روایت‌هایی از رنج... همه دردناک و جانسوز هستن، اما روایت هشتم پر از خجالت هم هست. ببخشید خانم عطایی، ببخشید که میزبان‌های خوبی نیستیم.
        

          کتاب بسیار  خواندنی و دلنشینی برایم بود. نویسنده با قلم روانی که داشت مرا جذب جملات و سوژه داستان کرد به قدری که صبح یک روز کاری اندکی مانده بود تا ایستگاه مدنظر را رد کنم.  آنقدر در کتاب غرق بودم که لحظات آخر با صدای بلندگوی مامور ایستگاه که مدام "میرزای شیرازی" را تکرار میکرد خود را با کتاب از درب قطار به بیرون پرتاب کردم. کورسرخی اولین کتاب بی نظیر سال ۱۴۰۱ بود. داستان، روایت روزهای زندگی زنانی بود که مرزنشین بودند و از تبار افغانستان.....
        

          خدا از سر تقصیراتم بگذره اگه بخوام بگم اتفاقات و تاریخ افغانستان (و حتی کل خاورمیانه) چیزیه که نیاز به رمانتیزه کردن داشته باشه، اما این کتاب بیش از حد رمانتیزه شده‌ست. خود جنگ به قدری تلخه که صرفِ نوشتن از جنگ، نوشتنِ خشک و خبرنگاری از جنگ، و روایتگریِ محض از جنگ (بدون هیچ سانتی‌مانتالیسمی) کافیه برای برانگیختن حس درد و همدلی. ولی کیفیت متنهای این کتاب با نثر ناملموس و تصنعیش، فرسنگها دورتر از هر کتاب "ادبیات جنگ" دیگه‌ای بود که تا قبل از این خوندم.
        

          درمورد شوربختی های افغانستانی ها بود در هرکجای دنیا ... "انسان هایی که برای وطن و خاک خود نجنگیده اند چقد ترحم انگیز اند ...."
        

          کورسرخی با عنوان فرعی «روایت‌هایی از جان و جنگ» اثری است از «عالیه عطایی»، نویسنده‌ی اهل افغانستان که آثاری از جمله‌ چشم سگ و کافورپوش راهم در کارنامه‌ی خود دارد. این کتاب شامل نه خط داستانی مجزاست که بین سال‌های ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۵ اتفاق افتاده و به نوعی به زندگی خود نویسنده مربوط است. داستان‌ها از کودکی تا بزرگ‌سالی و زندگی کنونی عالیه عطایی را شامل می‌شوند. نویسنده بر خاطرات خود و نقد اجتماعی بر موضوعاتی نظیر هویت، جنگ، مهاجرت و مرزنشینی در کنار معنا و مفهوم وطن تمرکز دارد.

دوماه‌نامه‌ی آگاهی نو، ویژه‌نامه‌ی نقد و بررسی کتاب: «کتاب‌نامه؛ در نقد و بررسی آثار، جلد یک»، شماره‌ی پیاپی 05، پاییز 1400.
        

          چند روایت از زنانی که مزه زندگی را در جنگ و مهاجرت چشیده‌اند.
روایتها تلخ هستند اما خواندنی.
به خاطر کوتاه بودن‌ روایتها خواننده مجال نفس گرفتن و هضم آن روایت را دارد.
توصیه میکنم اگر خواندن این گونه روایتها برایتان سخت است لابلای کتاب‌های دیگرتان هر روز یک روایت از این کتاب را هم بخوانید
        

          "حال هر سرزمین را باید از حال زن هایش شناخت."
        

