مجموعه‌ای بسیار جالب و خواندنی که مطمئنم چند بار می‌خونمش. انقدر خوبه که تصمیم گرفتم یک قفسه با عنوان جستار روایی به قفسه‌های گودریدزم اضافه کنم تا کتاب‌های بیشتری از این جنس بخونم. 
و چقدر ایده‌ی چاپ کردن یک مجموعه جستار روایی در قالب یک کتاب، خوبه. خیلی پیش اومده که مجله‌های مختلف رو دنبال یک نوشته‌ی خاص زیر و رو کنم و آخر هم پیداش نکنم. اما کتاب موندگاره و تنها خطری که تهدیدش می کنه قرض گرفته شدنه. 
و البته تمام سعی ام رو می کنم که این کتاب رو به کسی قرض ندم :)
          

            کتاب خیلی خوبی بود و ممنونم از آن آقای بوشهری که مهمان برنامه کتاب باز شبکه نسیم شد و هم خیلی حرف های خوب زد و هم این کتاب را معرفی کرد. 
دم آن آقا ، دم شبکه نسیم و دم سروش صحت گرم .
برای هر کس که سودای نویسندگی در سر دارد کتاب کاملا به درد بخور و کاربردی ست و خوبی دیگرش هم حجم کم کتاب است . یک عالمه حرف های به درد بخور بدون مزخرفات بازاری . خیلی خوب بود
اما برای من از جهت دیگری خوب بود آن هم اینکه با مقوله ای به نام جُستار روایی آشنا شدم که تا حالا چیزی از این جنس نخوانده بودم . البته خیلی شبیه مرد بی وطن ونه گات بود اما مطمئن نیستم ، اصلا نمی شود به قضاوت منی که فقط یک کتاب از نوع جُستار روایی خوانده ام اعتماد کرد . 
خودم نمی کنم ، شما هم نکنید . 
کلا خوب بود ، حال داد و خوش گذشت. 
دوست داشتید بخوانید.
          

            «نه چیزی هست که بگویی
نه چیزی که با آن بگویی
نه چیزی که از آن بگویی
نه توانی برای گفتن
نه میلی به گفتن
اما باید گفت»

این که یک نفر یک گوشه دنیا، طوری نوشته که انگار می‌داند همین الان دغدغه‌ات چیست و لازم داری چه بشنوی، خودش دلیل محکمی است که کتابش را تا انتها بخوانی.
اولین کتابی که از مجموعه روایت اطراف خواندم و برخلاف شنیده‌ها عالی ندیدمش. یک جاهایی شیرین و روان، یک جاهایی ثقیل و سخت، در مجموع خوب و تامل‌برانگیز.
          

            «بعضی از پسرها و دخترها نویسنده می‌شوند چون تنها دفتر کاری که دوست دارند، داخل سرشان است.»


بالاخره این کتاب تمام شد. چرا بالاخره؟ چون چند ماهی هست که مشغولش هستم. سخت‌خوان است؟ ابدا! بلکه بسیار شیرین است. این کتاب را روی میز کارم در مدرسه گذاشته بودم و هر از گاهی که خسته می‌شدم، بازش می‌کردم و آهسته آهسته می‌خواندمش. پنج جستار معرکه دربارهٔ خواندن و نوشتن. شاید تنها کتاب جستارِ ترجمه‌ای بود که توانستم با کلماتش ارتباط برقرار کنم. راستش را بخواهید اصلا دوست نداشتم این کتاب تمام شود.

          

            کتابی عالی در زمینۀ تجربۀ زندگی با کتاب‌ها و نقد و نویسندگی.

در بخش‌های آخر کتاب با توجه به اینکه هنوز سنم به سن نویسنده نرسیده و جزو افرادی هستم که اول فیلم دیده‌ام و بعد کتاب خوانده‌ام متوجه شدم واقعا کتاب‌خواندن خیلی دلنشین‌تر از دیدن فیلم همان کتاب است؛ چون عمیق‌تر می‌توان با شخصیت‌ها آشنا شد و خودمان می‌توانیم شخصیت‌ها و فضا را تخیل کنیم.

به‌علاوه اینکه اتفاقا به عنوان فردی که بعد از نوجوانی هیچ باوری به رمان و داستان نداشتم و تنها متون علمی را قبول داشتم، اما بعد متوجه شدم که زبان گفتن همان نکات علمی خیلی مهم است که بعداً توقع داشته باشیم بقیه و مخصوصا افرادی که با آن رشته به صورت تخصصی سروکار ندارند آن را بپذریند، یا اگر بخواهیم روی نوجوانان و کودکان اثر بگذاریم راهش همین ادبیات است، هنوز هم ادبیات داستانی را مفید و موثر می‌دانم. ادبیات همه چیز را ملموس می‌کند و زبان انسان را در گفتار لطیف می‌کند و در ادامه‌اش پذیرش گفتار لطیف از جانب دیگران بیشتر است.
          

