اولین کتاب ۰۴
"تاب نمی‌آوریم"
اگه ویدیوهای یوتیوب من رو دیده باشین ( لینک در بایو) میدونین که به تازگی یک سفر روسیه خوانی رو آغاز کردم. سهم سومین کتاب از داستایفسکی بعد از شب‌های روشن و بیچارگان، یک اتفاق مسخره بود.
کتاب روایتگر حضور یک افسر بلندپایه، مغرور و با درایت به جشن عروسی زیردست و کارمندش، برای نشون دادن انسان دوستی و یکرنگی خودش در اداره‌ی محل خدمتشه. غافل ازینکه این حضور مقدمه‌ای برای شروع سلسله وقایع پیش بینی نشده، دور از انتظار، و حتی طبق نام این کتاب مسخره است. اتفاقاتی که شرایط تاسف بار و بیمارگونه ‌ای برای ایوان ایلیچ به همراه داره.
اگر بخوام این کتاب رو در یک کلمه توصیف کنم "به اندازه" بودن همه چیزه. غم، خشم، حسادت، شعف، غرور، عذاب، شادی و در عین حال امیدواری. داستایفسکی در این کتاب پیمانه تمام احساسات انسانی رو به شکل درست و به اندازه انتخاب کرده. همه چیز می‌تونن سر جای خودشون باشن. شخصیت‌ها به شکل زیبایی توصیف شدن و خواننده میتونه خودش رو وسط مهمانی عروسی در این کتاب نود صفحه‌ای ببینه. 
خیلی دوست داشتم این کتاب رو. خیلی. 
پیشنهاد میکنم؟ حتما بخونین بنظرم. بخصوص اگه تصمیم دارین تازه داستایفسکی رو شروع کنین گزینه مناسبیه
      

        پیچیده ترین شخصیت داستانی رو ماگدا سابو در این کتاب خلق کرده. کتاب از یک خشونت و عشق و کینه توزی عمیقی حکایت میکنه که می‌شه نشانه هایی از هر کدوم رو در بخش‌های مختلف رمان دید.  شخصیتی که سختی،فقر، و کمبود توجه باعث شده به شکل افراطی به آدم‌های زندگیش نفرت بورزه. با بهره گیری از استعدادش از سد اختلاف طبقاتی گذشته اما سایه ی گذشته همچنان روی زندگیش سنگینی می‌کنه. در ابتدا حتی درست و دقیق متوجه دلیل نگارش نمیشیم حتی مخاطب نوشته های استر مشخص نیست اما به مرور داستان بهت آور و غم زده زندگی استر برملا می‌شه. 
تا جایی که در نقاطی این حق رو به استر میدیم که کینه توز باشه.
      

        لطیف‌، اروم، و پر از حس آرامش‌
کتابی که زندگی و تولد رو به مرگ وصل می‌کنه. مرگی که نه تنها در ذات و کالبدش تیره و ترسناک نیست، که پر از آرامش و نور و سکوته‌. گذار از دنیایی مه گرفته و سرد به جهانی زیبا، آرام و پر نور که حتی کلمات قار به بیان زیبایی این جهان نیستند.
      

        برای من نوشتن و حرف زدن از کتاب‌های مشهور و شناخته شده سخت‌تره. انگار باید زوایا و ابعادی از کتاب رو بررسی کنم که شاید فراگیر و قابل توجه نباشه.
اول از هرچیزی به نظرم فیلم شب‌های روشن رو ببینین. سکون و آرامش و انزوا و دیالوگ‌های قشنگ کلماتی هستن که با یادآوری این فیلم در ذهن من نقش می‌بنده و از قضا تاثیر پذیرفته از همین کتابه.
‌این کتاب روایتگر تنهایی و انزوای اجباری آدم‌هاست. روایت زندگی مرد جوانی که راوی داستانه و با احساسات عمیق و متناقضی از جنس عشق، رها کردن، یأس، امیدواری و ناامیدی دست و پنجه نرم می‌کنه. 
در جهان امروز کلمات جدیدی به روابط اجتماعی اضافه شدن که تا سال‌ها قبل وجود نداشتن‌. شاید اگه داستایفسکی در زمان ما می‌زیست اسم کتاب رو به situation ship و یا ghosting تغییر می‌داد و برای راوی داستان بنظرم انتخاب درستیه. 
هنر داستایفسکی نزدیک کردن آدم‌ها و مخاطبانش به دنیای درونی شخصیت‌های داستان، با توصیف فضای شهری و احساساتِ مقطعی اون‌ها از وضعیت موجوده. شخصیت‌های داستان نمادهای عمیقی از آرزوهای انسانی و انسانیت دارند‌. ناستنکا برای من تجسم زیبایی و رازه. دختری که در عین خوش قلب بودن، عشق و علاقه‌ی شخصی رو به هرچیزی ترجیح می‌ده و تلاش می‌کنه احساسات راوی رو نادیده بگیره.
نشرماهی در چاپ جدید این کتاب با اضافه کردن نقاشی‌های دابوژینسکی ما رو بیشتر با فضای پترزبورگ آشنا می‌کنه. جنس روغنی کاغذها تجربه جالبی از کتاب خوندن برای من داشت و ترجمه سروش حبیبی ( مثل همیشه) بی نظیر بود.
      