          چقدرررر تلخ و دردناک بود :) 
واقعا نمیدونم چی بنویسم که بتونم حسی که داشتم رو  منتقل کنم،خیلی  غیر تکراری بود ،خیلی بهم چسبید🙂
        

          افغاستان خوب نمادیست برای بازار آشفته خاورمیانه. روی دیوارها و خانه‌هایش رد خونِ جان‌های زیادی مانده. درد، ترس، عزا، خون و غم سنجاق زنان افغانستان است. مهاجرانش در پی هویت خود می‌گردند و ساکنانش در پستوهای خانه‌شان تا دم مرگ سوگوارند. سوگوار صلح و جان‌های عزیزشان. شنیدن روایت‌های زنان افغانستانی گاهی چنان سخت می‌شود که آخرین دانه‌های طاقت شنونده را طاق می‌کند. این کتاب‌ هم از جنس همان روایت‌هاست. روایت‌هایی که زنان قهرمان‌ و خسته روای آن‌ها هستند.
نویسنده از جنس همین زنان است‌‌؛ اما به قول خودش بخت با او یار بوده تا مثل تار مویی بارها از دهان مرگ بیرون کشیده شود. 
این کتاب را یک نفس نخوانید. غم آن ویرانتان می‌کند.
        

          روایت‌هایی واقعی و عینی نویسنده توی این کتاب واقعا شوکه‌کننده و دردناکن. اینکه زندگی برای یک ملتی به واسطۀ سیاست چقدر می‌تونه پیچیده بشه.
اینکه نداشتن یک جغرافیای ثابت امن برای زندگی چقدر می‌تونه توی عمیق‌ترین معانی و مسائل هویتی تاثیرگذار باشه، خیلی تکان‌دهنده بود.
داستان‌های کوتاه و واقعی کتاب خیلی پرکشش و دردآور بودن. همه می‌دونیم که همسایه‌های هم‌زبانمون مشکلات زیادی دارن ولی با خوندن کتاب از خیلی نزدیک باهاش مواجهه می‌شیم.
قلم عالیه عطایی خیلی شیرین و بدون جانبداری بود. یه جاهایی حتی خود مردم رو هم به صراحت مقصر می‌دونست.
خیلی خیلی پیشنهاد میشه. کتاب کوتاه، خوش‌خوان و واقع‌گراییه.
        

          این یک یادداشت نیست، صرفاً دقیق‌ترین چیزیست که در وصف این روزها و ضرورت گفتن از رنج می‌توانم بنویسم. 
-------------------------------------
۱. از صفت‌ها می‌گوید. شیفته‌ی نویسنده‌هایی هستم که انقدر دقیق به اجزای زبان فکر می‌کنند‌. صفت‌ها بر اسامی سوار می‌شوند، با اعطای ویژگی‌ای منحصربه‌فرد، جایگاه دقیق پدیده‌ها را در سنت، فرهنگ و روزمره سفت می‌کنند. زورشان زیاد است. برای همین است که حال این روزهای خودم را نمی‌فهمم. تماشا می‌کنم خودم را و دنیای اطرفم را، با زحمت. تصویری شکسته و مبهم می‌بینم و صفتی برایش پیدا نمی‌کنم. 
گیج و گنگ‌ام و این نهایت سخاوت من و زبانم است برای الصاق یک صفت.

۲. «کورسرخی» تمام می‌شود. می‌گوید راوی قبر است. آخ که چه جمله‌ی بی‌رحمانه‌ای، چه قرعه‌ی نحسی. می‌شناسی قدرت و ضرورت بازگو کردن را و از بین تمامی چیزها، باید مرگ و قبر را روایت کنی. کتاب که تمام می‌شود می‌گویم رنج را فهمیدم، چه فایده دارد؟ کاری مگر از دستشان برآمده، کاری مگر از دستم برمی‌آید؟ نوشتن از رنج چه فایده دارد؟

۳. نزدیک صبح بخش کوتاهی از مقاله‌ای را می‌خوانم که از جعبه‌ی پاندورا و امید و جنگ گفته. بازنمایی درست و دقیقی از کلاف پیچیده‌ی ذهنم. در تقدیم‌نامه‌اش زنانی را نام می‌برد که از جنگ ویتنام جان سالم بدر برده‌اند، اما روان سالم نه. این زن‌هایی که دردشان دیده نشد و چون زخم‌ها به چشم نمی‌آمدند، نه جنگ‌زده شناخته شدند و نه از شمار قربانیان. از تاریخ حذف شدند بدون آنکه گوش شنوایی باشد برای قصه‌ی دردشان. 

