آیا کتاب‌ها آینه‌ی زندگی نویسندگان‌شون هستند؟
آیا با خوندن یک کتاب میشه به دنیای شخصی نویسنده نزدیک شد‌؟
تقریبا جوابی برای این سؤال ندارم. اما توجه شما رو به دو کتاب از #غلامحسین_ساعدی جلب می‌کنم. #عزادارن_بیل و #تاتار_خندان
کتاب اول یک مجموعه داستانه در مکان واحد و شخصیت‌های واحد. همه‌ی داستان‌ها در روستایی به نام ‌بَیَل اتفاق می‌افته و هربار یکی از اهالی روستا درگیر یک ماجرا می‌شه. همه‌ی داستان‌ها تلخ و گزنده هستند. مرگ، رنج، گرسنگی، بیماری انگار که قرار نیست هیچ اتفاق خوبی اونجا بیفته.
کتاب دوم یک رمانه. یک پزشک که گویا شکست عشقی خورده از شهر و بیمارستان و دوستانش می‌کنه برای طبابت به یک روستا به نام #تاتار_خندان کوچ می‌کنه. و همه اتفاقات در اون روستا می‌افته. یک داستان تقریبا خطی بدون هیچ گره و تعلیق نفس‌گیر با یک نثر ساده و روان و حال خوش. انگار که قرار نیست توی اون روستا هیچ اتفاق بدی بیفته اما انقدر ماجراهای جذاب و عجیب داره که مخاطب رو همراه می‌کنه اون‌قدری که آدم نمیتونه کتاب رو زمین بذاره.
شاید اگه یک نوقلم این کتاب رو بخونه با خودش بگه چه کتاب ساده‌ای و نوشتن این که کاری نداره.
اما اصلا اینطور نیست. 
به قول یکی از دوستان ساعدی از پیچیدگی به سادگی رسیده.
نویسنده تکنیک‌هایی به کار برده که احتمالا مخاطب عام اصلا متوجه اون نمیشه ولی از خوندن کتاب لذت می‌بره.
اتفاقات کتاب انقدر واقعی و رئال به نظر می‌رسن که آدم گاهی خیال می‌کنه که داره خاطره می‌خونه.
نکته بامزه درباره این دوتا کتاب اینه که ساعدی عزادارن بیل رو در اوج رفاه و حال خوب نوشته و تاتار خندان رو در زندان.
پس آیا کتابها آینه‌ی زندگی نویسندگان‌شون هستند؟
          

            عزاداران بیل کتاب غلامحسین ساعدی که در سال ۱۳۴۳ نوشته است. این کتاب هشت داستان کوتاه دارد. شخصیت ها و مکان ها در طول داستان بارها تکرار  اما هر بار یک شخصیت پر رنگ تر می شود. شخصیت های اصلی همه مردان هستند آنان که در روستا تمام مشکلات را بررسی و حل می کنند. زنان در این داستان ها در حاشیه و در نقش های دور و گاهی مکمل زندگی می کنند. 
سبک کتاب واقع گرایی است و وضعیت جامعه ی روستایی دهه چهل را به خوبی نشان می دهد. طرز نوشتن ساعدی، ترس از نداری، فقر و فلاکت و گاه بی کسی در بیل را به خوبی نمایش می دهد. 
سبک کتاب در برخی مواضع داستانی به رئالیسم جادویی نیز تغییر می کند آنجا که انسان ها به حیواناتی شبیه موش و میمون و حیواناتی پشم دار بدل می شوند.
داستان چهارم این کتاب مربوط به مشد حسن و گاو اوست  که داریوش مهرجویی فیلم بسیار خوبی از  آن ساخته و وقتی این داستان را می خوانیم مدام چهره ی استاد انتظامی را با تمام ظرافت های بازیگری اش در این نقش به یاد می آوریم. 
به راستی که چه زیباست دنیای کتاب ها که  ما را برای ساعت هایی از روزمرگی ها جدا می سازد.
          

            داستان ها همونطور که پشت کتاب نوشته شده، حس اضطراب رو القا میکنن، این حس هم نامحسوس و هم با اصطلاحات و کلمات مربوط به مرگ به خواننده دست میده. فضای خاکستری و خاک آلود داستان ها کاملا جلو چشم میومد.

