نسخه‌ی اوّل:
حتّی شاید پنج...
خیلی تکان‌دهنده بود. خیلی.
و بعضی تکّه‌هاش قلب آدم را مجروح می‌کرد.
بسیار چیزها را به یادم می‌آورد. بعضی‌هاشان را از اعماق. و بعضی‌ها را از جایی آن‌قدر دور که یادم نمی‌آمد کِی؟ و کجا؟

نسخهٔ دوم:
قطعاً پنج ستاره. چیزی که با فرو نشستن کتاب در وجودت و پس از گذر سال‌ها درمی‌یابی...
چشمم آب نمی‌خورد که روزی روزگاری واقعاً بر این ریویو نسخهٔ دومی هم افزوده شود امّا امشب در دفتر یادداشت گوشی‌ام چیزی درباره‌اش نوشتم که فکر کردم می‌تواند نسخهٔ دوم این ریویو باشد. بعد از هفت سال که از اولین بار که خواندمش می‌گذرد...

یازده مهر نودونُه
[احتمالاً حرفم را باور نمی‌کنید اگر بخواهم به شما بگویم که چنان غمی روی دلم سنگینی می‌کند و چنان غصه‌ای دارم که تقریباً به جرئت می‌توانم بگویم که توبه‌ام به توبه‌ی قدیس‌ها می‌مانَد. شاید حرف مرا باور نکنید، چون گزارش‌هایی که از من دارید کاملاً بد است و عقیده‌ای هم که نسبت به من به هم زده‌اید، همین‌طور. با وجود این... همین را می‌گویم که گفته‌ام، شاید صرفاً به خاطر گفتن، شاید صرفاً به این دلیل که این عقیده‌ی راسخ را کنار نگذارم که شما آنچه را می‌گویم می‌فهمید و باور می‌کنید که حقیقت را می‌گویم، حقیقتی که بدان سوگند نمی‌خورم، چون سوگند خوردن چه فایده‌ای دارد...

این، آن تکّه از «خانواده‌ی پاسکوآل دوآرته» است که آن دفعه برایتان می‌گفتم. که برای پیدا کردنش تقریباً کل کتاب را دوباره خواندم. و یادتان هست وقتی خواستم برایتان بگویمش چه گفتم؟
چیزی شبیه به این: چه‌طور ممکن است خدا من را نبخشد؟
و بعد که دوباره آمدم سروقتش، دیدم که چه‌جور موقع نقلش برای شما عوضش کرده‌ام! بی آن که بدانم!

خیلی جالب نیست؟ باید بیشتر درباره‌اش حرف بزنیم.
        

