این کتاب رو توی بدترین و سخت ترین روزای زندگیم خوندم.
دا فقط یک کتاب نیست که بخونی و ازش رد بشی.
وقتی شروع میکنی به خوندن این کتاب، واقعاً یه بخشی از زندگیت میشه. جوری که شبا به شخصیت های این کتاب فکر میکنی و روزها سعی میکنی زندگیت رو توی اون شرایط تصور کنی.
دا اولین و آخرین کتابِ داستانیه ی زندگیم بود که خوندم.
        

          وقتی شروع کردم به خوندن این کتاب که روزهای سختی رو داشتم میگذروندم
هرچند از لحاظ روحی خیلی بهم فشار اومد اما خودمو با زهرا همراه کردم و لحظه لحظه ی رنج اونو درک کردم
        

          کتاب ارزش بار ها خواندن را دارد
حتما بخوانید
        

          نمیدانم از دا چه و چگونه بنویسم تا حقی را که این کتاب برگردنم دارد ادا کنم.
قبل از دا، تصورات من از جنگ و خصوصا سقوط و آزادسازی خرمشهر خیلی لوس و مامانی بود. شاید کمی تقصیر گفتمان جنگ توی مدارس هم باشد.
وقتی به شهادت فکر میکردم، چیزی مثل خیلی آرام تیر خوردن و نقش زمین شدن و جان دادنی با لبخند توی ذهنم بود 
یا مثلا از نقش زنان در جنگ، چیزی مثل غذا پختن و لباس خونی رزمندگان شستن و پلیور بافتن و این ها.
فکر میکردم خانواده ها بعد از شهید دادن کمی بی تابی کرده اند و خلاص، چون برایشان افتخار بزرگی بوده دیگر عین خیالشان نبوده. یا مثلا مردم جنگ زده با خوبی و خوشی و مهربانی توی کمپ های تمیز و قشنگی کنار هم زندگی کرده اند تا جنگ تمام شده و برگردند خانه هایشان.
دا همه چیز را عوض کرد.
کل کتاب را در حیرت محض خواندم.
صحنه های پیدا کردن جسد شهیدان از توی خانه ها و کنار جاده ها، توصیف وضعیت مجروحین، درد سقوط خرمشهر که اصلا نفهمیده بودمش، بی تابی های خود سیده زهرا و مادرش که همان دا است، سختی بچه بزرگ کردن وسط جنگ، وضعیت ناراحت کننده کمپ ها.
و در کنار همه این ها، از سیده زهرا حسینی خجالت میکشیدم.
یک دختر ۱۷-۱۸ ساله، چقدر کارهای عجیب و غریب کرد.
چقدر خسته میشد ولی جا نمیزد.
اوایل کتاب اصلا نمیفهمیدمش، و به آخر های کتاب که رسیدم خودم را نمیفهمیدم که دیگر خبری از توچ و تفنگ و خمپاره و خطر جانی جلوی رویم نیست ولی بازهم کار و خدمت برایم سخت است.
سیده زهرا حسینی و خواهرش و دوستانش و جوانان خرمشهری توی کتاب، از این الگوهایی بودند که واقعی واقعی هستند، پر از درد ولی واقعی.
        

          چند سال بود دوست داشتم این کتاب را بخوانم تا ببینم واقعا کتاب خوبیست یا آنگونه که تخریب می‌شود فروش دولتی داشته است؟!
به نظرم خاطرات کتاب بدیع و جذاب و آموزنده است و اخلاص شخص اول در آن قابل حس است. اتفاقات بسیاری که نسل ما آن را نشنیده و ایمان و اقتدار یک شیعه در عین مظلومیتش.
ضعف اصلی کتاب را مطول بودن آن میدانم. به نظرم در 500 صفحه هم می‌شد مفاهیم را منتقل کرد.
معرفی کامل کتاب را در وبلاگم منتشر کردم:
http://safaeinejad.ir/1397/03/03
        

          من این کتاب رو دقیقا وقتی هم سن شخصیت اول داستان بودم خوندم دقیقا درحالی که تیپ شخصیتی کاملا برعکس ایشون داشتم. یه دختر جسور، مستقل و باایمان.
کتاب به صورت یک داستان کامل و پشت سر هم و با شخصیت یک دختر جوان هفده ساله که در شهرش درگیر جنگ هست روایت میشه. از بهترین کتاب هایی هشت که خوندم.
        