پ. ن: نثر، تقریبا برای من جدید بود.
          

            بیشتر ما غلامحسین ساعدی را با دو اثر عزاداران بیل و تاتارخندان می‌شناسیم. خصیصه بارز در ادبیات ساعدی این است که او مفاهیم پیچیده انسانی را ساده می‌‌نویسد و هر کسی که داستانش را می‌خواند، بسته به عمق نگاهش به داستان با آن درگیر می‌شود. این خصوصیت البته در عزاداران بیل بیشتر از سایر آثار اوست.
ساعدی در این اثر قلمش را به سادگی می‌زند تا روزگار مردمی ساده و ساده‌لوح را تصویر کند. مردمی که روز و شبشان با رنج عجین شده است. به همین علت است که احوال مردم ساده را ساده می‌نویسد تا مضمون به فرم برسد. ساعدی مشت نمونه خروارش را با بیلی ها نوشته است تا جامعه هم‌عصر خود را تصویر کند. جامعه ای که نه تنها تحت سلطه و ستم است، بلکه از یک بی‌حسی و بی‌خردی ملموس رنج می‌برد. اهالی یک روستا که با خردورزی نسبتی ندارند  و خود نیز بر مشکلاتشان می‌افزایند.
داستان حالت اپیزودیک دارد و تمام قسمت‌های آن، مثل دانه‌های یک تسبیح بهم بند شده‌‌اند. مثل یک سریال که شخصیت‌ها و لوکیشن ثابت دارد و هر قسمت با گره داستانی تازه مواجه‌ایم.
نکته‌ای که وجود دارد این است که نوع نگاه ساعدی در عزادارن بیل نمادین و سمبولیک نیست او نمی‌خواهد نماد سازی کند تا داستان را به منظور خاصی تعمیم دهد در واقع او عین واقعیت را در قالب یک جامعه کوچک تصویر می‌سازد.
داستان به گونه ادبی رئالیسم جادویی ساخته و پرداخته شده و یکی از المان‌های پرررنگ درآن مفهوم « مرگ » است. مرگ چه برای انسان و چه برای حیوان، ملموس و واقعی در جریان است. مرگ درغم در شریان‌های داستان جار‌یست اما نکته‌ای که پرداختن به مرگ را در این قصه متمایز می‌کند این است که مرگ مفهوم پایان ندارد. بر خلاف آثار روشن‌فکر مآبانی مثل صادق  هدایت، در نگاه داستاانی ساعدی امید موجود دارد و حتی مرگ را در امید تصویر می‌کند.
بیل در سیه روزی کامل است. از آسمان رنج می بارد و غم از در و دیوار روستا بالا می‌رود اما هیچ یک از عناصر دست از حرکت بر‌نمی‌دارد. تمام شخصیت‌ها مثل اجزا کوچک یک کل منسجم به سهم خود در حرکتند.خواه این حرکت در جهت عقلانیت باشد، خواه در جهت حماقت.
یکی  دیگر از نکته‌های داستان، شخصیت دادن به حیوان است. مثل پاپاخ سگی که صاحبش را از دست داده است مثلا « سگ برگشت و به خاتون نگاه کرد و دوباره دم تکان داد...»
یا حتی گاو
این که گاو، بز سیاه‌، و سگ می‌توانند گاهی اعمال انسانی نشان دهند، داستان را به رئالیسم جادویی نزدیک می‌کند.
          

            چه کتاب تلخی چقدر تاریکی و سیاهی، مردم بیل عادت کردن به سایه مرگ به فقر به قحطی به دزدی به روزهایی که نمیگذره، بیلی ها عادت کردن برای حل تمام مشکلاتشون به علم ها روی بیارین نه عقلشون نه دست هاشون
تو بیل اونقدر مرگ هست که سنگ مرده شور خونه  بشه یک کاراکتر اصلی کتاب، بیلی ها فقیرن، فقیر فرهنگ، فقیر علم ، فقیر منطق
          

            اول بگم که کتابی که من خوندم ۲۴۵ صفحه داشت و نه ۲۰۸ . (سانـ.سور)
هرچقـدر سعی کردم ارتباط بگیرم، معنی و مفهومـی که نویسنده تلاش میکرد بهم برسونه رو بفهمم، نتونستم!
اینجوری بودم که ته داستان از خودم میپرسیـدم خب که چی؟!
هر قصه شو میتونم تو نهایتن ۵ جمله خلاصه کنم! این همه طول و تفسیر برای چه؟؟

تعاریف زیادی شنیدم . اما من ( درحال حاضر و با این شرایطم) باهاش عجین نشدم .
          

