به نام او
.
این کتاب در مورد ۱۴ سال نامه نگاری بدون دیدار است!
.

راستش من معرفی این کتاب را از زبان خود نهال تجدد در اکنون دیدم؛ آن زمان خیلی وسوسه‌انگیز بود: مثلثی عاشقانه متشکل از ۳ غول ادبیات: تسوتایوا، پاسترناک‌ و ریلکه. 
.
در اوایل کتاب شوری به جان می‌افتد که: نثر عالی، عاشقانه‌ای نه آتشین، بلکه بسیار آرام. ولی بعد از وارد شدن ریلکه به سیر مکاتبات، سستی این عشق ظاهری، فاش می‌شود: چگونه تسوتایوا پس از خیانت اول(به شوهر خود) ناگهان به پاسترناک هم خیانت می‌کند؟ این زمانی است که آدم متوجه می‌شود که خیر! این‌ها همه خیانت‌هایی است در لفاف عشق!
در این برهه، پاسترناک با احساس گناهی که به همسر خود دارد، به تسوتایوا اصرار می‌کند که مکاتبات آنها ادامه نیابد و تسوتایوا باز به او نامه نگاری می‌کند. (که این نامه نگاری بعد از مرگ ریلکه دوباره از سر گرفته می‌شود)
.
حالا ۱۰ سال از مرگ ریلکه می‌گذرد. در این ده سال این عشق بی‌ثبات، ته کشیده. پاسترناک به ظاهر عاشق، به کس دیگری دل می‌بندد ولی با این حال هنوز دنبال توجه تسوتایواست. 
و فاجعه اتفاق می‌افتد: در کنگره نویسندگان پاریس، بعد از چهارده‌سال مکاتبه، پاسترناک حتی حاضر نمی‌شود با تسوتایوا حرف بزند. 
.
به شخصه برای من این خیانت‌ها سراسر آزار بود. نقطه قوت این کتاب نثر و ترجمه‌ی پخته خانم تجدد بود.
      

        به نام او
.
این کتاب در مورد «یوم‌التوپ» است!

روزی که مجلس را در سال ۱۲۸۷ به دستور محمدعلی شاه به توپ بستند و استبداد صغیر شروع شد.
.
چهار شخصیت این وقایع را هر کدام از زبان خودشان تعریف می‌کنند. جولایی به گونه‌ای بر داستان اشراف دارد که قصه‌های مختلف را درهم می‌تند و شاهکاری خلق می‌کند که می‌شود: شکوفه‌های عناب!
.
هر ۴ شخصیت آنقدری جذابیت داشتند که نگویی: وای باز هم این! (که اغلب توی این گونه روایت‌ها اتفاق می‌افتد.)
.
در این کتاب هیچ‌کس بی‌گناه نیست؛ هر کس خبطی کرده و مدام با آن کلنجار می‌رود. 
.

ولی شخصیت غالب کتاب، میرزا جهانگیر خان صوراسرافیل است و داستان با روایت مرگش آغاز می‌شود...

بدون شک بهترین اثر جولایی، همین شکوفه‌های نازنین عناب است...
      

        به نام او
.
.
این جلد رو خیلی دوست داشتم؛ ولی پر غصه و حسرتی بود که آدم رو به غم معتاد می‌کرد. توصیف این حالت خیلی سخته: که آدم از غصه خوردن لذت می‌بره!
راستش من خیلی سخت‌گیر بودم نسبت به اینکه فیلم به کتاب وفادار باشه؛ ولی کتاب به مراتب دلنشین تر از فیلم بود. از لحاظ روانشناختی، کتاب آدم رو قانع می‌کرد؛ گاهی فیلم، فارغ از شخصیت پردازی جو، اونو به کارایی وادار می‌کرد که می‌گفتی کارگردان جدا کتاب رو خونده؟
با این حساب کتاب رو بخونید ولی از فیلم توقعی  بالاتر از کتاب نداشته باشید.
      

