سفرنامه‌ی بیروت یامین‌پور به نام "عربیکا" را دو هفته پیش خواندم. این کتاب چند سر و گردن بالاتر از آن بود. فرم کتاب در غالب سفرنامه را پسندیدم. روایتها پرکشش بود و به زبان ساده نوشته شده بود. بخش اطلاعات تاریخی مرتبط با متن، به جا و با زبانی ساده نوشته شده بود و خوشخوان بود. 
زبان کتاب یک طنز ملایم و شیرینی داشت و با لهجه‌ی شیرازی که البته هنوز جای پرداخت رو داشت. قضاوت‌های راوی که یک طور خودافشایی بود خیلی صریح و رو بود.
      

        بعد از یکبار خواندن نصفه و نیمه بالاخره کتاب را تمام کردم. حالا وقتی برگه‌های کتاب یکی یکی دارد از زیر دستم سر می‌خورد، کمتر صفحه‌ای میبینم که هایلایت رنگی نداشته باشد. مطالب تئوری کتاب برای هر روایت‌نویس یا جستارنویسی کاربرد دارد. به جز بخش فروش و انتشارات که بومی شده و مختص شهر نویسنده است.
کتاب‌های تئوری معمولا سخت پیش می‌روند و من با همنویس و همخوانم این کتاب را با هم خواندیم.

      

        شما داستانی سورئال با تمی تاریک و سرد را می‌خوانید. داستانی چند لایه و پیچیده که  گرهش خیلی دیر باز می‌شود.  زبان نویسنده و تصویرسازی‌ها هم خیلی عالی است.
نقد آقای تقوی در فهماندن کلی داستان خیلی کمکم کرد.  
      

        عمیق شدن در جهان رمان و کندوکاو آن کاری است که آقای خداوردی در این کتاب انجام داده است. نویسنده تلاش کرده است پیوند ادبیات و دین را موشکافانه نقد کند. با اینکه فکر می‌کنم زیادی پای استدلال‌های فلسفی وسط کشیده شده اما نویسنده از زاویه‌ی جدیدی به این موضوع نگاه کرده است. 
این کتاب را به پیشنهاد باشگاه ناداستان مبنا خواندم. 
      

        چون سفرنامه بود کتاب را خریدم. 
اما فکر می‌کنم تلاش نویسنده برای گنجاندن اطلاعات تاریخی لابه‌لای روایتها و گفتنی‌های زیاد فرم را از غالب سفرنامه بیرون آورده است. 
گریزهایی که خیلی گل‌درشت‌اند و خط روایی داستان و پیوستگی آن را قطع می‌کنند.
همین موضوع باعث شده زبان در کل کتاب یکدست نباشد. همین‌که میخواستم غرق در شیرینی روایت بشوم بخش تاریخی یا گفتنی‌ها با زبانی ادبی دیواری جلو خط روایت می‌کشید، دوست داشتم از این بخش بپرم و زودتر برسم به بخش‌های روایت.
این کتاب از حال و احوال لبنان بعد از جنگ و فقدان سید‌حسن نوشته است. اتفاقاتی که به سرعت در حال افتادن است و امیدی که مردم ضاحیه و لبنان برای بازگشت به زندگی دارند را اینجا میتوانید بخوانید.  
      

        نوجوانی که یک روز در غرب سوسنگرد مقاومتش را شروع کرده بود حالا در شرق مدیترانه کهنه سربازی شده است. کهنه‌سربازی که با استفاده از اسامی همرزمان شهیدش هویت خود را مخفی نگه داشته و راشل افسر زن اسرائیلی سعی در شناختن او دارد.
داستان در مورد سال‌ها تلاش و مبارزه مستمر برای از بین بردن ظلم است و مبارزه‌ای که نسل به نسل منتقل می‌شود. پیوند زمان حال با زمان دفاع مقدس خیلی خوب نشان داده شده است.
شروع کتاب تا شناختن شخصیت اصلی داستان کمی طولانی است. در ادامه کشش داستان بیشتر می‌شود. زبان کتاب برای نوجوان مناسب است. طراحی کتاب را خیلی پسندیدم.
      

