یادداشت‌های فهیمه ایمانی (22)

ریزه
          ریزه
نویسنده و تصویرگر:آن اربو
ترجمه: شیما حسینی
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

بعضی از کتاب ها در نگاه اول تصاویر فوق العاده ای دارند که گویی خواننده را مسحور خود میکند ؛"ریزه" آن اربو از این دست کتاب هاست.نویسنده تصویرگری کتاب را بر عهده گرفته و هیچ کس جز نویسنده نمیتوانست اینقدر خوب و دقیق جریان سیال ذهن نویسنده را با تصاویر به خواننده منتقل کند.پس زمینه تمام کتاب سفید است مثل دفتر نقاشی که تصاویرش نقاشی های آن هستند و این امر به خوبی مخاطب را متوجه میکند که با یک سیر آرام و ساده روبروست.از تصویرگری که بگذریم، روایت از جنس روایت های ماجراجویانه ای ست که با سیر آرام مخاطب را همراه میکند. علی رغم متن کم و تصاویر بسیار زیادی که دارد +۹ است و این قطعا به دلیل ادراک فلسفی ای ست که در گروه سنی بالای ۹ سال شکل میگیرد. ریزه گربه اش را گم میکند و ناراحت است ،به هر کسی که میرسد از مشکلش میگوید اما هرکدام غم بزرگتری دارند که مشکل ریزه در برابر آن بی اهمیت است.در نهایت  یک سگ از او حالش را میپرسد و ریزه دیگر چیزی نمیگوید ،در نهایت پیشنهاد سگ برای حل ماجرای پیش آمده برای ریزه،داستان سرایی ست تا قصه ریزه و گربه فراری که اهلی نباشد را بنویسند.داستان به خوبی مفاهیم بلندی چون "تحمل غم و مصیبت های زندگی" و " احساس همدردی به شکل صحیح" را منتقل میکند.برای کودکانی که با یک مصیبت روبرو شده اند کتاب بسیار خوبی ست.مشکل ما ممکن است برای ما مشکل بزرگی باشد ولی مشکلات بزرگ تری هم وجود دارد و همدردی درست گوش شنوا بودن و راهکار حمایتی ست.این امر را به خوبی  و با زبانی ساده روایت میکند.نکته مهم انتهای داستان این است که نویسنده به کودک ،فقط تحمل غم را نمی آموزد بلکه شکوفایی و دوباره ایستادن را نیز می آموزد.در کنار اینکه برای کودکی که مواجهه با مصیبت داشته مناسب است برای کودکی که این شرایط را ندارد هم کتاب بسیار خوبی ست و به هیچ وجه ذهن او را با انواع سوالات بی جواب درگیر نمیکند چرا که نویسنده کاملا غیر مستقیم مفاهیم عمیق خود را بیان کرده است.این دو نکته از نکاتی هستند که متاسفانه در کتاب هایی از این جنس کمرنگ است.در مجموع کتاب، کتاب بسیار خوب و حتی مهربانی است.میتواند دوست بسیار خوبی برای کودکان باشد.پیشنهاد میکنم مطالعه بفرمایید

#فهیمه_ایمانی
        

3

من و آقای همسایه
          به نام خدا

رمان های نوجوان در معرض خطر قریب الوقوع عشق های آبکی دوره نوجوانی هستند!مسئله ای بسیار رایج و پرکشش بین نوجوانان که اگر در این مورد کتابی خوب نوشته شود ،رهایش نمی‌کنند!من و آقای همسایه کتابی ست که موضوع عشق نوجوانی با تمام حواشی اش را با ضمیمه مذهبی روایت کرده.آنقدر به موضوع عشق نوجوانی در این کتاب  پرداخته شده که نقش محوری امام جواد علیه السلام و کراماتشان در حاشیه قرار می‌گیرد و این مسئله اثر سوء تربیتی بسیاری دارد.در ذهن مخاطب نوجوان ناخودآگاه پایه ریزی می‌شود که اصل ،همین عشق های آبکی نوجوانی ست.من و آقای همسایه رمان جذابی ست ،ابتدایش جملات جذاب و ماندگار زیادی دارد اما هرچه پیش می‌رویم جذابیت قصه کمتر و کلیشه بیشتر میشود‌‌ .اشاره به کرامات امام جواد علیه السلام و تاثیرشان در زندگی افسانه از آن جهت که شخصیت افسانه شخصیت علاقه مند اما غیر محجبه بوده می‌توانست محور بسیار خوبی برای داستان باشد که نویسنده از آن عبور کرد. جایگاه پدر در خانواده حتی بعد از فوتش در خانواده افسانه مسئله کم اهمیتی بود و نویسنده از مرگ پدر و نقشش به راحتی عبور کرد.نقش مادر نیز به داستان عشقی و فرار عاشقانه اش تقلیل داده شد.اینکه زندگی پدر و مادر افسانه بعد از فرار و نفی خانواده ها ،اینقدر مثبت جلوه داده میشود،نیز می‌تواند اثرات سوء تربیتی بسیاری داشته باشد.در مجموع این کتاب با وجود اینکه اشارات مذهبی خوبی دارد ،در این زمینه پرداخته نشده و  در زمره کتاب های عاشقانه نوجوان قرار میگیرد.کتابی ست که به نوجوانان توصیه نخواهم کرد.
        