          بی‌پایانیِ روزِ بی‌نان

همیشه دلم می‌خواست یک‌بار هم که شده قلمم چنان قوّتی پیدا کند که آنچه می‌خواهم و می‌تراود بشود. نه این‌طوری که مثلاً بگویم درخت بیفت و، درخت بیفتد: قلم، فقط قلم، بی‌حصر و استثناء. پشت میز خطابه هم نه؛ آن‌جور جاها ملک طلق آدم‌هایی‌ست که دوست دارند شوری را که در خلق‌اللّه به‌پا می‌کنند به‌عینه ببینند و با کف‌و‌سوت‌ها دلشان غنج برود؛ همان‌ها که می‌خواهند راه نشان آدم بدهند، آنها که ذهنشان پر از شیاطین است و دربارۀ فرشتگان داد سخن می‌دهند. خواست من همچو ظهوراتی ندارد. انتزاع محض. و نمی‌دانم تحقق یک‌ فعل انتزاعی چه‌جوری‌ست و اصلاً به چه کاری می‌آید و آدم چطور با همچو چیزی، به شرط وقوع، سرِ کیف می‌آید و اصلاً این فکر یعنی چه؟ زد و اجباری در زندگی انسان‌ها پیش‌آمد کرد و من هم مجبور شدم تا رفع آن اجبار در خانه حبس کنم خودم را. اسمش را نمی‌آورم چون هرچه گذشت بی‌نام‌تر شد در نظرم، موهوم‌تر؛ مثل یورش هون‌ها که ندیده‌ای و شنیده‌ای و داستان است ولی هنوز ترس می‌انگیزد. اما هرچه هم که بی‌نام بود و موهوم بود و داستان بود، یک‌چیزی برای من داشت: از فرصتِ به‌نظر بی‌پایان مداقه در احوال خودم استفاده کنم و ببینم واقعاً دلم چه می‌خواهد که از قلمم بتراود و همان بشود. تصادفاً، و شاید با یک‌جور رخوت و بی‌میلی، کتابی را که عکسش درج است برداشتم؛ البته چاپ اولِ حالا دیگر می‌شود گفت خیلی قدیمش را، چاپ ۶۹، با طرح جلد مرتضی ممیز. برداشتم و بنا کردم به دوباره‌خوانی‌اش. با جمله‌ای که شد عنوان این یادداشت، در آن ظهر داغ تابستان مدیترانه‌ای یخ کردم. نشستم یک‌نفس کتاب را تا آخر خواندم. کلش به‌کنار، همان بخش اولش به نظرم یکی از کامل‌ترین چیزهایی‌ست که تا حالا خوانده‌ام. برگشتم و انگار شخص پاسکوآل دوآرته در من حلول کرده باشد آن بخش را بازخواندم و یک‌لحظه دلم خواست تعدادی آدم که نمی‌بینم و نمی‌شناسمشان بردارند این کتاب را همزمان تو خلوتشان بخوانند و با خودشان فکر کنند: آخر رو چه حسابی پاسکوآل دوآرته‌، آن روستاییِ ساده‌زی که آن‌جور شیرین و لطیف محیط اطرافش را توصیف می‌کند، یک‌کاره برداشت دو تا تیر چکاند تو تن آن سگ بیچاره؟ مگر چه کرده بود آن سگ؟ فقط داشت نگاه می‌کرد…
        

          .
خانواده‌ی پاسکوآل دوآرته
نوشته کامیلو خوسه سِلا
ترجمه فرهاد غبرائی

.
«کارهای آدم فانی عجیب است. از هرچه که دارد بدش می‌آید، ولی بعد برای همان‌ها افسوس می‌خورد.»(۴۶)

خانواده پاسکوآل دوآرته رمانی است که برخی باروک می‌دانندش، هرچند به شخصه آنرا گروتسک و همراه با خشونت و وحشت و طنزی تلخ دیدم.
این رمان کوتاه در واقع اعتراف نامه پاسکوآل است که به اعدام محکوم شده و این یادداشت‌ها برای سبکی وجدانش به تحریر در آمده‌اند؛ وجدانی که سال‌ها بار مشقت خشونت، ادبار و بدبختی زندگی در دنیای بی‌رحم و ناکامی‌های پی‌درپی سنگین و سنگین‌تر از پیش شده. 
پاسکوآل در شرح زندگی خود از کوچکترین تا بزرگترین شرارت‌هایی که ممکن است فردی در زندگی تجربه کند قلم فرسایی نموده و قصد بخشوده شدن ندارد، بلکه شاید می‌خواهد فهمیده شود. فهمیده‌ شدنی که در طول زندگی هیچگاه نتوانسته طعم آنرا بچشد:

«چیز‌هایی هستند که برای همه ارزش یکسان ندارند، چیزهایی که باید بارشان را تک و تنها روی گُرده بکشیم، مثل صلیب شهدا، و پیش خودمان نگه داریم. نمی‌شود از چیزی که در درون ما جریان دارد با همه حرف زد. بیشتر وقت‌ها حتی نمی‌فهمند از چه چیزی حرف می‌زنیم.»(۱۴۷)

پاسکوآل جانی و قاتلی است که فاسد به دنیا نیامده، اما دنیا چنان فسادی به او آموخته که روحش بی‌خود و بی‌جهت به سوی خونریزی، قتل نفس و میل به کشتن سوق می‌یابد. 
این رمان همان سالی به چاپ رسید که بیگانه کامو. هردو از خلأ معنوی انسان مدرن و طنین دهشتناک آن در روح و روان خسته و آزرده سخن می‌رانند. هرچند تفاوت‌هایی نیز هست. در این کتاب شاهد اضمحلال و سقوط پاسکوآلی هستیم که می‌داند عشق چیست، بی‌رحمی چیست، شفقت چیست، مهربانی چیست. با این حال این گنبد لاجورد گویی امان از وی می‌رباید و او را به ناچار در رنج و تلخی غرق می‌کند. مرگ و نیستی در سراسر رمان همچو هوهوی جغدی در شب، بر فراز روایت منعکس است. 

