مصائب آشپزی برای دیکتاتورها

مصائب آشپزی برای دیکتاتورها

مصائب آشپزی برای دیکتاتورها

ویتولد شابوفسکی و 2 نفر دیگر
4.1
23 نفر |
16 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

5

خوانده‌ام

31

خواهم خواند

53

شابک
9786002535962
تعداد صفحات
304
تاریخ انتشار
1399/12/28

نسخه‌های دیگر

توضیحات

کتاب مصائب آشپزی برای دیکتاتورها، مترجم زینب کاظم خواه.

بریدۀ کتاب‌های مرتبط به مصائب آشپزی برای دیکتاتورها

لیست‌های مرتبط به مصائب آشپزی برای دیکتاتورها

پست‌های مرتبط به مصائب آشپزی برای دیکتاتورها

یادداشت ها

          همیشه داستان‌ها زاده تخیل ذهن نویسندگان نیستند؛ بلکه می‌توانند روایتی از زبان همین آدم‌های واقعی و زنده دوروبرمان باشند که به لطف یک ایده یا سوال خلاقانه به رشته تحریر درمی‌آیند. 
همه‌چیز از جایی شروع شد که ویتولد شابوفسکی از خودش پرسید «آدم‌هایی که در لحظات سرنوشت‌ساز تاریخ آشپزی کردند، چه حرف‌هایی خواهند داشت؟» 
پس در این کتاب قرار است داستان پنج آشپز از پنج قاره مختلف را بشنوید که هر کدامشان در زمان یکی از رهبران بزرگ تاریخ مشغول به کار بوده‌است. از ابو علی، آشپز صدام گرفته تا دختری به‌نام مائون که برای برادر پل پوت و باقی پارتیزان‌های کامبوجی غذا درست می‌کرده‌.
همراهی شما با داستان سفر ویتولد شابوفسکی، به شما کمک می‌کند که هم داستانی جذاب و پرکشش را دنبال کنید و هم اطلاعاتی از تاریخ و جغرافیا بدست آورید.
اطلاعاتی دور و بر مسائل انقلاب، رهبری یک انقلاب، زندگی دیکتاتوری، آشپزی برای یک دیکتاتور و حتی گاهی دستور پخت غذای خاص محله‌ای بسیار دورتر از محل زندگی شما! 
اما اگر بخواهم از اثرگذاری کتاب بگویم می‌توانم به حضور دوباره‌ام در آشپزخانه در این روزها اشاره کنم، به انگیزه‌ام برای قدم زدن دوباره جلوی قفسه‌های تاریخ و جامعه‌شناسی در کتابخانه‌ها و انگیزه مطالعه کتاب خاطرات رهبران بزرگ تاریخ.
درباره اساسی‌ترین علامت سوالی که این کتاب در ذهنم ایجاد کرد نیز می‌توانم به «میزان صحت اطلاعات تاریخی» اشاره کنم.
هر چه به بخش‌های انتهایی این کتاب نزدیک شدم علاوه‌براین که از داستانی که خوانده بودم لذت بی‌نهایت بردم، اما مدام این سوال در ذهنم تکرار می‌شد که به کدامیک از این روایت‌ها می‌شود صددرصد اطمینان کرد؟ آیا ما می‌توانیم به داستان‌هایی که از زبان مردم درباره گوشه و کنار تاریخی که تجربه کرده‌اند گفته می‌شود، اطمینان کنیم؟ آیا نمی‌تواند بخش‌هایی از این داستان‌های به‌ظاهر تاریخی، زاده تخیل افراد باشد یا آن را به گونه‌ای تعریف کرده باشند که خودشان دلشان می‌خواهد یا تصور کرده‌اند؟ آیا زمانی‌که داستانی با سویه تاریخی می‌خوانیم که به قلم یک روزنامه‌نگار تحریر شده‌است می‌توانیم به صددرصد آن اطمینان کنیم؟
پاسخ این است که هرکدام از ما از تجارب زیسته خود در برهه خاص تاریخی که زندگی می‌کنیم، برداشتی داریم، میزانی خاص از علاقه یا نفرت را داریم و ملغمه‌ای از احساسات و استدلالات که موقع تعریف کردن آن، در واقع داستانی خلق می‌کنیم که می‌تواند با واقعیت ادراک شده توسط افراد دیگر لزوما یکسان نباشد و یا حتی با روایت خود ما در چند سال گذشته یا آینده تفاوت داشته باشد.
پس جمله اول این نوشتار را عوض می‌کنم. داستان هرچه که باشد، همیشه زاده تخیل خالق آن اثر است.
و فارغ از آن، «مصائب آشپزی برای دیکتاتورها» هرچه که باشد، داستان یا تخیل، جز بهترین و پرکشش‌ترین کتاب‌هایی است که خوانده‌ام. از آن دست کتاب‌ها که تا مدتی به دنبال مشابه یا جایگزینش میگردی و بخاطر نیافتنش از مطالعه فاصله میگیری.
وضع الان من: #افسردگی_پس_از_جدایی_از_کتاب_جذاب
#تجربه_فراق
#عوارض_کتاب_دوستی
        

18

چقدر روایت
          چقدر روایت‌های خرد از تاریخ می‌تواند جذاب و بینش‌افزا باشد.