        به نام او
.
.
کتاب ماه غمگین، ماه سرخ، به ۵ روز آخر زندگی شاعر ترورشده، میرزاده عشقی می‌پردازه که با خوابی پریشان بیدار میشه؛ در اتاقی با در و دیوار کهنه و ریخته، با نوری کجتاب از مشبک به ضرب گلوله می‌میرد.
من به شخصه هر بار با تصور مرگ عشقی دلم می‌گیرد. 
.
کلا قلم جولایی اینجوریه که شخصیت‌های بعداً قراره نقش‌آفرینی کنن رو تمام و کمال به مخاطب معرفی می‌کنه.
منتها
نثر جولایی مثل سابق نبود. از لحاظ نثر جدا متفاوت بود.
.
کتاب خوبی از جولایی بود ولی شاهکار نبود. بی‌نقص نبود.
ولی جدا از کتاب حتما سری به اشعار میرزاده عشقی بزنید.

یه نکته‌ی جالبی که به نظرم اومد: خود عشقی در بیتی خودش انگار آینده‌ی خودش رو پیشگویی می‌کنه:
من آن نیم به مرگ طبیعی شوم هلاک
زین کاسه خون به بستر راحت هدر کنم...



      

        به نام او
.
.
.
راستش من این کتاب رو با صدای خانم جواهریان گوش دادم.
کتاب اتمسفر خاصی داره که بعد از یه مدت _با وجود شرح‌های بی‌پایان نویسنده_ بهش عادت می‌کنی.
نام سرفصل‌ها جذاب‌اند؛ این یکی از عواملی بود که برام دلنشین بود.
راوی، راویِ نابی است. تا پیش از این از زبان راویِ نابینا کتابی نخوانده بودم.
نثر؛ تا اواسط کتاب، نثر جذابی است.
گرچه که برای من طوری بود که گاهی از بعضی افکار این راوی نابینا مشمئز می‌شدم؛ بله، ممکن است این کتاب حال بدی به شما منتقل کنه.
دو ستاره آخر برای پتانسیل از دست رفته است...
      

        به نام او
.
.
این کتاب را 4 سال پیش خواندم؛ مجموعه‌داستانی که بعضی از داستان‌هایش را هنوز یادم است. کتاب مهجوری است. از آن دسته کتاب‌هایی است که گوشه‌ی کتابفروشی‌ها خاک می‌خورند و آخر سر کسی آنها را کشف می‌کند...
      

        به نام او
.
.
.
موقع خوندن کتاب یه جمله مدام برام تکرار می‌شد:
«خیلی شب دارکی شد.»
و در این حین که داشتم فکر می‌کردم این کاراکتر ها چه افکار مریض گونه‌ای دارن، یاد این می‌افتادم که: نه! این افکار مریض (و در عین حال شگفت‌انگیز)نویسنده‌س! 
و همین قضیه رو دارک‌تر می‌کرد.
بااین‌حال، داستان‌ها کشش خاصی داشتن که تا تموم شدن داستان ، کتاب از دست آدم نمیوفتاد. 
.
نکته‌ی جالبی که در بحث روایت داشت،(اگر بخوام یه مقایسه‌ی سریع انجام بدم) اگر در مجموعه داستان‌های آگاتا کریستی، قتلی اتفاق میوفتاد، و کارآگاه به دنبال قاتل می‌گشت، اینجا برعکسه؛ اینجا هیچ کارآگاهی به اون شکل وجود نداره، قاتل از اول مشخصه (گرچه به جز داستان دو زندگی پنهان) و چگونگی قتل شرح داده میشه؛ شاید در اینجا، قتل برای نویسنده اهمیت نداره بلکه چگونگی قتل و خلقیات قاتل مهمه.
.
راستش اگر بخوام در مورد داستان‌های «اتاق قرمز»و«پرتگاه» صحبت کنم، اشاره داشت به قاتلی که به صورت غیرمستقیم قتل می‌کرد؛ اگر نخوام اسپویل کنم، یک چیزی مثل آخرین پرونده پوآرو (پرده؛ چرا آنقدر به کریستی برمی‌گردم!) که قاتل به صورت غیرمستقیم (به اصطلاح : کاتالیزور)مرتکب قتل می‌شد و در طول مطالعه، از کشف این ویژگی مشترک خوشحال شدم.
.
در مورد ترجمه، ترجمه‌ی آقای محمود گودرزی (که از فرانسوی ترجمه شده) بسیار روان و خوب بود.
      