0

رونی یک پیانو قورت داده
          معمولا کتاب هایی که جملات ناب و جذاب دارند و به اصطلاح تیر خلاص میزنند،مورد اقبال مخاطبان قرار میگیرند.#رونی_یک_پیانو_قورت_داده از #تیمور_آقامحمدی از آن دست رمان های نوجوان است که اگر بخش هایی از کتاب را برای یک نفر بلندخوانی کنید ،از شما خواهد پرسید این کتاب، کتاب روانشناسی ست؟جملات ناب کم ندارد و از این حیث حتی به مخاطب بزرگسال هم توصیه میشود.طرح جلد و قطع کتاب های #مهرک جذاب است و مرتبط محتوا.داستان دختری ست به نام رونی ( مخفف رونیکاست) ،مادرش را روز تولدش از دست داده و از آن روز میل به شرکت در هیچ تولدی ندارد.عاشق موسیقی ست و دوستان عجیب و غریبی دارد...اوایل کتاب روند داستان کند و اما اواخر سیر روایت بسیار تند میشود.راستش را بخواهید آنقدر نقد محتوایی (درمورد خودکشی)در مورد این کتاب شنیده بودم که با دید منفی سراغش رفتم اما رونی ،دنیا را از زاویه عشق به مخاطب نشان داد.خودکشی های بیان شده در داستان در خدمت هدف تربیتی نویسنده است .علاوه بر اینکه تاثیر منفی ندارد ،یکی از مشغله های ذهنی دوره نوجوانی را حل میکند.رونی نه تنها یک نوجوان مستقل و هنرمند است ،حامی ست،حامی پدر و برادرش حامی استاد پیانو حامی و نجات دهنده دوستش بهار که قصد خودکشی دارد.حتی رونی حامی خودش است.رونی شخصیتی ست که گویی باید ساعت ها پای حرفش بشینی و لذت ببری.جزئیات زندگی شخصیت اصلی داستان از زبان خودش آنقدر خوب روایت شده که گویی او را مقابل خود تصور میکنیم و پای حرفش مینشینیم.این کتاب از آن دست رمان های نوجوان است که نویسنده از هر جهت اثر قوی ای خلق کرده و با یک روایت ساده  و جذاب ایرانی روبرو نیستیم.تیمور آقا محمدی مخاطب را در سیلاب ماجراهای عجیب و غریب رونی غرق میکند و در واقع اواخر کتاب نجات را غیرممکن میسازد!از بین آثار نوجوانی که چند مدت اخیر خوانده ام این کتاب علاوه بر ساخت و پرداخت و فضاسازی عالی ،روایت جذاب و دسته اولی دارد.این کتاب به همه به ویژه به عاشقان به موسیقی توصیه میکنم.پیشنهاد میکنم با رونی آشنا شوید!رونی حرف های زیادی برای گفتن دارد...
#فهیمه_ایمانی‌ 
مهرماه ۱۴۰۲
        

3

مهمان مامان (داستان بلند)
          #مهمان_مامان جزو اولین کتاب هایی ست که از #هوشنگ_مرادی_کرمانی مطالعه کرده ام.وقتی کتاب را شروع میکنید در لحظه شمارا میخکوب میکند.استرس آمدن مهمان وقتی هیچ شرایطی آماده نیست علاوه بر اینکه این مهمانی پاگشای عروس خواهر هم باشد و هم عیادت،خیلی خوب پیاز داغ ماجرا را زیاد کرده.دیالوگ بسیار بومی ست.نه بوم شهر خاص بلکه بوم ایران با تمام آداب و رسوم و مهمان نوازی هایش...امکان ندارند با این دیالوگ ها همذات پنداری نکنید.اوایل هیجان ماجرا به قدری بالاست که نمیتوانید کتاب را رها کنید اما بعد ها با وجود گره های مختلف در داستان هیجان شما به شدت کاهش میابد و همان دیالوگ هاست که متقاعدتان میکند تا انتهای کتاب پیش برودید.زبان صمیمی کتاب،حس بسیار خوبی به مخاطب میدهد.پایان بندی چندان متفاوت و مهم نبوده گویی نویسنده صرفا حال خوبی را به اشتراک گذاشته و نباید دنبال پایان خیره کننده ای باشیم.در مجموع کتاب خوب و جذابی ست.پیشنهاد میکنم بخوانید و لذت ببرید.
#فهیمه_ایمانی‌
        