این نویسنده اسپانیایی تبار نه همچو اجتماعی نویسان مساوات طلب متظاهر، که همچو سلین از دل مردمانی رنجور و تحقیر شده توسط روزگار می‌نویسد. قلمی گیرا دارد و توصیفاتش فوق العاده می‌نماید.

پی‌نوشت: ترجمه و مقدمه فرهاد غبرائی بد نبود، خوب هم نبود.
پی‌نوشت دوم: از اواسط رمان ریتم کمی کند می‌شود و شکوه آغازین دیگر تکرار نشد.

در پناه خرد
        

           خانواده پاسکوآل  چهارمین کتابی هست که خوندم و راوی 
اول شخص درزندان قرار دارد مثل مورسو بیگانه مثل فرانک پستچی همیشه دوباردر می زند مثل پابلو کاستل کتاب فوق العاده تونل.
البته این کتاب مقداری حالت روان شناسانه هم برای من داشت.کتاب روایت ازبچگی تا دوران زندان پاسکوآل هست از اینکه چطور یه نوزاد پاک رفته رفته که بزرگ میشه وارد جامعه میشه تحت تاثیر رفتارخانواده به چنان موجود پستی تبدیل میشه که دست به قتل مادر خود میزنه ولو مادر بی محبت مادری که بویی از زنانگی نبرده مادری که حتی در خاکسپاری کودکش هم اشک نمیریزه مادری که از فحاشی وبی احترامی به همسرش ابایی ندارد
پاسکوال عشق رو می فهمه عشق به خواهر عشق به همسر ولی نسبت به مادر فقط وفقط نفرت

کتاب کم حجم وفراموش نشدنی بود برای من


        

          شروع 1403.4.18
پایان 1403.5.11


این کتاب رو برای جلسه پاتوق خوندم و همون یه ماه پیش بعد از جلسه ادامه‌اش ندادم(دقیق نمی‌دونم چرا، اما حوصله‌اش رو نداشتم، پاسکوآل رو مخم بود.
امشب تصمیم گرفتم تمومش کنم و بالاخره تموم شد.

بعضی جاهای کتاب واقعا اذیت‌کننده بود و این بی‌خیالی شخصیت و آروم بودنش حین انجام این جنایت‌ها بود که رو مخم بود:) 
خشونت و دیوانگی‌اش تا آخر کتاب ادامه داشت :)

نگار یک پست خیلی خوب از این کتاب گذاشته در صفحه اینستاگرامش که پیشنهاد می‌کنم اون رو هم ببینید.
@neegarestaan

        

          کتاب پاسکوآل دوآرته رو توی جاده ی شمال به خونه در حالی که موسیقی متن فیلم «روزی روزگاری در آمریکا» از استاد «انیو موریکونه» پخش میشد تموم کردم.
واقعیت اینکه چیزی ندارم بگم، جز حسرت باقی مانده در مغزم. پاسکوآل احساسات من رو جریحه دار نکرد بلکه مغزم رو به درد آورد.
        

          شخصیت اصلی این رمان پاسکوآل نام دارد که مرتکب چندین فقره قتل شده و اکنون در زندان به سر می‌برد. تک گویی‌های مداوم پاسکوال و نامه‌نگاری‌های او با فردی خارج از زندان بیانگر  فلسفه‌ زندگی و بینش او به زندگی است. اغلب نامه‌هایش درباره‌ی تقدیر اجباری و قضا و قدر است. 
 داستان را دوست داشتم. حداقل از آنجایی که با بیگانه مقایسه شده و من بیگانه رو نتوانسته تمام کنم، خوشحالم که با این ارتباط گرفتم. جایی از کتاب می گوید که میگه "همه لخت دنیا می‌آییم. با این حال بزرگ که شدیم، سرنوشت طوری شکلمان میدهد که انگار از مومیم. بعد همه‌ی ما را روی راه‌های گوناگون به طرف یک مقصد واحد – مرگ – روانه می‌کند" یکجورهایی توجیح اعمالش را فقط سرنوشتی که برایش مقدر شده بود، میدانست و برای کار هایی که انجام داده، هیچ راه دومی را نمی توانست که تصور کند.
        