        به نام او
.
.
.
اتمام کتاب: 3 خرداد سال هزار و چهارصد چهار
اولین تجربه‌م از کتاب‌های بالزاک بود؛ از قبل اوژنی گرانده رو داشتم منتها برای شروع این کتاب رو در نظر گرفتم که به نظرم حجم کمتری نسبت به کتاب دیگر بالزاک داشت؛ اما امان از خودِ کتاب! اول از همه بالزاک رو به خاطر یک چیز تحسین می‌کنم: شرح جزئیات بی‌نهایت بی اونکه مخاطب رو خسته کنه. مخصوصا شخصیت شاهدخت دوکادینیان؛ انگار این پرسوناژ رو از حرکاتش می‌شناختی نه حالت‌های روانی‌ای که معمولا از طرف نویسنده به ورطه‌ی افراط کشیده میشه. به قول دوستان؛ انگار هر خط کتاب نیاز به خط کشیدن داشت.به شخصه، کتاب خود من رنگی‌رنگی شده از علامت ها و خط کشیدن ها. به نظرم این کتاب بالزاک برای شروع بهترینه.

در مورد ترجمه بخوام بگم، لذت بخش بود؛ شاعرانگی متن رو حفظ کرده؛ منتها 10 صفحه‌ی اول کتاب به علت توضیح زیاد نویسنده از وضعیت سیاسی قرن نوزدهم کشورش، یکم سخت‌خوان بود که خداروشکر بعد از اون ده صفحه، متن روان شد.
      

        به نام او
.
.
من سال پیش این کتاب را از کتابخانه قرض گرفتم.(و خوشحالم که این کتاب را نخریدم)
کتاب، عاشقانه نیست. نه آنطور که تصور می‌شود. اطلاعات مذهبی‌ای که می‌دهد، به همان مقداری است که همه می‌دانند. در کتاب عشاق فقط دو سه بار دیدار می‌کنند و ریحانه کاملا منفعل است. داستان پتانسیل خوبی دارد که از آن استفاده نشده متاسفانه.
      

        به نام او

اخیراً تصمیم گرفتم که دیگر به تحلیل‌های رایج و رسمی دست نزنم؛ فکر می‌کنم با نگاه شخصی‌ام بتوانم قضاوت بهتری دربارهٔ یک کتاب داشته باشم.

آنا کارنینا زنی بی‌ثبات است؛ هر لحظه نمی‌دانی چه کاری خواهد کرد و تکلیفش با خودش مشخص نیست. بی‌پروا بگویم که از او بیزارم. تولستوی کتاب را به طور کلی در سه محور اصلی تقسیم کرده: عشق کنسانتین لوین به کیتی از خانواده اشچرباتسکی، تحولات زندگی کیتی پس از عشق ناکامش به ورونسکی، و در نهایت، داستان عشق آنا کارنینا به ورونسکی.

می‌گویند در ادبیات روسیه دو گروه وجود دارد: یکی طرفدار داستایوفسکی و یکی طرفدار تولستوی. شاید از این جهت من جزو طرفداران داستایوفسکی باشم. یک سوال: چگونه می‌توان با راسکولنیکف، قاتلی که جنایت می‌کند، همدل شد، اما از یک زنی مثل آنا کارنینا که خیانت می‌کند، بیزار بود؟ بی‌شک این تفاوت، ناشی از سبک و قلم نویسنده است. البته هرگز نمی‌خواهم بگویم تولستوی نویسنده‌ای بد است (با احترام به تمام طرفداران عزیزش)، اما من یک مقایسهٔ کوتاه بین دو دنیای ادبی داستایوفسکی و تولستوی انجام دادم.

دومین نکته: به نظر من، کنسانتین لوین شخصیت اصلی این رمان است، چون تقریباً نیمی از کتاب به روایت زندگی او، افکارش، و عشقش به کیتی اختصاص دارد.