        یکی از لطیف‌ترین کتاب‌هایی که خوندم بود. بوی زمستون، عطر کاج، هات چاکلت و کوکی های شکلاتی می‌داد. کتابی که وقتی به پایان می‌رسه حسِ خوبِ خوشحالی و رضایتِ آقای اسکروج به ما هم منتقل می‌شه. کتابی پر از حس زندگی و درسِ لذت بردن از زمان‌ حال. اگر به دنبال یک کتاب حال خوب کن هستید سرود کریسمس برای شماست.

      

        کل زندگی‌ام را با شرمساری گذرانده‌ام.

رمانِ دازای اینگونه آغاز می‌شود. ناشناسی رو در روی ما نشسته و از زندگی‌اش می‌گوید. چهره‌اش آرام آرام با پیشروی روایت نمایان می‌شود.
 در ابتدا تصوری که از این نویسنده داشتم انسانی آرام، دور از تعلقات انسانی، ترسان از جامعه و زندگی اجتماعی بود....
اما در انتها می‌بینی، آن دلقکی که همه را فریب‌داده است. نقاشی که هیچ‌وقت دست به کار بزرگی نزده‌است. مرد دلربایی که تمام ماجراهایش به ترک و جدایی و مرگ کشیده‌است. دیوانه‌ای که در یک شب، یک شب هم نه، در چند لحظه کوتاه، تمام موهایش بر آن پشت‌بام کذایی سفید شده‌است. تسویه حساب شخصی دازای با خودش که به عنوان آخرین اثر او، تبدیل به یکی از مهمترین اثر شتاب‌زده‌ به لحاظ روایت در ادبیات ژاپن شده است.
      

        با خوندن بعضی از کتاب‌ها به این نتیجه می‌رسم‌ که واقعا کتاب‌ها و داستان‌ها می‌تونن بو داشته باشن. مثلا همین کتاب. شما با خوندن صفحه پنجم به خوبی بوی دود باقیمونده از آتیش رو احساس می‌کنین. بوی سوختن چوب.‌ 

نوشتن از کتاب‌های کوتاه به نظرم سخت تره و باید مقداری عمیق‌تر به زوایای داستان نگاه کرد. چون نویسنده با مهارت بخصوص خودش با کارکتر کمتر سعی می‌کنه مقصود خودش رو ‌بیان کنه.
آواز کافه‌ی غم‌بار یکی از معتبرترین آثار کارسون مکالرز، نویسنده‌ی آمریکاییه که اقتباس‌های فراوونی هم داشته.
داستانی که در دنیای ادبیات، زیردسته‌ی گوتیک جنوبی طبقه‌بندی می‌شه و روایتی ساده در عین حال اندوه‌بار داره. 
.

مکالرز در این کتاب، زندگی مردم آبادی‌ای رو به تصویر می‌کشه که در جایی پرت و دورافتاده، روزهایی کرخت و بی‌هدف رو می‌گذرونن و هیچ اتفاق هیجان‌انگیزی رو تجربه نمی‌کنن؛ میس آملیا کارکتر اصلی کتاب هم از این قاعده مستثنی نیست. تا این که یک شب، گوژپشتی به نام لایمون ویلیس، با سر و وضعی نزار به روستا می‌آد و ادعا می‌کنه که پسرخاله‌ی میس آملیا است؛
 اتفاقی که سرآغاز عشق یک طرفه‌ی میس آملیا به گوژپشته. 
داستان فراز و نشیب و مسائل زیادی رو در عین کوتاه بودن بیان می‌کنه و این خاصیت آثار کارسون مکالرز هست.
خوندنش رو بهتون توصیه میکنم:)
      

        برای من خوندن بیابان در ابتدا سخت بود. متن از نظر محتوایی اشکالی نداشت. اما روند. داستان ک طی شدن بخش زیادی از این کتاب در بیابان منِ خواننده رو کسل می‌کرد. اما هرچقدر کتاب پیش می‌رفت بیشتر خودم رو در قالب یگوروشکای ده ساله می‌دیدم و دوست داشتم به روزهای خوب این پسر برسیم‌.