        اوایل تعداد زیاد شخصیت‌های ایچ‌‌دار کمی گیج کننده بود. داستان که جلو رفت فهمیدم فقط باید ایچ‌های مهم را به ذهن بسپارم. شروع داستان نسبتا جذاب بود. داستان حول رستاخیز درونی دیمیتری بعد از یک واقعه اتفاق می‌افتد و عذاب وجدانی که او را وادار به تغییر شرایط موجود می‌کند. هر چه کار جلو می‌رود داستان گره بیشتری می‌خورد و دیمیتری بیشتر متوجه وخامت شرایط و اوضاع و احوال اطرافش می‌شود. 
از نیمه‌ی کتاب به بعد کشش داستان کمتر شد، چون نویسنده بیشتر دوست دارد توی معنا بماند و فقط حرف بزند. در واقع تفکرات نویسنده خیلی رو قرار گرفته و این برای خواننده دست‌انداز ایجاد می‌کند. این مدل نوشتن شاید برای زمانه‌ی خودش کاربرد بیشتری داشته، تا حالا که باید هر حرفی را لای زرورقی از کلمات پیچید تا ذهن مخاطب را درگیر کند.
جزئیات شخصیت‌ها در این داستان واقعا عالی بود و خیلی خوب تصویری از طبقه مرفه و فقیر جامعه تزاری را نشان داده بود. بیشتر گفتنی‌های کتاب نصیحت‌طور بود که حاصل تفکرات نویسنده در عمر هشتاد و دوساله‌‌اش است. کتاب را صوتی از طاقچه شنیدم با ترجمه پرویز شهدی و صدای حامد فعال.
      

        احمد مردی است که به جرم قتل همسر و فرزندش زندانی شده و صحنه‌های داستان  بین حال و گذشته، در خانه و زندان در حال چرخش است. 
تصویرسازی‌ها عالی بود اما تکرار و تنوع زیاد آن، از انسجام متن کم کرده بود. دو تا قصه احمد و مریم، و ابراهیم و اسماعیل کنار هم خوب جفت و جور نشده بودند. زاویه دید راوی را دوست نداشتم و در کل انتظار بیشتری از قلم آقای بطحایی داشتم!

برشی از کتاب:
همه‌ی آدم‌هایی که کنار هم زندگی می‌کنن، فکر می‌کنن تا آخر دنیا که نه حتی بیشتر در کنار هم زندگی می‌کنن.
ولی خوب یادشون رفته اون‌ها درست مثل آدم‌برفی‌هایی هستن که به خواست یکی دیگه درست شده‌ان و بدون اختیار خودشون باید آب بشن و زیر زمین فروبرن. زیر خروارها خاک. توی قبر!

      

        الکساندر همن در این کتاب از تحولات زندگی‌اش نوشته است. شروع کتاب با زندگی‌ قبل و بعد از جنگ در سربرنیتسا و در ادامه داستان مهاجرتش، ازدواج‌هایش و در آخر کتاب روایت آکواریوم از دست دادن دختر کوچکش ایزابل را می‌گوید.
بخش بازگشت به سارایوو بعد از یک سال و نیم و بخش آکواریوم کشش بیشتری داشت.
تکه روایت‌های این کتاب از زندگی شخصی الکساندر بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۱ در نیویورکر چاپ شده و بعد از ویرایش و بازنویسی در قالب یک کتاب تنظیم شده است.
(شروع کتاب کمی سخت‌خوان بود شاید من ترجمه خوبی را انتخاب نکرده بودم‌)
      