          یک لحظه احساس کردم بهتر است خودم پیکر بابا را توی قبر بگذارم. در حالی ‌که صدایم از بغض می‌لرزید، ولی خودم را کنترل می‌کردم تا نشکنم. گفتم: «من خودم می‌رم توی قبر.» صدای گریۀ همکاران بابا بلند شد. همۀ آن‌ها و غسال‌ها می‌گفتند: «ما هستیم. ما این کار رو می‌کنیم.»

روزهایی که داشتم این کتاب را میخواندم حقیقتا از لحاظ روحی فشار زیادی رو تحمل کردم اما نمیتوانستم کتاب را زمین بگذارم ، کتاب سنگینیه از لحاظ فشار روحی ولی بسیار ارزش دارد.
        

          اگر می‌خواهید روزهای اول جنگ ایران و عراق رو حس کنید حتما این کتاب رو بخونید واقعا تکان دهنده هست.  چه بر سر  مردم خوزستان آمد . 
        

          باورم نمیشه ولی انقدر برام جالب بود که یکسره نشستم سرش و سه روزه تمومش کردم
        

          هیچ وقت فکر نمیکردم یه روزی قرار باشه تو غسال خونه کار کنم تازه اونم این غسال خونه که آدما رو باید اعضا و جوارحشونو از گوشه گوشه پیدا کنی تا کفن پیچشون کنی
        

          بسم‌الله الرحمن الرحیم
اولین کتابی که دست گرفتم که ادبیات جنگ را مفصل توضیح داده بود. سال ۸۶ یا ۸۷ بود که خریدمش و کتاب را از پشت پرده لرزان اشک می‌دیدم. نامش را قبلاً شنیده بود در کتاب پوتین‌های مریم...

روایتش انقدرها گیرا نبود، اما شروع خوبی شد برای ثبت تاریخ شفاهی جنگ.
        

          بسم رب الشهدا
کتاب که داشت به پایان می رسید با خودم فکر میکردم چی بنویسم که حق مطلب خوب ادا بشه..بعدش دیدم اصلا این حق ادا شدنی نیست و من از روی سیاهم می نویسم..
یه روز صبح که از خواب بیدار میشی یه دفعه می بینی هوای شهر متفاوت شده یه عده دارن گریه میکنن وقتی می‌پرسی چی شده میگن عراق حمله کرده💔 خیلی باور نمیکنی میگی خب این درگیری بین ایرانیا و اعراب عراق قبلن هم بوده ولی با این تفاوت که این دفعه رسما این اتفاق میوفته و کسی چه می دونه که فردا که از خواب بیدار میشه چه اتفاقی بیوفته؟! تصورش سخته ولی مثلا دیشبش عروسیت باشه یا توی یه تولد بودی حتی داشتی با دوستات خوش میگذروندی حتی مثل من اینترنت و زیر و رو میکردی فرداش..
فقط میتونم بگم خدایااااا شکررررت:)
اگه بخوام از شخصیت ها بگم اول میگم این روحیه کردی به قدری اصالت و دغدغه از توش می‌باره که طرف بدون هیچ آموزشی با غیرت می‌ره تو دل جنگ بدون اینکه بگه منکه نظامی نیستم و این برام قابل ستایشه 
نتیجه یه نسل و از بزرگ خاندانش باید دید از پاپا گرفته تا بابا ی زهرا و حسینی و دا همگی افراد غیور و زحمتکش و مومنی بودن کسایی که زحمت فراوونی کشیدن، اینکه بابای زهرا در برابر ناحق سکوت نمی‌کرده خیلی زیاد دوست داشتنیه..
صفحه به صفحه که کتاب و میخونی میگی خب دیگه این آخریشه ولی در کمال تعجب خط به خط شما به بدبختی پی میبرید و هی درجه سختیش بیشتر میشه،شما حساب کن چقد دل شیر میخواد یه دختر ۱۷ ساله باشی بری تو غسالخونه  اونم تو وضع جنگ!!
یه جای کتاب خواهر راوی تعریف می‌کنه (۱۶سال داشته) تو جنت آباد بودم دیدم یه سرباز افتاده داره کف و خون بالا میاره میرم سمتش میبینم یه جیپ نظامی رد میشه داد میزنم نامردا این سرباز داره جون میده چرا ولش میکنید بلافاصله میبینم یه دسته نظامی دارن میان میگم اونا کمک میکنن خب جیپ عقب گرد می‌کنه میگه بپر بالا اونا عراقین!
شما فقط از جنایت صدام نمیخونید دلتون از منافقان و بنی صدر هم خون میشه از مردم شهر های دیگه که حتی خبر نداشتن جنگ چیه و به خرمشهریا می‌گفتن شما فرار کردید که چی بگم؟
پیرمرد پیر زنایی که اسیر شدن چون دلشون نمیومد خونه هایی که با دستاشون ساخته بودن و به هزار بدبختی خاطره ساختن رو رها کنن
دست آخر عنوان کتاب زیرکانه است همش شما رو به این فکر می‌بره که این مادر چی بوده که چنین فرزندانی به یار آورده و از طرفی مادرانه های یه دختر نوجوون رو نشون میده 
در یه کلام بی نظیر و فوق العادس!!!
        

