جلد چهارم، دوران گذار و گذر است
گذر از صحرا و رسیدن به وطن
تا پیش از این، همه برای صحرا بودند. چه گالان و سولماز چه آق اویلر و آلنی و حتی یموتیان و گوکلانی ها
اما از اینجا بعد از اتحاد صحرا، اندیشه‌ها، اعمال و گفتار سمت سیاسی گری می‌روند. سمت نجات وطن از ظلم پهلوی
        

          کتاب سوم گذار از دنیای اساطیری قدیم به دنیای منطقی جدید بود و دوستش نداشتم چون همه چیز تقریبا به یک باره به نفع دنیای جدید و شخصیت اصلیش مصادره شد و تنها بازمانده ی جدی دنیای اساطیری قدیم زیر بار سنگین آلنی حکیم، نماد دنیای جدید به شکل باور ناپذیری له شد.
کتاب چهارم اما ازین گذار رها شده بود همه چیز متعلق به دنیای جدید تاریخی بود و در حدود دهه بیست شمسی می گذشت با شخصیت هایی که بعضا به هنگام نگارش کتاب هنوز زنده بودند. ابعاد ناخوشایند و نامعقول شخصیت های دنیای جدید خیلی ارام، نرم و باورپذیرشدند و همین مخاطب را عمیقا همراه کند.
        

          همین که میشوراند، انگیزه میدهد و به جلو میخواند کافیست تا از هر عیبی در شخصیت پردازی، روایت، شعاری شدن دیالوگ ها، کمرنگ شدن نقش راوی و ... چشم بپوشیم
کاش از این آثار در ادبیاتمان بیشتر داشتیم و از امثال ابراهیمی بیشتر و بیشتر...
        

          بخشی از زندگیِ واقعیِ امروز و مکالماتِ ما:
اگر قرار بود فقط یه کتاب رو حق داشته باشی که تا آخر عمرت بخونی، چی بود؟!
+معلومه! آتش بدونِ دود:)
        

          انقدر سه جلد اول فوق العاده بودن توقع آدمو به عرش میبردن آدم دیگه با یه کتاب خیلی خوب قانع نمیشه.
جلد چهارم عالی نبود ولی خیلی خوب بود. 
شاید یه علت اینکه کمتر به دل میشینه اینه که از صحرا و فضای اسطوره ای افسانه ایش دور میشیم و به شهر و سیاست و کثافت نزدیک میشیم.
امیدوارم توی جلدهای آینده به اصل آتش بدون دود و دل صحرا برگردیم.
        

          چقدر یهو همه‌چی تغییر کرده.
دقیقا همون تغییری که بین بخش اساطیری و بخش تاریخی شاهنامه بود اینجا هم دیده می شد
        

          واقعیت‌های پرخون
_کتاب چهارم مجموعه آتش بدون دود

در مذهبِ من، سودپرستی جُرم است، سوداندیشی هم جُرم. من به قماری می‌آیم که در آن، اگر یک لحظه به بُرد بیندیشم، هستی‌ام را پاک باخته‌ام و ایمانم را.
.
در اوایل این کتاب ملا قلیچ بلغای با عنوان ملای‌جدید اینچه‌برون وارد داستان میشه و در ادامه آلنی و مارال عازم تهران میشن تا طب و مبارزه‌رو بصورت گسترده‌تر دنبال کنن...
.
این مجموعه همچنان برای من ۵ ستاره س...
چون غذای روح منه، گاهی وقتا فکر می‌کنم باید یکی از کتاب‌های نادر رو همیشه همراهم داشته باشم تا وقتی مسئله ای روانم رو آزرده میکنه، پناهگاهم باشه.
پناهگاهی که به امنیتش معتمدم...💚
.
اول این کتاب، همه‌ی شخصیت‌ها و ارتباط‌شون و خلاصه ای از سه کتاب قبلی آورده‌شده. ♂️♀️
.
کمی با من از این کتاب بخون🌱:
«...و برای آن‌که سهمت را بخواهی، حضورت را اثبات کن.»

«زیر ضربه و درد، با پوست زخمی و روح زخم‌خورده تصمیم گرفتن، پشیمانی های خوف‌آوری دارد؛ پشیمانی هایی مطلقاً جبران‌ناپذیر.»