          روایت صادقانه و ساده نشون دادن و تصویر کردن فاجعه‌ها من رو یاد "شاگرد قصاب" انداخت. مخصوصا طنز‌های بی‌جا و ظریفش، اشاره‌هایش به خدا و آخرت، اینکه هرچه کنی سرت می‌آید و علاقه و احترامش به کشیش‌ها و اعتراف کردن‌ها خیلی جالب بود.

پاسکوآل برای هر رفتاری که با آموزه‌های دینی و میلش برای محبوب بودن در تناقض بودخودش را سرزنش می‌کرد و ریشه‌یابی می‌کرد و می‌گفت توقعی بیشتر از این نمیشه ازم داشت و سرنوشت این راه رو برای من برگزیده. علی‌رغم همه‌ی خطاها و بدشانسی‌ها، سعی داشت از گذشته فرار کند و آدم خوبی باشد و از نو زندگی کند. خشم و نفرتی که در وجودش طی سال‌ها ریشه دوانده بود و اختیارش رو در دست می‌گرفت، بزرگتر از اون می‌دونست که توانی برای مقابله باهاش داشته باشه و این نیروی قوی مانع رفتارهای شایسته و دلخواهش می‌شد. همین باعث همذات پنداری با او و کمرنگ کردن قبح کارهایش می‌شد. تا آخرین لحظه‌های زندگیش، با وجود درماندگی و پذیرش گناهانش، باز هم دوست داشت همانی باشد که آرزویش را داشت و خودش را برای خواننده توجیه می‌کرد.

از خوندنش خیلی لذت بردم.
        

          «می‌بینید چه می‌کند؟ درست عکس همان کاری که باید بکند»

سوالی که ابتدای روایت پرسیده می‌شه و قلاب قدرتمندی در ذهن مخاطب می‌انذازه که می‌تونه کتاب رو در یک نشست و بی وقفه بخونه.


شاید جنون ماحصل مصائب بیشمار در زندگی باشه؛
خود سلا بهترین توصیف رو از پاسکوآل در جایی از کتاب میده: «پاسکوآل مثل بره بی آزاری بود که از ترس و عجز، خودش را به در و دیوار می‌کوبید.»


درسته گاها فضای کتاب مشابه جنایت و مکافات میشه و خواننده به احتمال زیاد رفتاری همدلانه با قاتل و راوی نشون میده اما برعکس جنایت و مکافات ما از انگیزه‌ی قتل‌های پاسکوآل به صورت شفاف مطلع نمی‌شیم و بیشتر از اینکه ایدئولوژیک باشه تو فضای روانشناختی اتفاق میفته.
حتی در یکی از قتل‌ها، قاتل تعمدا دست به قتل نمی‌زنه.
کتاب چهارچوب‌ها و اصول اخلاقی رو چالش می‌کشه و پرده از روان ناشناخته و مرموز انسان برمیداره.

از متن کتاب:

•مدتی طول کشید که از او متنفر شوم، واقعا نفرت داشته باشم، چون نه عشق کار یکی دو روز است و نه نفرت.

•چه سرّی در عشق است که درست در آن دم که بیش از همه به آن نیازمندیم، از ما می‌گریزد
        

          رو‌راست و تلخ،و یا این جمله‌ی هلدردین:

گاهی
جان آدمی تاریک است
و در چشمه‌ی تلخ قلبش غرق می‌شود
        

          خیلی بد است که هرگز نمی‌دانیم حال و روز خوش ما را به کجا می‌کشد،چون اگر می‌دانستیم مطمئنا می‌شد کمی از بار غصه‌هامان کم کنیم.
.
هرگز نمی‌شود به بدبختی عادت کرد،باور کنید،چون ما همیشه مطمئنیم که بلای فعلی آخری است،گرچه بعدها،باگذشت زمان متقاعد می‌شویم_با چه احساس فلاکتی!_که هنوز بدتر از این در راه است...
        

