حرکت در مه حاصل یک دهه تجربه‌ی شهسواری در آموزش رمان‌نویسی است. شهسواری می‌گوید در مسیر این کتاب، رمانی فرضی، از ایده تا خلاصه‌ای سه‌هزارکلمه‌ای، به صورت کارگاهی و با تمرکز بر پلات و شخصیت‌پردازی پرورش می‌یابد. این هم نقلی است از کتاب: «اگر استعداد نباشید، خودتان را بکشید هم نویسنده نخواهید شد. اما اگر استعداد داشته باشید، فقط باید خودتان را بکشید تا نویسنده شوید. حرکت در مه کتاب خودکشی است.»


ماهنامه‌ی شهر کتاب، شماره‌ی یازدهم، سال ۱۳۹۵.
        

          این کتاب برای علاقمندان به یادگیری نویسندگی عالیست. البته حتما پیش از آن باید از مقدمات نویسندگی چیزهایی بلد باشند تا این کتاب برایشان قابل فهم باشد.
        

          گفتم خیلی هم #حرکت_در_مه رو قبول ندارم. گفت دروغ نگو. هزاربار عکسش رو تو صفحه‌ات دیدم. گفتم اون طبقه‌ی کتابخونه‌ام زاویه‌ی خوبی برای عکس انداختن داره.
البته وقتی این کتاب چاپ شد داشتم پولهام رو برای خریدنش جمع می‌کردم. 😀😀😊😄
ولی یکی از دوستانم محبت کرد و کتاب رو بهم هدیه داد. بخش عمده‌ئ کتاب درباره شخصیت‌پردازیه. اون هم بر اساس کهن‌الگو‌ها...
نویسنده هم‌زمان با مباحث یه طرح رمان هم ارائه می‌ده. از صفر تا صد رمان. 
همون وقتی که داشتم کتاب رو می‌خوندم به نظرم داستان، داستان جذابی نبود. 
یه ایده‌ی ابتدایی و تکراری.
اما کهن‌الگوها جذاب بودن.
و چقدر برای خودم بد می‌دونستم که همه‌ی کهن‌الگوها رو از حفظ نیستم. بعدش حتی رفتم یه کتاب کهن‌الگوی دیگه هم خریدم.
اما چه اون موقع چه بعد از اون باز هم نمی‌تونستم برای شخصیت‌های داستانیم از کهن‌الگوها استفاده کنم.
چون هرچی اطراف خودم رو نگاه می‌کردم هیچ آدمی رو نمی‌دیدم که دقیقا مطابق با یه کهن‌الگو باشه. حتی حداقل هفتاد درصد.
همه آدم‌ها از  خصوصیات همه اونها بهره بردن. یکی درونگراییش شبیه یکیه ولی عصیانگریش شبیه یکی دیگه. 
به نظر من کهن‌الگوها فقط به درد اقتباس و ایده‌های داستانی می‌خورن. نه اینکه شخصیت‌های داستانی‌مون رو بر اساس اونها شکل بدیم.
من برای شخصیت‌پردازی به آدم‌های اطرافم نگاه می‌کنم و هیج‌وقت از کهن‌الگوها بهره نبردم.
این نکته رو می‌تونید بعدها در نقد‌ها علیه من استفاده کنید.
        