«قلیچ بلغای، بسیار خوب می‌دانست که کِی باید دهان باز کند، و کِی باید فقط بشنود. رمزِ بزرگ چیرگی او بر دیگران همین بود که انتظار دیگران را به این‌که او در هر بحثی ورود کند، بی‌پاسخ می‌گذاشت.»

«آلنی! برادر خوب من آلنی! تا تو از شرّ این آلنی که میراث‌خوارِ آق‌اویلر‌هاست خلاص نشوی، تا بی‌آلنی نشوی، چیزی نخواهی شد مرد!
من در همین دورانِ کوتاه عمرم، در حوزه‌ها و حجره‌ها، مثل تو بسیار دیده‌ام. نامشان را به دوش می‌کشند، هِن‌هِن‌کنان، تا به قله اش برسانند. مردانی چون تو باید از نام‌ونشان خالی شوند تا بتوانند به آسودگی کار کنند و بجنگند و نترسند و هرلحظه، چرتکه نیندازند.»

«تضاد، آقای‌دکتر، تضاد میان آن‌چه هست و آن‌چه که باید باشد، ایجاد آشوب و بَلوا و جنگ و مبارزه و انقلاب می‌‌کند.»
.
عکس ها مربوط به قالیچه‌ ترکمنی هستن.
این عکس هارو برای آشنایی با فرهنگ ترکمنی، همراه یادداشت میذارم ..❤️
منبع: گوگل
.
_نوزدهم آبان ۱۴۰۲

        

          ابرهیمی معتقد است داستان می‌نویسد، نه تاریخ. در حالی که این کتاب هیچ بویی از داستان نبره‌ است. نادر داستان نمی‌نویسد، روایت می‌کند. آن‌هم نه روایت داستانی، که چند پاره از تاریخ را با وصله‌های ناهم‌گون به یک‌دیگر می‌چسباند و روایت می‌کند. نام فصل‌های این کتاب، شاهد خوبی برای این گفته‌ی من‌اند: «قانون لحظه‌ها و تصاویر متفرق». تکلیف این کتاب با خودش مشخص نیست. نمی‌داند می‌خواهد از عرفان بگوید یا از عشق یا کینه یا مبارزه علیه ظلم و یا تاریخ. در سردرگمی غوطه‌ور است، تا جایی که چندین‌بار حتی زمان روایت‌ها را هم پس و پیش می‌کند. این کتاب حتی تاریخ را هم بازگو نمی‌کند و صرفا روایتی‌ست چندپاره و ناقص از سرگذشت و زندگی آلان‌ آق‌اویلر.
        

          جلد چهارم، فصل مبارزه بود. گزنده و پرکشش؛ مثل شکلات تلخ!
        

          نثر کتاب همچنان در اوج، اما فراز و فرودهای داستانی سه کتاب اول را نداشت.
        

          نادر ابراهیمی توانایی فوق العاده‌ای در روایت یک داستان، دیدن حقایق و نتیجه‌گیری درست از اونها رو داره، نادر ابراهیمی شاید منطقی ترین و عقلانی ترین نگاه رو به شخصیت های بزرگ داره، هیچ قهرمانی، به تنهایی قهرمان نمیشه، و هر قهرمانی برای قهرمان شدن به افرادی آسیب زده، چیزهایی رو از دست داده، و مهم ترین ویژگی قهرمان های کتاب های نادر، خطاکار بودنشونه، و این حس رو به مخاطب میده که بتونه به راحتی با شخصیت احساس همذات پنداری بکنه، اشتباهاتشو ببینه، در واقع اشتباهات خودشو ببینه، تو کتاب های نادر، همه قهرمانن، هرکس تو زندگی خودش، فقط نتیجه انتخاب ها بسته به میزان بزرگی اون انتخاب، افراد بیشتری و تحت تاثیر قرار میده، مثل همه‌ی ما، نادر عقل رو در کنار احساس بر می‌انگیزه نگاه رو به زندگی تغییر میده، در واقع تغییر نمیده، باز میکنه، کتاب های نادر مصداق بارز این جمله است که میگه آدم با کتاب خوندن، زندگی های دیگران رو زندگی میکنه و تجربیات اونا رو به دست میاره. من هیچ وقت پامو تو صحرای ترکمن ها نذاشتم، اما خشونت گالان، خودسر بودن سولماز، درد آلنی، همراه بودن مارال، صدای ساز آی دوغدی، حماقت های یاشولی آیدین، غرور ضربه خورده آق اویلر، عشق آنا، نگرانی ملان بانو ، حس طرد شدگی یاشا و حتی مزه چکدرمه رو "زندگی" کردم.! و در اخر اینکه الان‌که نگاه میکردم دیدم همیشه تو لحظه های گرگ و میش زندگیم، اونجا که پر از رخوت و کرختی‌ام و در نمیدونم چیکار کنم ترین حالت ممکنم،نادر با کتاب هاش دست منو گرفته، و راه برگشتن و بهم نشون داده ممنون ازت و روحت شاد
        

