دختری فقیر به نادر ابراهیمی نامه ای مینویسد که سوال های مختلفی رو درباره انقلاب و وضعیت ما بعد از انقلاب، اینکه چرا هنوز فقیر هستند، چرا  مستضعفین انقلاب کردن ولی مسئولین همون پولدار های دوران شاه هستن که رنگ عوض کردن، پس انقلابی که خود اونها کردن چی بهشون داده؟ 
آقای ابراهیمی هم بسیار زیبا و دقیق به این سوالات پاسخ دادن
این نامه نگاری هم کاملا واقعیه و داستان نیست
        

          کتاب خلاصه ای هست، که میشه مجدد و سریع خواند، تا یه سری مفاهیم انسانی، یادآور بشه؛ و توی منجلاب فلسفه عرف غیرانقلابی، غرق نشیم
        

          جمله‌ی مناسب وطن فروشانی که این روزها می‌بینیم:

آن جماعتی که نه انسان است و نه ملی، متعلق به هیچ ملتی نیست؛ متعلق به چوبه‌ی دار است.
صفحه ۷۲

اولین کتابی که آقای نادر ابراهیمی خواندم و برایم جالب شد که کتاب‌های بیشتری از ایشان بخوانم.

(این کتاب را از فهرست پیشنهادی آقای زادبر در کانال ایتا پیدا کردم، اگر دوست داشتید سری بزنید.)
        

          هم نامه فاطمه و هم پاسخ نادر ابراهیمی به فاطمه، هر کدام حرف های خواندنی خودش را دارد. هنوز که هنوز است تر و تازه است. همچنان هم برای امروزمان تلنگر است. از ۱۳۵۸ تا ۱۴۰۴ و ... و شاید این همان خاصیت زنده بودن انقلاب باشد. 
        

          با توجه به اینکه سال ۵۸ نوشته شده اما باز هم ناب است، دردهای یک‌سالگی انقلاب  بعد از ۴۰ و اندی سال هنوز ... 
حیف که ادامه این نامه‌نگاری‌ منتشر نشد و خیلی دوست داشتم نادر امروز می‌بود و از این روزها هم می‌نوشت.
        

          بسم اللّه الرحمن الرحیم

اگه دست من بود این کتاب رو به عنوان منبع تدریس انقلاب اسلامی در دانشگاه تعیین می‌کردم. واقعا انقلاب به ما چه داد؟ 🙂

فاطمه نوشته بود:«ضد انقلابی، به همین دلیل که مثلا آرام نگه داشته شده همچنان بر ما مسلط است، همچنان با ما بازی می‌کند، و همچنان به ریش ما می‌خنند» 
فاطمه به انقلابی که خودش مبارزش بوده، هجوم میاره، تند و بدون مکث 
یه جاهایی از نامه فاطمه بخاطر حجم واقعیتی که می‌گه سرگیجه می‌گیری
یه جاهایی هم تصویر یقه بسته‌های شیکِ بالانشین میاد جلو چشمات
و البته با خودت می‌گی چه جالب همون سال‌های اول انقلاب هم همین دردها جاری بوده 

اما هر چی نامه فاطمه جلوتر می‌رفت، بیشتر تشنه می‌شدم برای خوندن جواب ابراهیمی، انگار فاطمه داشت سوال تمام آدمای اطرافم رو می‌پرسید
سوالایی که شاید اینقدر بی‌جواب موندن که صاحبانشون به سرنوشتی رسیدن که نادر سعی کرد فاطمه به چنین سرنوشتی دچار نشه. سرنوشت رها کردن انقلابی که متعلق به خودشونه!:) 

و اما نادر در جواب 
به فاطمه حق می‌ده، شاید ستایشش هم می‌کنه 
اما اجازه نمی‌ده فاطمه با خشم به حال خودش رها بشه 
نادر دقیق جواب می‌ده و به جا 
و اتمام حجتش برای من اینجاست: 
ای فاطمه! خودت را کنار فاسدترین مردم قرار نده و از انقلاب شکایت نکن.
آن را از تو گرفته‌اند؟ باز پس بگیر
ناقص است؟ به کمالش برسان؛
کج می‌رود؟ مهارش کن! 


