هرچند پیشتر هم اسمش رو شنیده بودم ولی بولگاکف رو با مرشد و مارگاریتاش شناختم. فوق‌العاده بودن اون کتابش و تعریف آدم‌ها از آزادگی بولگاکف و ... باعث شد این کتاب رو بخونم. به هر حال در اینکه ایده‌پردازی این کتاب هم خیلی خوب و دقیق و طنازانه بود و این که بولگاکف نویسنده زبردست و هوشمند و...ای است هیچ جای شکی نبود. اما یک مقداری در چیزی بهش می‌گفتن آزادگی بولگاکف شک کردم. اعتراض به استالین و دیکتاتوری و اتفاقات بدی که طی انقلاب افتاد و راه و رسم ناپسند مردم بد نیست. خیلی هم خوبه. ولی بین تموم این‌ها و توهین به مردم کشورت به خاطر چیزی که دوستش دارن و تو ازش متنفری یه فرق‌هایی می‌بینم. دومی ناپسنده. سگ خوندن ملت خودت به خاطر این که خیال می‌کنی ازشون باهوش‌تر و فهمیده‌تری همون‌قدر مهوع می‌تونه باشه که مجیزگویی نویسنده‌های جیره‌خور دولت.
        

          خیلی خوبه فضای کتاب آدمو محو میکنه یه چیزایی ام آدم یاد میگیره ازش ولی جا داشت ترجمه خیلی بهتر از اینا باشه
در کل دوسش داشتم
یکمی از کمونیست بدونید و بخونید جذاب تر میشه براتون.
        

          یک کتاب نمادین و ضد کمونیست بسیار قوی و مختصر و مفید
داستان در مورد سگی است که توسط یک دانشمند تبدیل به آدم می شود ولی نه یک آدم با ادب و تربیت قوی و ایده آل که مدام باع دردسر می شود
هرکدام از شخصیت ها و حتی خط سیر اصلی داستان، نمادی از انقلاب کمونیستی و ضعف های آن و بلایی است که سر مردم آورده
        

          کتاب خیلی نمادینه و همونطوری که مترجم گفته نا آگاهی ریشه گرفتاریه و باعث شد که زندگی سگ ارزش بیشتری داشته باشه نسبت به موقعی که انسان شده بود.
این نسخه ای هم که من داشتم هم غلط املایی زیادی داشت و هم غلط ویرایشی!
        

          ايده ش، خيلى خوب بود....
ولى خب، خيلى خيلى هم عالـــى نبود!!!!
دركل ولى، راضى بودم.
        

          ای کاش من نیز میتوانستم چنین در پس استعاره و نماد و تخیل اعتراضم را مکتوب کنم ...
        

          ببینید میتونید با محتوا و پیام کتاب مخالف باشید (همانطور که من هستم) ولی نمی‌تونید هنر و قدرت نویسندگی بولگاکف رو منکر بشید.
        

          "قلب سگی"
مانند اثر دیگر بولگاکوف یعنی "مرشد و مارگاریتا" داستانی است با پیرایه های سیاسی و نه لزوما ضد کمونیستی که صریح‌تر از کتاب مذکور دوگانه رابطه حکومت با مردم و انقلابی گری را بررسی می کند.

من برخلاف باور دیگرانْ، تنها پیام مخالفت با استالینیسم و کمونیست را از لایه های زیرین این داستان برداشت نمی کنم بلکه نگاهی آسیب شناسانه -و به جرات می توان گفت پخته- از نسبت و رابطه مردم فرو دست با نظام اجتماعی جدید یا نو انقلابیون را می بینم که سعی در بیان آشفتگی و عدم تناسب و درک این دو گروه از یکدیگر دارد. 

بولگاکوف بیش از آن که بخواهد مقصر را بیابد در حال تلاش برای درک و ترسیم وضعیت پیش رو است(کاری که بسیاری از منتقدان چپ و سیاست های مارکسیستی به ویژه در کشور ما با آن آشنا نیستند و آثار انتقادی نویسندگان روس را صرفا به اَخ و تُف بودن نظام مارکسیستی تقلیل می دهند)

مطالعه این کتاب برای من یادآور گفتگوهای تکراری با منتقدان و زاویه داران انقلاب فعلی کشور خودمان است که همین دغدغه های "تغییر زیربنا مهمتر از رو بناست" و"ذات مردم یک شبه تغییر نمی کند" را سال هاست با خود می کِشند و گاهی به آنها حق نیز می دهم.(هرچند رفع موانع ظاهری در تغییرات عمقی بی تاثیر نیست) به امید آن که در کشور تن انقلابی درونی تجربه کنیم،  میخوانم: "حول حالنا الی احسن الحال".