            سلام و درود.
عزاداران بیل اثری به یاد ماندنی از غلام حسین ساعدی.
این مجموعه داستان برای کسانی که می خواهند مشق نوشتن کنند مفید است.
ساعدی روانپزشک ادیب و کاربلدی بود که در این مجموعه داستان سبک رئالیسم و در برخی مواقع رئالیسم جادویی را به کار برده.
داستانی مملو از فقر و خرافه پرستی. 
از دیگر  شاخصه های این اثر می توان موارد زیر را ذکر کرد.
ساعدی در این اثر روایت نکرده، نشان داده_
از فعل و اسم بیشترین استفاده را کرده_
استناد و تخیل را به هم آمیخته_
از قید و صفت کمترین استفاده را کرده_
و این ها از شاخصه های یک داستان و رمان قوی است. 

          

            ساده اما قوی

این اثر به تنهایی می‌تواند ساعدی را در داستان‌نویسی سربلند کند. نویسنده دوربین را گذاشته بود روی شانه‌اش و بدون اینکه یک «و» اضافی از خودش بگوید، فقط برای ما قصه را نشان می‌دهد. تازه قصه خیلی زود هم شروع می‌شود. شاید در همان صفحه‌ی اول، خواننده گره داستان را پیدا می‌کند و آن‌وقت پابه‌پای داستان پیش می‌رود و وقتی هر قصه‌ی بَیَلی‌ها به پایان می‌رسد، خواننده با خودش قصه را مرور می‌کند که «عجب!».
نمی‌دانم همچون روستایی به نام بیل وجود خارجی دارد یا نه، اما به هر ساعدی روستا را درجه یک ساخته. یک مجموعه روستاها توی این مجموعه قصه ساخته بود که هر کدام ویژگی‌های خاص خودشان را داشتند. از خاتون‌آبادی‌ها که توی تیم بیلی‌ها بودند و یا پوروسی‌ها که معروف بودند به دزدی و سیدآبادی‌ها که به گونه‌ای وابسته بودند به بیلی‌ها.
و نقطه قوت داستان سوژه‌های غیرتکراری‌ و ناب ساعدی بود. ساعتی از جمله نسل دوم داستان‌نویسان ایران است. پنج‌شش نویسنده‌ای عقبه‌ دارد. اما قصه‌هایی در این مجموعه تعریف کرده بود که انگاری خاص خودش بود. همان که در عنوان هم گفتم: جمله‌ها و قصه و همه‌چیز ساده و شسته‌رفته؛ اما یک‌نظر هم فکر نمی‌کردی قصه آبکی است. داستان‌ها قدرت داشت؛ قوی بود.
          

            عزاداران بیل
بسیار دلنشین و فوق‌العاده خوب بود.
شامل ۸ داستان درباره روستای بیل و اهالی آن‌ها و روایت خوب که با اونها همراه میشی. برای من مانند یک روایت سینمایی خوب بود..
اهالی که تک به تک به زیبایی شخصیت پردازی شدن.. به طوری که یه عمری اونا رو می‌شناسی و با اونا زندگی کردی.. حیوانات هم کاراکتر خودشون دارن و این جالب و دوست داشتنیه.. فضاسازی خیلی خوب بود حس در روستا بودن بهم دست داد
همه ۸ داستان‌ منحصر به فرد بودند..
دم ساعدی گرم..
          