          محمدحسن شهسواری در کتاب حرکت در مه، همراه با خواننده شروع به نوشتن یک رمان می‌کند. در واقع هر کاری که برای نوشتن یک رمان است را، جز نوشتن کامل آن،  روی یک سوژه با قابلیت رمان شدن، پیاده می‌کند. همین مثال منسجم است که این کتاب را میان کتب آموزشی متمایز می‌کند: احساس می‌کنید در یک کلاس مکتوب هستید. 
از دلایل دیگر علاقه‌ی من به این کتاب، تمرکز شهسواری بر شخصیت، یکی از ابعاد مهم داستان، است. تقریبا نیم بیشتر کتاب حول محور چگونکی پرداخت شخصیت، روابط افراد و ... بر اساس اصول روان‌شناسی است. نویسنده اگرچه کتب متعددی را برای درک بیشتر این موضوعات ارائه کرده اما در بخش ضمیمه‌ها، به حد کافی اطلاعات خلاصه‌ای شده‌ای از منابع مذکور داده که بتوان بدون خوانش آن منابع کتاب را درک و حتی شروع به نوشتن کرد، هرچند شهسواری تاکید بسیار بر خوانش آن منابع دارد. 
شاید خوانش کتاب، برای کسی که اصول مقدماتی داستان را بلد نیست کمی سخت باشد: با توجه به سابقه‌ی اطلاعاتی‌ام در حوزه داستان‌نویسی نمی‌توانم این را با اطمینان بگویم. اما با اطمینان می‌گویم که کتاب، بسیار شیرین و خوش‌خوان است، به ویژه بخش‌هایی که در مورد چگونگی ساخت شخصیت است، اطلاعاتی ارائه می‌کند که برای خواننده‌ی غیر نویسنده هم جذاب است و می‌تواند در خودشناسی و ارتباطات به او کمک کند. همین برای من، کتاب را به چیزی فراتر از یک کتاب آموزش رمان‌نویسی تبدیل کرد. کتابی که حتی ممکن است برای بررسی انسان‌ها از دیدگاه چند نظریه روان‌شناسی به آن مراجعه کنم.
این کتاب را به همه کسانی که سودای رمان نوشتن دارند و بی‌تجربه یا کم‌تجربه هستند، توصیه می‌کنم. هرچند به نظرم خوانش آن برای افراد باتجربه هم خالی از لطف نخواهد بود.
این کتاب توسط نشر چشمه چاپ شده است.
        

          خیلی فرق است بین مطالعه گذرا با مطالعه با شناخت اصول و تکنیک یک اثر
کتابخوانان غالبا نوع اول را انتخاب کرده‌اند در نتیجه هنگام معرفی کتاب حتی مشاهده می‌کنیم که شرحی از ماجرا می‌دهند و در نتیجه بسیاری از معرفی ها به نوعی اسپویل( افشای داستان) را به همراه دارد. نهایت اینکه سعی می‌شود تا آمپول رخ ندهد.
اما به نظر می‌رسد اگر بنا باشد تا اثری را که می‌خوانیم اثری عمیق بگذارد و فهم ما نیز به دنبال آن تاثیر عمیق از یک عمق مناسب برخوردار باشد لازم است تا با اصول نویسندگی اقلا در مرحله ابتدایی آشنایی داشته باشیم.
و غالبا آثار نظری نوعی خستگی را به همراه دارند چرا که علمی بودنشان باعث می‌شود از لذت کافی برخوردار نشویم.
"حرکت در مه" با مهارتی مثال زدنی موفق به این مهم شده است. جناب شهسواری با اشرافی خوب و مناسب نسبت به آثار داستانی ابعاد مختلفی از تکنیک نویسندگی را در این‌کتاب به رشته تحریر در آورده است.
و علی رغم نظری بودن کتاب اما چون تطبیقاتی بسیار برای تکنیک های مختلف از آثار آورده شما خسته نمی‌شود. در عوض در نهایت مطالعه کتاب شما نگاهی دقیق‌تر و نقادانه‌تر به آثار داستانی و حتی شاهکارهای جهانی خواهید داشت.
گرچه مخاطب خاص کتاب نویسندگان عرصه داستان‌و رمان است ، اما کتابخوانان باید این اثر را مطالعه کنند.


        

          کتاب متفاوتی بود. ایده‌های جدیدی داشت، به خصوص بخش اول کتاب. این‌که چقدر باید بنویسیم که بشه گفت داریم قدم در مسیر نویسندگی می‌ذاریم، یا این‌که ما از کدوم دسته نویسنده‌هاییم و یه‌سری نکته‌ی جدید و جالب دیگه. 
‌
خیلی از مطالبش بر پایه‌ی نظریات روان‌شناسی و فلسفی بودن و چون تقریباً باهاشون آشنایی داشتم (مثل MBTI یا کهن‌الگوها) بخش‌هایی از کتاب برام کارایی نداشت؛ اما با این حال خوندن‌شون خالی از لطف نبود. 
‌‌
فکر می‌کنم به چنین کتاب‌های بومی‌سازی‌شده‌ای در مورد داستان‌نویسی نیاز هست واقعاً. از این نظر خیلی مفید بود.
        

