آیا کتاب‌ها آینه‌ی زندگی نویسندگان‌شون هستند؟
آیا با خوندن یک کتاب میشه به دنیای شخصی نویسنده نزدیک شد‌؟
تقریبا جوابی برای این سؤال ندارم. اما توجه شما رو به دو کتاب از #غلامحسین_ساعدی جلب می‌کنم. #عزادارن_بیل و #تاتار_خندان
کتاب اول یک مجموعه داستانه در مکان واحد و شخصیت‌های واحد. همه‌ی داستان‌ها در روستایی به نام ‌بَیَل اتفاق می‌افته و هربار یکی از اهالی روستا درگیر یک ماجرا می‌شه. همه‌ی داستان‌ها تلخ و گزنده هستند. مرگ، رنج، گرسنگی، بیماری انگار که قرار نیست هیچ اتفاق خوبی اونجا بیفته.
کتاب دوم یک رمانه. یک پزشک که گویا شکست عشقی خورده از شهر و بیمارستان و دوستانش می‌کنه برای طبابت به یک روستا به نام #تاتار_خندان کوچ می‌کنه. و همه اتفاقات در اون روستا می‌افته. یک داستان تقریبا خطی بدون هیچ گره و تعلیق نفس‌گیر با یک نثر ساده و روان و حال خوش. انگار که قرار نیست توی اون روستا هیچ اتفاق بدی بیفته اما انقدر ماجراهای جذاب و عجیب داره که مخاطب رو همراه می‌کنه اون‌قدری که آدم نمیتونه کتاب رو زمین بذاره.
شاید اگه یک نوقلم این کتاب رو بخونه با خودش بگه چه کتاب ساده‌ای و نوشتن این که کاری نداره.
اما اصلا اینطور نیست. 
به قول یکی از دوستان ساعدی از پیچیدگی به سادگی رسیده.
نویسنده تکنیک‌هایی به کار برده که احتمالا مخاطب عام اصلا متوجه اون نمیشه ولی از خوندن کتاب لذت می‌بره.
اتفاقات کتاب انقدر واقعی و رئال به نظر می‌رسن که آدم گاهی خیال می‌کنه که داره خاطره می‌خونه.
نکته بامزه درباره این دوتا کتاب اینه که ساعدی عزادارن بیل رو در اوج رفاه و حال خوب نوشته و تاتار خندان رو در زندان.
پس آیا کتابها آینه‌ی زندگی نویسندگان‌شون هستند؟
        

          فضای یه روستا رو بنظرم دقیق و بدون هیچ کم و کاستی روایت می‌کنه. داستان‌ها اغراق های عجیبی دارن ولی واقعا دلت می‌خواد باورشون کنی. تلخ ترین قصه برای من، قصهٔ رمضان و مادرش بود🫠. روستایی ها راستی راستی اپراتور برق رو به جای امامزاده دونستن و براش عزاداری می‌کردن😶‍🌫️. داستان گاو مشد حسن برام جالب ترین بود. کلا توی داستان خیلی به حیوانات اشاره می‌کرد تا جایی که حتی آدم هم تبدیل به حیوون می‌شد. شاید می‌خواست بگه ممکنه آدم انقدر به فلاکت برسه که با حیوون فرقی نداشته باشه. خب این بیلی‌ها یدونه آدم عاقل تر داشتن که اونم آخر داستان از روستا فراری‌اش دادن، نمک خوردن و نمکدون شکستن.
        

          داستانی در‌مورد دنیایی است که غلام‌حسین ساعدی خلق کرده ، این خاصیت نویسندگی است ، نویسنده خدای جهانی که خلق میکنه و چقدر این جهان ساعدی درعزاداران بیل عجیب بود ، روستایی هم آغوش مرگ و رذایل اخلاقی  ، در این داستان انسان و حیوان عناصر اصلی داستان هستند که از نظر نویسنده فرقی بینشان نیست
        

