بهتر انتخاب کن، بهتر بخوان

عباسی

@A.t

56 دنبال شده

57 دنبال کننده

                      
                    

یادداشت‌ها

نمایش همه

باشگاه‌ها

این کاربر هنوز باشگاهی ندارد.

چالش‌ها

این کاربر هنوز در چالشی شرکت نکرده است.

فعالیت‌ها

عباسی پسندید.
            نظم زمان: رازگشايي معماي زمان
1)
"نظم زمان" (The Order of Time) كتابي است نوشته فيزيكدان ايتاليايي، "كارلو روولي" (Carlo Rovelli)، كه در سال 2017 ميلادي نگاشته شده است. اين كتاب در سال ۱۳۹۸ توسط "مزدا موحد" ترجمه‌ و در انتشارات "فرهنگ نشر نو" منتشر گرديده و تا سال ۱۴۰۲ به چاپ هشتم رسيده است. كتاب "نظم زمان" توسط مترجمان و ناشران ديگري هم ترجمه و چاپ‌شده است. "روولي" در اين كتاب تلاش بر اين دارد كه مفهوم زمان را از ديد علم فيزيك رمزگشايي كند و البته به اين نكته هم اعتراف مي‌كند كه دستاوردهاي فيزيك تا امروز هنوز براي ارائه يك تصوير قطعي و حتمي از زمان كافي نيست. "روولي" مانند ساير كتاب‌هايش با نثري شيوا و با بهره‌گيري از گزين‌گويه‌هاي ادبي و فلسفي نثر جذاب خود را به‌پیش مي‌برد. 

2)
فلسفه طبيعي كه شايد مهم‌ترين شاخص آن "ارسطو" (Aristotle) است و فيزيك كلاسيك كه نقطه شروع و تفكيكش از فلسفه طبيعي را بايد "سر آيزاك نيوتن" (Sir Isaac Newton) دانست، تصويري ملموس از فضا و زمان ارائه مي‌دهند كه تفسير ادراك عادي ما است. در حقيقت اين تصوير مدل‌سازی فلسفي و رياضي آن چيزي است كه ادراك و مشاهده ما درمی‌یابد. بر اين اساس زمان واقعيتي است مستقل از ما و جزئي بنيادي از جهان هستي و لذا ما در درون زمان وجود داريم. طبق اين تصوير زمان كميتي يكسان در هر نقطه از هستي است و مستقل از ساير عوامل، آهنگ منظم تغييرات خود را دارد.

3)
"آلبرت اينشتين" (Albert Einstein) با ارائه نظريه نسبيت اين تصوير سنتي از زمان را در هم شكست. او اثبات كرد كه زمان وابسته به ميدان گرانشي و سرعت تغيير مي‌كند و لذا يك ساختار ثابت جهاني و فراگير ندارد. اين نظريه زمان را به‌عنوان متغيري تابع ساير مشخصات فيزيكي درآورد و سبب زايش مفهومي به نام فضا-زمان شد. ازآنجاکه ادراك انساني تجربه مواجهه با تغييرات زماني ملموس براثر مجاورت با ميدان‌هاي گرانشي بسيار قدرتمند و يا سرعت‌هاي بسيار بالا را نداشته است، درك چنين تصويري از زمان كمي عجيب و باورنكردني است. اما جهان بر اساس ادراك محدود ما كار نمي‌كند.

4) 
با ظهور فيزيك كوانتوم داستان زمان كمي عجيب‌تر هم شد. در سطوح كوانتومي زمان بي‌معنا است و فقط در فضاي بزرگ‌مقیاس است كه قانون دوم ترموديناميك پيرو مفهومي به نام آنتروپي توهمي به نام زمان را ايجاد مي‌كند. از طرفی سازوكار ادراك انساني بر اساس سامانه عصبي هم در شکل‌دهی‌ به توهمي به نام زمان نقش دارد و به همين دليل است كه ما دركي از بي‌زماني نداريم، زيرا مغزي كه خود سازنده مفهوم زمان است نمي‌تواند به نبود زمان بينديشد. درمجموع زمان و فضا هيچ‌كدام از عناصر بنيادين هستي نيستند، بلكه مجموعه‌اي از عوامل بر اساس وقوع رويدادها و برهم‌كنش‌ آن‌ها اين مفاهيم را در نظام ادراكي انسان مي‌آفريند. 
          
