روایت فساد و ظلم و اختلاف طبقاتی...
سرگذشت پنج نفر در بیروتِ قبل از جنگ داخلی: فرح و یاسمینا که در جستجوی خوشبختی از دمشق راهی بیروت می‌شن؛ ابومصطفی و پسرش مصطفی که ماهیگیرن؛ ابوملا که به شدت با فقر دست و پنجه نرم می‌کنه و طعان که درگیر یک اختلاف قبیله‌ای به شدت مسخره شده.
روایت سنگین و پرکششی داره. ترجمه هم واقعا عالیه.
          

            بُرِش:[ دیگر توی دلم دو مرد با هم نمی‌جنگند. یکی‌شان مُرد و کار یکسره شد. توی دلم یک مرد مُرد. او را به دوش می‌کشم و می‌چرخانم. انگار کاملاً هم نمرده. گاهی بیدار می‌شود و با هم می‌گرییم. چیز گُنگی در تشییع جنازه‌ها هست که من را به سوی خود می‌کشاند. نمیدانم چرا دنبالشان می‌گردم و از پی‌شان راه می‌افتم!]
غاده از آن کسانی‌ست که شعرش را بیش از داستان‌هایش دوست میدارم‌. بیروت ۷۵ به طور کلی داستانی متوسط بود، ۷۰ صفحه‌ی پایانی‌ از صفحات آغازین درخشان‌تر بود. اگرچه ترجمه‌ی خوبی داشت اما اگر میتوانید داستان را به زبان اصلی بخوانید.
          

            در رؤیای بیروت
این اولین رمان السمان، نویسنده‌ی سوری، است. السمان در این رمان شاعرانه زندگی دختر و پسری را محور قرار می‌دهد که در جست‌وجوی آزادی و کسب شهرت و ثروت راهی بیروت می‌شوند که در آستانه‌ی جنگ قرار دارد. اما بیروت شهری نیست که می‌پنداشتند: اختلاف طبقاتی، فقر بنیان‌افکن و فساد دولتی بیداد می‌کند و آدم‌های بی‌چیز را در خود فرو می‌بلعد. جای پیشرفت برای کسانی نیست مگر آقازاده‌ها و نورچشمی‌ها. نوینسده علاوه بر داستان این دو نفر خرده‌داستان‌های دیگری هم تعریف می‌کند از انسان‌های مفلوکی که همواره در معرض تهدید بوده‌اند و هیچ‌گاه روی خوش زندگی را ندیده‌اند. مترجم این کتاب، که متنی روان و پاکیزه به دست داده است، در مقدمه‌اش می‌نویسد بعضی از منتقدان این اثر را پیش‌گویی جنگ داخلی لبنان دانسته‌اند. 
غاده السمان در ایران بیشتر به واسطه‌ی اشعارش مشهور است، اما این بار در رمانی کوتاه باز دست چیره‌ی السمان را در خلق فضای شاعرانه به یاد می‌آوریم. توصیف حال و هوای شخصیت‌ها و فضای داستان نشان از قدرت شاعرانگی نویسنده دارد. از این نوینسده‌ی مقیم پاریس به‌تازگی مجموعه‌‌داستان «دانوب خاکستری» (ترجمه‌ی نرگس قندیل‌زاده، تهران: ماهی،  1395) هم منتشر شده است.


ماهنامه‌ی شهر کتاب، شماره‌ی چهاردهم، سال ۱۳۹۵.
          

            کتاب رو به پیشنهاد یکی از دوستانم تهیه کردم.
تو کتابفروشی با هم بودیم. گفت خوبه منم خریدم. زود هم خوندمش. شاید چون تعداد صفحاتش زیاد نبود.
انگار مُده که هر کشوری برای بزرگترین و باشکوه‌ترین شهرش یه کتاب بنویسه یا یه فیلم بسازه که از اون شهر تباهی می‌باره. بیروت۷۵ هم یه همچین چیزی بود. اولین کتابی بود که از غاده السمان خوندم. پشیمون نیستم ولی خیلی هم خاص نبود. البته باید توجه داشت که کتاب حدود نیم قرن پیش نوشته شده. 
کتاب چندتا شخصیت داشت با داستان‌های متفاوت. زندگی هرکدوم هم کلی سپیدخوانی داشت که از هنر نویسنده است.
ترجمه خوب بود نسبتاً.
با اینکه حجم کتاب کم بود و تعداد شخصیت‌ها و صحنه‌ها زیاد بود کتاب بیشتر ساکن بود و حرکت نداشت و کند خونده میشد.

          

            چقدر سیاهی! 
سیاهِ خوب... سیاهِ عالی.
داستان پنج مسافری که هر یک به خیالی به بیروت آمدند اما بیروت تن به خیالشان نداد و مثل بلا به سرشان آمد.
چه تخیلی! چه توصیفی! چه روایتی ساخته بود غاده سلمان!
چقدر خوب به فضای سوررئال داستان پرداخته بود.
از جملات تمثیلی داستان خیلی خوشم آمد. مثلا: «روی دیوار این جمله‌ی انگلیسی را خواندم: این ماهی که امروز می‌خورید دیروز داشت شنا می‌کرد.»
          

            چه غم نامه ای بود؟! اصلا خون می چکید از کتاب.یه حال معلّقی دارم الان.
نثر خوبی داشت و ترجمه ی خوبی هم.رنج و درد و بدبختی هم که موج می زد توش.رنج های ساخته ی دست بشر.رنجی که دیگران به بی گناهان تحمیل می کنند و رنجی که با بیراهه رفتن  آدم به خودش تحمیل می کنه و عاقبتش یا جنونه یا مرگ و  سرطانی از بدبختی که کل بدن یک شهر رو می پوشونه و 
بوی تعفن این بدن که گندیده و گندیده تر می شه اون قدر عادی می شه که  ساکنانش بهش خو می گیرن...

