش کنار نمی آمد، مادری که منفعل بود و پسری که از این مسائل آسیب دیده بود و به یکباره همه خشم خود را خالی کرد..

دلایل بعضی کارهای شخصیت ها را درک نمیکردم و نتوانستم به خوبی با یک شخصیت همذات پنداری کنم. ولی در مجموع یک کتاب زیبا با پایانی غیر منتظره و شگفت انگیز بود.
        

          بوی خیسی دریا و صدای آب مثل غم و سرخوردگی جاری در سراسر داستان و مثل پیچیدگی و رنج مواجهه با پدر تمومی نداشت. حس و حالم بعد از پایان کتاب یه جوریه که اسمی براش ندارم. نمی‌دونم چیه دقیقا… سنگینه و غمناکه و در عین حال یه جور مسخره‌گی و پوچی هم قاطیشه انگار.
قاعدتاً کتاب باید در یک نشست تموم می‌شد ولی یه جاهایی حس می‌کردم نمی‌تونم ادامه بدم. حدسی که دارم مربوط می‌شه به ارتباطم با دریا و زیادی و بزرگیش که بیشتر وقتا ناخوشاینده برام.
        

          اوضاع خانواده بعد و قبل از مرگ پدر و تاثیراتی که روی زندگی پسراش داشته
        

          سخت‌پوست بیشتر از هرچیزی از پدر بودن حرف می‌زنه. از پدر تیپیکال ایرانی که خودش رو در جایگاه نقش اول بازی مردسالاری می‌بینه. پدری که بچه‌هاش رو سال به سال می‌بره یک رستوران معمولی و با به‌به و چه‌چه می‌گه:« ببینید کجا آوردمتون!»
پدری که می‌ره ژاپن و سر یه سال، شکست‌خورده برمی‌گرده اما هیچ جوره زیر بار شکست نمی‌ره چون:« ماهی سفیدهای شمال خودمون رو هیچ جای دیگه ندارن.»
پدری که برای پول بادآورده "برنامه‌ها" داره و قهرمان زندگیش محمدعلی کلی‌ه. 

و در مقابل اون یک خانواده‌ی باز هم تیپیکال ایرانی هستند. یک پسر بزرگ که تمام زندگیش جلوی پدرش رقص پا رفته، از زیر مشتاش جا خالی داده و اون وسطا یکی دو تا هم مشت پای چشم پدرش خوابونده. 
یک پسر کوچکتر که به نظر من بار زنانگی زیادی داره،  همیشه خارج از رینگ وایستاده و از اون پشت یواشکی گاهی پدر و گاهی برادرش رو تشویق کرده. 
و خب در نهایت یک مادر که خیلی عامدانه بهش یک نقش منفعل تعلق گرفته. 

سخت‌پوست بیشتر از اینکه یک رمان، داستان یا ناولا باشه به نظرم یک مطالعه از ابژه‌هاییه که برای ایرانی‌ها بسیار قابل‌لمس هستند. یک case study در مسئله‌ی شخصیت‌پردازی که این روزها برای من خیلی خیلی مهم شده!
        

          زندگیِ واقعی همین‌طوریه. این مهم‌ترین جمله‌ایه که در وصف این نوولای عزیز میتونم بگم. کتاب رو سه ساعته خوندم، کجا؟ مقابل شالیزاری در مازندران. خوشحالم کتاب من رو توی این زمان و مکان مناسب انتخاب کرد. ساناز اسدی خیلی واقعی نوشته، نه اینکه خاطرات خودش باشدها (که بعید نیست، مثلا همون ماجرای خاش‌گیر که در مختصات شمالِ ایران از مهم‌ترین المان‌هاست. :)) انگار تجربه‌های زیسته‌اش در مازندران را جمع کرده و در قالب فوق‌العاده‌ای پیاده کرده.
چیزی که برام جالب بود، دیدنِ پسری بود که بی‌نهایت به پدرش شبیه بود و در عین حال از همه‌ی اون ویژگی ‌های پدرش بیزار و فراری بود.
به شخصیت مادر نقد دارم، خیلی منفعل بود. خیلی بیکار بود. خیلی دور بود.
شخصیت پدر و امین دقیقا طوری بود که باید، همه‌چیزش به قاعده و به‌جا.
و اینکه فکر می‌کردم راوی یعنی سینا رو شناختم ولی پایان‌بندی قصه رسید و آتیش زد به همه‌ی شناخت‌ها =)))).
هعی. دوستش داشتم. اندازه سه ستاره. نه بیشتر.
پیشنهادش می‌کنم؟ بله، شاید.
        

          "پدر دوباره بازگشت، اما اینبار از گور"
سخت پوست، درباره ی رفتن و بازگشتن های مکرر پدرِ راوی داستان است. بخش اول کتاب از ٣ مهر ٧۶ آغاز می شود، زمانی که داوود به طور ناگهانی بعد از یکسال از ژاپن بازمی گردد. سفری که قرار بود ۴ سال طول بکشد. بخش دوم کتاب به ١٧ شهریور سال ٩۵ می رود. بارانی سیل آسا در شمال ایران آغاز می شود که باعث می شود خاک رم کند و گورستانی را پس بدهد؛ از جمله قبر داوود را. به همین ترتیب، بخش های فرد کتاب به زمان گذشت و بخش های زوج، به زمان حال بر میگردد. 
باوجود اینکه معدود کتاب هایی از نویسندگان ایرانی برای من جذاب بوده، به این کتاب بسیار علاقه مند شدم. الآن بعد از گذشت چند روز از تمام شدنش، هنوز هم حال و هوا و حس خوبش همراهم است.
ساناز اسدی، نویسنده ی کتاب، در دانشگاه هنر تهران تئاتر خوانده و این دومین کتابی ست که از او منتشر شده است. اولین کتابش، مجموعه داستانی با عنوان" نیازمندی ها" بوده است.
        