11

ماه در آینه
          بسم الله الرحمن الرحیم
بعضی از کتاب ها اگر نگویند برای نوجوان نوشته شده اند ،همین که شروع کنید به خواندن ،آنقدر زبان، روان است و نوشته لطیف و نوجوانانه که یقین میکنید برای نوجوان نوشته شده.#ماه_در_آینه #امیر_مهدی_مراد_حاصل نمونه خوب و موفقی از این گونه کتاب هاست.از یک دوستی پاک و صمیمی میگوید.از مریم که  آنقدر پاک و مهربان است که الگوی دوستانش میشود.در این میان او روی یکی از دوستانش تاثیر به سزایی گذاشته است.روایت از زبان مهناز است.او که حتی  شماره تماس و نشانی مریم را ندارد ، مشتاقانه برای مریم که او را فرشته زندگی اش میداند،لحظه شماری میکند.مریم اما درگیر بیماری سختی ای ست...ماه در آینه روایت این دوستی و علاقه دو طرفه است.مریم از  صداقت میگوید از نماز ،حجاب ،احترام به مادر و ... .کتاب روان و صمیمی ست.تصویرگری خوب و دخترانه ای دارد.کم حجم است و به نظر بنده حتی برای متوسطه اول هم مناسب می نماید.بخش هایی از کتاب مستقیم گویی زاید دارد.اگر مثل سایر بخش ها غیر مستقیم و در لایه های متن ادبی و شاعرانه کتاب بیان میشد به مراتب بهتر بود.این مستقیم گویی آنقدر در کتاب نقش پررنگی دارد که اوایل کتاب مخاطب شاید درکی از رابطه دوستی نداشته باشد و مریم را به عنوان مربی و راهنمای مهناز تصور کند.زبان شاعرانه و ادبی کتاب تا اواخر یک دست است اما از جایی که گره ایجاد میشود از زبان ادبی اش فاصله میگیرد و شاعرانگی اش کم میشود.این امر به طور جدی باعث میشود شامل با یک روایت دو بخشی بشویم.نویسنده در بخشی از کتاب مادر مهناز را روایت میکند که او را مورد تمسخر قرار میدهد‌.اینکه نویسنده همه چیز را زیبا و گل و بلبل نشان نداده است و خانواده او را چنین معرفی میکند، خوب است اما اینکه این مسئله را دلیلی برای تمایل مهناز به مریم بدانیم شاید به هدف نویسنده آسیب وارد کند.#به_نشر عنوان کتاب ماه در آینه را هم مثل آینه با بازتاب نور آورده است. پایان کتاب تلخ است اما نویسنده ،مخاطب نوجوان را در سراسر کتاب برای درک این غم آماده کرده است.کتاب به خوبی به نقش راهنمادر دوره نوجوانی اشاره میکند.مریم،خانم زمانی و ... در این راستا به مهناز کمک میکنند.بعد از مطالعه این کتاب و ارتباط قلبی نوجوان با خداوند،پیشنهاد میکنم به او #نامه_های_خط_خطی عرفان نظرآهاری را معرفی کنید.این بار نوجوان بنویسد و روایت کند.در مجموع #ماه_در_آینه کتاب روان ،جذاب و مناسبی ست.به نوجوانان، خصوصا به نوجوانان دختر پیشنهادش میکنم...
 "باغچه خانه ی ما یک شهر است،یک کشور است،یک دنیاست،یک دنیا با تمام خوبی هایش؛چون در آنها گل مریم کاشته ام.گل زندگی،گل امید،گل نور و ...به این خاطر می گویم خاک در باغچه خانه ی ما شیرین است."
#فهیمه_ایمانی‌
        

3

فصل پنجم: سکوت
          #محمدرضا_بایرامی
#فصل_پنجم_سکوت
#کانون_پرورش_فکری
یک داستان متفاوت،غیرمستقیم و بکر در مورد انقلاب اسلامی!مرتضی با آمدن همسایه ای در محل وارد یک ماجراجویی عجیب و غریب میشود حتی پایش به ساواک باز شده و تلاش میکند تا از ماجراهای عجیب و غریب سردربیاورد.اما ماجرا به این سادگی  حتی نیست!چندین بار در داستان ،بایرامی ما را به جواب میرساند میگوید نه و دوباره داستان را روایت میکند تا مسئله را در ذهن مخاطب حل کند.تا صفحات آخر هرچه میخوانید را نمیتوانید باور کنید گویی وارد یک بازی مارپله شده اید که هر بار تا مرحله های آخر میروید و سقوط میکنید...این کتاب تماما مخاطب را درگیر میکند و تا نقشه ی گنج را دستش ندهد او را رها نمیکند.محتوای غیرمستقیم در لایه های پنهان کتاب،انقلاب اسلامی ست و در واقع این کتاب در این زمینه نمونه موفقی ست .اوایل کتاب جذابیت داستان کم و توضیح زندگی مرتضی مفصل است اما از اواسط ماجرای کتاب نفس گیر میشود تا حدی که ورود هر شخصیت در داستان، این بازی را هیجان انگیزتر می کند.شاید بتوان گفت این کتاب گویی دو بخش مجزا و کم ارتباط باهم دارد.بخش اول از طریق زبان صمیمی و استفاده از عناصر توستالژیک و بخش دوم با روایت ماجراجویی جذاب ،خط داستات دنبال میشود.کتاب خوب و خوش خوانی ست.گویی برنده جایزه تاریخ انقلاب در بخش رمان نوجوان هم شده است.بخوانید و لذت ببرید.
#فهیمه_ایمانی‌
        