            سطر به سطر نوشته های کتاب، ارتباط تنگاتنگی با تفکرات، دیدگاه ها و منش سیاسی ساعدی دارد. اول، شکل گیری داستان در فضای یک روستا با امکانات محدود، دور از شهر و فاقد وسایل رفاهی، بهداشتی و معیشتی. دوم، پرداختن به طبقات پایین جامعه و مشکلات آنان ناشی از فقر، بیماری، تفکرات سنتی و اعتقادات مذهبی، توجه به قضا و قدر و...
ساعدی در دهه پنجاه، از نظر سیاسی به چریک های فدایی خلق گرایش داشت که سازمانی مارکسیستی با گرایشات چپ بود که از نظر مرام سیاسی مارکسیسم-لنینیسم بوده و کشورهای شوروی و چین را پیشرو حرکت های انقلابی می دانستند. چریک های فدایی خصوصا گروه بیژن جزنی، معتقد به کار بر روی نیروهای موجود در روستاها بوده تا با بهره گیری از جنبش روستایی و توده ای علاوه بر قوای شهری، عملیات مسلحانه را بر ضد حکومت مرکزی صورت دهند.
 بنابراین ساعدی با توجه به چنین گرایش سیاسی و همینطور علاقه شخصی خود در نگاه به طبقات پایین جامعه و مشکلات آنان خصوصا روستاییان مناطق محروم و دور از مرکز، ضمن سفر به نقاط مختلف ایران به منظور آشنایی با مردمان این مناطق و مشکلات و دردهای آنان، در نوشته های خود نیز به طور ویژه بر این گروه جامعه تمرکز می کند. از این رو در اکثر نوشته های ساعدی، مخاطب اصلی روستاییان و قشر محروم جامعه است و او سعی دارد به شکلی واقعی براساس آنچه که به عینه در سفرهای خود دیده و لمس کرده، به توصیف آنان در قالب شخصیت ها بپردازد. بدین جهت است که سبک نوشتار ساعدی واقع گرایی و توام با ساده نویسی است یعنی تمام اتفاقات بدون هیچ رنگ و زیور دادنی، به شکل ساده و واقعی در کتاب های وی به تصویر کشیده شده است. بنابراین در زمان خوانش آثار وی، خواننده  دردها و مشکلات شخصیت های داستان را با تمام وجود حس کرده و با آنان همزادپنداری نموده و عمق درد و رنج آنان را می فهمد. 
توجه به جزئیات زندگی سنتی روستایی، اعتقادات مذهبی و روزمرگی های روستاییان، مشکلات ناشی از فقر، قحطی، بیماری و مرگ در جای جای کتاب به چشم می آید. 
به عنوان نمونه به چند مورد اشاره می کنم:

*اعتقادات مذهبی: ننه فاطمه یک قاشق آب تربت ریخت توی گلوی پیرزن... & فردا عزاداری میکنیم، دخیل میبندیم، گریه میکنیم، نوحه می‌خونیم شاید حضرت دلش رحم بیاد و مارو ببخشه و بلارو از بیل دور کنه.‌..
*توجه به اعتقادات سنتی: ننه خانوم دعا خواند و فوت کرد به بیل... یا ننه فاطمه جاروی کوچکی که دستش بود می زد به آب تربت و می پاشید به خانه ها و دعا می خواند...
*اهمیت سگ در زندگی روستایی به عنوان یار و همدم تنهایی افراد(ساعدی به گونه ای خلاقانه گاه به حیوان به گونه ای پرداخته که گویی دارای درک، احساس و شعور است): پاپاخ خم شد ماهی ها را ببیند، اما چشمش به ماه افتاد...
*توجه به دعا و جادو: براش دعا بگیرن مریضیش خوب میشه...
*توجه به روزمرگی: اسلام و عباس کنار استخر نشسته و چپق میکشیدند...
*توجه ویژه به ناامیدی: فاتحه همه چیز خوانده شد اول قحطی بعد این...
*توجه به فقر: بیلی ها همشون گدایی می کنن، صدقه میگیرن، از دزدی هم دست نمیکشن...
*سادگی زندگی و مشکلات معیشتی: توی اتاق دوتا زیلو بود و یک قرآن و یک کاسه و مقداری پیاز و نان خشک

