جستارهای ترجمهٔ پورمحمدرضا مقداری لجم رو درمیارن. نه کاملا روایی ان، نه کاملا علمی-آکادمیک ان، و انگار در بین این‌ها بودن اون‌طور که باید موفق نیستن. جالب اند ها، ولی چیزی که باید و انتظار می‌ره که باشن نه.
با وجود علاقه‌م به اول دغدغه و بعد نگارشش، ترجمه‌هاش خیلی نزدیک به سلیقهٔ من نیستن.
جالب بود ولی در کل.
      

        در جادهٔ پاوه، لای صدای دوستانم که با هم می‌خونن «شب به اون چشمات خواب نرسه، به تو دست مهتاب نرسه» باید تلاش کنم ذهنم رو جمع و جور کنم و بنویسم که چرا این کتاب. تا راهنمای بقیه باشه، یا بعدا بهش رجوع کنم. نمی‌شه. 
اولی رو به لزوم اعتماد واگذار می‌کنم، دومی رو به حافظه‌م. برای خاطر همهٔ شب‌هایی که نفسم حبسش شد.
      

        حرفم رو پس می‌گیرم. نوشته بودم نجم‌آبادی اسیر نفرین دایاسپوراست و فهم دقیقی از طبقه متوسط ایرانی نداره. بخش اولش رو نمی‌دونم اما در مورد بخش دوم پنجاه صفحه بعد دیدم که توضیح داده چیزی رو که برام محل سوال و تعجب بود. 
به هر حال، جالب بود.
      

        از نمایشگاه کتاب سه سال پیش خریده بودمش. اون موقع که هنوز دقیقا نمی‌دونستم چه کتاب‌هایی رو حتما باید و کدوم‌ها رو حتما نباید بخرم. 
شروع خیلی بدی داشت، در ادامه تونست نگهم داره اما که چی؟ واقعا چی؟
      

        یادداشت شخصی کم‌ربط

تو صف اجرای بابک راحتی تو فستیوال موسیقی بودیم، حوصله‌مون سررفت. جامون رو سپردیم به نفر جلویی و رفتیم کتابخونه وقت‌گذرونی. بین قفسه‌ها می‌گشتیم، گاهی یکی رو برمی‌داشتیم و به هم چیز کوتاهی راجع بهش می‌گفتیم. من خیابان کاتالین رو برداشتم و مترجم دردها. نیما هیچی برنداشت.
از پاتوق‌ها کمتر دوستش داشتم. قوام و فصاحتی که در اولین تجربهٔ مطالعه‌م ازش دیده بودم رو نداشت. تجربی بود انگار خیلی. جالبه ولی باز هم و لطف خودش رو داره.
      

        یادداشت شخصی بی‌ربط

منتظر بودم فروشنده‌های اون عینک‌فروشیِ بوستان که هفت-هشت سال پیش ازش عینک آفتابی خریده بودم ناهارشون رو بخورن و کرکره رو بدن بالا تا عینکم رو بدم رگلاژ کنن.
نیم ساعت مونده بود به چهار. پاهام هر وری می‌کشیدندم. عادت به بی‌هدفی ندارن. رسوندنم به شهر کتاب بوستان، دور اون رینگ (که همیشه ازش آویزون می‌شدم و تمنا می‌کردم مامانم بذاره برم توی یکی از اون حباب‌های پلاستیکی بزرگ شناور، روی استخری که حالا نیست.)
طبقهٔ اول دفتر بود و کاغذ کادو و خودکار، از پله‌های باریک و مدورش رفتم بالا. پسر فروشنده -که حالا می‌دونم همچین هم پسر نبود و فقط از زیر ماسک معلوم نبود متولد شصت و نهه- تازه شیفت رو تحویل گرفته بود. پرسیدم بچه آهو رو دارید؟ گفت نه، هنوز نیومده. سابو می‌خونی؟ گفتم آره، در رو خوندم و دوست دارم همهٔ بقیهٔ نوشته‌هاش رو بخونم. گفت همه‌شون خوب ان، خیابان کاتالین ولی یه چیز دیگه ست. 
از قفسه پیداش کردم، برش داشتم، نشستم روی پاف کوچک کنج کتابفروشی و هر چه تلاش می‌کردم بخونم نمی‌تونستم. نطق آقای دیگه‌ای که انگار آشنای بهرنگ (همان کتابفروش) بود جالب‌تر به‌نظر می‌رسید. کتاب رو بستم، رفتم سمتشون، یک وری تکیه دادم به قفسه‌ها و راه خودم رو به گفتگوی آدم‌هایی که نمی‌شناختم باز کردم. 
ساعت دیگه چهار شده بود، خیابان کاتالین رو برگردوندم سر جاش، از آقای ناشناس خداحافظی کردم. بهرنگ گفت باز هم بیا اینجا، قول ندادم. عینک‌فروشی باز شده بود.
      