          اولین بار به پیش‌نهاد جناب داوود مرادیان با کتاب آشنا شدم.
بعدتر دیدم اگر کسی یک‌دور این کتاب را نخوانده، خیلی بلد نیست!
دیدگاه عمیق نویسنده، در بل‌بشوی آموزش تمسخر آمیز تکنیکال چند کتاب و چند نویسنده، که اساسن ایرانی نیستند و در دنیایی غیر از ما زندگانی خویش می‌گذرانند، برایم متفاوت و قابل تحسین بود.

وضوی نویسنده است، برای نماز عاشقانه نوشتن...

به صدتا کارگاه و کلاس می‌ارزد...
        

          یکی از بهترین ها 
        

          ✍🏼 دو ماه و یک هفته‌ای خواندنِ این کتاب، تمرینِ صبر است و کیف تدریجی است و زجرِ مزمن!

شروع بسیار انگیزه‌بخش و محرکی داشت. راست هم بود که در حین خواندن کتاب می‌توانستی حرکت کنی در اوضاع مه‌آلود نوشتن، ولی آخر کتاب نوشتم؛
«همه چیز را می‌گوید و تو را با همه‌چیز تنها می‌گذارد». تا نوشتن طرحِ رمان (فقط رمان شخصیت محور) دستت را می‌گیرد، بعد می‌گوید: «به سلامت، برو بنویس.»
خب ما اگر اهل نوشتن بودیم که حرکت در مه نمی‌خواندیم برادرِ من. :))
بیا بگو چطور فصل‌بندی کنیم، صحنه‌پردازی کنیم.

یک نقد جدی هم داشتم به انتخاب عنوان برای برخی مفاهیم، مثلِ «چگونش»، «پیش‌گویی کام‌بخش» و... . در مواجهۀ اولیه می‌گفتم: «یا ابالفضل! این چه مبحث پیچیده‌ایه؟!» بعد که می‌خواندم، می‌فهمیدم یک مفهوم ساده بود که قبلاً هم راجع‌بهش اطلاعاتی داشتم، ولی برگردانِ نام علمیش شده این‌ها. برعکسِ مثال‌ها که خیلی ملموس و خوب و روان و جابنداز بودند.

نقطۀ قوت کتاب، شخصیت‌پردازی است. مفصل بهش پرداخته است؛ سنتی و صنعتی. من که کهن‌الگوها را بلد نبودم و خیلی آموختم.


اما امروز صبحِ دل‌انگیزی است که دیگر مجبور نیستی در آن مثل یک نویسنده فکر کنی. چون هزار و خورده‌ای کلمه از کتابت را نوشته‌ای و حالا داری مروری بر کتاب حرکت در مه می‌نویسی.

صبح به خیر آقای شهسواری و فعلاً خدانگهدار. ✋🏼
(با خوشحالیِ مرموز)


ممنون از جمع پایه‌ای که همراهی کردند در خواندنش. با شما خیلی کیف داد. 🌱


#پنجاه‌وچهار_از_صد بود.

#کتابخانۀ_اتاق_کناری 
@anbarivaotaghekenari
        

          کتابی که همه باید بخوانند، حتی بدون علاقه به نویسندگی!
        

          درباره حرکت در مه حرف زیاد زده شده است. برخی تند رفته‌اند و کتاب را متهم به ساده‌سازی کرده‌اند و برخی هم کتاب را تا اوج قله آموزش نویسندگی برده‌اند. به نظرم این کتاب ناشی از نگاه صفر و یکی ما به مقوله آموزش داستان‌نویسی است. قبل از اینکه دنبال پاسخ قطعی باشیم باید چند نکته را بدانیم.
۱. حرکت در مه، جدیدترین و به‌روزترین کتاب آموزش داستان‌نویسی به فارسی است و از این جهت تحولات داستانی را در نظر گرفته است.
۲. کتاب علاوه بر روش‌های کارآمد روز، به متون کهن هم ارجاع داده است و سعی کرده رابطه نویسنده امروزی را با گذشته‌اش قطع نکند و اتصالش را برقرار کند.
۳. کتاب هم تالیف است هم جمع‌آوری.‌ بسیاری از نکاتی که در کتاب آمده را می‌توان در کتاب بزرگان این حوزه دید. کسانی مثل جوزف کمپل، جان تروبی، سید فیلد و دیگران.
۴. مخاطب این کتاب استخوان‌خُردکرده‌های داستان‌نویسی نیستند. کسانی هستند که می‌خواهند الفبای نویسندگی را به صورت جدی و اساسی و یاد بگیرند.
۵. مشکل اصلی کتاب این است که مسئله دین و دین‌داری را و جایگاه تمدنی‌اش در داستان ایرانی را حل نکرده است. بالاخره باید له یا علیه‌اش موضع گرفت اما نویسنده از آن به راحتی گذشته است.
۶. درباره کهن‌الگوها، نویسنده هيچ‌گاه ادعا نکرده است فقط باید به سراغ اصلی‌ترین کهن‌الگو برود بلکه باید نسبت به میان آنها را سنجید و متناسب با آن سنجید.
۷. حرکت در مه کتاب خوبی است ولی اولین قدم است. قرار نیست همه مشکلات نویسندگی را حل کند.
        