4

مترسک مزرعه آتشین
          داوود امیریان نویسنده ای ست که در زمینه رمان دفاع مقدس گروه سنی نوجوان ،آثاری درخشانی را در کارنامه کاری اش دارد.مترسک مزرعه آتشین هم کتاب بسیار ساده ،روان و جذابی ست.از ابتدای کتاب مخاطب با گره داستانی روبرو میشود تا آن را باز کند، گره بعدی و همین طور تا آخر داستان...هر چه به اواخر کتاب نزیک تر میشویم گره ها و اتفاق ها جذاب تر میشوند. از اواسط کتاب تقریبا آن را نمیتوان رها کرد اما اواخر دیگر محال است رهایش کنید!داستان پسری ست به نام آیدین که عموما کارهارا درست پیش نمیبرد،او را بچه خطاب میکنند ،به عنوان مرد قبول ندارند .آیدین عموما نمیتواند از خودش دفاع کند و مورد ظلم واقع میشود.اتفاقی برای دایی اش رقم میخورد که باعث میشود آیدین پایش را در یک کفش کند که برود جبهه...اتفاقات جالبی در ارتباط آیدین با دوستانش و آیدین و جبهه روایت میشود.کتاب سه بخش دارد یک بخش قبل جبهه یک بخش نامه هایش از جبهه یک بخش روایت از جبهه.ضمنا در هر بخش هر ۳ الی ۴ صفحه جداشده است‌.این خود عامل مهمی برای جذب نوجوان هایی ست که چندان اهل کتاب نیستند.با تمام این اوصاف دو نکته در مورد کتاب قابل توجه است:یک اینکه اساسا چرا شخصیت ترسویی که نمیتواند از خودش دفاع کند را به عنوان شخصیت معیار که انگیزه رفتن به جبهه دارد به نوجوان معرفی کنیم؟و دو  اینکه چرا انگیزه او را به "جبهه رفتن و مرد شدن"تقلیل دهیم؟همیشه باید درصدی را برای احتمال تعمیم دادن نوجوان باید در نظر گرفت.اما ناگفته نباید گذاشت که دقیقا فرق آیدین کتاب با شخصیت های عموم رمان های دفاع مقدس همین ویژگی هاست. در مجموع کتاب خوش خوانی ست و از نمونه های خوب رمان نوجوان دفاع مقدس.شاید اگر در کنار مجموعه ای از کتب دفاع مقدسی معرفی شود ،بتوان از این مشکل هم به راحتی عبور کرد.پایان بندی اش تا حدودی غافلگیر کننده است،هرچند پایان قابلیت پرداخت بیشتر  و طولانی کردن روایت را داشت.عنوان کتاب تا پایان ممکن است برای مخاطب رمزگشایی نشود‌ و به تبع آن طرح جلد.در مجموع به نظر بنده این کتاب داوود امیریان مهجور واقع شده و جای معرفی بیشتری دارد.بخوانید و لذت ببرید.

        

1

سلفی با خراب کار
          عموما در زمینه انتخاب و معرفی رمان نوجوان در حیطه سالهای منتهی به انقلاب و پیروزی انقلاب اسلامی،به دلیل اهمیت موضوع،شاید حساسیت بیشتری اعمال میشود.کتابی که ویژگی های یک اثر تراز در این زمینه را داشته باشد.#سلفی_با_خرابکار از نویسنده خوب‌گیلانی #طاهره_مشایخ  از آن دست کتاب هاست که میتوان با خیال راحت در زمینه پیروزی انقلاب اسلامی به نوجوانان معرفی نمود.یونس در یک نمایشگاه عکس از انقلابیون ،عکسی از یک ساواکی در حال شکنجه کردن میبیند که شباهت بسیار زیادی به شهید فامیلشان دارد.او با دنیایی از سوال روبرو میشود و همه اتفاقات گویی به شک او دامن میزند.یونس تا از ماجرا سردرنیاورد از پا نمی نشیند و ...
 اثری ست که مستقیم گویی ندارد و کاملا در بستر روایت نوجوانانه او را  به شناخت خوبی از ساواک و انقلابیون و خانواده تراز انقلاب اسلامی میرساند.این روایت شدیدا پرکشش است.از آن دست کتاب هاست که نظر مخاطب را به سمت خودش جلب میکند.نویسنده دست میگذارد روی ویژگی اصلی نوجوانی:پرسش گری و ماجراجویی .در این بین نقش راهنما و مربی را هم به خوبی نشان میدهد.از تاثیر اتفاق عاشقانه هم غافل نمیشود و در خلال داستان اشاره ای محدود به رابطه عاشقانه هم دارد.زبانش روان است.نمیتوان گفت با مسئله تعدد شخصیت روبرو نیستیم اما آنقدر شخصیت ها در روایت حل شده اند که مخاطب هرگز متوجه نخواهد شد با چند شخصیت آشنا شده است.سراسر این رمان گویی مسئولیت پذیری نویسنده در قبال رای و نظر مخاطب  به چشم میخورد.مشایخ حتی به المان های بومی‌خود وفادار است و روایت گیلانی به مخاطب میدهد.برخلاف بسیاری از آثار نوجوان که در ابتدا خط سیر کند و روایت بدون اتفاق دارند و تا حدی ست که مخاطب مردد می شود بین کنارگذاشتن و  ادامه دادن مطالعه،طاهره مشایخ مخاطب را هیچ گاه رها نمی کند از ابتدای قصه دستش را میگیرد و تا گره ذهنش را باز نکند دست او را رها نمیکند.گره داستان بدیع است و به شدت به جذابیت اثر افزوده .این اثر رتبه سوم بخش رمان کودک و نوجوان در دوازدهمین دوره جشنواره شعر و داستان انقلاب (سال ۹۹)و نامزد نهایی بخش شعر و داستان کودک و نوجوان در دومین دوره جایزه شهید اندرزگو (سال ۱۴۰۰)بوده است.#سلفی_با_خرابکار در ۱۹۸ صفحه و توسط #انتشارات_صاد در سال ۹۹ روانه بازار شد.بخوانید و لذت ببرید.