بیابان داستانیه با محوریت یک پسربچه‌ و سفر او از شهری به شهر دیگر. اما این سفر، در اصل، آغازگر گام گذاشتنش  از دوران کودکی به دوران بزرگسالی (از زندگی‌ای به زندگی‌ای جدید)محسوب می‌شه. به این تغییر (این سفر در روند زندگی) که کلیت داستان رو تشکیل می‌ده، فقط در یک نقطه و در حد یک جمله مستقیماً اشاره می‌شه. اما شاکله‌ی کل داستانه و جزء غالبی هست که سایر اجزاء رک سازمان می‌ده و هماهنگ می‌کنه.

این تغییر یا سفر، از نظر مکانی و ظاهری، از شهر «ن» آغاز می‌شه به‌سوی شهری بزرگ‌تر برای تحصیل در کالج؛ که در طی مسیر، پسر با مفاهیمی مواجه می‌شه و تجربه‌‌ می‌کنه. چخوف با اتفاقاتی که انتخاب کرده و در سیر داستانش قرار داده، پسر رو در موقعیت‌های مختلف قرار می‌دهدپ؛ در ابتدا پسری آسوده و در خانه‌ای با وضع مالی خوبه‌ سپس همین پسر موقعیت‌های گوناگونی تجربه می‌کنه...
.

 غم _غم جدایی از موقعیت گذشته_، تنهایی _چه در زمانی که همسفرهاش خواب هستند و او از تنهایی حوصله‌اش سر می‌ره، چه در زمانی که با دایی و پدر کریستوفر در مهمان‌خانه یا در میان موژیک‌ها هست ولی دیگه عین گذشته کسی رو نداره که نگران حالش باشه یا به لرز کردن و بیمار شدنش اهمیت بده_، #عشق و شهوت نوجوانانه، درد و رنج، چه به‌خاطر سرما و دشواری‌های راه چه در موقعیت‌هایی که هرچیزی کاملاً مطابق میل او نیست و هیچکس هم به این نکته اهمیتی نمی‌ده‌‌‌...
.من این کتاب رو به خاطر نثر روان، توصیفات ادبی جذاب و صدالبته ترجمه قوی و تاثیر گذار سروش حبیبی بهتون پیشنهاد می‌کنم.
      

        برای نوشتن از این کتاب اول باید به یک سوال پاسخ داد
فاشیسم چیه؟
فاشیسم (به انگلیسی: Fascism ) یک نظریهٔ سیاسی راست افراطی و گونه‌ای نظامِ حکومتی خودکامهٔ ملی‌گرای افراطیه که در سال‌های ۱۹۲۲ تا ۱۹۴۵ در ایتالیا و به دست بنیتو موسولینی رهبری ‌شد و بر سه‌پایه حزب سیاسی واحد، نژادپرستی افراطی و دولت مقتدر و متمرکز، استوار بود.
.
.

 کتاب «گفتگو با موسولینی»، با عنوان اصلی Mussolinis Gespräche mit Emil Ludwig، مجموعۀ گفت‌وگوهایی است که امیل لودویگ در سال ۱۹۳۲ با بنیتو موسولینی، رهبر ایتالیای فاشیستی، انجام داده و با ترجمه روان مهدی تدینی از نشر پارسه منتشر شده.
موسولینی، در کنار هیتلر، یکی از مشهورترین سیاستمداران فاشیست و یکی از نمایندگان اصلی دیکتاتوری در قرن بیستمه
دربارۀ موسولینی فراوان نوشتن اما کتاب «گفتگو با موسولینی» ما رو بی‌واسطه با این رهبر فاشیست روبه‌رو می‌کنه و اجازه می‌ده که مواجهه‌ای نزدیک‌تر با او داشته باشیم.
.
.
موسولینی در کتاب «گفتگو با موسولینی» در گفتگو با امیل لودویگ، از زندگی خودش می‌گه و تحولات فکری و ایدئولوژیکش رو شرح می‌ده و نظراتش رو دربارۀ موضوعات مختلف سیاسی بیان می‌کنه. تصویری از جوانب گوناگون شخصیت خودش ترسیم کرده. 
      