          از آن کتاب هایی نیست که یک بار بخوانی و تمام
باید بارها به سراغش رفت.
        

          یک کتاب عالی و کاربردی برای نادانسته‌های نویسندگی✨
        

          یک کتاب خوب برای کسانیکه سودای نوشتن دارند.
کتابی که با چارچوب کارگاهی نوشته شده و بسیار آموزنده است.
        

          🔸حرکت در مِه

اگر دنبال فوت و فن نوشتن و خلقِ یک اثرِ در خور هستید، به این کتاب محتاجید.کتاب مفصلی که نگاهی به کهن الگوها و طبایع دارد و تعریفی خاص از فُرم و درام و سبک و محتوا و پِی رنگ و زاویه دید و ریتم و....
این مجموعه آن همه جامع هست که تا حدودی نیاز آدم برای فهم مسائل کلی و جزئیِ نوشتن را برآورده کند. کار دیدنی ای است در بیش از ۷۰۰ صفحه. شاید نوعی کتاب مرجع به شمار برود برای مراجعه‌  و استعلام و خواندنش یک نفسه، ضرورت نداشته باشد. بهرحال علی رغم ابهت کتاب، اینطور بگویم که شما برای نوشتن و نویسندگی بیش از این که به این دست کتاب ها احتیاج داشته باشید؛ به محمدحسن شهسواری ها محتاجید که از زاویه ی ذهن و نگاه آنها به جهان بزرگ نوشتن و ادبیات و هنر و...بنگرید.


        

          خوش‌حالم که بعد از نوشتن چند داستان و شرکت در چندین دوره‌ی نویسندگی، این کتاب را که تکه‌پاره خوانده‌بودم، یک بار از اول تا آخر خواندم. باری که مزه‌اش شیرین بود چون همزمان با خواندن، در کلاس آقای شهسواری شاگردی می کردم.
حرکت در مه، کتابی است برای رسیدن به طرح داستان؛ درست وقتی که در مه حرکت می‌کنی و در لحظه‌ی شروع ساختن داستان، چیزهای کمی از آن می‌دانی.
تک‌تک بخش‌های کتاب آموزنده بود و جای بهره بردن فراوان برای درست کردن چک‌لیست نوشتن دارد.
        

          لزومی ندارد که همه فصل های کتاب خوانده بشه (مخصوصاً ضمیمه شماره ۱ که به بررسی کهن الگوی شخصیت بر طبق نظریه یونگ می‌پردازه)
انتظار بیشتری هم داشتم که وقتی نویسنده ادعا می‌کنه که تقریباً یک کتاب جامع  و کامل در زمینه نویسندگی نوشته، تمارین بیشتری در جهت نویسندگی و شخصیت پردازی داشته باشه (خیلی نکات تمرینی در کتاب نبود) 
        

          حرکت در مه بی‌شک کتابی نیست که با یک بار خواندن حق‌اش ادا شود. هر هنرآموز نویسندگی می‌فهمد این کتاب ریسمان دِینی به گردنش انداخته که چندین بار دیگر لازم است صفحات کتاب را ورق بزند. باز همان هنر آموز امیدوار است کوله‌ی تجربه‌اش را از رهگذر کتاب حرکت در مه پر کند.
تمام مباحثی که برای شروع رمان نویسی یا به قول محمدحسن شهسواری" ایستادن جلوی دروازه‌های قلعه رمان" لازم است در کتاب آمده است.
آن هم با نظمی بی‌نظیر که یادگیری و دسته‌بندی مطالب را ساده می‌کند. زیر نویس‌ها کتاب‌های مرجع را معرفی می‌کنند،جدول‌ها نکات علمی را دسته‌بندی می‌کنند، نمودارها به داد مطالب مبهم می‌رسند  و ضمیمه‌ها کولاک می‌کنند.
یک کتاب خودبسنده که اگر کسی به آن مسلط شود بی‌نیاز از منابع دیگر است.
زبان نویسنده روان و شیواست. صمیمیت و طنز کمرنگ آن خواننده را به ادامه دادن تشویق می‌کند. مباحث نظری که در کتاب‌های ترجمه با زبان علمی و خشک  ‌ گزارشی نوشته شده است در حرکت در مه ساده و کاربردی آموزش داده می‌شود.

