مبارزه مبارزه مبارزه
وقتی کار به جایی می‌رسد که همه باید به میدان بیایند
دیگر فقط کار نداشتن تو با ظلم و ظالم مهم نیست، خود ظلم است که سراغت می‌آید با همه توان
پس تو هم مجبوری با همه توانت پا به میانه میدان بگذاری...
آتش بدون دود زیبا و اثرگذار هم تمام شد، که در اتمامش بسیاری مسائل شروع می‌شوند...
        

          تمام که شد در موردش ننوشتم تا سرسری ننویسم. کتابی به این خوبی نیازمند یک یادداشت در خور بود.
از همان فصل‌های اول برایم سوال بود چرا در لیست صدتایی امیرخانی نیست؟ داستانی به این جذابی و با این کشش عمیق چرا نباید جزو صد کتابی باشد که هر نویسنده قبل از نوشتن باید بخواند؟
کتاب که جلوتر رفت و داستان که عیان‌تر شد فهمیدم چرا!
این کتاب هیچ کدام از ویژگی‌های خاص و ناب داستان را ندارد. در پاره‌ای از فصول اصلا رمان نیست و صرفا گزارشی است از سرگذشت شخصیت‌های داستان.
گاهی وقتها شخصیت پردازی‌اش خیلی لنگ می‌زند. خیلی از دیالوگ‌ها شبیه به هم است. اگر شما اسم‌ها را حذف کنید مشخص نمی‌شود این دیالوگ را آلنی می‌گوید یا ملاقلیچ بلغای، علی محمدی یا مارال. گالان یا ایت‌میش
خلاصه که از نظر ویژگی‌های ادبی ضعف اساسی دارد.
اما با این حال کتاب خوبی است خیلی بهتر از خوب. حتی خیلی بهتر از #عالی.
داستانِ خواندنیِ زندگیِ یک قهرمانِ ناشناخته که با جملات خاص مرحوم #نادر_ابراهیمی خواندنی‌تر شده است.
بنابراین جزو پیشنهادهای ویژه به حساب می‌آید. 
جملات نابی دارد که بعضی‌هایش را حین خواندن استوری کردم. مشتی نمونه خروار. جملات گهرباری که باید بارها و بارها خواند و نوشت و از بر کرد. از همه مهم‌تر فهمید و به کار برد و زندگی کرد.
این پست یک پیشنهاد ویژه معرفی کتاب است برای شما که ازادی‌خواهید، عدالت طلبید، ظلم‌ستیزید و بر دوش خود وظیفه‌ای احساس می‌کند. 
خلاصه آنکه #آتش_بدون_دود زندگی نامه ارزشمند شهید دکتر آلنی آق‌اویلر و همسر شهیده‌اش دکتر مارال آق‌اویلر یک داستان نیست یک زیست تجربه شده‌ی ارزشمند است که به درد تمام کسانی که می‌خورد که در هر دوره‌ای از زمان و روزگار خواستگاه‌شان #آزادی است. تا بیاموزند چگونه می‌توان آزادی‌خواهانه زیست، آزادی‌خواهانه علیه جور و طاغوت مبارزه کرد و آزادی‌خواهانه در راه #آزادی جان داد.
....
پی‌نوشت: جلد کتاب اصلا خوب نیست. کتاب به این جذابی که آدم دلش نمی‌آید زمین بگذارد و در هر حالتی آن را می‌خواند باید جلد مقاوم‌تری داشته باشد🙃🤭
        

          آتش بدون دود را به کل تمام کردم و کاش نمی کردم! قلم جنون آمیز این مرد بزرگ، استاد نادر ابراهیمی و چشیدن طراوت حرف به حرف و کلمه به کلمه و سطر به سطر و صفحه به صفحه نوشته هایش را که عمیقا به جان ِقلبم می‌نشیند را نمیدانم در کتاب دیگری از ایشان پیدا کنم یا خیر.
نمیدانم چه بگویم ، به قول استاد در برخی مواقع باید سکوت کرد و حرمت واقعه را نگه داشت ، حالا باید حرمت نگاه دارم تا کلمه هایم قلم استاد را بی ارزش نکنند ...
نور به قبرت ببارد مرد ...
        