این ۸۸ صفحه کوتاه و پرمغز را کاش دریابند، آن‌هایی که باید! 
        

          ...ما غریب ترین، بی رفیق ترین و مستقل ترین انقلابِ جهان را داشته ایم.
هیچ دستی برای کمک به ما دراز نشد.
هیچ صدایی از هیچ کجا برنخاست.
دنیا ایستاد و نگاه کرد تا یک بار دیگر شاهد لِه شدن ملتی باشد، و در نهایت، اظهار تاسفی کند و قطره اشکی بر گور مردمی که به رگ زده بودند تا آزادی را به دست آورند بیفشاند. پیام های تبریک را، دخترم فروبگذار. آنها شوخی های دردناک و غم انگیزی است...
اینها بخشی از نامه‌ی نادر ابراهیمی در جوابِ فاطمه، دختری انقلابی (به معنای مصطلح آن در دهه ۶۰) که رو به روی دانشگاه تهران و در شمال تهران در مناطقی مثل الهیه و امانیه و هزار "ایه"‌ی دیگه به قول خودش کتب انقلابی می‌فروخته است، نوشته است. فاطمه ای که معتقد است، ابراهیمی بیشتر نسبت به ادبیات احساس مسئولیت می‌کند تا نسبت به دردمندان ِ جامعه.  فاطمه‌ی آنروز وجدان عمومی جامعه کنونی ماست با سوالی مشترک: انقلاب ما به ما چه داد؟ انقلابی که ابراهیمی می‌گوید: دستاوردی داشته است نه در خور عظمتش و نه چنان که با آرزوهای ما همساز باشد.  این انقلاب چه داشته؟ در صفحات پایانی او جواب را داده است و فارغ از داده ها او در فاطمه ها مرضی را یافته که در جهت مداوای آن درد، سعی می‌کند همان  مفهومِ "نهضت ادامه دارد" را تبیین کند. بار ها به فاطمه می‌گوید که دختر مبارزم فاطمه! تصور انقلاب، همان انقلاب نیست... پس برخیز و انقلاب را ادامه بده.  دختری را در دانشگاهمان می‌شناسم که خیلی شبیه به فاطمه‌ی ماجرای ماست... و با شخصی ازدواج کرده است که شبیه نادر ابراهیمی است. چقدر نسل ما خوب اند... من عاشقانه فاطمه این داستان را دوست دارم و جواب های نادر را هم.
        

          غبطه می‌خورم به حال فاطمه نه برای تنگدست بودنش، نه برای جنوب‌شهر نشین بودنش؛ برای آنکه او کسی را داشت که حال ناخوشش را درک کند و بدون اینکه برچسبی بخورد، بدون اینکه قضاوتی گریبانش را بگیرد حرف‌هایش شنیده شد...فاطمه دختر جوان مبارز که مدت کوتاهی بعد از انقلاب از عوض نشدن جای ظالم و مظلوم ناراحت می‌شود و بغض، خشم، اندوه و نفرت تمام وجودش را فراگرفت و تمام انقلاب و انقلابی‌ها را شست و پهن کرد...
اما نادر ابراهیمی سرزنشش نکرد و لحظه‌ای به انقلابی بودن و دلسوز بودن فاطمه شک نکرد در عین حال که فاطمه را شنید دستش را گرفت و به او اجازه نداد این اندوه و خشم او را ناامید سازد :)
        

          هر چه از  «نادر» رسد نکوست!
بخشی از کتاب که می‌گوید با چه کتابی طرف هستیم:
"حرفها می‌زنی فاطمه! آنچه متعلق به توست و در دست‌های تو نیست، تنها به اراده تو می‌تواند در دست‌های تو قرار بگیرد؛ والا باید که مانند گدایانِ کور، دستت را به هر سو دراز کنی و التماس کنان بگویی: عاجزان را دریابید!
        