        اول عاشق تصویرسازی بسیار بسیار قشنگش شدم، بعد شیفتهٔ این نگاه درست به مقولهٔ آیین مذهبی، و دل‌انگیزی روش انتقالش به بچه‌ها.
خوش به حال بچه‌ها به قول نفیسه.
      

        مچ خودم رو در حال غر زدن به خودم و کتاب گرفتم که چرا با تمام حواسم نمی‌خونم، چرا اونقدری که باید نمی‌تونم از این همه کلمه برداشت کنم. بعد فکر کردم چرا این‌قدر ولع دارم برای این‌که با خوندن هر صفحه یه جرقه‌ای بخوره تو سرم؟ 
بدین ترتیب با قضیه به صلح رسیدم و یاد گرفتم قدردان اون تنها ایدهٔ جدیدی باشم که کتاب بهم داد. :))
      

        اومدم بنویسم «درمورد زندگی‌نگاره‌ها چیزی که برام جالبه اینه که…» بعد دیدم آخه ادامهٔ جمله واقعا برام جالب نیست، کلیشه‌ای و دستمالی‌شده و مزخرفه. فکر کردم چی برام واقعا جالبه و متوجه شدم که هیچی. 
من می‌خونم که شاید یکی در هزار جمله‌ای به چشمم بخوره که بتونم پازلی رو که تا الان بعضی قسمت‌هاش رو برای خودم چیده‌ام تکمیل کنم. می‌خونم به این امید که نخی پیدا کنم که از لای سوراخ نانومتری سوزنم رد شه و چهل‌تیکهٔ زندگی‌م رو بدوزه به هم و یه صورت‌بندی جدید از «چیزها» بهم بده.
خلاصه با این معیار، شفق در خم جادهٔ بی‌رهگذر تو جستار سوفلهٔ بتهوون در گام مینور کمی به اون استاندارد نزدیک شد. ناهار دیروقت رو هم دوست داشتم. جستار آخر هم واقعا پایان بدی بود براش، برای من اقلا بی‌رنگ و کسل‌کننده، مثل خود روسیه.
      

        شاید من مثل بقیه فکر نکنم که «عجب شاهکاری!»، اما به‌نظرم باید زندگی واسیلی رو خوند چون از اون داستان‌هاییه که پی‌رنگ میلیون‌ها قصهٔ دیگه ست، معادل‌هاش رو به صورت روزانه می‌بینیم و می‌شنویم؛ چیزیه شبیه به سیزیف.
اگه قرار بود دسته‌بندی‌ش کنم می‌ذاشتمش تو ژانر وحشت، انقدر که فضای وهم‌آلود و مالیخولیایی‌ش من رو می‌گرفت.


کیفیت چاپ و گرماژ بالای کاغذش هم هر صفحه از اول برام عجیب بود. :)))
      

        نمی‌دونم چطور باید از تاثیری که ماگدا سابو تو این کتاب روم گذاشت بنویسم که در حقش ظلم نکرده باشم. نمی‌تونم هم البته؛ به روزهای گذشته و وقت‌هایی که خوندمش فکر می‌کنم و می‌بینم هر بار بعد از بستن کتاب تو خودم بودم، به چیزی فکر می‌کردم که نمی‌دونستم چیه، فقط حس می‌کردم غباری از سرب روی تنم نشسته.
حین خوندنِ در انگار من هم مثل ویولا دراز کشیده بودم روی زمین و اجازه می‌دادم همون‌طور که امرنس با ترکه، سابو با کلمات تنبیهم کنه.
امرنس بهم چیزهای زیادی یاد داد و از اون شخصیت‌هاست که قراره در من زنده بمونه. 
بی‌نهایت مشتاق خوندن بقیهٔ کتاب‌های سابو ام.