اما در این میان، چند نکته حائز اهمیت در این کتاب موجود است. اول پایان باز هشت داستان است که خواننده پس از پایان هر داستان، مجذوب و مغموم به فکر فرو می رود‌. دوم نگاه منفی او به شهر و آدم‌های شهری است مثل نگاه او به دکترهای مریضخانه که اهمیتی برای بیماران قائل نیستند. سوم اینکه نویسنده در این کتاب نگاه مرد سالارانه جامعه روستایی را حفظ کرده و شخصیت های موثر همه مرد هستند مثل اسلام، کدخدا، مشدی صفر و غیره و زن در این کتاب از جایگاه خاصی در میان نقش ها برخوردار نیست و نکته آخر، توجه ویژه ساعدی در این کتاب به موضوع مرگ و ناامیدی است که در همه داستان های این کتاب به چشم می آید. با همه این تفاصیل، لذت خواندن این کتاب زیبا را که با قلم توانای غلامحسین ساعدی به رشته تحریر درآمده، نباید از خود دریغ کرد.
          

            چرا برخی کتب را بی جهت معروف میکنیم .

عزاداران بیل عقب ماندگی فرهنگ در یک دوره و در یک روستای دور افتاده را فقط به دین گره زده و با گذاشتن اسامی شخصیت های داستان به نام های مشدی فلان و اسلام و...همواره ذهن  مخاطب را در فضای دین مذهب نگه‌می‌دارد.
در این مجموعه داستان های کوتاه شما با یک روستا آشنا میشوید که در آن هیچکس عقل ندارد و فقط با خرافات به اصطلاح  مذهبی نویسنده زندگی خود را اداره میکنند این حجم از سیاه نمایی برای اصغر فرهادی هم قفله 😁
و نکته مهم تر اینکه این کتاب قلم روان و گیرایی هم ندارد که مخاطب را جذب خود کند ....
          

            بیشتر باید بعنوان یک کتاب فرهنگی-اجتماعی خوندش تا مجموعه داستان و صرفا روخونی ازش و دیدن عاقبت شخصیت ها
به نظرم باید حتما بعد از خوندن کتاب نقد و بررسی های مختلفش رو خوند تا به درک مناسبی از این کتاب رسید و استعاره هاش رو شناخت
فیلم «گاو» رو هم که همه دیدن :)
          

            عزادارن بیل رمانی یا   9 داستان کوتاه با شخصیت ها و مکانی مشترک که همان روستای بیل است می باشد که پنج یا شش شخصیت اصلی و تکرار شونده در داستان ها دارد. داستان ها به گونه‌ای است که توصیفات و فضاسازی های آن از زندگی روستاییان ن و فقرای دهه های اول سالهای ۱۳۰۰ بسیار واقعی و تلخ است اما این توصیفات واقعی با چاشنی های زیادی از تفکرات و خرافات ایران آن زمان همراه است. داستان آن در جاهایی همراه با اتفاقات ماوراطبیعه م همراه است. داستان هایی که حول محور مرگ مریضی فقر می چرخد و پر از روابط انسانی است. یکی از داستان های معروف کتاب داستان گاو است که فیلم گاو هم توسط داریوش مهرجویی از فیلمهای معروف تاریخ سینمای ایران است. عزاداران بیل بااینکه محتوای ساده و بسیار تکرار شونده ای در ادبیات داستانی ایران دارد اما پرداخت غلامحسین ساعدی به آن تفاوت بخشیده است و می توان گفت یکی از از متفاوت ترین رمان ها یا به بیانی درست تر مجموعه داستانی به هم مرتبط ایرانی است.
          

            کتاب شامل 8داستان کوتاه که بینشون پیوستگی وجود داره از نظر جغرافیای قصه وشخصیتهاش.
برتری جهل بر عقل در شخصیت های کتاب موج میزنه
خرافه پرستی  ورد زبان آدمهاست.ذهن متحجر بیمارگونه همه اهالی  که فقط دنبال عزاداری هستن واقعا ازاردهنده است.
خوانش این کتاب فاصله چندانی با مگس ها نداشت. خیلی از جاهای کتاب همون حس رو داشتم.درهر دوکتاب مردم  عزاداری رو مقدس می دونستن
داستان گاو از بقیه جذابتر بود 
          