        تا این جای کتاب نویسنده خیلی درست و دقیق شخصیتها را در ذهنم جا انداخته که میدانم ردش تا مدتها می‌ماند. هر کدام از شخصیتهای داستان را می‌توانم خیلی خوب تصور کنم. واژه‌های جدید و نو و واژه‌های قدیمی که به گوشم آشنا هستند را در این کتاب زیاد شنیدم.
جملات خیلی بلند و زبان خیلی ادبی آن در شروع کمی اذیت کننده است اما به مرور به زبان کتاب عادت می‌کنید. در جلد اول و دوم  تقریبا هیچ شخصیت سفیدی ندیدم. همه یا سیاه بودند یا خاکستری! چیزی شبیه به "جای خالی سُلوچ" بود.
جلد سوم و چهارم تغییر ملموسی ایجاد شد و داستان از یکنواختی بیرون می‌آید.
جلد پنجم و ششم شروع تحول گل‌محمد است. پایان جلد ششم با کشمکشی پرهیجان تمام شد که به نظرم خیلی خوب و درست کنار هم چیده شده بود. با این که تصویرسازی‌های کتاب عالی است اما تکرار توصیفها و گفتنی زیاد آن را کش‌دار و حوصله‌سربر کرده است؛

      

        حدودا هفت ماهی طول کشید که ده جلدش را با گروه همخوانی کلیدر خواندم. چند وقت پیش تمام شد. صبر کردم تا زمان بگذرد و رنگ و بوی هیجان از یادداشتم گرفته شود. اولین چیزی که ذهنم را به سمت خودش کشاند واژه‌های قدیمی کلیدر بود. کلماتی که بیشتر از زبان بی‌بی و باباجی شنیده بودم داشتم توی این کتاب می‌شنیدم. تعابیر جدید، بدیع و تصویرسازی‌های عالی کتاب شخصیت‌ها را در ذهنم بهتر حک کرد.
اولین کتابی که از دولت‌آبادی خواندم جای خالی سُلوچ بود. کتاب درباره زنی است به نام مِرگان که در روستایی کویری زندگی می‌کند. گرد و خاک کویر مثل خاکستری روی داستان آن کتاب نشسته. فصلهای یک و دو کلیدر را که می‌خواندم یادم می‌افتاد به جای خالی سلوچ. شخصیت، زمان و موقعیت‌هایی که خیلی به هم نزدیک بودند. شاید دلیلش نزدیکی زمانی نوشتن این دو کتاب بوده. فصلهای سه و چهار که شروع شد، کلیدر از کرختی و بی‌روحی درآمد. 
گل‌محمد شخصیتی واقعی بوده است و روزی قهرمان خطه خراسان. اما رنگ و بوی سلیقه‌‌ی نویسنده خودش را روی داستان پخش کرده است. یعنی هر چه کتاب از نظر ادبی در سطح بالایی قرار دارد، از نظر تاریخی درست در سمت مقابل آن است. اتفاقات و جزئیاتی از فرهنگ و رسوم روستانشینان و چادرنشینان ایرانی در سالهای بیست و پنج تا بیست و هفت، درست در زمان قحطی بعد از جنگ جهانی دوم در این کتاب آمده و تا حقیقت فاصله‌ی زیادی دارد. اوایل شروع کتاب، توی گروه همخوانی بیشتر حرف از این بود که آیا این اتفاقات مربوط به ایران است یا یک روستای خارجی؟ با این حال با جلوتر رفتن و خواندن فصلهای بعدی تصویرسازی‌ها، جملات بدیع و کشش داستان شاید مانع از این شد که وجه تاریخی رمان مورد بحث قرار گیرد. پایان‌بندی کتاب از حماسه عاشورا اقتباس شده است. تلاشی برای پررنگ‌تر کردن قهرمان‌های کلیدر یعنی گل محمد و کلمیشی‌ها. من از کلیدر فهم درستی از تاریخ را پیدا نکردم اما با دنیای شگفت‌انگیز ادبیات آشنا‌تر شدم. کتاب را به صورت صوتی از فیدیبو شنیدم. صداپردازی شخصیت‌ها و موزیک‌های زمینه کیهان کلهر کار را واقعا شاهکار کرده بود.
      

