یادداشت‌های آسیه کلایی (32)

          «روح پراگ» کتابی است برای کسانی که علاقه‌مند به تاریخ و تحولات جهان‌اند آن هم از نگاه یک نویسنده.
نویسنده‌ای که زمانی آثارش در کشور خودش اجازه چاپ نداشته، کودکی‌اش را در اردوگاه‌های کار اجباری گذرانده ولی باز هم کنار کشورش می‌ماند و می‌نویسد.
همیشه شنیدن و خواندن از جنگیدن آدم‌ها و رسیدن‌ به سبکِ خاصِ خودشان، در فرهنگ‌های مختلف برایم جالب بوده، حتی اگر بخشی از تفکراتشان را هم دوست نداشته باشم، درست مثل همین کتاب.
ایوان کلیما از نویسنده‌های معروف جمهوری چک است که زندگی پر فراز و نشیبی داشته. توی این کتاب بخش‌های مختلفی از زندگی و نگاهش به جامعه را در قالب جستار و مقاله نوشته است. اوایل کتاب بیشتر روایت زندگی و اواخر کتاب بیشتر تحلیل سیاسی است. با ترجمه خوش‌خوان از آقای دیهیمی.
ارزشش را دارد که بخوانیدش.
#بیشتر‌درباره‌دنیا‌بدونیم
        

          خیلی سال پیش خوندمش، یادمه بخش سوالاتش خیلی مفید بود...
        

          بچه مردم داستانی که خوندنش به قلب هر مادری فشار میاره، که این خودش نشون میده جلال چقدر شخصیت مادر رو خوب پرداخت کرده‌. مثل بقیه ی داستان های جلال یک‌نقد اجتماعیِ به آنچه در جامعه اتفاق افتاده... ولی نقدی که خوندنش واقعا حال انسان رو خراب میکنه، مخصوصا که بخاطر مباحث تکنیکی مجبور شدم دوبار بخونمش😔
        

          این کتاب اولین داستانی بود که با موضوع حجاب برای دخترم توی شش سالگی خوندم. خیلی خوب فهمیدش و ارتباط برقرار کرد.
        

          این کتاب ۹ داستان کوتاه دارد که با محوریت زنان نوشته شده است. قلم جلال مثل همه ی داستان های دیگرش کاملا ساده و روان، یا بهتراست بگویم  قلمی کاملا داستانی است.
ترجیح می دهم درباره داستان آخر کتاب یعنی داستان زن زیادی بنویسم. موضوع داستان درباره ی زنی است که چند روز بعد از ازدواجش برگردانده می شود خانه ی پدرش ، آن هم در زمانه ای که این  موضوع برای یک دختر خیلی سنگین تمام می شود. بنظر میاید جلال درکنار پرداختن به معضلات اجتماعی مثلا اینکه تنها راه سربلندی دخترها ازدواج بوده و اینکه اگر مورد پسند مردها نبودند خیلی راحت زیر پای جامعه و قدرت مردسالاری له می شدند، می خواسته با بیان مثال از دخترهایی که خودشان  تحولی  در زندگیشان ایجاد کرده بودند بگوید که حتی در چنین فضایی میشود زن ها خودشان به داد خودشان برسند. مهندسی متن برای ایجادحس کنجکاوی در خواننده که «مگه چی شده؟ » خیلی خوب بود و این حس کنجکاوی خواننده را وادار به خوانش داستان و همراه شدن با  آن می کرد.
        

          داستان های موازی از اهالی آپارتمان بلند خاوران.
هر کدام از روایت های کتاب، درگیری های دنیوی آدمها را با سلایق، دغدغه ها و مشکلات خاص خودشان نشان می دهد. با توجه به عنوان کتاب که بر گرفته از حدیثی از حضرت علی(ع) و دیالوگ های ابتدای کتاب، همانجا که یکی از  ساکنان  (فکر کنم محسن و پدر درنا بود) سرش را از پنجره بیرون می آورد و خطاب به همسایه ها آن حرف ها را می گوید، بنظر می آید دقیقا هدف نویسنده گفتن از همین سرشلوغی های دنیوی بوده.
زبان کتاب که زبان مستور است و روان، تصوير سازی ها ی خوب و مهم تر از همه تعداد صفحات بجای کتاب که اگر طولانی تر میشد بنظرم حداقل برای من خواندنی نبود.
        

          این کتاب یک زندگی نامه ی داستانی است از زندگی شیخ مرتضی انصاری. زبان داستان از سبک معمول داستانی فاصله دارد و سعی شده عرفانی و ادبی نوشته بشود. شاید نویسنده می خواسته از نادر ابراهیمی تقلید کند و چیزی شبیه مردی در تبعید ابدی بنویسد. با اینکه تحت تاثیر نادر بودنِ نویسنده مشهود است ولی فرسنگ ها فاصله است بین قلم نادر ابراهیمی و وحید یامین پور. انگار که قلم یامین پور باید بیشتر  از این ها بچرخد تا نادر نویس شود.
داستان و سوژه خوب است ولی خطی و ساده جلو می رود که کمی کتاب را یکنواخت می کند.
در کل آن چیزی نبود که شنیدم...
استفاده به جا و فضا سازی با المان های بومی از جنوب کشور مثل نارنج و نخل و امام زاده سبز قبا را دوست داشتم.
        

