یادداشت‌های سیده هدی پورمانی (84)

مانون لسکو
          مانون لسکو اثری است که در بطن خود پرسش‌های بنیادین فلسفی درباره عشق، اخلاق، اختیار و سرنوشت را مطرح می‌کند. داستان عشق میان د گرینو و مانون، تضادی عمیق میان ایده‌آل‌های انسانی و وسوسه‌های زمینی را بازتاب می‌دهد.

د گرینو، نماینده عشقی خالص و فداکارانه است که حاضر است تمام قواعد اجتماعی و اخلاقی زمان خود را برای معشوقش زیر پا بگذارد. او در مسیر عشقش، هویت، مقام، و حتی وجدان خود را قربانی می‌کند. اما این عشق، همان‌قدر که عمیق و خالص است، کور و خودویرانگر نیز هست. او در مواجهه با مانون، که نماد جذابیت، آزادی و لذت‌طلبی است، اختیار خود را از دست می‌دهد و به بازیچه‌ی امیال خود و مانون تبدیل می‌شود.

از سوی دیگر، مانون را می‌توان شخصیتی دید که اسیر وسوسه‌های زندگی مادی است. او با وجود عشقی که به د گرینو دارد، نمی‌تواند از جاذبه‌های رفاه، قدرت و امنیت مالی چشم‌پوشی کند. مانون، تصویری از آزادی انسانی است که بدون تعهد به اصول اخلاقی و اجتماعی عمل می‌کند، اما در نهایت این آزادی او را به فنا می‌کشاند.
        

11

برداشت دوم
          رمانی کوتاه و عمیق است که در آن نویسنده با زبانی شاعرانه و توصیفاتی دقیق، داستانی تلخ و تأثیرگذار را روایت می‌کند. این کتاب با ظرافتی خاص به موضوع اشغال فلسطین و تأثیرات عمیق آن بر زندگی افراد عادی می‌پردازد و همزمان پرسش‌هایی بنیادین درباره هویت، حافظه، و درد جمعی را مطرح می‌کند.

رمان در دو بخش تنظیم شده است. بخش اول داستان قتل یک دختر فلسطینی 13 ساله در سال 1949 را بازگو می‌کند که توسط یک سرباز اسرائیلی کشته شده است. این بخش از نگاه شاهدان و از طریق جزئیات محیطی و احساسی روایت می‌شود که به جای توصیف مستقیم حادثه، به تأثیرات و بازتاب‌های آن در اطرافیان و فضای اجتماعی منطقه می‌پردازد. نویسنده با استفاده از نثری دقیق و موشکافانه، بی‌عدالتی و خشونت را به‌گونه‌ای روایت می‌کند که خواننده را به تفکر وادارد.

بخش دوم روایت زندگی زنی فلسطینی است که سال‌ها بعد به دنبال کشف حقایق مربوط به آن قتل برمی‌آید. او که خود در میان درد و رنج ناشی از اشغال زندگی کرده، سفری به محل وقوع حادثه ترتیب می‌دهد تا ردی از گذشته پیدا کند. این سفر، نه تنها یک جستجوی شخصی برای درک حقیقت است، بلکه بازتابی از مبارزه جمعی مردم فلسطین برای بازپس‌گیری تاریخ و هویت خود است. در این بخش، شبلی با ترکیب خاطرات، تأملات فلسفی و توصیفات زنده از مکان‌ها و افراد، خواننده را به درون جهانی می‌برد که مرزهای بین گذشته و حال، واقعیت و خیال، و فرد و جمع در آن محو شده‌اند.

یکی از ویژگی‌های برجسته کتاب، استفاده از جزئیات دقیق و نمادپردازی برای ایجاد تأثیر احساسی عمیق است. شبلی بدون استفاده از شعارهای سیاسی یا توصیفات صریح خشونت، تأثیر اشغال و سرکوب را به شکلی ملموس و انسانی به تصویر می‌کشد. زبان او ساده اما پر از لایه‌های معنایی است که خواننده را به تفکر درباره عمق تراژدی انسانی در فلسطین دعوت می‌کند.