ماجرای وهم دو آدم که از دمشق به بهشتِ بیروت پناه می برن تا زندگیشون رو اونطور که فک می کنن درسته بسازن و با یه دروغ تو خالی رو به رو
 میشن.با شهری ر به رو می شن که آدم های شاد و به ظاهر خوشبختش زندگیشونو رو ویرانه های زندگی امثال ابو مصطفی و ابوملا می سازن.
فضاسازی ها و نشانه پردازی های داستان خوبن.کاملا آدم رو فرو می برن  توی این فضای تاریک.یه جوری که موقع خوندن این کتاب تماماً مستعد کابوس دیدن می تونید باشید.(من که دیدم:دی)

چیزی که تو کتاب اذیتم کرد جولانِ آزادنه ی  بی اخلاقی ها و کثافت کاری ها و احساسات مطلق بود که یه جاهایی مذموم قلمداد می شد اما یه جاهایی هم پسندیده!!!  این گندهای اخلاقی اوایل کتاب پشیمونم کرده بودن از خوندن کتاب و فقط می خواستم تمومش کنم. اما به قدری پایان بندیش خوب و دردناک و  و زیبا بود که نظرم از سه ستاره به چهارتا هم تغییر کرد حتی!
یه نکته ی دیگه ای که دوست نداشتم این بود که  خوبی در سراسر این کتاب بازنده ی اصلی ماجرا بود.هیچ روزنه ای هم برای پیروزیش دیده نمیشد. مرض  حیوانیت در همه چی و همه کس ریشه می زد و شاید فقط مصطفیِ داستان بود که  بارقه ای از امید رو جایی ، دور از دسترس اما شدنی زنده نگه می داشت.
بخش های مربوط به مصطفی رو دوست داشتم تا حدودی.اون پایان ماجرای ابو مصطفی خیلی خوب بود.
ذره ای نتونستم با فرح و یاسمینه ارتباط برقرار کنم و بتونم دل براشون بسوزونم اما عاقبتشون،خصوصا عاقبت فرح باعث شد دلم برای اون معصومیت از دست رفته بسوزه.
          

            بیروت پیش از جنگ. شهری که رویای خیلی از افراد شده. زن و مردی که از سوریه برای زندگی بهتر به این شهر می آیند. اما با چیز دیگری رو به رو می شوند. شهری پر از اختلاف طبقاتی و فساد و ...
و سرنوشت چند نفر مختلف را در این هیاهو دنبال می کنیم. سرنوشت هایی تلخ...
کل کتاب شباهت بیروت اون موقع و تهران الآن آزارم میداد! البت به اون حد نرسیدیم هنوز ولی با این شیب پسرفت! آینده ای مثل چیزی که در این کتاب بیان شده برای تهرانم میبینم. بخشاییش همین الآنم قابل مشاهده است متاسفانه
          

            بیروت ۷۵ انتخاب خوبی بود برای ورود به دنیای ادبیات عرب و خوشحالم از انتخابش.
غاده السمان یکی از نویسندگان سرشناس در داستان کوتاه است و در ایران هم او را بیشتر با اشعارش میشناسند و این کتاب اولین رمان اوست که در سال ۱۹۷۵ به چاپ رسید.سال ۷۵ همان سالی است که جنگ پانزده ساله و خانمان برانداز لبنان در آستانه وقوع بود.

این کتاب کوتاه و کم حجم سرنوشت تلخ و تکاندهنده پنج مسافری است که با اتومبیلی از دمشق عازم بیروت هستند مسافرانی که هرکدام نمادی از یک بخش جامعه هستند و برای رفتن به مدینه فاضله شان سودایی در سر دارند اما بیروت زیبا برایشان تبدیل به گورستان آرزوها میشود.

سرنوشت تمام شخصیت های این کتاب به حدی ملموس و قابل باور است که نظیرش را بارها و بارها دیده ایم و بی شک باز هم خواهیم دید.

من تمام جملات این کتاب را با بغض خواندم.

این کتاب را بخوانید🌱
کیف کردم از ظرافت هایی که مترجم در ترجمه این کتاب به کار برده بود.

پی نوشت۱: من هنوز هم بغض دارم( برای سرنوشت هایی که میدانم تکرار میشوند).
هفتم الی شانزدهم دی ماه۹۹🌱
پی نوشت۲: خوندن این کتاب خیلی طول نمیکشه،من نصف این کتاب رو هفتم خوندم و نصف دیگه رو شونزدهم،در مجموع سه الی چهار ساعت طول کشید.

"اگر از حال من پرسی دقیقاً عین بیروت است
لبم آواز می خواند، دلم انبار باروت است"
(این شعر هم همین الان یادم اومد)😉

از متن کتاب:
مردم تنها کشتن آدمیزاد را جرم میدانند. هنوز جهان و انسان آن قدرها پیشرفت نکرده که گرفتن جان هر جانداری جرم به شمار آید! آه که چقدر شیفته ی فلسفه های هندی و آسیایی هستم که کشتن هر جاندار زنده ای، حتی پشه، را ناروا میدانند! 
بشر درنده خوی امروز چه دلتنگ انسانیت گاندی گیاهخوار است، مردی که عشق از او لبریز میشد تا همه ی جانداران هستی را بشوید!
ص۴۷