          یه داستان کوتاه سمبلیک با نثر روان جلال...
داستان پسری که توجهش جلب گلدسته های نیمه کاره مسجد نزدیکِ مدرسه می شود و تصمیم می گیرد هرطوری که شده برود بالای گلدسته ها.
داستان بشدت نمادگراست  و هر شخصیت، هر تصویر و هر مکان نماد یک مفهوم هستند.
بنظرم گلدسته ها نماد فاصله گرفتن از شرایط معمول بودند (مثلا  نماد روی آوردن به دین و معنویت) و  پسربچه تمایل به رشد و فاصله گرفتن از شرایط معمول را داشت. اتفاقات حول آن هم همان کنش ها و عواقبی بود که در جامعه  نسبت  به حرکت جدید و متمایز یک‌نفر می توانست رخ دهد.
        

          کتابی با زبان روان وساده برای یادگیری عناصر داستان و کاربرد آن در داستان کوتاه. البته که مطالب کتاب برای رمان نویسی هم  بی استفاده نیست ولی تمرکز نویسنده روی داستان کوتاه است. 
برخی از اصطلاحات  تخصصی استفاده شده در کتاب چند سالی است که در منابع و کلاس ها جایگزین های دیگری پیدا کرده که به راحتی قابل تشخیص است.
        

          کتابی پر صفحه (۷۰۰ص) از زبان خدمتکاران  زن سیاه پوستی که در دهه ی ۶۰میلادی به عنوان خدمتکار در خانه های  سفید پوستان  کار می کردند. کتاب از قوانین تبعیض نژادی می گوید البته بدون قضاوت. نه همه ی سفید پوست ها را برده دار و ظالم معرفی می کند و نه همه ی سیاهپوستان را مظلوم، ولی انچه‌ مسلم است، نژاد پرستی سفیدها کاملا نشان داده می شود. یکی دیگر از راوی های کتاب دختر نویسنده ی سفید پوستی است که رفتار هم ایالتی هایش را با زنان سیاه قبول ندارد و اوست که آنها را برای  بیان و نوشتن خاطراتشان  ترغیب می کند و شجاعتشان را بیدار  می کند.  مسائلی از این جنس همیشه برایم‌مهم بوده و این همان چیزی  است که باعث شد سال ها پیش رمان ریشه ها را بخوانم .
فیلمی به نام the help با استناد به همین رمان ساخته شده که بسیار دیدنی است و جوایز زیادی هم کسب کرده است.
        

          یک اثر حرفه ای ولی حال خراب کن.
دوستش نداشتم. 
بعد از بوف کور یقین پیدا کردم هر شاهکاری لزوما خواندنی نیست.
        

          
این کتاب مجوعه ای از داستان های کوتاه نویسندگان آلمانی است. از بین داستان هایش «چهره ی غمگین من »نوشته ی هانریش بل را خوانده ام. بل که خود از مجروحان جنگ  آلمان است، در این کتاب به صورت داستانی، حکومت توتالیتاری حاکم بر آلمان را که اوج آن در زمان هیتلر بوده نقد می کند. «چهره ی غمگین من» داستان مردی است که به جرم غمگین بودن چهره اش دستگیر می شود، زیرا ۳۶ ساعت پیش قانون شده است که چهره هیچکس نباید غمگین باشد. همین آدم قبل از این برای چهره ی شادش دستگیر شده بود چون در آن لحظه دولت قانونی  گذاشته بود مبنی بر اینکه  بخاطر مرگ رییس حکومت، کسی نباید شاد باشد.
توتالیتاریسم به راحتی زندگی خصوصی شهروندان را  بنا بر اراده ی حاکمین با قوانین کوتاه مدت و متغیر  احاطه می کند. با تهدید و مجازات در مردم، وحشت  از بی قانونی بوجود می آورد. در این ساختار مردم شبیه ربات هایی هستند که از روی  ترس، منتظر ابلاغیه جدید و  تبعیت محض از قوانین هستند. نویسنده در این داستان به خوبی استبداد حکومت نازی ها بر آلمان و حکومت توتالیتاری آنها را به تصویر می کشد. داستان ِ مردمانی که حتی به خواست خودشان نمی توانستند گریه کنند یا بخندند.
        