          
نادر ابراهیمی همراه با چند نفر دیگر در یکی از محلات جنوب شهر و محروم تهران به تمیز کردن آن محله پرداخته بودند و آن موقع دختری به نام فاطمه با او آشنا شد. چند سال بعد و پس از گذشت مدتی از پیروزی انقلاب، فاطمه که جلوی دانشگاه تهران دستفروشی می‌کند و کتاب می‌فروشد، نامه‌ای بسیار تند و تیز برای نادر خان ابراهیمی می‌نویسد و از این مسئله گله می‌کند که با وجود پیروزی انقلاب، کماکان آن‌ها در فقر و محرومیت به سر می‌برند و از سختی‌های پدرش که رفتگر است می‌گوید و از ناامیدی او نسبت به شعارهای انقلاب و تلاشهایشان برای پیروزی و می‌گوید.
نادر هم در جواب فاطمه نامه‌ای به او می‌نویسد و بدون ذره‌ای ماله کشی و حرف های شعارمآبانه و ترحم از عصر انقلاب و تفاوت انقلاب ایران با بقیه انقلاب‌ها و نقش تک‌تک مردم و فاطمه ها و نادرها در رسیدن به آرمان‌ها میگوید. نادر خیلی کوتاه و متقن و خوب از انقلاب در این نامه گفته است.
کتاب انگار همین امسال نوشته شده نه سال پنجاه و هشت!
این کتاب از آن کتبی است که با خرید امتیاز آثار نادر ابراهیمی توسط نشر امیرکبیر، پس از سال پنجاه و هشت به چاپ رسیده است.
چکه ای از کتاب:
* انقلاب بیمار است؟ مسلسل ها دست کیست؟ پزشکان را به ضرب مسلسل بالای سر بیمارت بیاور؛ اما از مرض منال.
* فاطمه وای به روزی که باور کنیم انفلاب، انجام گرفته است؛ چراکه انجام‌گرفتن دقیقا به معنای پایان یافتن است و پایان یافتن انقلاب، آغاز سوگواری.

        

          می‌شود از انقلاب دفاع کرد به گونه‌ای که احساس شعارزدگی به مخاطب دست ندهد به شرطی که قلمی در دست داشته باشی مانند آن چه امثال نادر ابراهیمی در دست دارند.
اصل مطالب کتاب ممکن است برای امروز ما تکراری باشند چون آن قدر گفته و شنیده و چاپ و خوانده شده‌اند که دیگر برای گفتن از انقلاب ما بیش‌تر از این را طلب می‌کنیم ولی به یقین می‌توان گفت همین حرف‌ها را اگر دیگری می‌گفت این قدر به جان نمی‌نشست.
من دیگرانی را دیده‌ام که در دفاع از انقلاب خیلی بیشتر از نادر ابراهیمی حرف برای گفتن دارند ولی اندکی از آن چه نادر ابراهیمی می‌گوید را نمی‌توانند بگویند چون کلام رام هر اندیشه‌ورزی نمی‌شود.
        

          
توفیق شد این کتاب رو خوندم.
کتاب دو بخش است. بخش اول نامه‌ی تند دختری از طبقه‌ی مستضعف به نام فاطمه که برای نویسنده‌ی محبوبش نادر ابراهیمی نگاشته‌.
پر از درد و فحش و نفرین که از انقلاب چه توقع داشتیم و چه شد! پر از شعارها و توقعات و تفکرات پر احساس اول انقلابی که هیچ کدام برآورده نشدند.