#فهیمه ایمانی
        

6

دلقک و نارنج تلخ
          اگر از تاریخ معاصر ، پهلوی دوم و انقلاب اسلامی کتاب نوجوان بخواهید ،حتما با لیستی از کتاب های معرفی شده روبرو خواهید شد اما اگر از یک اتفاق خاص مثل جشن هنر شیراز و حواشی های آن بخواهید چطور؟#دلقک_و_نارنج_تلخ کتاب بسیار بسیار خوب و جذابی ست.نوشتن در مورد یک واقعه خاص که در زمینه سازی انقلاب موثر بوده،سخت است اما نویسنده به خوبی از پس آن برآمده.به سوالات ذهن نوجوانان پیرامون جشن هنر شیراز و واکنش مردم و علما نسبت به آن پاسخ میدهد‌.البته کاملا غیر مستقیم و در لایه روایت داستانی.بخش به بخش روایت زندگی فردی را میخوانیم همراه با گزارش مامور ساواک پیرامون او.این دو ترکیب در کنار هم علی رغم اینکه ممکن بود مخاطب نامه های اداری بین بخش های داستانی را پس بزند،بسیار خوب عمل کردند.در واقع مخاطب یک داستان را دوبار و از زبان دو جبهه مختلف در این کتاب میشنود."دلقک و نارنج تلخ"عنوانی ست که بعد از مطالعه کتاب هم ممکن است برای مخاطب رمزگشایی نشود.شاید سیده عذرا موسوی  با #شاخ_دماغی_ها شهرستان ادب یا #پرواز_اسب_سفید به نشر بشناسیم اما دلقک و نارنج تلخ انتشارات قدیانی از آن دست کتاب هاست که به معنای واقعی کلمه مغفول مانده است،قیمتش همین الان زیر ۲۰ تومن است و در نوع خودش کاملا کتاب خاص و جذابی ست.این کتاب را در کمتر از ۳ ساعت خواندم.پیشنهادش میکنم .جدا و حتما بخوانیدش.از آن دست کتاب های خوب نوجوان پیرامون انقلاب اسلامی ست که نمی توانید زمین بگذارید...
        

4

زمستان بی شازده
          #زمستان_بی_شازده دومین کتاب بعد از #بی_تابی_آرزوها ست که از #فاطمه_نفری خوانده ام.قصه از زبان رضاست گویی نوجوان است و ناخواسته وارد جریانات اعتراضات انقلابی قبل از ۵۷ میشود ،دیگر کوتاه نمی آید ،کنجکاو میشود و گویی اینجاست تا حقانیت شوهر خاله زهرا ،آقای شریفی ،پدرش و ... را ثابت کند‌.رضا کفتر باز است و این ویژگی اصلی او کاملا خوب از آب درآمده.شازده نام یکی از کفتر های اوست و زمستان بی شازده نیز اشاره به مرگ آن دارد.تمام داستان بر محوریت این ویژگی رضا میچرخد. اینکه نوجوان را از طریق یک ماجراجویی با انقلاب اسلامی آشنا میکند ،یعنی نویسنده مخاطب را میشناسد.ابتدا کمی خط سیر روایت کند است و آرام آرام با اتفاقات عجیب و پی در پی ،خواننده ضربان قلبش بالا می رود و دیگر نمیتواند کتاب را رها کند.بر خلاف بی تابی آرزو ها ‌که گویا محتوا و روایت دقیقا زمان و مقتضیاتش است و جز این نیست،این رمان روایت دستگیری های انقلابی ها توسط ساواک است اما اصلا تاریخ مصرف دار نیست و همیشه مورد رجوع نوجوان خواهد بود.یک روایت قوی با تمام حال و هوای نوجوانی از اوایل انقلاب به مخاطب میدهد.رمان نه تنها برای نوجوان نوشته شده است‌ که کاملا خواننده را مانند یک نوجوان با رضا همراه میسازد.داستان ،داستان بومی زندگی ساده ایرانی هاست.شاید اگر فاطمه نفری بوم یک شهر را هم اضافه بر این صمیمیت ننه آغا و ننه اصغر و خاله زهرا و ... میکرد داستان به مراتب جذاب تری داشتیم.شخصیت های داستان متعدد اند اما مخاطب را سردرگم نمیکنند.به عنوان مثال اگر فرید همسایه رضاست، ویژگی اش نقش محوری در قصه دارد و در نهایت این شخصیت در پایان بندی هم موثر است.پایان بندی مخاطب پسندی دارد اما تقریبا میتوان گفت برای مخاطب قابل پیش بینی ست.در مجموع کتاب زمستان بی شازده از انتشارات سوره مهر در لیست بهترین کتاب هایی ست در زمینه انقلاب اسلامی ایران برای نوجوان نوشته شده.بخوانید و لذت ببرید...
        