در این کتاب تاریخِ زیستِ مهم‌ترین دیکتاتوری‌های قرن20، که اغلب کمونیست بوده‌اند، را از دریچه‌ی آشپزخانه‌ها می‌بینیم.

در این روایت‌ها، می‌توان با کنار هم نهادن تکه‌های آینه‌ی تاریخ به تصویری ملموس از اتمسفر و فصای حولِ دیکتاتورها رسید. روایت‌ها و خاطراتی  که هرکدام جهان خود را دارد، با یک وجه اشتراک، شخصیت اصلی آن خاطرات دیکتاتور‌ها اند. 

 گاهی اوقات آشپز دیکتاتور ضمن اعتراف به خون‌ریزیِ کسی که برایش آشپزی می‌کرده، دست‌پخت‌های  خوب خودش را نجات بخش جان‌های بسیاری می‌دانسته‌است؛ بالاخره خوی وحشی‌گریِ انسان به‌وقت گشنگی یا خوردن خوراک بدمزه، بیشتر مجال بروز دارد.  برای مثال آشپز انور خوجه، خود را ناجیِ جان‌های بسیاری می‌داند... 
در مواردی دیگر، آشپزِ دیکتاتور، خشونت‌های عریانِ اعمال شده در دوران دیکتاتوری که خوراکش را تامین می‌کرده‌است را منتصب به جهل دیکتاتور می‌دانسته‌است و دیکتاتور را بی‌گناه. یعنی کسی که برای تمام وجوه زندگی مردم کامبوج "برنامه" داشته‌است و مردم را به اجبار از شهرها به روستاها می‌کوچاند، از تبعیدها و اعدام‌های انقلابی زیر دستان خود خبر نداشت؟ البته نظر آشپزِ پل پوت که این بود. پل پوت خبر نداشت! 


انتخاب یوسف حصیرچین برای ترجمه‌ی این کتاب تحسین‌برانگیز است، زیرا کتاب در سال 2020 به انگلیسی چاپ شده‌است که در فضای نشر فارسی، که به جرئت بعضا دهه‌ها از فضای فکری/ادبی دنیا عقب است، یافتن و ترجمه‌ی همچنین روایتِ جذابی به این سرعت جای تحسین دارد.(البته پر واضح است که اصلا و ابدا، تمام مترجم‌ها و اهل قلم در نشر فارسی رو در زمره‌ی  تاریخ گذشتگان نمی‌دانم. البته همه‌‌ی ما می‌دانیم که به روز بودن سخت است و توان‌فرسا :))

عکس ضمیمه شده به نوشته، تصویری از کوچ اجباری مردمِ کامبوج از شهر ها به روستا ها است. عکسِ نتایج حاصله از این تدبیرِ کمونیستی را خودتان در گوگل سرچ کنید، دلمان نیامد تلخی واقعیتِ تصمیمات دیکتاتورْ جماعت، زیور این متن شود. 
        

28

          "مصائب آشپزی برای دیکتاتورها" اثر "ویتولد شابوفسکی" (۱۹۸۰ لهستان)
ترجمه "زینب کاظم خواه" 
نویسنده در جوانی یک مدت تجربه ای ناموفق در زمینه شاگرد آشپز در دانمارک داشته که متوجه شده برای اینکار ساخته نشده و رفته دنبال شغل روزنامه نگاری و نویسندگی. ولی همین تجربه باعث شد بعد از دیدن فیلمی به نام" تاریخچه آشپزی" درباره آشپزهای ارتش یوگوسلاوی، ایده جالبی تو سرش انداخته بشه که دنیای دیکتاتورها رو از نگاه آشپزهاشون ببینه! 
بنظرم خیلی فکر باحالیه هرچند چهارسال طول کشیده تا بتونه با چهارتا آشپز گفتگو کنه. "صدام"، "پُل پوت" دیکتاتور کامبوج و رهبر خِمرهای سرخ، "فیدل کاسترو"، "عیدی امین" دیکتاتور اوگاندا و "انور خوجه" دیکتاتور آلبانی.

فهرست بندی کتاب جالبه براساس وعده های غذایی روزانه هست که عکسشو گذاشتم (صبحانه ناهار عصرانه شام دسر) 
مقدمه (پیش غذا) و موخره (ادویه) جالبی داره و متن کتاب هم روان و جذابه. در قسمتهای میان وعده خاطرات پراکنده از آشپزها عنوان شده که طبق ترتیب کتاب نیست.

