بیگانه. آلبر کامو(۱۹۱۳- ۱۹۶۰) مترجم خشایار دیهیمی. چاپ شانزدهم. زمستان۱۳۹۶نشرماهی. مانده بود چرا باید این کتاب را بخوانم؟ مدتها روی میزم بود. چون گذشته را دوست دارم و احتمالا داستان به هفتاد سال قبل برمی‌گردد و در الجزیره است، خواندم. آقای مورسو این‌طور شروع می‌کند: امروز مامان مُرد. شاید هم دیروز... به همین راحتی قصه آغاز می‌شود. در خانه‌ی سالمندان در مارنگو هشتاد کیلومتری الجزیره مادرش می‌میرد. ظهر مرخصی دو روزه‌ای می‌گیرد و عصر در کنار جنازه مادرش هست و فردا خاکسپاری با مشایعت خودش و رییس خانه‌ی سالمندان و چهار نفر نعش‌کش. و تمام و برمی‌گردد به کار و زندگی روزمره. در واحد کوچکی اتراق می‌کند. بعد از کار اوقاتش به آشپزی مختصر برای خودش، هم اتاق شدن با مردان مجردی در ساختمانشان که تفکرشان ارتباط آزاد با زنان کم برخودار و علایق و برده‌کشی جنسی و روابط غیر معمول که البته در آن فرهنگ این روابط جا افتاده.... هر چند که این قصه در الجزیره اتفاق می‌افتد ولی هضم آن برایم بعنوان روند زندگی سنگین است. خط قرمزی روی زندگی و ارتباط و زناشویی واقعی و عشق و دلدادگی است. از زوایه‌ی دید خودم یعنی خانواده محوری. تجربه بمن می‌گوید هر جا هم در زندگی مشترک ادای غربی‌ها را درآورده‌ایم، یا خط لائیک‌هایشان را رفته‌ایم، فرو ریخته‌ایم.... کامو با دید فلسفی خودش زندگی مدرن آن سالها را موشکافی می‌کند. الجزایر مستعمره است و مردان فرانسوی ساکن در آن از زنان عرب الجزایری کام می‌گیرند و همین باعث جنایت می‌شود و مورسو عامل جنایت است.... این رمان کوتاه و خواندنی‌ست و جزء آثار برجسته کامو است. در تمام مدتی که داستان را می‌خواندم، آثار مخرب استعمار و نظرات جمیله بوپاشای الجزایری لذت خواندن این کتاب را برایم تلخ می‌کرد. استدل‌های کامو را در توجیه و کم اثر کردن جنایت قابل قبول نمی‌دانم. اصلا به کشتن یک فرد در جهت هوسبازی ورود نمی‌کند، طوری که مقتول فراموش شده و تو را همدرد قاتل می‌کند....
شنبه ۹ مهر ماه ۱۴۰۱
        

          قوانین نانوشته و تمکین آدمها در برابر این قوانین، زندگی اجتماعی را برای مردمان رنگارنگ ممکن ساخته. مردمانی که گاه ادعای آزادی می‌کنند و نمیخواهند یا نمی‌توانند غل و زنجیر این قوانین نانوشته را بر روحشان ببینند. چون این بی‌توجهی زندگی را برایشان ساده کرده است. بیگانه روایت آدمی است که به این قوانین تن نمی‌دهد و از این رو محکوم به نیستی می‌شود.
        