          عزاداران بیل کتاب غلامحسین ساعدی که در سال ۱۳۴۳ نوشته است. این کتاب هشت داستان کوتاه دارد. شخصیت ها و مکان ها در طول داستان بارها تکرار  اما هر بار یک شخصیت پر رنگ تر می شود. شخصیت های اصلی همه مردان هستند آنان که در روستا تمام مشکلات را بررسی و حل می کنند. زنان در این داستان ها در حاشیه و در نقش های دور و گاهی مکمل زندگی می کنند. 
سبک کتاب واقع گرایی است و وضعیت جامعه ی روستایی دهه چهل را به خوبی نشان می دهد. طرز نوشتن ساعدی، ترس از نداری، فقر و فلاکت و گاه بی کسی در بیل را به خوبی نمایش می دهد. 
سبک کتاب در برخی مواضع داستانی به رئالیسم جادویی نیز تغییر می کند آنجا که انسان ها به حیواناتی شبیه موش و میمون و حیواناتی پشم دار بدل می شوند.
داستان چهارم این کتاب مربوط به مشد حسن و گاو اوست  که داریوش مهرجویی فیلم بسیار خوبی از  آن ساخته و وقتی این داستان را می خوانیم مدام چهره ی استاد انتظامی را با تمام ظرافت های بازیگری اش در این نقش به یاد می آوریم. 
به راستی که چه زیباست دنیای کتاب ها که  ما را برای ساعت هایی از روزمرگی ها جدا می سازد.
        

          داستان ها همونطور که پشت کتاب نوشته شده، حس اضطراب رو القا میکنن، این حس هم نامحسوس و هم با اصطلاحات و کلمات مربوط به مرگ به خواننده دست میده. فضای خاکستری و خاک آلود داستان ها کاملا جلو چشم میومد.

پ. ن: نثر، تقریبا برای من جدید بود.
        

          خدا رحمت کند افای  ساعدی بزرگوار رو و‌پیکرشون هم که پاریس جامونده متاسفانه.خخ.بسیار زیبا و گزنده به ریشه میزنه .عالی .عالی.خصوصا از شخصیت اسلام خیلی حوشم اومد.
        

          بیشتر ما غلامحسین ساعدی را با دو اثر عزاداران بیل و تاتارخندان می‌شناسیم. خصیصه بارز در ادبیات ساعدی این است که او مفاهیم پیچیده انسانی را ساده می‌‌نویسد و هر کسی که داستانش را می‌خواند، بسته به عمق نگاهش به داستان با آن درگیر می‌شود. این خصوصیت البته در عزاداران بیل بیشتر از سایر آثار اوست.
ساعدی در این اثر قلمش را به سادگی می‌زند تا روزگار مردمی ساده و ساده‌لوح را تصویر کند. مردمی که روز و شبشان با رنج عجین شده است. به همین علت است که احوال مردم ساده را ساده می‌نویسد تا مضمون به فرم برسد. ساعدی مشت نمونه خروارش را با بیلی ها نوشته است تا جامعه هم‌عصر خود را تصویر کند. جامعه ای که نه تنها تحت سلطه و ستم است، بلکه از یک بی‌حسی و بی‌خردی ملموس رنج می‌برد. اهالی یک روستا که با خردورزی نسبتی ندارند  و خود نیز بر مشکلاتشان می‌افزایند.
داستان حالت اپیزودیک دارد و تمام قسمت‌های آن، مثل دانه‌های یک تسبیح بهم بند شده‌‌اند. مثل یک سریال که شخصیت‌ها و لوکیشن ثابت دارد و هر قسمت با گره داستانی تازه مواجه‌ایم.
نکته‌ای که وجود دارد این است که نوع نگاه ساعدی در عزادارن بیل نمادین و سمبولیک نیست او نمی‌خواهد نماد سازی کند تا داستان را به منظور خاصی تعمیم دهد در واقع او عین واقعیت را در قالب یک جامعه کوچک تصویر می‌سازد.
داستان به گونه ادبی رئالیسم جادویی ساخته و پرداخته شده و یکی از المان‌های پرررنگ درآن مفهوم « مرگ » است. مرگ چه برای انسان و چه برای حیوان، ملموس و واقعی در جریان است. مرگ درغم در شریان‌های داستان جار‌یست اما نکته‌ای که پرداختن به مرگ را در این قصه متمایز می‌کند این است که مرگ مفهوم پایان ندارد. بر خلاف آثار روشن‌فکر مآبانی مثل صادق  هدایت، در نگاه داستاانی ساعدی امید موجود دارد و حتی مرگ را در امید تصویر می‌کند.
بیل در سیه روزی کامل است. از آسمان رنج می بارد و غم از در و دیوار روستا بالا می‌رود اما هیچ یک از عناصر دست از حرکت بر‌نمی‌دارد. تمام شخصیت‌ها مثل اجزا کوچک یک کل منسجم به سهم خود در حرکتند.خواه این حرکت در جهت عقلانیت باشد، خواه در جهت حماقت.
یکی  دیگر از نکته‌های داستان، شخصیت دادن به حیوان است. مثل پاپاخ سگی که صاحبش را از دست داده است مثلا « سگ برگشت و به خاتون نگاه کرد و دوباره دم تکان داد...»
یا حتی گاو
این که گاو، بز سیاه‌، و سگ می‌توانند گاهی اعمال انسانی نشان دهند، داستان را به رئالیسم جادویی نزدیک می‌کند.
        