2

شب های بی ستاره
          شب های بی ستاره،اولین کتاب و در واقع اولین ستاره مرضیه نفری ست.یک روایت دفاع مقدس دخترانه...از روز های جنگ و روزمرگی های دختران نوجوان آن روز ها میگوید.ستاره شخصیت محوری داستان قرار است خانمانه تر رفتار کند و این تغییر از اولین لحظه که مخاطب با او آشنا می شود شروع میشود..روایت ستاره روایتی چند وجهی ست.مخاطب با بیان داستان خواهرش که عقد کرده پسری ست که جبهه رفته و از او خبری نیست،مادری که پا به ماه است به امید اینکه فرزندش پسر باشد و حتی نقش های مختلفی چون بابا و  خاله و عمه و میرازیی و ... به شخصیت ستاره پی میبرد و در واقع پیدا نمودن خط روایت زندگی ستاره از میان چندین روایت برای مخاطب بسیار ساده است.عشق در نوجوانی و مخصوصا در بحبوحه جنگ و پشت جبهه،نه تنها عشق به معنای اخص نیست ،که تنها ابزاری ست تا ستاره بتواند خود را خانومانه تر نشان دهد.نه تنها از این حیث هیچ آسیب تربیتی ندارد،عشق های درگیر شونده،دوستی های منحرف کننده ،جانبداری یک طرفه،بی احترامی به پدر و مادر و خواهر ها،رسیدگی افراطی به ظاهر و ...را به خوبی با ادبیات نوجوانی با قلم نرم و روان،از نوجوانی نفی میکند.داستان صمیمی ست.با ستاره که شخصیت خاکستری داستان است ،همراه میشویم.با او خوشحالیم، گریه میکنیم،عاشق میشویم ...همراهی یک راهنما به نام خانم فهیمی که خود همسر شهید است و دستی در تدارکات غذا و لباس و پتو و... در پشت جبهه دارد ،خود موید آن است که برخورد و نوع تعامل برخی انسان ها ،گویا انسان را به مسیر اصلی راهنمایی میکند.ستاره در تعامل مستقیم با خانم فهیمی ست و در کنار او مشغول به کار است و بسیاری از شناخت های ریز و درشت زندگی اش به همین دوره مربوط میشود.اما در این بین روزمرگی های زیادی در ارتباط با کار با خانم فهیمی بیان میشود که گویا به خط اصلی روایت خدمتی نکرده است .شب های بی ستاره روایت زندگی بی غل و غش یک خانواده عادی ست.کتاب خوبی ست.از آن دست کتاب هاست که تا مدت ها با ستاره همذات پنداری میکنیم و از زاویه او به دنیا نگاه میکنیم.ستاره از آن شخصیت هاست که نویسنده به خوبی او را درونی سازی کرده است.ویژگی های منحصر به فرد او مثل نوشتن با انگشت در هوا  و خیال که در بخش های مختلف کتاب ،به آن اشاره شده شاید به درون گرا بودن او نیز اشاره دارد.از ابتدا سیر روایت ‌کند است اما هر چه اتفاق و گره در روایت باید باشد،اواخر کتاب وارد میشود.تمام خرده روایت ها ثمر میدهد و یک پایان ایرانی جذاب روایت میشود.در مجموع با وجود تمام نقد های بیان شده،روایت دخترانه ی متفاوتی از دفاع مقدش است.بخوانید و لذت ببرید.
"همیشه فکر میکردم خانم فهیمی و بقیه  ی زن های شهید ،از شهیدشدن شوهرهایشان خوشحال می شوند و افتخار میکنند.نمیدانستم در خانه هایشان،در تنهایی هایشان هق هق گریه میکنند.با انگشتم توی هوا نوشتم:"تنهایی سخته...""
        