          به سختی به پایان رساندم.
        

          ریتم عالی. واقعی و دلخراش. دلخراشی اش در سینمای جنگ مثلا نزدیک است به فیلم «کودک و فرشته». 
        

          کتابی که واقعاً اطلاعات زیادی درباره جنگ تحمیلی به ما میده ، با اینکه کتاب طولانیه ولی  خواننده رو تا آخر  خاطرات سیده زهرا می کشاند و به نظرم ظرفیت برای ساخت  فیلم رو داره.  
        

          فقط توصیه میکنم بخوانیدش . 
از این کتاب بی تفاوت نگذرید.

        

          من کلا کتاب‌های رمان واقعی یا زندگی نامه دوست دارم. و مخصوصا داستان های مربوط به جنگ تحمیلی و زندگینامه شهدا.و از نظر من این کتاب فوق العاده بود
        

          این کتاب را چند سال پیش خوانده ام ولی هنوز وقتی حرفی از کتابهای دفاع مقدس می شود جز اولین هایی است که به ذهنم می آید.
یادم هست چند باری خواندنش را متوقف کردم چون تصور کردن آن حجم از اتفاقات ناگوار در یک زمان کوتاه برایم سخت بود...قلم نویسنده روانه و خواننده ی خودش رو وسط ماجرا میکشونه به خاطر همین بعضی جاها ناخودآگاه از شدت ناراحتی یا ترس کتاب رو می بندی
درود خدا بر شهیدان و همه ی آن مردان و زنانی که پای وطن ماندند و می مانند و خواهند ماند
        

          کتاب خیلی خوب و اثرگذاریه و نقش زنان در دوران دفاع مقدس رو به خوبی نشون میده
ارزش خوندن که داره و بنظرم حتی لازمه حداقل یک بار این کتاب رو بخونیم
وقتی میخونی همش با خودت میگی این دختر چقدر قویه، چه طور تونسته و ...🙂
        

          هرچیزی بگم حق این کتاب رو ادا نمیکنه...
گمانم ۱۵ یا ۱۴ ساله بودم که این کتاب را خواندم. یادم هست در سفر به بندرعباس بودیم، توی ماشین، روی کشتی نشسته بودم و از بندرعباس دور می شدیم و به سوی قشم می رفتیم. هوا بی نهایت گرم بودهمه روی عرشه رفته بودند تا لااقل در جریان بادی که روی خلیج می‌وزید باشند. من اما... مانده بودم داخل ماشین، شیشه ها بالا و هوایی دقیقه به دقیقه گرم تر می شد تا در سکوت، به هیاهویی که دا در ذهنم انداخته بود بپردازم. رسیدم به قسمتی که از "زینب" می گفت، جایی که شخصیت می فهمید و می فهماند زینبی که ایننن همه کمکش کرده از دق کردن نجاتش داده و فرشته نجاتش شده واقعا وجود نداشته!!
می خواندم و بحث از گریه گذشته بود! چنان روی کتاب زار می زدم که گویا زینب عضوی از اعضای خانواده خودم بوده!
دا روایت عظیم و عجیبی ست. واقعیت هایی که ما فقط شنیده ایم و آن شنیدنمان هم به درد خودمان میخورد را چنان در صورتمان می کوبد و چنان واضح بازسازی می کند که بیدار شویم و حیا کنیم از رنجی که بر این خلق رفته تا به واقع از خاک این مملکت وجبی کم نشود.