          پاسکوآل…
 روزگار اسپانیایی که سلا از اون حرف می‌زنه اون قدری سیاه هست که شما رو در بدترین حالت، بی‌طرف نگه می‌داره. حداقل برای من قضاوت درباره‌ی اعمال پاسکوآل یکی از سخت ترین قضاوتای اخلاقی بین شخصیت‌هایی که خوندم بود. چون ما می‌دونیم خودش هم می‌دونه که آدم خاکستری ای نیست اما بین حس همدردی و ترحم نسبت بهش معلق می‌مونیم…
        

          دی ماه 95 خوندم و بدک نبود. ناتورالیسم اسپانیایی. مثل ناتورالیسم زولا چرک و سیاه. همدستی بشر با تقدیر کریهی که قرار است گریبان خود او را بگیرد. با این مجموعه موسیقی خواندم: http://goo.gl/5RDvLQ
        

          واقعا به بیگانه کامو تنه میزنه.
        

          شرحی از رنج های بیهوده 
کتاب خیلی تصویرسازی های خوبی داره ،تمام مدت خوندن انگار در اون محیط پرت و  نفرین شده بودم ، از این نظر تجربه سختی بود 
        

          یکی از بهترین اثرهایی هست که تا حالا خوندم. اگه به بیگانه‌ی آلبر کامو و بوف کور صادق هدایت علاقه دارید، به احتمال زیاد از این کتاب هم خوشتون میاد. حتما بخونید.
        

          روایتی تیره و پر تنش از زندگی شخصیت اصلی داستان که در فضایی سرشار از خشونت فقر و ناامیدی بزرگ میشه
که برای اشتباهاتش توجیهات غیر واقعی و غیر منطقی میاره  
(ترجمه اقای غبرایی خوبه)
        

          خانواده‌ی پاسکوال دوارته جذاب شروع میشه، جایی که نویسنده اشاره می‌کنه این کتاب دست‌نوشته‌هایی هست که در یک داروخانه پیدا کرده و اونها رو فقط رونویسی و مرتب کرده. اونجایی که نویسنده‌ی این متون اشاره کرده که هر کس اینها رو دید بسوزونه مگر اینکه ۱۸ ماه از تاریخ نوشتن این وصیت به قولی گذشته باشه و اگه تا اون تاریخ اتفاقی برای این نوشته‌ها نیفتاد هر کاری که دوست داره بکنه. این منو بیشتر ترغیب کرد برای خوندن این نوشته‌ها. در واقع پاسکوال دوارته در زندان داره آخرین روزهای زندگیش رو سپری می‌کنه و اونجا شروع می‌کنه به تعریف کردن زندگیش. از ابتدای کودکی و رفتار های پدر و مادرش تا به دنیا اومدن خواهر و کارهای اون و به دنیا اومدن برادرش. تا بزرگ شدن و ازدواج و چگونگی جنایت‌هایی که کرده. کتاب کشش خوبی داشت و اونقدری حجیم نیست که خسته کننده بشه. از نظر روانشناسی هم قابل بحثه که علم من به این بخش نمی‌رسه.ه
        

          به نام او

بعد از خواندن دو رمان پرحجمِ "سرگذشت تام جونز" و "جنایت و مکافات" امروز یک نفس رمانِ تکان‌دهنده‌یِ "خانواده پاسکوآل دوآرته" را خواندم. این اولین رمانی بود که از ادبیات اسپانیا خواندم. به همان اندازه که شاهکارهای آمریکایِ جنوبی برایم لذت‌بخش بودند این رمان هم بود، ضمن .اینکه طرح داستان و همچنین فضاسازی رمان به شدت مرا به یاد نمایشنامه‌هایِ لورکا انداخت، فضایی اثیری و خون‌آلود در بطن زندگی روستایی. تکان‌دهنده بود واقعا. اگر اثر دیگری هم از سلا ترجمه شده باشد می‌خوانم
        

          شیفته داستان پردازی و توصیف جزئیات و البته ترجمه گیرای فرهاد غبرائی شدم.
خانواده پاسکوآل دوآرته، روایت ملال‌آور رشد در خانواده‌ای خشونت زده، جامعه روستایی بهادهنده به حرف مردم و روزگار فقیری است.
نکته‌ای که فارغ از نگارش برایم جالب بود، قیاس جنایت غیرت‌زده در مناطق محلی کشور با جنایت پاسکوآل بود. و جامعه محلی‌ای که هراس‌آورتر از پاسکوآل‌ها را پرورش می‌دهد.