          چرا من نمی‌تونم این کتاب رو دوست داشته باشم؟ چرا این قصه‌پردازی به دلم ننشست؟ این قدر فضای کتاب اذیتم می‌کنه که علاقه و انگیزه‌ای به ادامه‌ی ماجرا ندارم‌ :(
حیف. شاید باید اثر دیگه‌ای از ساعدی رو انتخاب می‌کردم برای شروع و کنکاش در جهان این نویسنده.
 
        

          کتاب روان و ساده است و این به نظر از هنرمندی غلامحسین خان ساعدی‌ست.اما
اما فضای کتاب فضای تیره و تاری‌ست.خیلی وقتها یاد جای خالی سلوچ محمود خان دولت‌آبادی می‌افتادم.البته که به سیاهی آن نبود.فقر اهالی روستای بَیَل که نمی‌دانم دقیقا در کجای جغرافیای ایران است خواننده را بسیار می‌آزارد.فقر در معیشت،فقر فرهنگ،فقر آگاهی دینی و ..

        

          کتاب شامل 8 داستان کوتاه است که در 208 صفحه و در انتشارات نگاه منتشر شده است.

ساعدی در این کتاب به وضعیت نابسامان روستاهای آذربایجان در آن دوران اشاره می‌کند و فقر فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی را فریاد می‌زند که در بین روستائیان شایع است و خرافات تا عمق جان‌های شان رسوخ و نفوذ کرده است.

مردمی که خیلی ساده و نادان تصویر شده‌اند، تا جایی که به سادگی با پیشنهاد سادۀ یک فرد نادان یا حتی غریبه جان و مال خود را در معرض خطر و نابودی قرار می‌دهند.

یا خیلی ساده و نادان تصویر شده‌اند، تا جایی که به ناجی یا دلسوز خود که همان «مشهدی اسلام» باشد، هم رحم نمی‌کنند و در پایان داستان هشتم، او را طوری از خود می‌رنجانند که تصمیم می‌گیرد از بَیَل برود و گدایی در شهر را به زندگی در بین این مردم ترجیح می‌دهد. 

نثر و زبان نوشته روان و خوشخوان است و برخی تعبیرات زیبا و ابتکاری را به کار برده که لذت خواندن را چندین برابر می‌کند.

سبک نوشتن ساعدی در این کتاب هم، همان سهل و ممتنعی است که پیش از این در دیگر یادداشت‌های خود بر آثارش ذکر کردیم. ...
        

          به قول استاد شفیعی کدکنی:«ساعدی از هیچ داستان می‌سازد».
با آنکه متوجه می‌شوید عملا هیچ داستانی وجود ندارد اما اتفاقات و حوادثی روزمره  را می‌خوانید. چنان که یک روستایی هستید که درگیر حوادث سادۀ روزمره هستید.
ساعدی در به تصویر کشیدن این سبک تازه که شکل  داستان زندگی روستایی است بسیار ماهرانه عمل کرده است و توصیفاتی بسیار دقیق دارد.
تنها چیزی که برایم اذیت کننده بود، بی ارتباطی قصه‌ها به هم در عین ثابت بودن شخصیت های داستان بود.
        

          چه کتاب تلخی چقدر تاریکی و سیاهی، مردم بیل عادت کردن به سایه مرگ به فقر به قحطی به دزدی به روزهایی که نمیگذره، بیلی ها عادت کردن برای حل تمام مشکلاتشون به علم ها روی بیارین نه عقلشون نه دست هاشون
تو بیل اونقدر مرگ هست که سنگ مرده شور خونه  بشه یک کاراکتر اصلی کتاب، بیلی ها فقیرن، فقیر فرهنگ، فقیر علم ، فقیر منطق
        

          اول بگم که کتابی که من خوندم ۲۴۵ صفحه داشت و نه ۲۰۸ . (سانـ.سور)
هرچقـدر سعی کردم ارتباط بگیرم، معنی و مفهومـی که نویسنده تلاش میکرد بهم برسونه رو بفهمم، نتونستم!
اینجوری بودم که ته داستان از خودم میپرسیـدم خب که چی؟!
هر قصه شو میتونم تو نهایتن ۵ جمله خلاصه کنم! این همه طول و تفسیر برای چه؟؟

تعاریف زیادی شنیدم . اما من ( درحال حاضر و با این شرایطم) باهاش عجین نشدم .
        