            تجربه جذاب و یکمی چالشی!
اولین نکته ای که از این کتاب جذبم کرد این بود که نمیدونستم چیزی وجود داره که نویسنده میتونه با اطلاعاتی و تجربیاتی که داره یک جور نقطه نظر از خودش ارائه بده ، و این کار جذاب یک جور سبک باشه ؛ که خب این برام خیلی جالب بود!
و این کتاب اولین جستاری بود که من خوندم(نتیجهٔ همراه شدن با گروه همخوانی که ازشون خیلی ممنونم!).
پنج جستار مفید و پربار که تو هر کدوم اطلاعات و مطالبی رو میگفت که یا اکثرا از بیان کردنشون ترس داریم یا بهشون حتی فکر نکردیم ؛ به شخصه برای من پنجره های زیادی رو باز کرد و تونستم به کمکش دید وسیع تری داشته باشم!
تو بعضی از جاها بخاطر حجم اطلاعات درباره نویسنده ها و آثارشون ؛  یکجور پراکندگی در کتاب ایجاد میشد که یکمی گیج کننده بود و اذیت میکرد ولی میشد به عنوان نکته مثبت هم ازش استفاده کرد(معرفی نویسنده ها و کتاب های خوب!).
در کل این کتاب باعث شد که با یه سبک کاملا جدید آشنا شم و بخوام از این نوع کتاب ها بیشتر بخونم!
پ.ن۱ : با این همه معرفی کتاب چه کنم!
پ.ن۲ : حرکتی که نشر اطراف در اول کتاب در رابطه با توضیح جستار و معرفی مترجم و نویسنده زد خیلی باحال بود.
          

            پدرم می‌گفت تو نویسنده شده‌ای که مجبور نباشی کار کنی. بیشتر نویسنده‌ها در برابر این اتّهام با بدخلقی می‌گویند: مگر نوشتن کار نیست؟ امّا حرف پدرم پُر بی‌راه نبود.

در طول دورۀ نویسندگی خلّاق، چند بار به استادیار گفته بودم که علاقه به کتاب‌های معمّایی-پلیسی دارم و ایشان لطف کردند و این کتاب را به‌علّت یکی از جستارهایش که دربارۀ داستان‌های جنایی و هیجان‌انگیز است، به من معرّفی کردند. نخستین تجربۀ من دربارۀ «جستار» بود و به یاد ندارم که پیش از این، چیزی به نامِ جُستار مطالعه کرده باشم و اگر مطالعه کرده باشم، به یاد ندارم.
کتاب شامل پنج جستار از یک جستارنویس معروف آمریکایی است که تجربۀ طولانی‌مدّتی از خواندن و نوشتن دارد. قبل از ورود به نوشته‌های ایشان، توصیه می‌کنم حتماً پیش‌گفتار و سخن مترجم خوانده شود، سپس به صفحۀ ۱۱۸ مراجعه شود. در این صفحه، سه اصطلاح توضیح داده شده، که به نظر می‌رسد قبل از مطالعۀ جستارهای آرتور کریستال، خوب است از معنای آن‌ها اطّلاع داشته باشیم: مقاله؛ جستار؛ جستار روایی.
همان‌گونه که در سخن مترجم ذکر شده، جستار شامل عقاید شخصی نویسنده است و طبعاً جستارهای روایی این کتاب شاملِ عقاید شخصیِ آرتور کریستال است و نویسنده نیز در این جستارها در پیِ استفاده از منابع علمی و دانشی برای اثبات آن‌ها نیست (چنین کاری، رسالت مقالات علمی است). از آنجا که نوشته‌ها عقاید شخصی کریستال هستند، ممکن است ما با بعضی از آن‌ها موافق نباشیم؛ مانند اظهار نظر دربارۀ تنبلی (جستار اوّل) یا ارزش داستان‌های ژانر (جستار دوم) یا نظرهای دیگر. با اینکه من نیز نمی‌توانم بگویم همۀ محتوای این کتاب را تأیید می‌کنم، فکر می‌کنم می‌توانم بگویم برای جستار خوانی، تجربۀ جالبی بود.
در بعضی از جستارها (مانند جستار چهارم) متن برایم کمی سنگین بود و در هنگام مطالعه، دشواری بسیاری احساس کردم و نمی‌دانم ناشی از سنگین بودن موضوع جستار بود یا ناشی از ترجمه.
ارجاعات و استنادهای متن به این شیوه در کتاب درج شده‌اند که در پایان یادداشت درج شده‌اند و این کمی برای من سخت بود که در هنگام مطالعۀ متن، برای یک یا چند ارجاع، به پایان یادداشت رجوع کنم و فکر می‌کنم اگر به شیوۀ پاورقی وارد می‌شدند، مطالعهْ راحت‌تر بود.
          