          این کتاب زنده بود.
به مانند آنکه نادرابراهیمی در زمان ما، در نیمه‌ی دوم سال ۱۴۰۱ برای ما، برای جوانان، برای یاشارها نوشته بود...
برای ما یاشارهایی که وجودمان سرشار از درد و خشم و نفرت از ظالم شده، انرژی و توان هست ولی راه بسیار گم است برایمان... برای یاشارهایی که نه توان دیدن و دم برنیاوردن دارند و نه راهنمایی آگاه، عادل، "متعادل"، دلسوز و موثر...
امروز در مهر ۱۴۰۱ در ایران متشنج‌م، ایرانِ خالی از قلیچ بلغای‌های مردمی، این کتاب به پایان رسید.
        

          ستاره دادن به آتش بدون دود‌ها برام نشدنیه،
توان مقایسه و نقد رو ازم می‌گیره
هرچقدر هم ضعف داستان نویسی داشته باشه، قدرتمنده.
شخصیت‌هاش می‌گیرن آدم رو...
با همه اون سخنرانی‌های طولانی‌ای که دارن و آرمان‌گرایی‌هاشون، عاشق، جنگجو، مملو از نفرت، سخت، ساده، تنها، عمیق...هرکدام صفت‌های نادرگونه‌ای دارن :)
و این کتاب چهارم، قدرت شخصیت‌ها بیشتر بود و فراز و نشیب بیشتر و احساسات عمیق‌تر و ریتم داستان به قاعده‌ی خوب‌
        

          جلد ۴ برای من پر از چالش بود، پر از بازی با کلمات ..‌
پر از فکر...
این فصل شروع مسیر سیاسی برای هر شخصیت را نشان می‌داد 
《مسیر، هدف، وسیله، باطن، خطرناک، عشق، بیماری، درمان، مردم》
کلمه های کلیدی بودند که در طول این جلد مرا به فکر بردند..
        

          جذابیت جلد های قبل رو نداشت 
        

          اگر تونسته باشید از جلد۳ عبور کنید، و به این مرحله برسید، از این کتاب هم لذت خواهید برد.
کتاب چهارم، سبک و گذراست. سنگین نیست؛ نه حجمی نه مفهومی‌.
و البته از این جلد بصورت جدی داستان سیاسی میشه و با سیاست گره خورده.
        

          آیا داستان در این جلد افول کرد؟ نه. اتفاقاً سیر خیلی خوبی را دارد پیش می‌برد. حلقه‌های زنجیره از گالان تا آلنی، خیلی خوب به هم وصل شده اند. ماجرا دارد به عصر معاصرمان میرسد و این تقریباً یک معجزه در ادبیات فارسی است. ولی به چند دلیل، به جای چهار و پنج، سه و نیم ستاره را کافی می‌دانم:

1- دیالوگ ها آنقدر که در جلدهای پیش حیرت انگیز بودند، در این جلد نبودند. لااقل در این صفحات آخر.
2- قلیچ زیادی مبهم است. آلنی این طور مریدش شده ولی ما جز اسب سواری ماهرانه و تک و توک رفتارهای پخته و عاقلانه جزئیات بیشتری از زندگی اش دریافت نمیکنیم.
3- نمیدانم. اصلا چرا از من دلیل میخواهید؟ نمیدانم والا. من سه جلد قبل را بیشتر دوست داشتم. همین. نمی‌دانم تأثیر وقفه ده روزه ای بود که در وسط خواندن این جلد افتاد یا چیز دیگر. خاطرم هست که اوایل جلد را خیلی دوست داشتم ولی آخرهایش به اندازه ی جلدهای پیش من را نگرفت. همین.
        

