یادداشت‌های مِرگان آبد (16)

          کتاب سوال‌های خوبی مطرح می‌کنه اما برای پاسخ، از دریای‌ اندیشه‌ی هر فیلسوف مشتی آب برمی‌داره که تا به مخاطب برسه چیزی ازش باقی نمونده! بنابراین دردی از نوآموز فلسفه دوا نمی‌کنه، اما برای کسی که فلسفه می‌دونه می‌تونه جالب باشه چون از پنجره‌ی تازه‌ای به اندیشه‌ی فلاسفه نور می‌تابونه
        

          ایگنیشس جی. رایلی، قهرمان داستان، نمادی از مقاومت در برابر جامعه مصرف گرا و بی هدف است. تول با مهارت بینظیری، فضای نیواورلئان را زنده میکند و خواننده را به دنیای پر از تضاد و تناقض شخصیتهایش میکشاند.


« در دنیایی پر از آشفتگی و بی معنی، یک نابغه شکست خورده تنها راه نجات را در نوشتن می‌بیند»
        

          پیش‌بینی نشده، هیجان‌انگیز، شوکه‌کننده، پایان‌ فوق‌العاده!
        

          براى بار دوم برادران رو خوندم و بار اول با ترجمه صالح حسينى و 
اين بار با ترجمه پرويز شهدى 
كه قطعا پيشنهاد من ترجمه دومه
اگر قبلش جوان خام رو خونده باشيم متوجه مى‌شیم که در اینجا هم مانند جوان خام، ما مواجهه‌ی پدر و پسر رو تقریبا در شرایط مشابهی داریم و وجه اشتراک در هر دو بنظرم اینه که فرزندی که رو در روی پدر قرار می‌گیره فرزندی‌ست که ناخواسته و کنارگذاشته شده‌ست.

سه برادر داستان،
دومی (ایوان) روشنفکر شكاك و بى اعتقاد به مسيح
سومی (آلیوشا) با ايمان و معتقد به مسيح
و اولی (دیمیتری) كه برادر ناتنى‌ست فردی شهوتران و گناهکاره
که در انتها برادران در پی نجاتش هستن 
و خود دیمیتری که نجات رو در کیفر دیدن و رنج کشیدن می‌بینه

و البته برادر چهارمی( اسمردياكوف) که گویا فرزند نامشروع پدر هست هم حضور داره و در اتفاقاتى كه از سر مى گذرونن نقشى اساسى داره 

بنظر من يكى از قدرتمندترین بخشهاى داستان، دیالوگ بین ایوان و آلیوشاست و این بحث هم در نتیجه‌ی سوالی‌ست که پدرشون پرسیده : آیا خدایی وجود داره؟

اگر داستايفسكى مى خواست در اين مكالمه صرفا ناظر باشه، بنظرم مى بايست به صحبتهاى ايوان( شعر و ادعانامه و افسانه بازپرس) پاسخى در همان حد قوى و كوبنده (از طرف آلیوشا ) داده مى شد و قضاوت رو در نهايت  به مخاطب واگذار مى كرد كه در جدال شك و ايمان با ايوان همدل‌تره یا با آلیوشا. که البته این هم مستلزم این بود که شخصیت آلیوشا کمی قوی‌تر و استخون‌دارتر شکل می‌گرفت.

این کتابیه که قطعا برای دوباره خوندن انتخابش می‌کنم👌🏽
        

          اگر ضربه‌ی پایانی و آیرونیک ( با نام اثر ) این کتاب نبود، با خودم می‌گفتم حیف وقتی که گذاشتم برای خوندنش. امااااااا این پایان، امان از این پایان!  این پایان از اون پایاناست که رهاتون نمی‌کنه! از کتاب می‌زنه بیرون و بیخ گلوتون رو می‌چسبه. یا شایدم روی قفسه‌ی سینه‌تون سنگینی کنه! یا شایدم توی یه آهنگ از شجریان خودش رو تکرار کنه! خلاصه اینکه خودشو ادامه می‌ده، و در ما دریچه‌ای به جهان باز می‌کنه که من معتقدم درش معرفتی عمیق نهفته است.
راستش یه جورایی یاد پیرمرد و دریای همینگوی هم افتادم. این یک‌جا جمع شدن موفقیت و شکست، رسیدن و نرسیدن، یافتن و نیافتن، … و درک این معرفت که گاهی نرسیدن بسیااااار بزرگ‌تر و کامل‌تر از رسیدنه، گاهی نرسیدن انگار همزمان دو فعل رو در خود صرف می‌کنه؛ هم رسیدن، و هم نرسیدن!