          نگفتن بهتر است
سکوت خیلی جاها بهتر است
تنها به کسانی که عاشقشانید پیشنهاد کنید
        

          یادداشتی طولانی اینجا نوشته بودم، چند دقیقه‌ای رهایش کردم تا بعدا کاملش کنم، وقتی برگشتم، نبود! 
حالا امشب علاوه بر غم پایان کتاب، بهت این ماجرا را هم باید تحمل کنم.
فعلا چند روزی فراموشش می‌کنم، تا دوباره بتوانم چیزی شبیه به آن بنویسم. 
        

          بعد از مجموعه هفت جلدی نارنیا که سال‌های نوجوانی خواندم، آتش بدون دود اولین کتابی بود که تا این اندازه مرا درگیر خودش کرد؛

آنقدر که حالا احساس می‌کنم تک‌تک شخصیت ها از آشناهای دورمان هستند، شاید هم نزدیک، آنقدر که با هم زندگی کرده ایم!

به قدری جزئی از وجودم شده اند که نمی‌توانم وجود نداشتنشان را بپذیرم، انگار کن انکارِ وجودشان مساوی باشد با انکارِ بخشی از وجودِ خودم..

با کتاب گریه کردم، خندیدم، چه روزهایی که انتظار شنیدن صدای چرخ های گاری آلنی را کشیدم، چقدر دلم برای بی پناهی بچه های آلنی‌مارال سوخت، چقدر دردهایشان دردهای خودم بود، گاهی صفحات سنگین می‌شد و نمی‌گذشت، گاهی به خودم می‌آمدم و می‌دیدم صفحه آخرم، صبوری کردم، و حالا بر خلاف بسباری از کتاب ها که خواندن و نخواندنش برایم تفاوتی نداشت فکر می‌کنم بزرگ شده ام، کمی صبورتر، کمی عمیق تر، فکر می‌کنم با آدمِ قبل از خواندن آتش بدون دود یک کمی فرق کرده ام، و این یعنی کتاب در انجام رسالت خودش موفق بوده است.


در بین این هفت جلد، قصه های سه کتابِ اول را بیشتر دوست داشتم، نمی‌دانم بخاطر فضای دوست داشتنی صحرا بود یا واقعا قوّت قصه پردازی سه کتاب اول بیشتر از چهارتای دیگر بود؛

علی ای حال! در وِی گرفتار آمدم!


پ.ن: روح نویسنده اش _نادرخانِ ابراهیمی_ هر روز بیشتر از دیروز قرین رحمت باشد؛ ان شاء الله.
        

          بسم اللّه الرحمن الرحیم

حالا خیالم راحته که می‌تونم بگم بهترین کتابی که خوندم چی بوده
آتش بدون دود برای من فراتر از یک داستان،  مدرسه هویت بخش و شجاعت آموز بود 
سرشار از تجربه‌های مبارزه و زندگی 
داستان تاریخ و حال 
بعد از جلد سوم متوجه این جمله آقای یامین پور شدم که گفته بودن هر ایرانی باید یک بار این کتاب رو بخونه، حقیقتاً حیفه هر ایرانی این کتاب رو حداقل یک بار در طول عمرش نخونه:)
لذا برای خواندنش حتما همتی بگذارید 

در نهایت گوشه‌ای از قلبم برای همیشه در اختیار شخصیت‌های داستان می‌مونه.
        

          آتش بدون دود برای من آیینه تمام نمای مبارزان تاریخ بود .
مبارزین با جمیع عقاید اما معتقد به روح دفاع برای آرمان . 
دلم گریه برای تمام بر خاک افتادگان وطن را می خواهد . چقدر نادرخان ابراهیمی انتهای کتاب خوب حال ما را درک کرده که گفته بلند گریه کن . انگار به بغض بزرگ تنیده در گلوی ما آگاه بوده . انگار می دانست با ما چی کار کرده .....
 یه بغض ته گلو ، یه حس جدایی عمیق ، ناراحتی از دست دادن یه آشنای قدیمی ، رفتن یه قهرمان و ..... .
 شاید عجیب باشه ولی بعد از سطر آخر کتاب دلم می خواست برای فوت نادرخان هم یه دل سیر گریه کنم یا حتی به این فکر کردم کاش زمان حیاتش به سن حالا بودم و داغ داغ دنبالش می کردم  . 
از صمیم قلب لذت بردم از مسیری که قدم به قدم با کتاب طی شد . نمی دانم چرا نمی توانم بنویسم یا فکر می کنم نوشته ام در شان و حد این کتاب نیست ولی به نظرم بخوانیدش . دوستش خواهید داشت .