پ.ن: متاسفانه نسخه طاقچه از ترجمه خانم آبتین گلکار اغلاط نگارشی فراوانی داشت که نمی دانم در نسخه کاغذی هم موجود است یا نه.

پ.ن۲: طبعا این پست بعد از مطالعه چند نمونه از نقدهای موجود نگاشته شده و رویه ای تکمیلی و انتقادی نسبت به مواضع کلی آنها دارد.
        

          رمانی با رنگ نمایشنامه؛ دریافت اول از قلبِ سگی.


نمادپردازی، روایتِ گیرا، نقدِ اجتماعی و طنز پرصلابت از ویژگی‌های اساسیِ این مختصر از بولگاکف است. هر کدام این عناصر را می‌توان شکافت و شرح و تفسیر کرد، و چه خوب که این اثر ارزش تفسیر دارد، اما چند صباحی است از مطالعه این اثر گذشته‌است و جزئیات لازم برای این فقره را از یاد برده‌ام. باید این دُر و گوهر را بازخوانی کنم و این خوش رخدادی است.


ولی پررنگ‌ترین مشخصه‌ی این رمان از بولگاکف، در نظر من، نمایشنامه‌ای بودن نوشته بود. یعنی توصیفات بولگاکف در مواردی، گویی در حال پی‌ریزی میزانسن مد نظر نویسنده بوده‌است، توصیفاتِ صفات شخصیت‌های داستان هم چنین حال و هوایی داشت.

ترجمه‌ی آبتین گلکار هم از کتاب، ترجمه‌ی روانی بود و می‌توانست کنایت‌ها و مطایبه‌های  قلب سگی را انتقال دهد و ترجمه‌ی خوبی بود. تا به حال آبتین گلکار را مترجم درحدی یافته‌ام. هنوز ازش زیاد نخوندم، ولی در مقام قیاس بسیاری از مترجمین را مغلوب خواهد کرد.
        

          اینکه عقاید نویسنده کتاب ضد کمونیستی است یک سوی ماجراست، اما سوی دیگر ماجرا علاقه پنهان نشدنی نویسنده به بهشت سرمایه داریست که به نظر بیشتر از نگاهی سطحی و بیرونی و آرمانی به جوامع سرمایه داری ناشی شده تا تعمق در مبانی آن و نگاه منصافانه به هر دو تفکر.

علت پر فروش شدن و پرخواننده شدن ترجمه این کتاب در جامعه کتابخوان کشورمان هم گمانم یکجورهایی قرابت میخاییل بولگاکوف است با قشر مثلا روشنفکر(که کاری هم جز خواندن ندارند شکر خدا:)، چرا که بولگاکوف انگار کاملا از قماش همین روشنفکران ناقص الخلقه خودمان است، با تمام مختصات یک روشنفکر وطنی؛ نگاه از بالا به پایین به مردم و جامعه، علاقه مفرط و شورانگیز به بهشت غرب، منجی دانستن علم تجربی و...

به هر حال بی در نظر گرفتن محتوا، پرداخت کتاب بسیار هنرمندانه است، و جذاب، حتی برای مخاطب عام. اما خب در نهایت نمی‌شود به بیشتر از یک ستاره برای این کتاب راضی شد:)
        

          داستان جراحی که تصمیم گرفت سگی را انسان کند.
کتابی جذاب در نقد انقلاب های بالا به پایین.
تا خود مردم نخواهند، هیچ تغییری ایجاد نخواهد شد یا اینکه به پلیدی بدل می‌گردد. هر اراده‌ای برای تغییر، بدون خواست درونی بی‌فرجام است.
به قدری برای من جذاب بود که وقتی دستم رسید بدون وقفه تا انتهای داستان را خواندم.
        

          و اما بولگاکف که در وصف ذهن خلاقش کلمه‌ای رو پیدا نمیکنم.
ادبیات روس همیشه جذاب‌ترین بوده برای من اما نمیشه بولگاکف رو حتی کاملا روس دونست و از طرفی حتی زیر مجموعه‌ی ادبیات آمریکای لاتین و رئالیسم جادویی هم قرار نمیگیره بولگاکف و آثارش کاملا مستقل از هر ادبیات و هر موقعیتی جالب و جذاب و خواندنی هست.
رگه های طنز در تمام آثارش وجود داره و فانتزی و انتقاد از اوضاع سیاسی هم که عناصر جدا نشدنی از قلم اون هستن.
در قلب سگی از یک دانشمند حرف زده میشه با اینکه شخصیت اصلی نیست اما در رمان تخم مرغ‌های شوم و نمایشنامه‌ی آدم و حوا هم این کاراکتر دانشمندی که به فکر تغییر زندگی بشریت هست تکرار میشه.
فقط کافیه کمی از سیاستی که در زمان حیات بولگاکف بوده خبر داشته باشید تا درک بهتری از این رمان داشته باشید با اینکه رگه‌های طنزی که داره وابسته به اطلاع داشتن از اوضاع سیاسی اون زمان هست اما همچنان قابل درک هستن.
این رمان برای شروع خواندن از بولگاکف مناسب هست اما شاید بهتر باشه از ابلیس نامه و یا تخم مرغ های شوم شروع کرد و وارد دنیای بولگاکف شد و بعد درک بهتری از قلب سگی و قلم بولگاکف پیدا کرد.
        