        کتاب «اتاقی برای مهمان» داستانی از روابط میان انسان‌هاست که با تلخی درآمیخته شده. این داستان بیش از هر چیز به سه موضوع محبت، دوستی و مرگ پرداخته. راوی این رمان زنی به نام هلن هست که می‌خواد از دوست خودش مراقبت کنه....
این کتاب به رابطه‌ی دوستانه‌ و پیچیده‌ی میان این دو زن می‌پردازه، در حالی که مرگ یکی از این‌ دو دوست نزدیکه و همین ماجرا زندگی دیگری رو دستخوش تغییر و تحول می‌کنه.
 وقتی پای مرگ و نیستی به میان می‌آد، زندگی با ارزش‌تر از همیشه جلوه می‌کنه. شاید به همین خاطره که آدمیزاد به محض نزدیک شدن به مرگ، خودخواه‌تر از همیشه می‌شه. این کتاب روایتی از مهر و از خود گذشتگیه. دوستی که حاضره نظم زندگی خودش رو به هم بزنه تا نیکولا زنده بمونه.
      

        اگنس مرده است، داستانی او را کشت، از اگنس جز این داستان چیزی نمانده"
با همین جمله ما وارد فضای رمانی می‌شیم که از ابتدا، پایانش رو می‌دونیم. ولی چیزی که در این رمان پست مدرن ذهن خواننده رو درگیر می‌کنه واقعیت این داستانه…
راوی که نویسنده‌ای درجه دو هست داستانی در مورد اگنس می‌نویسه، او به دنبال پایان مناسبه، پایانی که داستانش رو جذاب و خواندنی کنه و در آخر خواننده با دو پایان مواجهه. پایانی خوش و پایانی واقعی… در پایان خوش اگنس در کنار راوی به زندگی مشترکشون ادامه می‌دن و پایان دو که در ده صفحه‌ی آخر اجرا می‌شه. اگنسی که دیگر نیست. برای او همان اتفاقی می‌افته که راوی در ابتدای رمان گفته. اگنس می‌میره. داستانی او رو می‌کشه و داستان خلق شده در تعلیق جهان داستانی و واقعی باقی می‌مونه و این خواننده س که به این پایان جهت می‌ده
:
به نظرم این کتاب ارزش یک بار خوندن رو داره و توصیه می‌کنم بهتون.
      

        قلعه‌ی اوترانتو آغازگر ادبیات گوتیک اروپاییه. ادبیاتی که توأم با ترس، فضای وهم آلود و ادبیات آخرالزمانی تعریف می‌شه. این کتاب که نگارشش به اواخر قرن هجدهم برمی‌گرده با ترجمه بسیار خوب و روان کاوه میرعباسی از نشر افق هست. 
.
در ادبیات گوتیک و به طور مثال همین کتاب قلعه‌ی اوترانتو معماری با مفهوم و سبک ادبیات گوتیک گره میخوره. یکی از ارکان و عناصر ادبیات گوتیک توصیف سرداب‌ها، مسیر‌های زيرزمينی و کلیساهای شکوهمند در زمان حکمرانی کلیساست که با معماری تلفیق شده.
.
داستانِ قلعه‌ی اوترانتو روایتی چندخطی در یک حکومت مستبد با دخالت کلیساست. وقتی فرزند مانفرد، فرمانروای اوترانتو، به شکل مشکوکی در روز ازدواجش کشته می‌شه و این مرگ دومینووار وقایع و اتفاقاتی رو ایجاد می‌کنه. نفرینی که بعد از تمایل مانفرد به ازدواج با نامزد پسر خودش در حکومت و قلعه‌شکل می‌گیره و در نهایت به پایان عمر حکومت این خانواده در قلعه منجر‌ می‌شه. 
فضاسازی‌ها، توصیفات دقیق و تکان دهنده از شخصیت‌ها و نحوه پاسخگویی افراد به اوقات دشوار باعث شده این کتاب یک‌ اثر سینماتیک هم باشه. این‌که مانفرد چه رفتاری داشته؛ عروس مانفرد، ایزابلا چه چالش هایی رو میگذرونه و از طرفی عقاید مذهبی و کلیسا به شکل قابل توجهی در این‌اثر متعلق به قرن ۱۸ به خوبی احساس می‌شه.
من این کتاب رو بهتون پیشنهاد می‌کنم و بنظرم خوندن چند صفحه انتهایی برای شناخت ادبیات گوتیک، تاریخچه و نمونه هایی از این ادبیات در بین آثار شناخته شده خالی از لطف نیست:)
      