چکیده‌های آخر فصل را می‌شود بارها مرور کرد.همه‌چیز درست همانطور چیده شده که یک هنرجو نیاز دارد.
نمی دانم محمدحسن شهسواری برای نوشتن این کتاب چه زمانی صرف کرده است ولی بازار کتاب‌های آموزش نویسندگی، تا سالها کتابی با این کیفیت در فرم و محتوا به خود نخواهد دید.

ویراستاری کتاب در کل مطلوب است. اما اصرار روی تغییر املای بعضی کلمات عجیب است. سال‌هاست که به صورت املایی بعضی واژگان عادت کردیم.
اینکه ویراستاری حتی را حتا بنویسد یا افلاطون را افلاتون چاپ کند، هنر نیست.
بهتر است متخصصان امر زبان کلماتی که در زبان فارسی جا‌باز کرده‌اند ، رها کنند و امروز را دریابند که دسته دسته کلمات تازه‌وارد بیگانه خودشان را در زبان گفتار و بعد نوشتار می‌چپانند.
مثلا کلمه پلات معادل فارسی ندارد؟(این کتاب پر از اسامی لاتین و اصطلاحات تخصصی است که تا‌ حدی معادل برای آنها معرفی شده است. کلمه‌ی پلات را به عنوان نمونه آورده‌ام.)
به قول دکتر صالحی که سالها در خط مقدم دفاع از زبان و ادبیات فارسی بوده است" تهدید امروز ما دیگر زبان عربی نیست. بده بستان فارسی و عربی مدت‌هاست تمام شده است. ما و اعراب درهای تبادل زبانی‌مان را بسته‌ایم. امروز زبان‌ها کشورهای غرب و شرق عالم‌اند که کلمات‌شان را به ایران صادر می‌کنند و ما فارسی را بی‌پناه و سپر جلوی آنها رها کرده‌ایم"

و در آخر، کتاب آموزشیِ حرکت در مه در قله‌ی کتابهای نظری ایستاده و شایسته‌ی امتیاز ۵ از ۵ است.خواندن آن را به علاقه‌مندان ادبیات و نگارش رمان توصیه می‌کنم.
        

          این کتاب یک منبع آموزشی است برای نوشتن رمان. شیوه ی نگارش این کتاب کمی متفاوت است به این صورت که داستانی را نویسنده از اول تا آخر  پی می گیرد و همراه آن به شما می آموزد. بهتر است قبل از رجوع به این کتاب مقدماتی از  داستان‌نویسی را بدانید مثلا حداقل عناصر اصلی داستان را بشناسید. بعضی از گزاره های کتاب نظر شخصی نویسنده است که طبیعی است بین اساتید نویسندگی اختلاف نظر حول آن مسائل باشد. بنظرم کتاب خوبی برای  مطالعه درباره کهن الگوها است.
        

          پایان🪴
۱۰
۰۹
۰۳

وقتی خوندن کتاب رو شروع کردم که طبق توصیف نویسنده توی مه گیر افتاده بودم.
کتاب دستم رو گرفت و باعث شد تصویر کلی نوشتن و طراحی رمان  و خیلی از نکات کلیدی داستان برام واضح بشه.

کتاب جمع بین کتاب های آموزش نویسندگی خارجی با لحن سلیس ایرانی محمد حسن شهسواریه. مثال های در لحظه‌اش به من تو  درک مطلب کمک خیلی کرد.

کتاب قطوره. ترس داشتم برای شروعش. اما به برکت جمع رفت جلو❤️

‌‌‌┄┅─═◈═─┅┄⁣𑁍┄┅─═◈═─
▣⃢🪴 @Anne57


#چند_از_چند 
۱۴ از ۵۰