            فقط روزهایی که می‌نویسم شامل پنج جستار از آرتور کریستال دربارۀ نوشتن و خواندن است. کتاب با توضیحات مترجم درمورد کم‌نام‌ونشانی نویسنده آغاز می‌شود. البته کم‌نامی که نه؛ چون نام کریستال به‌عنوان جستارنویس، فیلمنامه‌نویس و ویراستار شناخته‌شده است و او توانسته در سال 2010 جایزۀ بهترین جستارنویس سال را در آمریکا به دست بیاورد. اما کم‌نشانی چرا؛ چون همان طور که مترجم می‌گوید، حتی اطلاعات تاریخ تولد آرتور کریستال نیز در دسترس نیست. مجموعه‌جستارهای کتاب هم پیوستگی مطلوبی دارند، هم کوتاه و خوش‌خوان‌اند؛ فقط می‌ماند پاورقی‌ها که برای خواندن هرکدام باید یک سفر چندین‌وچندصفحه‌ای به آخر هر جستار داشته باشی و به‌احتمال زیاد در همان جستار دوم یا سوم از پا خواهی افتاد و بی‌خیال دقیق خواندنشان می‌شوی. 
زبان آرتور کریستال، همراه‌کننده و البته شیطنت‌آمیز است. همراه‌کننده به این دلیل که وقتی از نویسندگی حرف می‌زند، حتی اگر کلامش گزنده باشد و یک جورهایی بیفتد به جان نویسندگان، باز هم می‌توانی حس کنی که او قرار نیست چیزی را از ریشه و بیخ‌وبُن بَرکَنَد و برعکس، قصد دارد پیش‌فرض‌های غلط رایج را به چالش بکشد تا بلکه نویسندگان بتوانند در برابر این پیش‌فرض‌ها نفس راحتی بکشند. 
اما جنبۀ شیطنت‌آمیز کریستال نیز در کنایه‌های پرتکرار او در گوشه‌وکنار متن‌ها به چشم می‌آید. از همان خطوط ابتدایی جستار اول، مخاطب با کنایه‌های کریستال روبه‌رو می‌شود؛ جایی که او در توصیف وضعیت بد مالی‌اش و برای تأکید بر اینکه اگرچه قرار است درمورد ارتباط نویسندگی و بی‌پولی حرف بزند اما اوضاع او از این هم بدتر است، می‌گوید: «نویسنده‌بودن فقط بخشی از این کارنامۀ اقتصادی اسفناک را توجیه می‌کند». 
جستار سوم کتاب با عنوان «وقتی نویسنده حرف می‌زند» و زیرعنوان «چرا بهتر است خالقان متون محبوبمان را نبینیم»، نمونۀ خوبی برای درک همراه‌کنندگی و شیطنت زبان کریستال است. بازیگوشی آرتور کریستال در همان انتخاب موضوع و عنوان متن مشخص است. «وقتی نویسنده حرف می‌زند» ابتدا عنوان باشکوهی به نظر می‌رسد و این انتظار را به وجود می‌آورد که قرار است چند صفحه‌ای دربارۀ اتفاقات شگفت‌ای بخوانیم که با حرف زدن نویسندگان رخ می‌دهد؛ اما کریستال با زیرعنوان جالب خود، نظرش را صریح و صادقانه بیان می‌کند: «شاید بهتر باشد نویسندگان حرف نزنند»! البته که از نظر من، این زیرعنوان، عنوانش را باشکوه‌تر هم می‌کند. 
در دل جستار نیز وقتی نظرش را شرح می‌دهد، می‌بینیم که خیلی بی‌راه هم نگفته است و این‌گونه است که مخاطب رفته‌رفته درک می‌کند که مفاهیم مرکزی مورد بحث کریستال، همان مفاهیم آشنایی هستند که شاید خود نیز بارها در ذهن مرور کرده یا با آن مواجه شده باشد. 
در نهایت، احتمالش کم است که کتاب فقط روزهایی که می‌نویسم را بخوانید و دلتان نخواهد سری هم به دیگر مجموعه‌جستارهای نشر اطراف بزنید؛ اتفاقی که جذابیت قالب جستار روایی نقش بسیار زیادی در آن دارد.
          

            نسبتاً بهتر از باقی مجموعه جستارهای روایی اطراف بود.
«سخن‌گوی تنبل‌ها» خیلی خوب. نگاه جالبی به چراییِ کارنکردن داشت. «لذت‌های گناه‌آلود» هم جالب بود. خصوصاً اینکه همه‌ی کسانی که اهل مطالعه هستن احتمالاً این احساس را در خودشان یافته اند؛ به این معنا که گاهی آدم کتابی را می‌خواند و اتفاقا خوشش هم می‌آید ولی از آنجا که این کتاب را در جامعه اصطلاحاً زرد می‌دانند، پیش کسی از آن تعریف و تمجید نمی‌کند.