          به نام او

بعضی از کتابها با اینکه می‌دانی خوب هستند و خواندنش هم وقت چندانی از تو نمی‌گیرند ولی همچنان نخوانده در کتابخانه‌ات باقی می‌مانند. یکی‌ از این کتابها برای من «قلب سگی» بولگاکوف یا به قول عده‌ای دیگر بولگاکاف بود. انگار هنوز موعد خواندنشان نرسیده بود. جالب است که من «مرشد و مارگریتا» را که کتاب پرحجم‌تر و پیچیده‌تری است سه بار خوانده بودم ولی سمت این کتاب هم نرفته بودم.

«قلب سگی» را در میدان تیر دوره آموزشی شروع کردم. دو سه ساعتی آنجا معطل می‌شدیم تا نوبت تیراندازیمان برسد، من هم از وقت استفاده کردم و گوشه‌ای دنج را جستم و نیمی از کتاب را در آنجا خواندم. گویا قسمت بود که خواندن کتاب در این دوره از زندگی من باشد و با این خاطره در ذهنم ثبت شود. 

باری، کتاب به‌مانند سایر آثاری که از بولگاکوف خوانده بودم کتابی خوب و دوست‌داشتنی بود و نشان از تفکر و مشغولیت‌های ذهنی او داشت. اویی که مخالف دستگاه فکری شوروی کمونیستی بود و سعی می‌کرد با سمبولیسم یا همان نمادگرایی انتقادات خود را متوجه نظام حاکم کند. ولی متاسفانه عمرش قد نداد که حتی انتشار برخی از کتابهایش را ببیند.

«قلب سگی» درواقع پیش‌نویس شاهکار بولگاکوف یعنی «مرشد و مارگریتا» است. نه اینکه از لحاظ داستانی به هم ربط داشته باشند، خیر! بلکه راهی را که او در «قلب سگی» شروع می‌کند در «مرشد و مارگریتا» به‌کمال می‌رساند. همان فضاسازی‌ها و همان ایده‌ها شاخ و برگ می‌گیرد و یکی از بهترین رمان‌های قرن بیستم را شکل می‌دهد. هر دو هجویه‌ای قوی و قابل تامل برای شوروی کمونیستی است، با این حال خود «قلب سگی» اثر مستقل و قابل دفاعی است. ترجمه جناب گلکار هم دیگر نیازی به تعریف من ندارد.
        

          کتاب به شد ضد گمونیستی است و نویسنده به خوبی از این سیستم انتقاد کرده است.بعد از خواندن این اثر دوست دارم آثار دیکر این نویسنده هم بخوانم چون این که واقعا ارزش خواندن داشت.
۰۲/۲/۲۶

        

          اگر ضدکمونیستی، نمادین بودن و اینهارو توی معرفی فاکتور بگیرم، باید بگم 《سابقه》 و تغییرناپذیریِ ذاتِ آدم‌ها مهم‌ترین کلیدواژه‌‌ایه که بولگاکوف تو قلب سگی ازش حرف می‌زنه.
        

          خوب بود دوست داشتم.
        

          گرگ زاده عاقب گرگ شود گرچه با آدمی بزرگ شود
یا
سگ اصحاب کهف روزی چند پی مردم گرفت و آدم شد

میخائیل بولگاکف نویسنده شهیر روس که بیشتر او را با کتاب مرشد و مارگاریتا‌یش می‌شناسند اینبار در اثری به نام قلب سگی تمام عقده‌های چندین و چند ساله‌اش را در قالب این داستان بر سر کمونیست‌های بی کله آوار می‌کند. اثری که مثل مرشد و مارگاریتا از حضور جانداران شهری در زندگی انسان‌ها استفاده کرده است اما با این تفاوت که اینبار به جای عصای یک جادوگر ، دکتری با دستکش‌سفید در این اتفاق( تغییر ماهیت ظاهری و قدرت تکلم حیوان)‌سهیم بوده است. 
 یک سگ ولگرد، بی سر پناه و رو به موت سر راه یک جراح بزرگ مغز و اعصاب قرار می‌گیرد و از گذشت چند هفته تبدیل به سگی اصل و نسب دار و خوش بر و رو می‌شود. 
 اما این پایان ماجرا نیست. 
 دکتر قصد دیگری از رسیدگی به او دارد. قصدی که در مسیر جوانی انسان‌ها و زنده کردن مردگان قرار خواهد گرفت و راهی عظیم را برای بشریت باز ‌خواهد گذاشت. No
 