          "مردگان راوی" نوشتهٔ مریم ساحلی حدود ۱۰۰ صفحه توسط نشر نیستان به چاپ رسیده است. شاید بشود گفت در چند ماه اخیر یکی از بهترین کتاب هایی بود که  خوانده‌ام. روایت داستانی از دختر پرستاری به اسم گلبهار که مردگان را می‌بیند و می‌شنود! اما نویسنده از این فرصت نه برای نوشتن رمانی ماورایی و ترسناک بلکه برای بیان اتصال زندگی قبل و بعد از مرگ استفاده کرده است آن هم با تصویرسازی های درست، به جا و زیبا یا شاید هم بشود گفت خیلی زیبا...
همراه گلبهار می‌شوی و صدای آفاق را از آن دنیا می‌شنوی، دنیایی که پیوستگی اش با حالِ ما آدم‌های به اصطلاح زنده، هم زیباست و هم قابل تأمل.
        

          گلزار غریب برای من فقط یک کتاب نیست. من  در این گلزار روز ها زندگی کردم. گلزار شهدای گمنام آبادان کنار مزار پاک شهید شریف قنوتی و شهیده فرهانیان.
همه ی نوروز هایی که به عشق روشنایی می رفتیم جنوب و می رفتیم راهیان نور، چند روزی را مهمان  خانه ی کوچکِ کنار گلزار غریب بودیم.
الحق که نویسنده ی کتاب و همه ی بچه های میقات الشهدا برای معرفی گلزار زحمت ها کشیدند. بنظرم کتاب را بخوانید و زیارتش کنید.
        

          کتابی کم حجم ولی بسیار خواندنی و آموختنی. مباحث کتاب حول محور خانواده و سبک زندگی، از خاطرات و بیانات مقام معظم رهبری است.
ابتدای کتاب مصاحبه ای از همسر ایشان چاپ شده است که  قبل از این کتاب، زیاد دیده نشده بود و بعد از خواندنش ناخوداگاه این جمله بر زبانم‌ آمد که چنین مردی را چنین زنی هم باید....
        

          
مجموعه ی انسان۲۵۰ ساله تجمیع سخنرانی های حضرت آقا درباره معصومین (ع) است. آن هایی که اهل مطالعه ی تاریخی_شیعی هستند خوب می دانند که در این کتاب نگاه تازه ای به زندگی اهل بیت (ع) شده است. بعد از مرور کوچکی بر زندگی مبارزاتی پیامبر اسلام وارد مباحث امامت می شود که بخش اعظمی از کتاب به زندگی حضرت زهرا(س) تا امام حسین (ع) می پردازد. از زندگی امام سجاد (ع) به بعد خلاصه تر بیان می شود. پیوستگی مطالب، زبان شیوا و پرداختن به زندگی اجتماعی اهل بیت (ع) از نقاط قوت این مجموعه است. بخش مورد توجه این‌کتاب برای بنده مربوط به زندگی حضرت زهرا (س) است. نگاهی نو به زندگی ایشان از جنبه های مختلف مادری، همسری و مخصوصا افعال اجتماعی که بسیار جذاب و قابل انطباق بر زندگی امروزی است. نام کتاب گویای این است که پیوستگی معارف و مبارزات معصومین‌ ما در طول یک خط واحد شبیه به یک زندگی یک پارچه ی ۲۵۰ ساله است.

        

          این کتاب داستان یک قرن از یک خانواده را روایت میکند. از یک پدر و مادر تا نتیجه ندیده هایشان. سبک داستان رئال جادویی است که در قالب رئال و واقعیت، امور  عجیب و خارق العاده وارد می شود. خلاقیت نویسنده از لحاظ داستانی بسیار قابل توجه است  با اینکه فرم داستان و سبکش خواننده را همراه میکند در عین حال میشود از آن هایی باشید که دوستش نداشته باشید، درست شبیه من. قبل از خواندنش حتما شجره نامه ی کتاب را تهیه کنید که به خاطر اسامی مشابه در نسل های مختلف خانواده دچار اشتباه و خطا نشوید.
یکی از کتاب های مناسب برای آشنایی با رئال جادویی است.
        

          اشعاری که با زبان ساده و اتل متل گویان تو را وارد دنیایی پر از مفاهیم بزرگ می کند. آنجا که درد شریف است  و صاحب درد به آن مفتخر.سبک زندگی خاص خود نویسنده هم قابل توجه است. ابوالفضل سپهر را بین شهدای گمنام قطعه ی ۴۴ بهشت زهرا همیشه زیارت می کنم.

اتل‌ متل‌ يه‌ بابا
كه‌ اسم‌ او احمده‌
نمره‌ جانبازيهاش‌
هفتاد و پنج‌ درصده‌
اونكه‌ دلاوريهاش‌
تو جبهه‌ غوغا كرده‌
حالا بياين‌ ببينين‌
كلكسيون‌ درده‌
.....


        

          پنجره باز یک داستا ن کوتاه است. مردی برای عوض شدن حال و هوایش  به روستایی می رود و آنجا مهمان ِ خانه ای می شود. دخترکی آنجا هست که بین خیال و واقعیت مرزی نمی بیند. داستان خیالی می سازد که مرد را دچار وحشت می کند.
داستان پر از اِلمان های روانشناسانه است.