        این کتاب مجموعه داستانی هست که به نظر من اتصال معنایی جالبی با هم دارن. از توصیف شهری، سرکوب سیاسی و ساخت قهرمان و ضدقهرمان‌هایی که در مجموعه داستان‌هاست که بگذریم، وقایعی که بررسی و ارزیابی می‌شن می‌تونن با هم مرتبط باشن. 
با دادن اطلاعات بیش از حد و جزئی از وقایع تاریخی خواننده از خودش می‌پرسه در زمانی‌که وقایع جهان حول محور انقلاب فرانسه، استقلال و جنگ می‌گذشته بین اروگوئه و اسپانیا چه تنش‌هایی وجود داشته؟ اصلا "جنگ بزرگ" که کشته های بسیاری برجا گذاشته از کجا سرچشمه می‌گیره؟ 
قهرمانان زیادی در این نقطه جغرافیایی هستن که فراموش شدن؛ داستان زندگی ژنرال هایی که به حاشیه رونده شدن و دنیا برای پاس داشت از خودگذشتگی هاشون کم کاری کرده. داستان‌ها عمدتا در یک فضای اعتراضی و خاکستری روایت می‌شن و پیش زمینه تاریخی قوی این کتاب رو جذاب تر می‌کنه.
اگر از تاریخ آمریکای جنوبی اطلاعات کافی دارین و علاقمندین روایت های جدیدی از زندگی قهرمانان این منطقه بدونین این کتاب واسه شماست. در غیر اینصورت ممکنه خسته کننده و کلافه کننده باشه‌
      

        تنهایی الیزابت" داستان چهار زن در اتاق چهار تخته‌ی "بیمارستان زنانِ لیدی اوگاستا هپتری" رو بهانه قرار می‌ده تا با سرک کشیدن در زندگیشون از دغدغه‌ها، نگرانی، و غم زنان آسیب پذیر دهه هفتاد میلادی روایت کنه‌‌. دلیل محبوبیت این کتاب در بریتانیا این هست که ویلیام ترور، برنده‌ی جایزه ادبی دیوید کوئن برای یک عمر دستاورد ادبی، احساسات و عواطف زنان از قشرهای مختلف جامعه رو به زیبایی توصیف و تحلیل می‌کنه. بسیاری به ویلیام ترور لقب "چخوف بریتانیا" رو دادن. کسی که از دل مفاهیم روانشناختی و داستان‌های کارآگاهی، زندگی‌ انسان‌هایی رو خلق می‌کنه که جامعه به اون‌ها پشت کرده. کسانی‌که نه به موفقیت دندان‌گیری دست پیدا کردن و نه جوانی و زیبایی برگ برنده‌ی اون‌ها در زندگیه. تنهایی الیزابت بیشتر از اینکه نشون دهنده‌ی سکون و سکوت فرد در زندگی شکست خورده باشه؛ نشون دهنده‌ی احساس تنهایی در دل اجتماع و پیرامون هیاهوی زندگی شهریه. 
      

        دنیای پرهیاهو و اضطراب امروز خیلی وقتا مانع از این‌میشه که بتونیم به آسونی به درون خودمون رجوع کنیم، کمی با خودمون خلوت کنیم و یا حتی آرامش داشته باشیم. انگار حتی وقتی تمام لیست اهداف و آرزوهامون هم تکمیل می‌شه و تیک می‌خوره باز هم دنبال دریافت های بیشتری هستیم.
.
برای من خوندن و انتخاب کتاب‌های روانشناسی یکی از سخت‌ترین کارهاست. بنظرم‌ مرز بین کتاب‌های اثرگذار و موفقیت باریکه و به مرور و با آزمون خطا، با بررسی فهرست و حتی پیش زمینه و بکگراند نویسنده می‌شه کتاب روانشناسی مناسب رو از نامناسب تشخیص داد. انتخاب این کتاب با دیدن اسم نویسنده کار سختی نبود. تیک نات هان راهب بوداییه که روش‌های مدیتیشن، یوگا و مایندفولنس رو در ویتنام تدریس می‌کنه. 
.
کتاب سکوت شامل تجربیات تیک و مجموعه راهکارهایی برای خاموش کردن ذهن کنجکاوِ قضاوت‌گر ما در زمان‌هایی که به آرامش نیاز داریم هست. همه ما زمان‌هایی به سکوت نیاز داریم اما این سکوت از جنس سکوت بیرونی نیست و درونیه. سکوتی از جنس سکون، آرامش، خیال آسوده و انتخاب کردن "هیچ" از بین همه گزینه‌هایی که در زندگی پیش روی ماست. 
.
نشر میلکان با انتشار کتاب‌های جدیدی که بر سلامت روان تمرکز دارن من رو بیشتر از قبل به خوندن کتاب‌های این نشر علاقمند کرد. سکوت خیلی به دل من نشست و راهکارها و تلنگرهایی که داشت برای آرامش بیشتر خیلی موثر بود. 
بهتون توصیه میکنم:)