سومین مسئله: شخصیت‌های فرعی کتاب بسیار جذاب‌تر از شخصیت‌های اصلی‌اند! مثلاً، من با دالی (همسر اوبلونسکی) خیلی بیشتر از آنا همدلی می‌کنم. آنا کارنینا دائماً خودش را نقض می‌کند؛ مدام می‌گوید: «دروغ و فریب بسیار ناخوشایند است!»، در حالی که خودش مرتب دروغ می‌گوید و دیگران را فریب می‌دهد تا به هدفش برسد. از سوی دیگر، از شوهرش می‌گوید که مدام دروغ می‌گوید و به او تنفر دارد — در حالی که خودش همین کار را می‌کند! از این جهت، من به عنوان مخاطب، نمی‌توانم با آنا ارتباطی برقرار کنم.

اما جدای از تمام این انتقادات، قلم تولستوی واقعاً شگفت‌انگیز است. توصیفاتش از صحنه‌ها، طبیعت، و احساسات شخصیت‌ها بسیار غنی و زیبا است. و در نهایت، شخصیت‌پردازی در شخصیت‌های فرعی کتاب، بسیار دلنشین و عمیق است.

این نقد در آینده به‌روزرسانی خواهد شد.
پ.ن: ترجمه‌ی آقای سروش حبیبی درخشان بود.
.
.
به‌روزرسانی: متعجبم که چگونه تولستوی می‌تواند آدم را _به این ظرافت_در برزخ نگه دارد؟ با فصل‌های انتهایی جلد اول به این فکر می‌کردم که: این آدم‌ها همه به یک اندازه بدبخت هستند. 
"همه خانواده‌های خوشبخت مثل هم هستند، اما هر خانواده‌ی بدبختی، بدبختی خودش را دارد"
الکسی‌الکساندرویچ روی دیگر شخصیتش را در 100 صفحه‌ی پایانی به ما نشان می‌دهد؛ و همین زمان است که ما _مثل آنا_ در آخر معترف می‌شویم که: بله، این مرد قلب دارد و احساساتی دارد که نیاز به درک دارد.
      

        به نام او
.
.
اثر دلنشینی نبود؛ یک‌جور سیاه‌نمایی که حتی کشش لازم رو هم نداشت. در کل میشه گفت در قیاس با آثار دیگر آقای رادی حرفی برای گفتن نداره.
      

        به نام او
.
تاریخ اتمام: چهاردهم مردادماهِ (یک روز پس از عاشق شدن سعید در یک روز گرم تابستان)1404
.
باید اعتراف کنم از میان این همه روایت‌های مختلف از مرگ سهراب به دست پدر، این خاص‌ترینش بود برایم. اِشراف کامل استاد بیضایی به زبان فارسی! مثلا مصدرهای مثلِ ژکیدن، اوژنیدن و ... که هر کدام معنایی خاص دارند. کاری که بیضایی در این نمایشنامه می‌کند آنست که تمام شخصیت‌ها را در یک صحنه می‌آورد و آنها را با هم روبرو می‌کند تا هر کدام جنبه‌های پنهانشان کشف شود. و تک‌گویی انتهاییِ تهمینه بی‌نظیر است! در هیچ‌کدام از روایت‌ها چنین چیزی از تهمینه نشنیده‌بودم و بیضایی در اینجا «تهمینه» می‌سازد. روح می سازد و از همه مهم‌تر برای خواننده‌اش تجربه می‌سازد. 
بیضایی به گونه‌ای کلمات را کنار هم می‌چیند که به وجد می‌آیی و نمی‌دانی: فردوسی را به همچین روایتی بستایی یا بیضایی را به این قلم!
      

        تا الان بهترین نمایشنامه‌ها از این ۳۰ تا؛ 
«این‌جا کجاست؟»
«مرگ و شاعر»
«اسب‌های آسمان خاکستر می‌بارند»
«خواب در فنجان خالی»
.
.
این ریویو بروزرسانی خواهد شد.
      

        روایتی متفاوت از جنگ.
      

        به نام او
مثل الباقی کارهایی که از آقای جولایی خونده‌بودم محشر بود. تصویرسازی‌ها، شخصیت‌پردازی و... برای کسایی که به تاریخ و فضای اون موقع علاقه دارن(مثل خودم) توصیه‌ش می‌کنم. بعضی از داستان ها تاثیر به‌سزایی روی آدم میذارن. مخصوصا داستان اول و داستان سحرگاه بیست و هشتم.