 من بعنوان یک ایرانی دهه شصتی بیشتر کنجکاو بودم قسمت صدام رو اول بخونم که خوشبختانه اولین نفر هم بود.  

داستان آشپز صدام جالبه، از اوایل جنگ ایران و عراق آشپز مخصوص شده بود. صدام آدم دمدمی مزاجی بوده وقتی از غذا خوشش میومده پاداش میداده و وقتی اخلاقش سگی بوده آشپز ها جریمه میشدن ولی در کل پاداش بیشتر از تنبیه بوده و غذاها هم همیشه مثل هم بودن. یک مزرعه داشتن که مواد غذایی اغلب از محصولات همونجا تهیه میشده. سمیرا زن دوم صدام که از خانواده ای فقیر بوده میونده آشپزخونه و میگفته غذاهای باقیمونده رو بفرستن برای والدینش با اینکه بعد از ازدواج دیگه مشکلی نداشتن ولی عادت از سرش نمیوفتاده و اینکارش صدام رو دیوانه میکرده. (سمیرا بدستور صدام از شوهرش با دو تا بچه بزرگ طلاق میگیره ولی صدام به بچه ها و شوهرش هم رسیدگی میکرده.) همه اطرافیان صدام تکریتی یعنی قوم و قبیله خودش بودن. آشپز ها همه مسیحی غیر از همین ابوعلی که مسلمون و غیر تکریتی بوده. زن اولش ساجده هم دختر داییش بوده ولی سمیرا نه فامیل نه تکریتی. بعد از جنگ کویت دیوانه تر میشه و برای اینکه نشدن بده تحریم ها بی اثر هستند شروع میکنه به کاخ ساختن اینور و اونور و ولخرجی! صدام و دو تا بچه اش قصی و عدی از ساجده خیلی وحشی بودن. عدی یبار میزنه دوست صمیمی صدام و رییس آشپزخونه و پیش مرگش رو با عصا میکشه و چندین ماه مغضوب باباش بوده. خودش هم که باباش معلوم نیست که بوده و یه ناپدری داشته که مجبورش میکرده دزدی کنه و در نهایت داییش بزرگش میکنه. بعدا هم در حزب بعث بخاطر بی رحمیش مسول شکنجه بوده تا بسرعت در سیستم رشد میکنه.

خاطرات کلا جالبن یک نکته مشترکشون خودخواهی ذاتی دیکتاتورهاست که همون کمونیست ها هم بیشتر از مردم به فکر خودشون بودن. مردم با سیاست های اینا از گرسنگی تلف میشدن تا آرمان های خیالی شاید به تحقق بپیونده و چقدر این داستان ها به گوشم آشناست انگار خاطرات مشترکند!

خیلی جاهای کتاب هست که دوست دارم دربارش بنویسم ولی حالش رو ندارم :)
اگر به کتابهای تاریخی علاقه مندین توصیه میکنم این کتاب رو بخونید.

۳۰۰ صفحه

#مصائب_آشپزی_برای_دیکتاتورها #ویتولد_شابوفسکی #کتاب_پارسه





        

17

          دیکتاتور یه چیزیه که شنیدیم و شنیدیم
ولی شنیدن کی بود مانند دیدن؟! اونم  از نزدیک ترین فاصله و از آشپزخانه و میز سرو غذا ... آشپزی کردن برای یک نفر برای تو و او نوعی وابستگی و شناخت مضاعف ایجاد می کند. شاید برای همین است که انسان ها ترجیح داده اند بعد از ازدواج برای هم‌آشپزی کنند! خانم ها غذا درست می کنند_ البته اینجا قرار نیست برای یک دیکتاتور آشپزی کنند_ ...

کتاب یه روایت تاریخی هست با یک‌زاویه نگاه جذاب، مصاحبه وار و بسیار داستانی از زندگی آشپزهای بزرگترین دیکتاتورهای قاتل دنیا! ... و صدام چقدر شخصیت فردی نفرت انگیزی داشت! درمورد تاریخ کشورهایی که انقلاب های کمونیستی داشتند در این حد چیزی نمی دونستم ، از خمرهای سرخ و کامبوج و ... واقعا هیچ‌چیز نشنیده بودم و این کتاب منبع داستان های متفاوتی بود. بعضی از قسمت ها واقعا یادآور می شد که ظلم چه سنت دیرینه ای هست در عالم! تا به حال با جنایت های کمونیسم با این صراحت و جزئیات مواجه نشده بودم ...چجوری تاریخ کشورها این ها رو تو دل خودش جا داده و باز هم سکوت و قورت دادن لقمه های غذا؟!...


        

9