          
جلد ۳ رو اقای ابراهیمی سال ۶۱ منتشر کرده و این رو سال ۷۱ (یعنی چاپ اولش ۷۱ هست)
جلد ۱ و ۲ هم قبل انقلاب نوشته شده. تو دهه ۵۰
تو موخره جلد ۳ یه توضیح مبسوطی میده که طرح ادامه کتاب رو هم نوشته و بزودی منتشر میشه و ....

کشش خوبی داره داستان. و البته زمان انتشار هم، تاثیر گذاشته بنظرم

سیر داستان میره به سمت مبارزه.
خوندنی ست
        

          بسم الله

یادم نیست چند سال پیش آتش بدون دود را خواندم. شاید هشت یا نه سال پیش بود. اولین مواجهه ام با آتش بدون دود در کتاب ابوالمشاغل بود.
ابن مشغله و ابوالمشاغل روایت زندگی پاک و پر از دغدغه مردی است که بیش از سی شغل عوض می‌کند تا نان حلال برای زن و بچه‌اش ببرد.
در گوشه‌ای از کتاب ابوالمشاغل، نادر ابراهیمی شرحی از پشت صحنه سریال آتش بدون دود را می‌نویسد. با همان روایت، عاشق آزادگی و مردانگی این مرد شدم. بعد از این دو کتاب، آتش بدون دود را آغاز کردم.

روایت چند نسل از افرادی که در ترکمن صحرا زندگی می‌کنند و سبک زندگی خاصی دارند. داستان مربوط به قبل انقلاب است و مشکلاتی که آن‌ها درگیرش هستند. اما در این میان شخصیت مهمی که داستان بیشتر حول او می‌گردد، آنلی است که از نسل گالان اوجا است، او بزرگ می‌شود و برای درس به خارج محدوده زندگی اش و سپس خارج از کشور می‌رود اما برمی‌گردد و حالا که پزشکی شده است، آمده تا اهالی ترکمن صحرا را از مشکلات نجات دهد. اولین کار او مقابله با عقاید خرافی مردم است. او آن‌ها را درمان می‌کند، اما آن‌ها اعتقاد دارند درخت مقدس است که آن‌ها را شفا می‌دهد. مبارزه با این خرافات و عادات اشتباه او را دچار دردسر می‌کند اما همچنان مبارزه می‌کند تا روزی که مردم می‌فهمند، حق با اوست.
انقلاب می‌شود و او دیدگاه های کمونیستی دارد اما این دیدگاه‌ها مانع از گرایشش به انقلاب نمی‌شود. او این‌بار در قالب فردی مخالف حکومت و دوست دار مردم ظاهر می‌شود و تا پایان یک مبارز واقعی باقی می‌ماند. مبارزی که هر روز در یک لباس و قامت به مردمش کمک کرده است.

نادر ابراهیمی حقیقتا شخصیتی است که برهه های بسیاری از زندگی ام را مدیونش هستم. او مرا با دنیای خیال‌انگیز و جذابی آشنا کرد، که هرگز احساس نمی‌کنم کسی به اندازه او چنین لطفی در حقم کرده باشد.

بعد از خواندن کتاب، بسیار بسیار پیگیر پیدا کردن و دیدن سریال آتش بدون دود بودم اما شوربختانه پیدا نشد. اما صاحب این کتاب و سریال برای همیشه در نظرم ماند و پس از آن هرچه از او پیدا کردم خواندم و لذت بردم.

در ابتدای جلد چهارم کتاب، نادر ابراهیمی مقدمه‌ای می‌نویسد که حقیقتا برایم اعجاب آور است.
«پیشکش به بزرگی که به درستی، خلوص و بزرگی باورش کرده‌ام؛ به مردی که مرا به نوشتن الباقی آتش بدون دود وا داشت. نامش برای این خاک، مبارک باد. و برای همه عاشقان وطن! ای کاش زمانی برسد که او، همچنان، باشد و دیگر، درد نباشد، و ایرانیِ دردمند هم.»
و آن بزرگ کسی نیست جز آیت الله سید علی خامنه‌ای.
کسی که بزرگ حامی هنر این سرزمین است.