          سلام و درود.
عزاداران بیل اثری به یاد ماندنی از غلام حسین ساعدی.
این مجموعه داستان برای کسانی که می خواهند مشق نوشتن کنند مفید است.
ساعدی روانپزشک ادیب و کاربلدی بود که در این مجموعه داستان سبک رئالیسم و در برخی مواقع رئالیسم جادویی را به کار برده.
داستانی مملو از فقر و خرافه پرستی. 
از دیگر  شاخصه های این اثر می توان موارد زیر را ذکر کرد.
ساعدی در این اثر روایت نکرده، نشان داده_
از فعل و اسم بیشترین استفاده را کرده_
استناد و تخیل را به هم آمیخته_
از قید و صفت کمترین استفاده را کرده_
و این ها از شاخصه های یک داستان و رمان قوی است. 

        

          مجموعه داستان هایی تاثیرگذار و به شدت تلخ از زندگی پر از رنج و آمیخته به تباهی مردمان دهکده ای کوچک که مدام برای بقا دست و پا می زنند و البته سرنوشت محتوم عاقل ترینشان هم دیوانگی و دوره گردی در شهر است.
        

          ساده اما قوی

این اثر به تنهایی می‌تواند ساعدی را در داستان‌نویسی سربلند کند. نویسنده دوربین را گذاشته بود روی شانه‌اش و بدون اینکه یک «و» اضافی از خودش بگوید، فقط برای ما قصه را نشان می‌دهد. تازه قصه خیلی زود هم شروع می‌شود. شاید در همان صفحه‌ی اول، خواننده گره داستان را پیدا می‌کند و آن‌وقت پابه‌پای داستان پیش می‌رود و وقتی هر قصه‌ی بَیَلی‌ها به پایان می‌رسد، خواننده با خودش قصه را مرور می‌کند که «عجب!».
نمی‌دانم همچون روستایی به نام بیل وجود خارجی دارد یا نه، اما به هر ساعدی روستا را درجه یک ساخته. یک مجموعه روستاها توی این مجموعه قصه ساخته بود که هر کدام ویژگی‌های خاص خودشان را داشتند. از خاتون‌آبادی‌ها که توی تیم بیلی‌ها بودند و یا پوروسی‌ها که معروف بودند به دزدی و سیدآبادی‌ها که به گونه‌ای وابسته بودند به بیلی‌ها.
و نقطه قوت داستان سوژه‌های غیرتکراری‌ و ناب ساعدی بود. ساعتی از جمله نسل دوم داستان‌نویسان ایران است. پنج‌شش نویسنده‌ای عقبه‌ دارد. اما قصه‌هایی در این مجموعه تعریف کرده بود که انگاری خاص خودش بود. همان که در عنوان هم گفتم: جمله‌ها و قصه و همه‌چیز ساده و شسته‌رفته؛ اما یک‌نظر هم فکر نمی‌کردی قصه آبکی است. داستان‌ها قدرت داشت؛ قوی بود.
        

          کتاب روان و ساده و عین حال زیبا بود.
روایتی از اهالی یک روستا در آذربایجان غربی که شامل داستان های کوتاهی میشد و هر داستان کوتاه، روایتی از داستان یکی از اعضای این روستا بود. 
        

          عزاداران بیل
بسیار دلنشین و فوق‌العاده خوب بود.
شامل ۸ داستان درباره روستای بیل و اهالی آن‌ها و روایت خوب که با اونها همراه میشی. برای من مانند یک روایت سینمایی خوب بود..
اهالی که تک به تک به زیبایی شخصیت پردازی شدن.. به طوری که یه عمری اونا رو می‌شناسی و با اونا زندگی کردی.. حیوانات هم کاراکتر خودشون دارن و این جالب و دوست داشتنیه.. فضاسازی خیلی خوب بود حس در روستا بودن بهم دست داد
همه ۸ داستان‌ منحصر به فرد بودند..
دم ساعدی گرم..
        