در کل بد نبود.
          

            کتاب خوبی بود نسبتا اما فک کنم در زمان درستی نخوندمش. این کتاب برای یک کتابخون فوق حرفه ای نوشته شده. متن پر از اسم کتاب ها و نویسنده هایی هست که اگر آثارشون رو نخونده باشی خیلی نمیتونی باهاش ارتباط برقرار کنی. البته یه جنبه دیگه ش که برام جالب بود دغدغه ها و سبک زندگی یک نویسنده و منتقد حرفه ایه که بعضا از موقعیتی که توش هست راضی نیست و خیلی دلایل جالبی هم برای راضی نبودنش میاره
          

            این کتاب ِ کم حجم ِ بی مدعا من رو می برد به دنیایی متفاوت. انگار داشت به زبان بی زبونی بهم میگفت: ببین من درکت میکنم! من میفهمم عاشق خوندن و عاشق نوشتن بودن یعنی چی! بیا توی این دنیایی که همه مون هم رو درک میکنیم بمون و بخون و لذتشو ببرم!

آخ آقای آرتور کریستال چه کردی! و آقای لطفی عزیز با ترجمه ی فوق العاده تون! تنها ناراحتیم این بود که چرا این کتاب ۲۰۰ صفحه ست و ۵۰۰ صفحه نیست!

جستار مورد علاقه م هم جستار چهارم بود با عنوان «زندگی و نویسندگی» که صفحه هاشو تماما خط کشیدم و چندبار خوندم و اونقدر برام لذت بخش بود که چند صفحه. ش رو بلند بلند برای خودم در تنهایی خودم میخوندم تا کلمات بیشتر در جانم بنشینه!
          

            و این هم اولین تجربه‌ی خوندنِ «جُستار روایی» (و کلاً جُستار).
‌
جُستار روایی چی هست؟
اولاً این‌که داستان محسوب نمی‌شه، یعنی غیرداستانیه، ولی یه‌جورایی می‌تونیم ساختارهای داستانی یا یه سری «روایت‌هایی» رو توی متن ببینیم.
‌
و کلاً هدف نویسنده از نوشتن جُستار روایی اینه که در مورد یه موضوعِ واقعیِ «خیلی خیلی خاص و مشخص» دیدگاه شخصی‌اش رو بیان کنه و برای این کار، از یه زبان نسبتاً طنزآمیز و داستانی بهره می‌گیره.
‌
حالا این کتاب شامل یه سری جُستارهای روایی در مورد خوندن و نوشتن می‌شد.
که یعنی فقط برای افرادی جالب خواهد بود که به نوشتن و خوندن علاقه‌ی زیادی دارن. وگرنه ممکنه خیلی هم براشون جالب نباشه.
 
‌
موضوعات «خیلی خاص» این کتاب شامل این موارد می‌شد که مثلاً:
‌
-چرا بعضی «نویسنده‌ها» فقط توی فکرِ نوشتن هستن ولی هیچ‌وقت واقعاً نمی‌رن که چیزی بنویسن؟ این تنبلی از کجا می‌آد؟
‌
-آیا خوندن ادبیات ژانری و کلاً ادبیاتی که هدفش صرفاً سرگرم کردن مخاطبه، کار عبث و بیهوده‌ایه و باید فقط ادبیات فاخر و درست‌حسابی بخونیم؟
‌
-چرا نویسنده‌ها توی دنیای واقعی این‌قدر آدم‌های معمولی‌ای به نظر می‌آن و معمولاً ناامیدمون می‌کنن؟
‌
-چرا بعد از بیست سال کتاب خوندن یا بیشتر، کم‌کم همه‌ی کتاب‌ها به نظرمون تکراری میان و علاقه‌مون به کتاب‌ها کم‌رنگ می‌شه؟
‌
و...

در کل برای من خیلی جالب بود و دوستش داشتم :)~
چیزِ متفاوت و جدیدی بود و شبیه‌ش رو نخونده بودم.
‌و خیلی از موضوعات کتاب هم قبلاً برای خودم سؤال شده بود و جالب بود که در موردشون می‌خوندم.
‌
نکته‌ی نهایی: هر جُستار حدود ۱۰، ۲۰ صفحه بیشتر نیست و می‌شه سریع خوندنش.
‌‌
پی‌نوشت: نیم‌ستاره بابت یکی از جُستارها که کمتر باهاش ارتباط برقرار کردم، کم کردم.