۴. حداقل تماشا می‌کنم، این را به خودم به عنوان دلگرمی می‌گویم. که سخت است و توانم را می‌گیرد اما محکومم به تماشا، هرچند اگر گسسته از هم و گسیخته از جریان باشم. انی آرنو سوپرمارکت‌ها را دید و من شهری را می‌بینم که از درد جنگی ۱۲ روزه، زخم عمیقی برداشته است. مثل زن‌هایی که رنجشان به چشم نیامد، اما فریاد کشیدند. می‌نویسم که حداقل رنج من در تاریخ گم نشود. که داستان منِ کوچکتر مصادره نشود. شاید قصه‌ی دیگران را هنوز خوب تعریف نکنم، اما بلدم خودم را خوب بنویسم. 
همینم که می‌خوانید، نه بیشتر و نه کمتر.
        

          خاطره شیرین جلسات روشنا با خانم توکلی 🤍
        

          همه ی روایت هایش فوق العاده بود ولی سومی (ازبک ها خفته بودند که روس ها ما را فتح کردند) خیلی برای من تکان دهنده تر بود. ما عادت کرده ایم جنگ زده رو کنار یکسری عناصر ثابت ببنیم. سوگ، زخم، درد،اشک، کابوس، افسردگی، آوارگی و خیلی چیزهای دیگری که همه شون ابعاد رنج جنگ زده هارو فقط از  زاویه محدودی نشانمان میدهند. و این عناصر انقدر در ادبیات و سینما تکرار شده اند که فکر می‌کنیم جنگ زده بودن به همین ها ختم میشود.
روایت سوم خاص بود. بعله. میشود بچه باشی و با هیجان بازی کنی و بدوی و بخندی و جیغ بکشی و ذوق کنی در حالی که همه این ها بوی جنگ و مرگ بدهد. بدون اینکه لازم باشد زخم های جنگت را نشانم دهی یا از کابوس ها و دلتنگی هایت بگویی، از بازی های کودکانه ات میگویی و ما عمق جدیدی از رنجت را می‌بینیم. کاش عالیه عطایی کتاب دیگری هم بنویسد فقط برای این سبک روایت ها.
        

          به قول آن خوانندهٔ علیه ما علیه: درد می‌پیچد در دلمان یک‌هو...
:(
        

          دومین کتابی که از عالیه عطایی خواندم. نویسنده ای درجه یک، کاردرست و خوش اخلاق. در جلسه ای مجازی در جمعی صمیمی  با ایشان همکلام شدیم. خوش صحبت و خونگرم.
*
کورسرخی روایت‌هایی واقعی از زندگی خود عالیه عطایی است. روایت اول کتاب آدم را به شدت تکان می دهد. مخصوصا اگر نسخه صوتی با صدای خود نویسنده را گوش بدهید.
*
نسخه صوتی این کتاب را گوش دادم و نسخه فیزیکی آن را حتما دوباره خواهم خواند
        

          بیشتر رویدادها و اتفاقات این کتاب  در منطقه مرزی ایران و افغانستان رخ داده است. 
قسمتی از کتاب 
پدرم روزی ۸تا قرص میخورد، تا اینکه در ۵۷سالگی بالاخره قلبش از رسوب ۳۰سال مصرف داروهای سنگین اعصاب و روان از حرکت ایستاد. چهره اش اینقدر آرام بود که فکر کردم رفتن جان از بدن برای همه هم بد نیست. 
        