می‌شه تا صبح درباره‌ش حرف زد بی این‌که از مست‌کنندگی این ادراک ذره‌ای کاسته شه…
        

          من پنج ستاره رو به خاطر مضمون اثر و اندیشه‌ی ژرف خانم سانتاگ می‌دم. به ترجمه و ویراستاری ۳/۵ می‌دم.
        

          کتاب سیاوش در آغوش آتش حاوی ادامهٔ داستان سیاوش و آزمون مشهور اوست که از آن سربلند بیرون آمد. حالا سیاوش برای اثبات توانایی‌هایش به کاووس و دوری از سودابه، به درون آتشی دیگر قدم می‌گذارد؛ آتش جنگ ایران با توران. همه‌چیز در داستان سیاوش گرد هم آمده است؛ تراژدی، عشق، نفرت، جنگ، خیانت، دورویی، انتقام و... . داستان سیاوش را یکی از تراژدی‌های شاهنامه دانسته‌اند که فاجعه‌ای بزرگ در آن روی می‌دهد؛ کشته‌شدن شاهزاده‌ای ایرانی به‌دست تورانیان؛ کسی که آیین سوگ سیاوش، سیاوشان یا سووشون به یاد او هنوز هم در بعضی از روستاهای ایران برگزار می‌شود و معروف است که با ریختن خونش بر زمین، گیاهی به نام «پر سیاوشان» روییده که روی برگ‌هایش سر بریدهٔ سیاوش دیده می‌شود. محسن دامادی در کتاب سیاوش در آغوش آتش، همهٔ وقایع منجر به مرگ سیاوش را شرح داده است. این کتاب ترکیبی از شعر و نثر است.

مجموعهٔ «داستان‌های شاهنامه» آثاری را در بر می‌گیرد که با قلم محسن دامادی و به‌قصد آشناکردن مخاطب عام با داستان‌ها و ابیات شاهنامه نوشته شده‌اند. نویسنده در هر یک از جلدهای مجموعهٔ یادشده، یکی از روایت‌های این اثر سترگ را بازنویسی کرده و کوشیده است تا در تمامی جلدها، رسم امانت را به‌خوبی به‌ جا آورد و در کنار ارائهٔ شرحی از مجموعهٔ ابیات، خودِ بیت‌ها را نیز در اختیار مخاطب قرار دهد.

از #طاقچه
        

          تا شصت درصد کتاب که پیش رفتم فکر می‌کردم ژانر کتاب سورئاله  و بعد با خودم گفتم شایدم تم روانشناسی داره و شخصیت اصلی داستان پارانویا ! 
جلوتر متوجه شدم که چقدر عرفانیه و استفاده از داستان‌های عرفانی شمس و مولانا و عطار و دیگر المان‌ها وسیله نیست و می‌تونه هدف کتاب باشه !
جاهایی در خلال کتاب و در پند پایان هم « قصه گفتن و نوشتن و نوشته» رو همردیف زندگی و به قدر زندگی شگفت‌انگیز می‌دونه و حتی تنها وسیله و تنها روش برای خود بودن!

الان که کتاب رو تمام کردم اینجوری‌ام که حدس‌هام خیلی هم بیربط نبودن چون توی همه‌شون گمگشتگی و به تبعش میل به هویت داشتن و در جستجوی خود بودن مشهوده! اونجا که ارتباطتت رو با خودت و واقعیت خودت و زندگیت از دست می‌دی به سورئال پناه می‌بری آگاهانه ( با دیدن فیلم و خوندن کتاب و مصرف مواد و …) یا ناآگاهانه ( و در اثر بیماری‌های روحی روانی )! 
از طرفی هم سرودن،نوشتن، خلق کردن، خالق بودن، همه‌شون نتیجه‌ی تجربه‌ی نوعی فقدانه! حتی به قدر لحظه‌ای! حتی بقدر لحظه‌ای همدل و همدرد شدن با فقدان‌دیده! نتیجه‌ی فقدان تعادل در لحظاتی از زندگی‌یه! 
از دست دادن تعادل در احساسات مثل جریحه‌دار شدنمون موقعی که کودکی رو در حال دستفروشی در سرمای زمستون می‌بینیم!( البته اگه کثرت این صحنه‌ها ما رو سِر نکرده باشه )
 عدم تعادل در ادراک وقایع زندگی مثل سرخورده شدنمون وقتی که همه‌ی مدارک قانونی به نفع موکلمونه و رای نمی‌گیریم چون به دست‌هایی که نمی‌بینیمشون اما درکارند عادت نکردیم!
 عدم تعادل در فهم و شناخت خود مثل تجربه‌ی گمگشتگی مثل وقتی که همه‌ی اهدافمون رو تیک زدیم اما هنوز هم به احساس رسیدن نرسیدیم!
همه‌ی این تجربیات می‌تونه شاعر رو تحریک ‌کنه به سرودن! نویسنده رو به نوشتن و خبرنگار رو به تهیه گزارش! و خلق می‌تونه علاوه بر خودِ « بودن » به « خود بودن»مون کمک کنه!
از معدود کتابایی بود که وادار به نظر نوشتنم کرد! حتما تعادل من هم به هم خورده و کمی به خودم نزدیک‌تر شدم!
        