        

          گمان نمی‌کنم، دیگر مجموعه‌ای این‌چنین برایم دلنشین باشد. خوشحالم که فرصت پیدا کرد و مبسوط نوشت و مثل بقیه کتاب‌هایش که آرزو بر دلم می‌گذاشت و زود تمام می‌شد، نشد. 
روحش شاد، و با همه‌ی آنانی که عاشقشان بود، محشور...
        

          دیگر نه از فرق سر چیزی مانده بود نه از سر،نه از بازو، نه از تن :اما قلب، تمامش مانده بود: و این تنها چیزی ست که اگر خوب نگهش داری،عاقبت می توانی با کمکش جهان را نجات بدهی.
از خوندن این مجموعه 7 جلدی خیلی لذت بردم خیلیی
        

          آتش بدون دود... و ما ادراک آتش بدون دود...

این مجموعه استحقاق یک یادداشت کامل و جامع داره که ان‌شاءالله به زودی باید بنویسم.
        

          اتش بدون دود نمیشه و جوان بدون گناه.
آلنی شاید حرف زدن با تویی که به وجودت آگاه نیستم کار بیهوده ای باشه، اما می‌نویسم که بدونی چقدر تن خسته و روح خسته ترت رو فهمیدم و پا به پای تو شور و هیجان گرفتم و از تو رسم مبارزه رو فهمیدم.
کاش میتونستم برات گریه کنم، اما الان که مینویسم سر کلاسم و این امکان رو ندارم، اما بدون که بهت فکر کردم، و فکر هم میکنم، چون تو برای من الگویی بودی از مقاومت و استقامت، کوهی از عشق و دریایی از معرفت.
.
.
.
خوندن این هفت جلد رو من به همه پیشنهاد میکنم، فارغ از هر نوع سلیقه ای:)
        

          نادر عزیز...
متاسفم که انقلاب، اون چیزی نبود که تو بهش امید داشتی. متاسفم که آلنی آق اویلر عزیز و مارال، آیناز، قلیچ بلغای و بقیه، فدای انقلابی شدن که روزگار مردم رو، روزگار ملت رو سیاه‌تر کرد و عرصه رو بهشون تنگ‌تر...
نادر عزیز!
بعید می‌دونم بعد از تو و محمود آقای دولت‌آبادی (که عمرش دراز باد) کس دیگه‌ای رو داشته باشیم که برای نوشتن یه داستان، این همه تلاش و تحقیق کرده باشه و این طور هنرمندانه، کلمات رو به رقص واداره...

در خودم نمی‌دیدم که این مجموعه رو شروع کنم و ادامه بدم و تموم کنم، اما کردم، و این هنر نادر جان ابراهیمی بود و نه هیچ چیز دیگه‌ای.
بخونیدش، کِشنده و مسحور کننده و زیبا و به یاد ماندنی و آموزنده‌ست. آنچه خوبان همه دارند، این مجموعه یکجا داره.
        

          صرفا برای کسایی که یادداشتای بلند رو به هر دلیلی نمی‌خونن: خوندن این کتاب براتون خاطره می‌شه🥲🥲 
        

          تو این جلد یه مقدار داستان از اون خشکی و یکنواحتی سه جلد قبلش در اومد و یه کم به تحرک اون سه جلد اول نزدیک‌تر شده‌بود.