عباسی پسندید.
            نخستين دانشمند: آناكسيمندر و ميراث او

1)
"نخستین دانشمند: آناكسيمندر و ميراث او" (The First Scientist: Anaximander and his legacy) نام كتابي است نوشته فيزيكدان ایتالیایی، "كارلو روولي" (Carlo Rovelli)، در سال 2011 ميلادي. اين كتاب در سال 2023 ميلادي با عنوان "آناكسيمندر: و زايش علم" (Anaximander: And the Birth of Science) بازنشر شده است. كتاب "نخستين دانشمند" در سال ۱۴۰۲ توسط "سيد محمدجواد سيدي" ترجمه و در انتشارات "فرهنگ نشر نو" چاپ شد. مترجمان و ناشران ديگري هم دست به ترجمه و چاپ اين كتاب زده‌اند. 

2)
"آناكسيمندر" فيلسوف و طبیعی‌دان سده‌ي ششم پيش از ميلاد بود كه در شهر "ملط: ميلتوس" (Miletus) مي‌زيست. خرابه‌هاي اين شهر امروزه در محدوده كشور تركيه است. "آناكسيمندر" هم‌عصر و همشهري بزرگاني مانند "تالس" (Thales) و "آناكسيمنس" (Anaximenes) بود و ايده‌هاي او كه متأسفانه بسياري از آنان امروزه در دست نيست، مبتني بر نوعي طبيعي‌انگاري و جستجوي شناخت هستي با استفاده از قوانين طبيعي است. از اين ديد شايد بتوان او را نخستين دانشمند ناميد، زيرا كه احتمالاً اولين كسي بود كه عليه تفكر كهن اسطوره‌اي و آسماني‌گرايي گام برداشت. ايده‌هاي او در مورد افلاك، زلزله، تكامل، باران و ... اگرچه با نگاه علم امروزی ناقص و يا در برخي از موارد نادرست هستند، اما در جهت تبيين طبيعي پديده‌ها مطرح‌شده‌اند و امروزه اين رويكرد مبنای علم مدرن را تشكيل مي‌دهد. 

3)
"روولي" در كتاب ارزشمند خود ضمن رازگشايي از برخي ايده‌هاي به‌جامانده از "آناكسيمندر" نگاهي بنيادي و درعین‌حال جذاب به فلسفه علم و مشكلات نسبي‌گرايي فرهنگي دارد و تمام اين‌ها را با زباني بسيار ساده بيان كرده است. او با نثري خوش‌خوان شرح مي‌دهد كه به لحاظ سياسي و فرهنگي چگونه ساختار تمدن نوپاي "يوناني" در سايه پديده‌اي به نام "دموكراسي" سبب شد نوشتار از خلوت رازگونه حكام و دولت‌ها بيرون آيد و تبديل به ابزاري براي بيان ايده‌هاي اشخاص گردد و اين رويكرد سرآغاز گفتگو و نقد و جدل و درنتیجۀ همه اين‌ها پيشرفت تفكر بشري و نگاه علمي شد. "آناكسيمندر" در اين ميان نقش بسزايي دارد تا جايي كه "ارسطو" (Aristotle) نيز بارها از او نقل‌قول كرده است. 

4)
كتاب "نخستين دانشمند" در كنار موضوع اصلي خود نقدي جدي بر تفكرات غیرعلمی و شبه‌علمي نيز هست. ناتماميت علم دليل موجهي براي ضديت با آن نيست و گزينه‌هاي بديل علم با تمام ادعاهاي رازآميز و پر تبليغات خود هيچ‌گاه نتوانسته‌اند حتي ذره‌اي از دستاوردها و خدمات علم را به جامعه بشري عرضه كنند. اتفاقاً مزيت اصلي علم در غيريقيني بودن آن است كه اين امكان را به بشر مي‌دهد تا همواره به نقد خود و گذشتگان بپردازد و لحظه‌به‌لحظه در شناخت خويش و جهان بازنگري كند. اين اصلاح مداوم و به‌دوراز تعصب است كه علم را ارزشمند مي‌سازد و ارابه تمدن بشري را به‌پیش مي‌راند. بديهي است كه دانشمنداني چون "آناكسيمندر" كه در لحظات آغازين شكل‌گيري اين نوع از تفكر نقش داشته‌اند دين بزرگي بر تاريخ علم دارند و عدم وجود چنين كساني در تمدن‌های بزرگ ديگري مانند امپراتوري چين سبب شد كه تا سده‌ي هفدهم ميلادي اعتقاداتي مانند تخت بودن زمين غالب باشد.