          مگر آدم می‌تواند چشم‌هایش را ته رودخانه باز کند؟ آن‌جا تاریک نیست؟ گیاه ندارد؟ ماهی چطور؟ از آن‌جا می‌شود آسمان را دید که حتماً دیگر آبی نیست. ته آب چطور می‌شود فهمید که امروز چند شنبه است؟ نباید صداهای زیادی داشته باشد. آن‌جا گوش‌های آدم پر از مورچه نمی‌شود و کرم‌ها و مارمولک‌ها توی دهان آدم وول نمی‌خورد. زیر سقفی با گچ‌بری‌های آب، در اتاق‌هایی با دیوارهای آب، هیچ‌کس نمی‌تواند بفهمد که دیگری دارد گریه می‌کند...
        

          "من نمیتونم روی اتفاقات گذشته تاثیری بذارم، ولی تصمیم گرفتم از وابستگی های شدید آینده دوری کنم. هرگز دوباره خودم رو گرفتار حس کودکانه‌ی در آغوش گرفته‌شدن نمی‌کنم."
        

          قصه‌ی آواز پر جبرئیل سفر معنوی نفس آدمی است، داستان مشاهدات سالک است، که شباهتهای بسیاری با داستان پرندگان دارد.
با صدای مریم محبوب گوش دادم و با شرح و تفسیر محسن کدیور به جون و دلم نشست!

 «گفتم این قریه که حق تعالی گفت: اخرجنا من هذه القریة الظالم اهلها» چیست؟ گفت: آن عالم غرور است و کلمه‌ی صغری نیز قریه ای است زیرا که خدای تعالی گفت: «تلک القری نقصه علیک منها قائم و حصید» آنچه قائم است کلمه است و انچه حصید (از میان رفته) است هیکل کلمه (بدن) است که خراب می ‌شود، و هرچه زمان ندارد، مکان ندارد، و هرچه بیرون از این هردوست کلمات حق است کبری و صغری» و چه زیبا تفسیر کرد قریه‌ای که اهل آن ظالمند و دعا می‌کنیم خدا ما را از آن خارج کند دار غرور است و کلمه‌ی صغری یا جان ادمی خود قریه‌ای است قائم و باقی که بدن و هیکل او فانی است.
        

          بهترین اثر نویسنده‌ست ، ۹ تا داستان کوتاه داره که در تمام اون‌ها انسان می‌خواد به عشق پناه ببره. اگر تا حالا از مندنی‌پور نخوندین در جریان باشید که با داستان‌هایی طرفید که گاها حتی نیاز به رمزگشایی هم دارن، کاراکترها زبانی سراسر شاعرانه دارن و اگر به شعر علاقه دارید عاشق این کتاب می‌شید!
        

          به محض این‌که شغلی پیدا می‌کنید که مورد علاقه‌تان نیست، هر چه‌قدر هم مقاومت نشان بدهید باز به آن وابسته می‌شوید. الکی یک مهارت نامربوط کسب نکنید، بی‌خود اطلاعات تخصصی جمع نکنید و در هیچ کاری استاد نشوید. خوردن انگ «واجد شرایط» برابر است با بدهکار شدن به زندگی.
        

          جالبه که این نوولا نیمه‌فانتزی_نیمه‌رئالیستی‌یه
در شروع داستان وقتی داره مدرسه علمیه ( همون حوزه علمیه‌ ) رو توصیف می‌کنه ، توصیفی که ارائه می‌ده منطبق بر واقع‌ست و اینجا قسمت رئالیستی کتابه و در ادامه وارد بخش فانتزی کتاب می‌شیم!
من به اندازه‌ی سه ستاره و نصفی پیشنهاد می‌کنم!☕️
        

          داستان یه خانواده روستایی در جنگ جهانی دومه . اورکینی در نقد حکومت‌های تمامیت‌خواه موقعیت‌هایی خلق کرده که تلخ و طنزآلوده! همون گروتسک خودمون🙂
        

          این کتاب رو به همه‌ی دوستانی که مخاطب شعر مدرن هستند پیشنهاد می‌کنم!
محشره🤌🏼