خب. این هفت جلد هم تموم شد و گذشت. چیزی که به نظرم رسید اینه که ما نادر ابراهیمی و کارهاش رو به خاطر این که داستان نویس خوبیه و قصه‌های درستی داره تحسین نمی‌کنیم. بیشتر به خاطر همت فوق‌العادهٔ این مرد و این که آدمای درست و قابل توجهی رو بهمون نشون می‌ده کارهاش رو دوست داریم. شخصیت‌های آتش بدون دود مثل آدمای عادی رفتار نمی‌کنن و حرف نمی‌زنن ولی بالاخره می‌تونیم حتی از پس پردهٔ شاعرانگی آقا نادر یه چیزایی از خود واقعی این آدم‌ها بفهمیم. و دیدن این آدما برامون ارزشمندن. درسته بیش از حد در کمال نشونشون می‌ده (حتی در اوج اشتباهاتشون) ولی لااقل دیدن این کمال می‌تونه برای ما تلنگر باشه.
این هفت جلد، دست کم برای من، پر بود از تلنگرهای اساسی که بهشون نیاز داشتم و دارم. به نظرم همین برای این که بگم یه کتاب «خوب» بود کافیه.
        

          به گمانم این جلد برایم سه تا ستاره داشت ولی یک ستاره‌ی بیشتر به خاطر صحنه‌ی مرگ آیناز و وصیت‌نامه آرتا و خستگی آخر راه آلنی. 

بعضی از کتاب‌ها را که می‌خوانم، منطق پشت حرف‌های نویسنده را کاملا می‌فهمم. شاید منطق این جا خیلی مناسب نباشد. یعنی انگار می‌فهمم چه چیزهایی باعث شده نویسنده به این نگاه برسد. علت‌های این معلول را می‌فهمم. نگاه به اتفاق‌ها، شخصیت‌ها و ... و همین باعث می‌شود که جذب آن کتاب شوم. این فهم و نگاه مشترک به دنیا!
 ولی کتاب‌های نادر ابراهیمی اصلا از آن دسته کتاب‌ها نیستند. گاهی نوشته‌هایش را که می‌خوانم فکر می‌کنم در دنیایی کاملا متفاوت از من زندگی کرده است. آدم‌هایی که به عنوان انسان می‌شناخته است خیلی شبیه انسان‌هایی نیستند که من به عنوان انسان شناخته‌ام. واقعیت‌ها را متفاوت از من و تقریبا هرکسی که از نزدیک یا دور می‌شناسم، می‌دیده است.  و همه‌ی این‌ها باز هم باعث نمی‌شود که کتاب‌هایش را دوست نداشته باشم. شاید چون احساس نمی‌کنم که دارد ادای متفاوت بودن در می‌آورد یا شاید چون به شدت برای نوع نگاهش احترام قائلم. دوست دارم بدانم چه تربیتی باعث این ویژگی‌ها در این آدم و بعد هم در شخصیت‌هایی که خلق کرده، شده است. این خستگی ناپذیری و حرکت مدام، ظلم ستیزی بدون شرط و باور به عشق به معنای خاص خودش و ... 
و حیف که نمی‌توانم این آدم را خارج از نوشته‌هایش و بهتر بشناسم.
        

          از شروع این مجموعه تا به الان حدود ۵ سال گذشته...
۵ سال عجیب غریب و پر از اتفاقایی که اکثرشون تلخ بودن...
و پر از تجربه‌ها، فیلم‌ها، کتاب‌ها، آدم‌ها و... برای من...
دیشب بعد از اتمام کتاب آخر این مجموعه به حسی که ابتدای کشفِ نادرابراهیمی داشتم فکر میکردم... فردی دانا که همیشه برای من تازه بود و قلمش پستی بلندی های ذهنم را پر میکرد...
 اما الان؟ 
بعد از خواندن دوکتاب آخر از این مجموعه؟ 
نادر ابراهیمی دیگر حرف جدیدی برای من ندارد...
یک سری از تفکراتش دیگر در دنیای فکری من پذیرفته نیست...
دو کتاب آخر را به زور و با پرش های بسیار خواندم و زجر کشیدم...
به احترام گالان و سولماز... به احترام آق اویلر...
و به احترام آلنی... که حقش در این دو کتاب ادا نشد.
        

          میام می‌نویسم...
        