بخش دوم کتاب پاسخ نادر ابراهیمی است به این نامه. با خواندن هر جمله و هر بند "خدایت رحمت کنادی" می‌فرستی بر برادر نادر که در آن ایام آغازین انقلاب چه خوب انقلاب را فهمیده و چه خوب پاسخ داده است!
پاسخ که نه!
که برای آن دختر زجر کشیده‌ی انقلابی مطالبه‌گر، ارائه‌ی پاسخ‌های اقناعی که برای بستن دهان خصم به کار می‌رود، جفاست ولی نادر مانند یک معلم، افق نگاه و تفکر مخاطبش را ارتقا می‌دهد.

حیف که ادامه‌ی این نامه‌نگاری که نادر در انتهای کتابش وعده می‌دهد، هیچ‌وقت نگاشته نشد.
        

          جواب نادر ابراهیمی به فاطمه خوب بود ولی شاید قانع‌کننده نه!
یا شاید غمِ فاطمه من رو با خودش برد...
        

          فکر می‌کنم دربارهٔ این کتاب نباید بگویم یا بهتر است بگویم نمی‌دانم باید چه بگویم. نه چون کتاب خوبی نیست، اتفاقاً چون هر آنچه لازم بوده و باید، به صراحت گفته شده و نقلِ آن به هر شیوه‌ای ممکن است از میزانِ صداقت و حقیقتی که در روایت‌های فاطمه و نادر ابراهیمی به تصویر کشیده شده بکاهد. حتی دوست ندارم یک کلمه را در این کتاب جابه‌جا کنم. همه چیز در جای خویش نشسته! این کتاب مرا در خود فرو می‌برد، وادارم می‌کند به سکوت و البته شوری را در جانم به راه می‌اندازد که توأمان با اندوه است... همین. 
        

          قلم نادر منو کشوند به سمت کتاب بعدیش. البته کتابچه ای که در اصل نامه ای از طرف فاطمه است. که نادرو  «برادر» خطاب میکنه و نادر، جواب نامشو با عنوان  «خواهرم فاطمه» میده.  موضوع نامه در اصل همین سوال روی جلده که انقلاب به ما چه داد؟ این سوال صرفا یک سوال و شبهه محدود به یک دوره یا تاریخ خاص نیست . سوالیه به اندازه عمر انقلاب. چه برای کسی که در 1357 زندگی کرده و با انقلاب همراه بوده و بعد خیلی از مسائل براش هنوز حل نشده و اتفاقا دچار تناقض شده و حتی سوالی برای ماست که حالا چهل سالگی انقلابو خیلی وقته جشن گرفتیم.... و سوال برای آینده ها. نامه خیلی تند نوشته شده. اما ناشی از یک کوتاه بینی نسبت به هدفه انقلابه. قسمت عمیق کتاب جواب نادر به نامه اس. جواب نادر ابراهیمی یک جواب معرفتیه. نادر میگه: «تصور انقلاب خود انقلاب نیست و حال به امید آنکه معنای توهم روشن تر شود به تو میگویم روز انقلاب نیز عصر انقلاب نیست. فاطمه به روز انقلاب فکر نکن به عصر انقلاب بیندیش. مهم عصری است که در آن همه چیز باید نو شود نه روزی که پادگان ها تصرف شده است.»
        

          یک کتابچه جمع و جورِ خواندنی برای نادر خوان  ها :)
کتاب در قالب نامه فاطمه، یک بانوی انقلابی از قشر دردمند جامعه و پاسخ نامه او توسط آقا نادر ابراهیمی است.
 محوریت نامه ها، گفتگو راجع به اوضاع انقلابی سال ۵۸ است. پرسش ها و پاسخ های عمیق برای ماهایی که انقلاب را دوست داریم، اما گاهی این سوال به ذهنمان خطور می‌کند که: 
«انقلاب ما به ما چه داد؟»

پ.ن: چاشنیِ کتاب برای شخصِ من، قلم ادیبانه ویژه نادر ابراهیمی بود. وگرنه زیاد “سیاسی‌خوان” نیستم! یا هنوز نشدم!