رمان «برداشت دوم» با تأکید بر تجربه زنان و نقش آن‌ها در حفظ و بازسازی حافظه جمعی، به جنبه‌ای کمتر دیده‌شده از مقاومت فلسطینیان می‌پردازد. نویسنده نشان می‌دهد که چگونه زنان، با وجود رنج‌های شخصی و اجتماعی، می‌توانند حاملان و حافظان تاریخ باشند. این کتاب نه تنها روایتی از یک حادثه تاریخی است، بلکه تلاشی برای ایجاد ارتباط بین گذشته و حال و پرسشی درباره مسئولیت فردی و جمعی در برابر بی‌عدالتی‌ها است.

برداشت دوم اثری است که با ظرافت و عمق، داستانی ساده اما تأثیرگذار را روایت می‌کند. عدنیه شبلی از طریق این کتاب موفق شده است تصویری از زندگی و مرگ، امید و ناامیدی، و مقاومت در برابر فراموشی را ارائه دهد. این رمان با وجود کوتاهی، اثری غنی و پرمفهوم است که تأثیری ماندگار بر ذهن خواننده می‌گذارد و او را به بازاندیشی درباره مفاهیم عدالت، تاریخ و انسانیت دعوت می‌کند.
        

16

اتود در قرمز لاکی
          اتود در قرمز لاکی نخستین داستان از مجموعه ماجراهای شرلوک هولمز است. داستان با دکتر واتسون آغاز می‌شود که پس از بازگشت از جنگ افغانستان به دنبال محلی برای زندگی در لندن است. او از طریق یک آشنا با شرلوک هولمز،  آشنا می‌شود و با او هم‌خانه می‌شود. هولمز توانایی های خارق‌العاده‌ای دارد و به‌عنوان یک کارآگاه خصوصی کار می‌کند.

پلیس لندن از هولمز می‌خواهد تا پرونده قتلی مرموز را حل کند. جسد مردی  در خانه‌ای متروکه پیدا شده است. او بدون جراحت مرده، اما کلمه "RACHE" (انتقام به آلمانی) با خون روی دیوار نوشته شده است. هیچ سرنخ مشخصی وجود ندارد، اما هولمز با بررسی دقیق صحنه جرم، شواهد پنهان را پیدا می‌کند و شروع به حل معما می‌کند.

در ادامه داستان، خواننده با گذشته قاتل آشنا می‌شود. قاتل مردی به نام جفرسون هوپ است که سال‌ها پیش عاشق دختری به نام لوسی بود. اما لوسی به اجبار با انوخ دربر، یکی از رهبران جامعه مورمون‌ها، ازدواج کرد. پس از مرگ لوسی، جفرسون هوپ تصمیم گرفت از دربر و همدستش، استنجرسون، انتقام بگیرد. او آن‌ها را تعقیب کرد و در نهایت موفق شد دربر را مسموم کند و استنجرسون را نیز به قتل برساند.
        

11

بار دیگر شهری که دوست می داشتم
          در بخش اول، نویسنده از زبان مردی به نام "کیا" داستان عشق ناکامش به "هیوا" را بیان می‌کند. این عشق در شهری کوچک و آرام، که حال و هوایی سنتی دارد، شکوفا می‌شود. اما مخالفت خانواده‌ها، به‌ویژه خانواده هیوا، و تفاوت در دیدگاه‌ها باعث می‌شود این رابطه به سرانجام نرسد. این بخش، سرشار از حسرت و نوستالژی نسبت به گذشته است.

بخش دوم، نامه‌هایی است که هیوا پس از سال‌ها برای کیا می‌نویسد. او درباره زندگی مشترک و سختی‌هایی که تحمل کرده سخن می‌گوید و از عشق جاودانی خود به کیا پرده برمی‌دارد. هیوا اگرچه در ظاهر با زندگی کنار آمده، اما در درون همچنان به عشق قدیمی‌اش وفادار است.

بخش سوم، پایانی فلسفی و شاعرانه بر کتاب است. نویسنده در این بخش به تحلیل عشق، مفهوم زمان و زندگی انسان می‌پردازد و از دل‌بستگی‌های انسان به گذشته سخن می‌گوید.

این کتاب با زبان زیبا و شاعرانه‌اش، به واکاوی عمیق‌ترین احساسات انسانی می‌پردازد و تصویری از عشق‌های عمیق، اما نافرجام را به نمایش می‌گذارد. "بار دیگر شهری که دوست می‌داشتم" تلفیقی از داستان و فلسفه است که توانسته تأثیری ماندگار بر خوانندگان داشته باشد.
        

3