قلب سگی سراسرش فریاد.های بولگاکف است بر سر کسانی‌که نگذاشتند آثارش را به چاپ برسانند.
ایده‌ی جالبی‌داشت اما تنها ضعفش همین بود که نگاهی کاملا سیاه و سفید به ماجرا و عقائد دشمنانش داشت
        

          اگه سبک رئالیسم جادویی رو دوست دارید این کتاب برای شماست :)
تو این اثر نویسنده مسائلی که در زمان خودش با اون‌ها مخالف بوده رو (نظام کمونیستی و ایده اشتراک - پرداختن هر شخص به کارهای متعدد که بسیاری از اون‌ها خارج ار حیطه تخصصش بوده - پرداختن افراطی به آموزه‌های انقلابی ضمن کم‌رنگ شدن مسائل اخلاقی و ...) از زبان شخصیت "فیلیپ فیلیپوویچ" به باد انتقاد می‌گیره. اون هم در قالب یک داستان نمادین‌. من قسمتی از متن کتاب رو می‌ذارم و فکر می‌کنم همین‌ کافیه تا  دستتون بیاد با چه جور کتابی طرف هستید :)

مسئله این است: اگر من به جای جراحی شروع کنم به این که هر شب در خانه‌ام در گروه کر آواز بخوانم، آن وقت ویرانی‌ام فرا می‌رسد! اگر من بروم دستشویی و معذرت می‌خواهم آن طرف کاسه توالت کارم را بکنم، و زینا و داریا پتروونا هم همین کار را بکنند، آن وقت دستشویی ویرانه می‌شود. نتیجه می‌گیریم که ویرانی توی مستراح نیست، بلکه در کَله‌هاست! برای همین است که وقتی این آوازه‌خوان‌ها عربنده می‌کشند که "مرگ بر ویرانی!" من خنده‌ام می‌گیرد. قسم می‌خورم خنده‌ام می‌گیرد! این شعار یعنی این که هر کدام از آن‌ها باید محکم بکوبد پس کله‌ی خودش! و وقتی انقلاب جهانی، انگلس و نیکالای رامانوف، مالایی‌های تحت ستم و این قبیل توهمات را از کله‌اش ریخت بیرون و مشغول تمیز کردن انبار شد که وظیفه اصلی اوست، آن وقت ویرانی خود به خود محو می‌شود. نمی‌شود هم‌زمان به دو خدا خدمت کرد! نمی‌شود هم‌زمان هم مسیر حرکت تراموا را جارو زد و هم برای فلان آواره‌های اسپانیایی تعیین تکلیف کرد! این کار از عهده‌ی هیچ‌کس بر نمی‌آید. دکتر، به‌خصوص از عهده‌ی آدم‌هایی که دویست سالی از اروپایی ها عقب مانده‌اند و تا امروز حتی نمی‌توانند درست و حسابی دگمه‌ی تنبانشان را ببندند!
        

          در این رمان کوتاه بولگاکف با زبان طنز از انقلاب کمونیستی روسیه انتقاد می‌کنه که در اون زمان در نوع خودش بی‌نظیر بوده، البته این کتاب تا اواخر دهه 70 و اوایل دهه 80 میلادی در شوروی اجازه‌ی نشر نداشت. 
بیشتر از هر چیز شجاعت بولگاکف برای من تحسین برانگیز بود که در شورویِ تحت حاکمیت استالین چنین قلم تند و تیزی داشته.
        

          خوب بود 
اما نمیشه گفت در دبیات روسیه جزو بیست کتاب اول حساب میشه ، قطعا این کتاب رو هرگز نمی‌تونیم کنار کتابی مثل دن آرام ببینیم و مقایسه کنیم
در کل فضا سازی خوبی داشت ، داستان از زبان یک سگ بدبخت روایت میشه و اوج فلک زدگی سگ رو تو همون چند صفحه ی اول به ما نشون میده و ناگهان پیدا شدن یک صاحب برای اون، زندگیشو تغییر میده....
  در نهایت در زیر متن ،  پیام کتاب این بود 
                                           "نه به انقلاب ، نه به تحول"