        این فصل مدام ناداستان‌های خیلی عالی داشت. فرصت برای معرفی نشد گرچه نیاز به معرفی هم نیست. می‌دانم که می‌خرید و می‌خوانید:)
نسخه‌ی فیزیکی کتاب را از پیج مدام
و نسخه‌ی دیجیتال را هم از طاقچه بخوانید.
مدام، مدام بخوانید؛
(همه‌ی مدام‌های چاپ شده رو از طاقچه بی‌نهایت میتونید بخونید)
      

        اولین کتابی بود که از آقای طلوعی خواندم و تصورم نسبت به چیزی که شنیده بودم بیشتر از این بود.
کتاب را صوتی شنیدم و به خاطر داشتن زبان ساده و روانی که داشت با سرعت یک و نیم.
تکه‌ پازلهایی از خاطرات کودکی در کنار برش‌هایی از نوجوانی و جوانی خوب کنار هم ننشسته، همین پراکندگی، حرف اصلی نویسنده را به حاشیه کشیده و تعلیق یا چالش جدی در کل کتاب نمی‌بینیم.
خرده روایت‌هایی از تجربه‌ی زندگی در پاریس، بیروت، رشت، استانبول، آمستردام و.... که همراه با آدم‌هایی متفاوت گذشته را به ما نشان می‌دهد. تناقضهایی هم در چند جای کتاب دیده می‌شود مثلا راوی موقع نوشتن از صور، فرانکفورت، لیسبون زبانش بند می‌آید از آن همه شگفتی اما وقتی به اصفهان می‌رسد چیزی نمی‌تواند بنویسد. تلاشی که برای تابوشکنی‌ها و خودافشایی‌های اغراق‌آمیز انجام شده حس باورپذیری را کمتر کرده است.
این مجموعه جُستاری که گفته شده درباره شهر‌ها و آدم‌ها آمده، بیشتر به خاطره‌نویسی(مموآر) نزدیک‌ بود. قاب‌بندی‌های کوچکی از شهرها داشت. اسامی شهرها و اسم و آدرس خانه‌ها را بیشتر شنیدم، اما صدا، توصیف و تصویرهای بیشتر و عالی‌تری از آدم‌ها، و همینطور تصویر و بوی بیشتری از غذاها داشت.
شاید بشود گفت کتاب در مورد آدم‌ها و غذاها است. راوی اهلیت را برای خودش در هر شهری که در آن آشپزی کرده می‌بیند چرا که به واسطه‌ی آشپزی کردن می‌تواند با آدم‌ها در ارتباط باشد. کاری که در آن خوب مهارت دارد.
روزانه‌نویسی و دستور پاتیل سبزیجات را از این کتاب آموختم 
      

        این کتاب مجموعه‌ی روايت‌ از مواجهه افراد با قرآن با نگاه‌های متفاوت است. 
این کتاب را جمعی از نویسندگان نوشته‌اند. هر نویسنده به عنوان یک شخصیت هر مسئله‌ یا چالشی که با این متن مقدس داشته را روایت کرده است. روایتی از صمیمی‌ترین نسبت‌ها و تجربه‌ها با صریح‌ترین زبان. 
آقای اکبری دیزگاه این هجده روایت را تدوین کرده است
روایت‌های آغوش، شناوری، مومنی که من نیستم، قسم روشنت میان نور و رنگ و مُشت موسی برایم کشش بیشتری داشتند.
محتوای روایت‌های دیگر تازه و نو بودند اما از نظر فرم جذابیتی نداشتند. من به این کتاب از پنج، سه امتیاز دادم.

#دو_از_چهل
#چند_از_چند
      

        مجموعه‌ای از ناداستانهای ده نویسنده‌ی شاخص عرب‌آمریکایی را در این کتاب میخوانیم. نویسنده‌ها از تجربه‌ی زیستن با زبانی غریبه و در یک رفت‌وآمد زبانی، ارتباط تازه‌ای با زبان مادری‌شان برقرار کرده‌اند. 
زبانی که از آن کوچ کرده‌اند و این شناور بودن بین زبانها، فرهنگها و هویتها آنها را به درک تازه‌ای رسانده است. اما این دست و پا زدن بین فرهنگهای متفاوت برای نویسنده‌ای که میخواهد با فرهنگ غالب مخالفت کند کار سختی است. فرهنگی که حتی به استعمار خیال رسیده است؛