          سطر به سطر نوشته های کتاب، ارتباط تنگاتنگی با تفکرات، دیدگاه ها و منش سیاسی ساعدی دارد. اول، شکل گیری داستان در فضای یک روستا با امکانات محدود، دور از شهر و فاقد وسایل رفاهی، بهداشتی و معیشتی. دوم، پرداختن به طبقات پایین جامعه و مشکلات آنان ناشی از فقر، بیماری، تفکرات سنتی و اعتقادات مذهبی، توجه به قضا و قدر و...
ساعدی در دهه پنجاه، از نظر سیاسی به چریک های فدایی خلق گرایش داشت که سازمانی مارکسیستی با گرایشات چپ بود که از نظر مرام سیاسی مارکسیسم-لنینیسم بوده و کشورهای شوروی و چین را پیشرو حرکت های انقلابی می دانستند. چریک های فدایی خصوصا گروه بیژن جزنی، معتقد به کار بر روی نیروهای موجود در روستاها بوده تا با بهره گیری از جنبش روستایی و توده ای علاوه بر قوای شهری، عملیات مسلحانه را بر ضد حکومت مرکزی صورت دهند.
 بنابراین ساعدی با توجه به چنین گرایش سیاسی و همینطور علاقه شخصی خود در نگاه به طبقات پایین جامعه و مشکلات آنان خصوصا روستاییان مناطق محروم و دور از مرکز، ضمن سفر به نقاط مختلف ایران به منظور آشنایی با مردمان این مناطق و مشکلات و دردهای آنان، در نوشته های خود نیز به طور ویژه بر این گروه جامعه تمرکز می کند. از این رو در اکثر نوشته های ساعدی، مخاطب اصلی روستاییان و قشر محروم جامعه است و او سعی دارد به شکلی واقعی براساس آنچه که به عینه در سفرهای خود دیده و لمس کرده، به توصیف آنان در قالب شخصیت ها بپردازد. بدین جهت است که سبک نوشتار ساعدی واقع گرایی و توام با ساده نویسی است یعنی تمام اتفاقات بدون هیچ رنگ و زیور دادنی، به شکل ساده و واقعی در کتاب های وی به تصویر کشیده شده است. بنابراین در زمان خوانش آثار وی، خواننده  دردها و مشکلات شخصیت های داستان را با تمام وجود حس کرده و با آنان همزادپنداری نموده و عمق درد و رنج آنان را می فهمد. 
توجه به جزئیات زندگی سنتی روستایی، اعتقادات مذهبی و روزمرگی های روستاییان، مشکلات ناشی از فقر، قحطی، بیماری و مرگ در جای جای کتاب به چشم می آید. 
به عنوان نمونه به چند مورد اشاره می کنم:

*اعتقادات مذهبی: ننه فاطمه یک قاشق آب تربت ریخت توی گلوی پیرزن... & فردا عزاداری میکنیم، دخیل میبندیم، گریه میکنیم، نوحه می‌خونیم شاید حضرت دلش رحم بیاد و مارو ببخشه و بلارو از بیل دور کنه.‌..
*توجه به اعتقادات سنتی: ننه خانوم دعا خواند و فوت کرد به بیل... یا ننه فاطمه جاروی کوچکی که دستش بود می زد به آب تربت و می پاشید به خانه ها و دعا می خواند...
*اهمیت سگ در زندگی روستایی به عنوان یار و همدم تنهایی افراد(ساعدی به گونه ای خلاقانه گاه به حیوان به گونه ای پرداخته که گویی دارای درک، احساس و شعور است): پاپاخ خم شد ماهی ها را ببیند، اما چشمش به ماه افتاد...
*توجه به دعا و جادو: براش دعا بگیرن مریضیش خوب میشه...
*توجه به روزمرگی: اسلام و عباس کنار استخر نشسته و چپق میکشیدند...
*توجه ویژه به ناامیدی: فاتحه همه چیز خوانده شد اول قحطی بعد این...
*توجه به فقر: بیلی ها همشون گدایی می کنن، صدقه میگیرن، از دزدی هم دست نمیکشن...
*سادگی زندگی و مشکلات معیشتی: توی اتاق دوتا زیلو بود و یک قرآن و یک کاسه و مقداری پیاز و نان خشک

اما در این میان، چند نکته حائز اهمیت در این کتاب موجود است. اول پایان باز هشت داستان است که خواننده پس از پایان هر داستان، مجذوب و مغموم به فکر فرو می رود‌. دوم نگاه منفی او به شهر و آدم‌های شهری است مثل نگاه او به دکترهای مریضخانه که اهمیتی برای بیماران قائل نیستند. سوم اینکه نویسنده در این کتاب نگاه مرد سالارانه جامعه روستایی را حفظ کرده و شخصیت های موثر همه مرد هستند مثل اسلام، کدخدا، مشدی صفر و غیره و زن در این کتاب از جایگاه خاصی در میان نقش ها برخوردار نیست و نکته آخر، توجه ویژه ساعدی در این کتاب به موضوع مرگ و ناامیدی است که در همه داستان های این کتاب به چشم می آید. با همه این تفاصیل، لذت خواندن این کتاب زیبا را که با قلم توانای غلامحسین ساعدی به رشته تحریر درآمده، نباید از خود دریغ کرد.