 از بیدگل عزیزم ممنونم که با ترجمهٔ یک‌دست و خوب فرصت آشنایی با این نویسندهٔ فوق‌العاده رو بهم داد.
و با تشکر از زهرا آیت که من رو نقاشی کرد. اونجا حس کردم برای سالم نگه داشتن نقاشی‌ش نیاز به خریدن یه کتاب دارم که نقاشی رو بذارم بین صفحاتش و در رو خریدم. نقاشی تو صفحهٔ مخصوصش از در، روی قفسهٔ کتابخونه‌م خواهد موند.
      

        کتاب بیشتر از این‌که رمان باشه شبیه مجموعه جستاره، در قالب خاطره. یادداشت‌ها الزاما ارتباط زمانی و معنایی ندارن، وجه مشترکشون اینه که تو هر کدوم به نحوی به شکل خانه کردن راوی در مکان‌ها، موقعیت‌ها و زمان‌های مختلف پرداخته می‌شه. 
هر یادداشت یک الی نهایتا سه صفحه ست. لطافت ظریفی که در کل روایت جریان داره حالتی شعرگونه بهش می‌ده که از این ویژگی‌ش خیلی خوشم اومد.
دوست دارم باز هم بخونمش، بهم حس خوبی می‌داد؛ شبیه نوازش نسیم ملایمی که چند دقیقه بعد از غروب از روی دریا می‌گذره و دست به گونه می‌سایه.
      

        جملهٔ آخر رو خوندم، پیشونی‌م رو گذاشتم روی صفحه و گریه کردم.
حالا سوال اینجاست که چرا؟ جوابش اینه که به طور دقیق نمی‌دونم اما فکر کنم مکان‌ها و خاطراتشون انقدر تحت تاثیر قرارم دادن که چند ماهه از هر راهی می‌رم به کتاب یا محتوایی می‌رسم که یک سرش وصله به موضوع جا و مکان و خانه و خاطره و تعلق. و احتمالا در اثر همین اتفاقه که تا این حد از روایت دلبستگی آدم‌ها به موجود زنده و پویایی که دیگه نیست غمگین شدم.

موقعیت و زاویه‌ای که مولف برای نگاه کردن به سوژه‌ش انتخاب کرده برام خیلی جالب بود. از یه عکاس جز این هم انتظار نمی‌ره البته. سخته که در موقعیتی نه نزدیک و نه دور به یک پدیده بایستی و به نحوی که نه مستندنگاریه و نه جستارنویسی از اون پدیده بنویسی.
نخ‌هایی که شیوا خادمی بین داستان آدم‌ها و تصاویر و زندگی شخصی‌ش یا حقایق روزمره و نمودهاشون کشیده بود خیلی به دلم می‌نشست؛ هر چند که جملاتی کم و کوتاه بودن در پایان بعضی از بخش‌های کتاب. 
خاک کارخانه رو دوست داشتم و ازش یاد گرفتم و ممنونِ دوست عزیزی ام که تو نمایشگاه بهم هدیه‌ش داد.
      

        جونم بالا اومد تا تمومش کردم.
از ناشری که در‌مورد دیزاین دغدغه‌مند بوده و کتاب ترجمه و منتشر کرده تو این حوزه انتظار می‌ره بدیهیات دیزاین رو بفهمه. مثلاً بدونه نباید با این فونت و این سایز و این فاصلهٔ خطوط و این قطع کتاب چاپ کرد. 💆🏻‍♀️
مطالب جالب و مفیدی داشت، اطناب و تکرار هزاربارهٔ یک حرف با جمله‌بندی.های متفاوت کمی اذیتم کرد، خوندنش مفید و شاید لازم بود.
مرسی از کسی که بهم پیشنهاد داد بخونمش و قرضش داد. 😌
      

        تا الآن هری پاتر نخونده بودم چون فکر‌ می‌کردم بعضی چیزها از زمانشون که بگذره دیگه اون لطف و اثرگذاری و فلان رو ندارن. هر سری که در جمعی حرفش می‌شد یا جایی ارجاعی بهش می‌دیدم ته دلم یه طوری می‌شد که «کاش همون موقع خونده بودمش». تا روزی که فهمیدم بچه‌ها تصمیم گرفتن تو یه باشگاه دوباره هری پاتر بخونن.

به طور خلاصه اگه بخوام بگم، هری پاتر در بیست و یک سالگی هم کار می‌کنه. :))