            من نه علاقه‌ای به فلسفه دارم و نه پژوهشگر هستم. من کتاب‌ را جهت فرار از تنهایی و صرفا برای زندگی در دنیاهای جدید می‌خوانم و ضمنا آدمی نیستم که پس از خواندن کتاب به صد مقاله رجوع کنم که ببینم نویسنده چه می‌خواسته بگوید. اگر نویسنده‌ای توانست در کتاب خود به من حرف دلش را بفهماند از او راضی و در غیر این‌صورت کتاب را یک اثر ناکام می‌دانم حتی اگر کل دنیا آن را با ارزش بداند.
بگذریم...
کتاب از هشت داستان کوتاه تشکیل شده و در هر داستان شخصیت‌ها یکسانند و ضمن این‌که تمامی داستان‌ها مرتبط با روستایی خیالی به نام «بیل» است، در انتهای هر داستان همه‌چیز ریست می‌شود یعنی ممکن است در یک داستان بلایی سر شخصیتی بیاید اما در داستان قبل انگار نه انگار.

شخصا بنا به دلایلی علاقه‌ی خاصی به خواندن زندگی گذشتگان خودمان دارم و این داستان‌ها برایم به زبان ساده و شیرین روایت شده بود که خواندنش انصافا مرارت نداشت، اما این‌که مردم تا این حد در جهل و خرافات قفل بودند شدیدا آزارم داد. گاهی به خاطر سادگی زندگی و صدالبته سادگی مردمان گذشته دلم می‌خواست در زمان آن‌ها می‌زیستم اما بعد این کتاب از خودم پرسیدم جدی دوست داری در بیل زندگی کنی؟ جوابم قطعا خیر بود چون یا باید مثل آن‌ها جاهل می‌بودم و یا اگر عاقل هم بودم سر و کارم به اتاق شماره شش چخوف می‌افتاد.

کارنامه
برای خلاقیت و نبوغ نویسنده یک ستاره، برای سادگی و روانی قلمش یک ستاره، برای توصیف‌های خاصش که گاهی خود را در آن دنیا تجسم می‌کردم یک ستاره، برای مهره‌چینی‌هایش در داستان‌ها و تنوع شخصیت‌ها و خلقیاتشان یک ستاره منظور و ضمنا تنها بخاطر این‌که نویسنده در پایان داستان‌هایش، نتوانست حرفش را به من بفهماند و یا ذهنم را درگیر چرایی‌ها کند یک ستاره کسر و در نتیجه چهار ستاره برایش منظور می‌کنم.

دانلود نامه
فایل پی‌دی‌اف کتاب را در کانال تلگرام آپلود نموده‌ام، در صورت نیاز می‌توانید آن را از لینک زیر دانلود نمایید:
https://t.me/reviewsbysoheil/465

دوم آذرماه یک‌هزار و چهارصد و یک
          

            لازمه بگم این کتاب رو من از نشر نگاه خوندم.

اولین کتابی بود که از غلامحسین ساعدی خوندم.

همه داستان‌ها حول یک روستا و روستاهای اطرافش می‌گذره، افرادش همون مردم روستا هستند، روستای بَیَل.
جزو ادبیات اقلیمی دسته‌بندی می‌شه چون کلا در روستا می‌گذره. 

داستان‌های اولش رو دوست نداشتم و برای همین سرعتم رو کم کرد.

داستان‌ها اسم ندارد و با قصه اول، قصه دوم و... جدا می‌شوند. شامل 8قصه بود. 
من خودم براشون اسم گذاشتم و امتیاز دادم:
قصه اول
قصه دوم 
قصه سوم:قحطی 5از5
قصه چهارم: گاو مش حسن 5از5
قصه پنجم: سگ نجس :'( 4از 5
قصه ششم: امام زاده تقلبی 4از5
قصه هفتم: گرسنمه، مرض جوع 5از5
قصه هشتم: عروسی-یک کلاغ چهل کلاغ 3از5

          

            داستان‌ها تلخ و گیرا هستند. هرچند شخصیت‌ها به صورت جداگانه و ریزبینی شخصیت‌پردازی نشده‌اند، ولی این موضوع لطمه‌ای به داستان‌ها نمی‌زند؛ چراکه که هر فرد تا جایی که نیاز است نقش خود را در داستان ایفا کرده و می‌رود‌. اگر داستانی به ظاهر ناتمام است، ابتدا کاملا ً پخته شده و سپس رها شده است.