2

دارم میرسم جان جان
          بسم الله الرحمن الرحیم
عنوان کتاب ،ذهنیتی از یک داستان عاشقانه نوجوان در ذهن‌مخاطب ایجاد میکند.شاید نوع نوشتار نون در جان به شکل قلب ،موید این گمان باشد.ولی شروع داستان و درک رابطه خواهربرادری جان و جان و برادرش  برای مخاطب شاید گران بنشیند.فراموش نکنیم که این اثر ،رمان نوجوان است و چنین گمانی قطعا در ابتدا برای نوجوان پررنگ مینماید.رمان خوبی ست.جان جان که به روایت اهالی روستا قدم بدیمنی دارد و برادری که به بهای قول خرید دوچرخه راهی شهر میشود تا لباس عروس اجاره ای را تعویض کند.و در این میان چندین اتفاق میوفتد تا پایان داستان برای مخاطب معلق بماند.زبان روانی دارد ولی تعدد اسامی ابتدای داستان برای مخاطب گمراه کننده مینماید.نویسنده تعدادی کلمات بومی به کار برده اما شاید برای بومی کردن متن ،کافی نباشد و المان های بومی، به اندازه ای که از متن بدون کلمات ،به بوم منطقه پی ببریم،به کار برده نشدند.خرده روایت های فراوانی از ابتدای داستان در متن آورده شدند اما اینکه وجودشان چه کمکی به روایت اصلی میکند مشخص نیست.تا اواخر داستان خط روایت کند است.تا اینکه اواخر داستان،گره های متعددی وارد داستان میشود که مخاطب نمیتواند کتاب را رها کند.پایان بندی خوب و مناسب نوجوان دارد.در مجموع کتاب خوبی ست ولی شاید به عنوان اولین کتاب ها به نوجوانی که وارد دنیای کتابخوانی شده،نتوان معرفی کرد.این قصه نوجوانانه ی ماجراجویانه و کاملا طبیعی و روزمره را بخوانید و لذت ببرید.

#فهیمه_ایمانی
        

0

بگذار اسبت بتازد
          "دستی بر پای اسب کشید:هنگامی که خود را بر سر دوراهی دیدی،افسار نفست را به اسبت بسپار و بگذار او به جای تو بتازد!"#بگذار_اسبت_بتازد رمان نوجوان از زبان حر ریاحی ست.کسی که بر سر دوراهی بهشت و جهنم قرار میگیرد و حسین (ع) را انتخاب میکند...رمان کم حجم و جذابی‌ست.شخصیت اول داستان از شخصیت های محبوب کربلاست که مخاطب به خوبی با او همذات پنداری میکند.نمیتوان گفت کشف جدیدی را روایت میکرد،اما این روایت را به خوبی پرداخت کرد.از معدود رمان های نوجوان است که جملات ماندگاری زیادی را میتوان از آن به یادگار داشت..."عجیب بود که همه چیز آن سو بود و سوی ما...عریانی محض!"طرح جلد بدیع و جذابی دارد؛ اشاره میکند به اسب و نیزه و در این میان قلمویی که رنگ پاشیده؛گویی این خودِ حر ریاحی ست که به زندگی خود رنگ بخشید و در رکاب حسین(ع) به شهادت رسید.شاید مخاطب انتظار پرداختن بیشتر به دوراهی های حر ریاحی و رویارویی اصلی و توبه او را دارد اما فقط در چند صفحه آخر به طور ویژه به این امور پرداخته شده‌.در ابتدای داستان ،نقش مادر حر نقش متفاوتی معرفی شده و در سراسر کتاب به او و تاثیرش در تربیت شهید بزرگی چون حر اشاره شده. شاید این کتاب را نتوان کتابی دانست که مخاطب را با فضای عاشورا کاملا از حیث عاطفی و معنوی مانوس کند و به بیان دیگر اشک از مخاطب بگیرد.در مجموع از حیث پرداخت ادبی روایت،  جملات ماندگار ،زبان روان و شخصیت اول مخاطب پسند، کتاب جذابی ست.بخوانید و لذت ببرید...

        

2

فرمانده گندم خوار
          
شاید اکثرا آنچه شنیده ایم و کتابهای عاشورایی که خوانده ایم یا از زاویه دید سوم شخص بوده یا از زوایه دید امام حسین (ع) و یارانشان ،اما تا به حال آنچه در کربلا گذشت را از زبان سپاه دشمن شنیده ایم؟"فرمانده گندم خوار"رمان عاشورایی نوجوان از زبان عمر بن سعد است.از ریشه یابی عاشورا به زبان ادبی شروع میشود ،عاشورا،اسارت و برخورد حماسی حضرت زینب (س) و امام سجاد(ع) ، قیام مختار روایت میکند و با بیان عاقبت دشمنان امام حسین (ع) به پایان می رسد.در واقع نویسنده به خوبی مخاطب نوجوان را میشناسد، به بیان قسمتی از روایت بسنده نکرده ،او را از بیان علل تا آثار عاشورا با خود همراه میسازد و این روایت به قدری جذاب است که نه تنها نوجوان که بزرگسال هم نمیتواند کتاب را زمین بگذارد.زبان ساده و عدم بیان مکشوف وقایع، کاملا مناسب نوجوان است و اگر از یکی دو توضیح شکنجه در کتاب صرف نظر کنیم ،حتی برای نوجوانان زیر ۱۵ سال هم کتاب مناسبی ست.کتاب از زبان دشمنان اهل بیت نوشته شده این امر، به علاوه ذکر خصوصیات ، حالت ها و قساوت آنها در کتاب ،سبب ارتباط قلبی بیشتر مخاطب با امام حسین و اهل بیت عصمت و طهارت و درک مظلومیتشان خواهد شد.عنوان کتاب ،عنوان مناسبی ست،علاوه بر عینی بودن و ارتباط با شخصیت اول داستان،"دنیاگرایی" از ویژگی های همه دشمنان امام حسین (ع) را بیان میکند.در مجموع کتابی ست که از هر جهت، کامل و به شدت جذاب است.این کتاب را نه تنها به نوجوانان بلکه به بزرگسال هم پیشنهاد میکنم.بخوانید و اگر قطره اشکی در رثای حسین (ع) بر گونه هایتان جاری شد،دعایمان کنید...
#فهیمه_ایمانی
        