          اسمش کور سرخی است روایت هایی از جان و جنگ
همان صفحه اول را که باز کردم  بلند گفتم چه قشنگ. دوستم گفت چی چه قشنگ؟
گفتم: «نوشته مرا با سنگ پیمانی است با هم طاقتی» او هم تایید کرد.
نویسنده خیلی خوب همراهت می‌کند و با خودش می‌بردت در دنیای خودش یعنی دنیای جان و جنگ.
من آن لحظه که دندان های پدرش دست او را می‌فشرد واقعا دردم گرفت و بلند آه کشیدم.
ماجرای عقرب های خارجی که نمی‌فهمیم و خودمان را جایش نیش میزنیم.
داغ پسرعمو و رویای از آستین بیرون زده خیلی به جان می‌نشست.
داستان خاله انار و زبانی که برای حق گویی، برای تربیت و خیلی چیزهای دیگر بریده شد.
نویسنده خیلی خوب بلد است تو را همراه کند هر چند اگر درد او درد تو نباشد باز هم میفهمی اش.
کورسرخی به کسانی برمی‌گردد که  خون های ریخته شده و ظلم های کرده را نمی‌بینند و چشم هاشان از این همه خون کور شده.

پ. ن: این یادداشت را سه سال پیش نوشتم و کتاب را از دوستم امانت گرفته بودم. اما آنقدر دوستش داشتم که باز برای خودم خریدم و بار دیگر اگر خواندم شاید یادداشت جدیدتری برایش نوشتم. 
        

          افغانستان را با جانستان کابلستان شروع کردم و آن‌قدر قلم امیرخانی گرفت من را که از محتوا دور شدم. بعد رسیدم به «در پایتخت فراموش» محمدحسین جعفریان که احمدشاه مسعود را در ذهن من شاهنشاه افغانستان کرد. وقتی وطن‌دار، روایت‌های افغانستانی‌هایِ مهاجرِ اهل علم و هنر، به ایران را خواندم، نوشتم که نباید از این نوشته‌ها مهاجرین افغان را قضاوت کرد. چون همه‌ی آن‌هایی که قلم زده‌اند آدم‌حسابی‌اند. و سؤال اینجاست که آیا همه‌ی مهاجرین افغانی آدم حسابی هستند؟
تا رسیدم به کورسرخی؛ آمدم یک روایتش را بخوانم و بروم به کاری برسم. وقتی به روایت ششم رسیدم تازه توانستم کتاب را زمین بگذارم. چون این حجم از زخم را منِ خواننده نمی‌توانستم با هم هضم کنم. و همین الآن هم سختم است بنویسم از آنچه خوانده‌ام. هنوز که چهارپنج‌ ساعت از مطالعه روایت‌ها گذشته، تصویرهای پدردختری روایت اولِ کتاب هنوز جلوی چشم‌هایم است.
نویسنده زنِ افغان، دقیقا از «جان» و «جنگ» روایت می‌کند. گزنده و تلخ و خونین و گاه زنانه؛ زنانه‌ای که هیچ خبری از لطافت نیست.

اگر از تاریخ کشور همسایه‌ام اطلاعات بیشتری داشتم، و اگر جا داشت، حتماً بیشتر از پنج ستاره می‌دادم به کتاب. متاسفانه از تاریخ کمونیست و طالبان و تکفیری‌ها و احمدشاه مسعود و غیره اطلاع چندانی ندارم. امیرسودبخش در پادکست رخ، اپیزود افغانستان دارد. باید در اولین فرصت بشنوم.
        

          زیبایی در دل رنج و درد موج می‌زد‌. تازه، کلمه‌ی "رنجور" برام معنا پیدا کرد.
        

          درد و رنج یک دختر افغان . به قول دوستی با خواندن این کتاب احتمالا به اولین بانوی افغان مهاجری که برخورد کنی او را بغل میکنی (چون خودم هم خانم هستم این را گفت)