          "پدر با آخرین باران تابستانی برگشت" 
سخت پوست داستانی که شروع فوق‌العاده، بطن متوسط و پایان غافلگیر کننده‌ای داره.
کتاب در مورد یک خانواده‌ی چهارنفره‌ی شمالیه که از زبان پسر کوچک خانواده گفته میشه.
شروع غافلگیر کننده‌ی بیرون زدن جسد از خاک باعث شد که من این کتاب رو بخرم ولی میتونم بگم که در ادامه تقریبا با یه داستان با ریتم مستقیم و حتی بعضا کمی حوصله سربر رو به روی هستیم؛ در مورد پدر و پسری که دائما در حال کلنجار رفتن با همدیگه هستن و نهایتا آسیبی که مادر و پسر دیگه‌ی خانواده میبینن.
من از خوندنش پشیمون نیستم و احساس میکنم که برای استراحت دادن به ذهن، کافی و حتی خوبه ولی به طور کلی پیشنهادش نمیکنم.
پایان داستان با اینکه بی مقدمه اتفاق افتاد اما غافلگیر کننده و جالب بود.


        

          داستان سخت پوست در واقع بر پایه تعریف نوستالژی میگذره، اتفاقات و خاطراتی که در دهه ی هفتاد گذشته و وقتی شخصیت اصلی کتاب از پدرش حرف میزنه پدرش رو با اون خاطرات در ذهن میاره ،و این حتما برای خواننده ای مثل من که اهل نوستالژی بازیه شیرینه.
وقتی از دریا حرف میزنه و شنا  در دریا حضورت رو در اون صحنه ها حس میکنی.
اما مسئله ای که با داستان دارم اینه که انگار نویسنده ما رو آگاه به قصه فرض کرده و تصمیم گرفته یک چیزهایی رو برای ما تعریف نکنه ؛ مثل اینکه شخصیت امین با پدرش مشکل داره و ما نمیفهمیم ریشه این مشکل کجاست! 
اما مسئله واقعی در پایان بندی کتابه اتفاقی در انتهای کتاب میفته که هیچ نشونی ازش در داستان وجود نداره، انقدر عجیبه که من حتی فکر میکنم لابد من متوجه نشدم که دلیل این اتفاق چیه و حتما یک جایی دلیلش توضیح داده شده و این مسئله به نظرم داستان رو از جذابیت خودش میندازه.
        

          جمله‌های توصیفی کوتاه و منقطع و بدون روح. نثرش خیلی برام خسته کننده و مصنوعی بود، شبیه تمرین‌های کلاس اصول داستان‌نویسی رو قاعده ولی کسالت آور. نصفه نیمه خوندم 
        

          رابطۀ امین و داوود من رو یاد رابطۀ آیدین و پدر در سمفونی مردگان می انداخت.
روایت ساده ای بود از انتقامِ عقده های کسانی که زندگی بهشون تحمیل شده از کسانی که به اصطلاح، مرفه بی درد نامیده می شن.
        

          داستان شروع چشمگیری داشت ،
روایت داستان به شکلی بود که ذهن ما مدام در پی بازگشت های پدر میچرخید ، اما آنچه بیشتر به چشمم آمد بازگشت کالبد پدرها به فرزندان بود ... و در روایت هم ، آخرین بازگشت پدر  بازگشتش به کالبد پسران و ادامه دادن به زندگی از طریق سینا و امین بود ...
و در نهایت میرسیم به همان داستان تکراری که ته مایه ی خیلی از نوشته های اخیره ، اینکه  تو در نهایت همونی میشی، که خودت منتقدشی!
        

          نوولایی خوب از یک خانواده اهل شمال کشور، به نقل از پسر کوچک خانواده که شخصیت پدر در آن نقش پُر رنگی دارد.
روند داستان تغریبا غمگین است و خانوم اسدی به شکلی واقعی سبک زندگی و فضا و اتفاقات رو شرح دادن.
داستانی که می تواند نقاط اشتراک زیادی با زندگی روزمره ما داشته باشد.
        

          یادم نیست کیا تعریفشو می‌کردن، ولی یادمه زیاد اسمشو شنیدم. ولی چی بود واقعاً ؟!
داستان خاصی نداشت. شاید برای یک بومی شمالی معنادار باشه، ولی بنظر من، نه. در نگاه من جز این نبود که با پررنگ کردن اشتباهات یک پدر (که بنظرم اشتباه هم نبودن خیلیاش!) داشت مفهوم پدر رو نشونه می‌گرفت. رفت و برگشت‌های زمان داستان جالب بود. شروعش جذاب بود و آدم منتظر یک داستان سورئال بود ولی خب در ادامه نویسنده چیز زیادی برای عرضه نداشت.
        

          قصه اما ، قصه ی درد است ...! 
این کتاب ، داستان تفاوت ها و اختلاف نظر ها میان پدر و پسری است  که می توانستند بهترین دوستان یکدیگر باشند ...!