4

وسوسه های ناتمام
          
کتاب نوجوان عاشورایی اما با زبانی کاملا متفاوت..."وسوسه های ناتمام"زبان ساده معیار دارد و اسامی متعددی در آن به کار نرفته که مخاطب را سردرگم کند.از فصل اول ، مخاطبی را ‌که از نظر زمان قرن ها فاصله دارد خطاب قرار میدهد و با زبان خود او صحبت میکند ،از دغدغه های جوانان امروزی میگوید و قصه قرن ۶۰ هجری قمری را روایت میکند.کتاب خوش خوان و روانی ست که حتی به عنوان اولین کتاب به نوجوانی که اهل کتاب نیست هم میتوان معرفی کرد.کتاب حجم کمی دارد و از این حیث نیز مناسب نوجوان است.از آن دست کتاب هاست که به بزرگسال نیز پیشنهاد میشود.داستان تخیلی ست ولی اینکه این تخیل در مورد واقعه عاشورا ، اصلا در زمان مطالعه کتاب به مخاطب منتقل نمیشد جای تامل دارد. سالم از یاران امام حسین (ع)  که شمشیرساز و شمشیرباز حرفه ای بود و در عاشورا به شهادت میرسد.داستان از زبان ایوب فرزند سالم روایت میشود که مسیر مقابل پدرش را در پیش میگیرد اسیر وسوسه های ناتمام میشود تا جایی که خود را در دوراهی عشق یا پدر قرار میدهد...روایت این وسوسه های ناتمام روایت جذابی ست از زندگی همه ماها و وسوسه های‌ناتمامی که در جای جای زندگی خود با آنها روبرو میشویم...این وسوسه ها آنقدر در کتاب جذاب بیان شده که مخاطب لحظه به لحظه با شخصیت اول داستان همذات پنداری میکند ،از دست او عصبانی شده و حتی اشک میریزد...تمام کتاب خط سیر مشخص دارد ولی نقطه اوج داستان و پایان بندی خوب بر جذابیت داستان افزوده.کتاب خوبی‌ست...بخوانید و لذت ببرید ...
"ایوب،پسرم.من و پدرت هم علی را دیدیم و هم معاویه را.فاصله ی این دو تن بیش از زمین و آسمان است‌.فرق شان فرق نور و سیاهی و ظلمت است."

#فهیمه_ایمانی
        

1

در یک ظهر داغ تابستان دختری از بصره آمد
          از جمشید خانیان،فقط #یک_جعبه_پیتزا_برای_ذوزنقه_کباب_شده از انتشارات کانون پرورش فکری را خوانده بودمو آنقدر برایم جذاب بود که از آن کتاب هاست که عموما در لیست معرفی هایم قرار دارد.#در_یک_ظهر_تابستان_دختری_از_بصره_آمد را در نصف یک روز خواندم.از ابتدای داستان شما‌ را با رمز و رمزگذاری آشنا میکند و نویسنده تاکید میکند "این چیزی که دارم مینویسم نامه نیست، رمز است". نه تنها اول هر بخش از رمز استفاده میکند ،حتی معشوق مورد نظر داستان هم خانم xنام دارد.جذاب است از حیث رمزگشایی یک ماجرای عشقی.البته نه یک ماجرای عشقی که در واقع سه ماجرا.سه پسر نوجوان که عاشق یک نفر میشوند.نویسنده به خوبی عشق نوجوانی را با تمام ویژگی هایش به مخاطب معرفی میکند،به طوری که برای معرفی عشق نوجوانی شاید یکی از کتابها همین باشد.عشق نوجوانی که سطحی ست ،گذرا ،مبهم و کاملا متفاوت عشق در سنین بالاتر.اما کتاب ابهامات زیادی برایم داشت،شاید بگویید روش کار آقای خانیان در اوایل کتاب همین است،اما من این ابهام را تا اخر داستان با خودم همراه داشتم.شاید دلیل اینکه گمان میکردم این اولین کتابی ست که از ایشان مطالعه کردم هم همین باشد.دختری که از بصره امد و در آبادان محله این سه دوست ساکن شد،آبادان در قصه، شخصیت داشت و بوم آن شهر نقش خوبی در داستان داشت اما میتوانست قصه، آبادانی تر باشد و پر رنگ تر ببینیمش.راستش را بخواهید از حیث محتوایی،نپسندیدم.اینکه سه نوجوان عاشق یک نفر بشوند و این رقابت را ولو غیرجدی در قصه شاهد باشیم،برای نوجوانی که خودش درگیر تمام ابهامات "عشق نوجوانی"ست،باعث سردرگمی بیشتری خواهد شد.با تمام این اوصاف،این یادداشت را یک معرفی کتاب نوجوان نمیدانم،تنها نقد و نظری ست پیرامون کتابی که این روزها به چاپ سوم رسیده.
        

2