          آتش بدون دود عزیزم تمام شد 
بالاخره می‌تونم به این سؤال که بهترین کتابی که خوندم چی بوده جواب بدم 
هر کتاب، پرشورتر و زیباتر از قبلی بود 
آلنی مارال عزیزم برای همیشه توی قلب و ذهن من ماندگار هستید
        

          بزرگ‌ترین مشکلی که با قلم نادر ابراهیمی در آتش بدون دود داشتم «شخصیت‌پردازی نادرست» آن بود. بیش‌تر شخصیت‌هایی که در این کتاب وجود دارند، برای مخاطب معرفی نشده‌اند. مقصودم از معرفی این نیست که نسب و پیوند بین آن‌ها گنگ بماند؛ منظور تلاش برای پردازش و باورپذیری آن‌ها، متناسب با رفتار و کردارشان در متن کتاب است. گاهی، سخنانی از شخصیت‌های بی‌سواد و عامی این کتاب نقل می‌شود که انگار این نقل قول‌ها از یک ادیب عارفی‌ست که عمر خود را در این راه سپری کرده.‌ گاهی گفت‌وگوهایی در بین شخصیت‌ها برقرار می‌شود، تو گویی دو فیلسوف روبه‌روی هم ایستاده‌اند و اتفاقات را تحلیل می‌کنند. این‌ها، رد پای نویسنده را بیش‌ از پیش برای خواننده آشکار می‌کند و باورپذیری و ارتباط با داستان را کم‌رنگ. این مثل این است در اجراهای عروسکی، نخ متصل به عروسک‌ها و دستی که عروسک‌ها را به حرکت وامی‌دارد ببینی. مثلا در اواخر دوره‌ی رضا‌خانی که گروه‌های مخالف حکومت چندان پای نگرفته‌اند، در یک صحرا دورافتاده، شخصیت بی‌سواد داستان، از عبارت «سازمان تشکیلات سیاسی» استفاده می‌کند. که این عبارت نه متناسب با ادبیات این شخصیت است، نه متناسب با زمان وقوع حادثه‌‌. گفت‌وگوهای بین شخصیت‌ها، همیشه نقش تعیین‌کننده‌ای در شخصیت‌پردازی آن‌ها و حتی در شکل‌گیری هسته‌ی اصلی داستان دارند، اما در آتش بدون دود، این مکالمات بعضا بسیار سطحی‌ و کلیشه‌ای‌ست و بعضی‌وقت‌ها هم تبدیل به جلسه‌ی پرسش‌وپاسخ از قهرمان داستان می‌شود. و این شگرد وقتی در طول کتاب چندین‌بار تکرار شود، خسته‌کننده‌ می‌شود.
ابراهیمی معتقد است تاریخ‌نگار نیست، بلکه داستان‌نویس است. اما نویسنده شبیه تاریخ‌نگاران وقایع و شخصیت‌ها را صرفا روایت می‌کند و بستری که داستان در آن شکل بگیرد خیلی کم وجود دارد. مثلا به‌جای این‌که سیر تحول یک شخصیت را هم‌راه با حوادث دیگر و هم‌زمان با زمان وقوع‌شان در متن داستان بگنجاند، در کتاب بعدی یک فصل را به او اختصاص می‌دهد، زندگی‌اش را روایت می‌کند و پرونده‌اش را می‌بندد، در حالی که خط داستانی کتاب هنوز به زمان وقوع آن نرسیده. این اتفاق که برای شخصیت‌های آتش بدون دود بسیار تکرار می‌شود باعث سردرگمی خواننده می‌شود. ابراهیمی فرم را فدای محتوا و محتوا را فدای ایدیولوژیک‌ش کرده‌ است. بعضی وقت‌ها خواننده احساس می‌کند فیش‌های تاریخی‌ای که نگارنده ثبت کرده تا پایه‌های داستان بر مبنای آن‌ها نوشته شود، تبدیل به یکی از جلدهای کتاب شده. یک سیر روایت‌گونه‌ی تکه‌پاره‌ی بدون فراز و فرود، که گاها با یک‌دیگر هیچ هم‌خوانی‌ای ندارند. و این سیر بین داستان و تاریخ‌نگاری و هم‌گون‌نبودن قلم نویسنده، باعث می‌شود که مخاطب، آتش بدون دود را نه تاریخ‌نگاری بداند که بتواند وقایع آن را باور کند، نه یک داستان خیال‌انگیزی که صرفا با تخیلات نویسنده نگاشته شده.