          داستان راجع به مردی است از همه چیز دیگران بیگانه است. از عادات و رسوم مردم، از نفرت و شادی آنان و آرزوها و دل افسردگی‌هاشان. و بالاخره مردی است که در برابر مرگ، چه مرگِ خود و چه مرگ دیگری، رفتاری غیر از رفتار آدم های معمولی دارد. در واقع شخصیت این رمان، مصداقی از شخصیت یک فرد اگزیستانسیالیست می‌باشد. طبق باور اگزیستانسیالیست‌ها  زندگی بی‌معناست مگر اینکه خود شخص به آن معنا دهد. این بدین معناست که ما خود را در زندگی می‌یابیم، آنگاه تصمیم می‌گیریم که به آن معنا یا ماهیت دهیم. 
 در آغاز، شخصیت اول داستان (مورسو) به جای تمرکز بر روی اتفاق مهمی که رخ داده است (مرگ مادر)، درباره این موضوع فکر می‌کند که او چه وقتی از دنیا رفت، امروز بود یا دیروز، چرا که در تلگرافی که به دستش رسیده تنها معلوم شده که مراسم تدفین فردا برگزار می‌شود. در همین ابتدای کار مورسو با چنین عدم ابراز احساساتی نشان می‌دهد که نسبت به زندگی کاملا بی‌تفاوت است. مرگِ مادر برای او اهمیتی ندارد، در اصل تنها مساله نگران‌کننده برای او این است که باید به مراسم تدفین برود.
مورسو گرچه درک می‌کند بیهوده زنده است ولی، در عین حال، به زیبایی‌های این جهان و به لذت‌هایی که نامنتظر در هر قدم سر راه آدمی است سخت دلبسته است و با همین‌هاست که سعی می‌کند خودش را گول بزند و کردار و رفتار خود را به وسیله‌ای و به دلیلی موجه جلوه دهد.
از عجیب بودن این شخصیت همین بس که یک عرب را به خاطر آفتاب می‌کشد و یا فردای مرگِ مادرش حمام دریایی می‌گیرد، رابطۀ نامشروع برقرار می‌کند و برای اینکه بخندد به تماشای یک فیلم خنده‌دار می‌رود! البته تلاش برای خندیدن می‌تواند نشانه‌ای از قوی‌بودن فرد را برساند. مورسو قوی است، در بسیاری از موقعیت‌ها با واقعیت بسیار خوب کنار آمده، چیزی که ما از آن حتی فرار هم می‌کنیم. این خصیصه در شبِ اعدام مورسو نیز هویداست. در آن شب درحالی‌که ادعا می‌کند شادمان است و باز هم شادمان خواهد ‌بود! آرزو می‌کند که عدۀ تماشاچی‌ها در اطراف چوبۀ دارش هرچه زیاد‌تر باشد تا او را به فریاد‌های خشم و غضب خود پیشواز کنند.
خصیصۀ مقابل قوی‌بودن او خصیصۀ بیشعوری است! در خیلی از دیالوگ‌ها و مونولوگ‌ها حرصِ مخاطب را در می‌آورد:
«شب، ماری به سراغم آمد و از من پرسید آیا حاضرم با او ازدواج کنم؟ جواب دادم برایم فرقی نمی‌کند و اگر او می‌خواهد ما می‌توانیم این کار را بکنیم. آن وقت خواست بداند که آیا دوستش دارم؟ همانطور که یکبار دیگر به او جواب داده بودم جوابش دادم که این حرف هیچ معنایی ندارد. ولی بی‌شک دوستش ندارم. وانگهی اوست که اين تقاضا را دارد و من فقط خوشحالم که می‌توانم بگويم بله، آنگاه او خاطرنشان ساخت که ازدواج امر مهمی است. جواب دادم: «نه» بعد می‌خواست بداند که آيا همين پيشنهاد را از طرف زن ديگری، که به همين طرز به او دلبسته بودم، می‌پذيرفتم؟ گفتم: «طبيعی است».  بعد از يک لحظه سکوتِ ديگر، زير لب زمزمه می‌کرد که من عجيب هستم. و بی‌شک به همين دليل است که مرا دوست دارد. ولی شايد به همين دليل روزی از من متنفر بشود»
ماریو بارگاس یوسا، درباره شخصیت مورسو می‌نویسد:
«از هولناک‌ترین جنبه‌های شخصیتِ او بی‌اعتنابودن به دیگران است. مفاهیم و آرمان‌ها و مسائل خطیری چون عشق، مذهب، عدالت، مرگ و آزادی هیچ تاثیری بر او ندارد. همچنان که از مصائب دیگران غباری بر خاطرش نمی‌نشیند. عجیب این‌که مورسو اگرچه ضداجتماعی است، طاغی نیست چراکه از مفهوم ناسازگاری چیزی نمی‌داند. آنچه می‌کند بسته به اصل یا اعتقادی نیست که در نهایت او را به انکار نظم موجود بکشاند. او همین است که هست.»
پوچ گرایی به طرز عیانی در مورسو خود نمایی میکند.
        

          اگه کسی با شخصیت اصلی این رمان همذات پنداری می‌کنه، حتما در اسرع وقت یه سر به روان‌شناس بزنه.
        

          بیگانه در آغاز، به نقل از سارتر، ترجمان سکوت است. مورسو، شخصیتی که داستان را روایت می‌کند، در سکوت با جهانی که تبدیل به شیء شده، مواجه می‌شود و آن را نظاره ‌می‌کند و همین ناظر بودن جرم اوست. او به بازی جامعه تن نمی‌دهد و از این جهت با آن بیگانه است. 
بیگانه کتابی است که خواننده را به درون شخصیت‌ها فرو می‌برد بی‌آنكه هيچ تصويری از كيفيات ذهنی آن‌ها ارائه كند. تصور ذهنی رنگ می‌بازد و تمام آنچه مطرح می‌شود در محوریت فرم عینی است. خواننده همچو یک تماشاگر، ناظر حوادثی است که مورسو روایت می‌کند و هیچ راه شناختی جز این شناخت بیگانه وجود ندارد. مورسو را تنها از طریق اعمالش می‌توان بازشناخت. 
در این نوع از روایت‌های اول شخص، که اغلب مختص اعترافات یا مونولوگ‌های درونی است، تمام تحلیل‌های وضعیت درونی و امکانات تخیل پس زده می‌شود تا توسط مخاطب دوباره به کار گرفته شده و فرد خود فاصله‌ی میان حقیقت انسان و فرم‌هایی که اعمال و حوادث را آشکار می‌کند، از میان بردارد و شناخت در خود صورت بگیرد.
سوژه‌ی واقعی در بیگانه، وجود است. وجودی که پوچ است و معنایی ندارد.
[با الهام از نقد بلانشو و بارت]
بخشی از کتاب:[ امروز مادرم مرد. شاید هم دیروز. نمی‌دانم. از آسایشگاه یک تلگراف دریافت کردم:« مادر فوت شد. خاکسپاری فردا. احترام فائقه.» این معنایی ندارد. شاید دیروز بود.]
        

          [خطر لو رفتن بخشی از داستان]
بیگانه رمانی است باید درباره‌اش دقیق بود، باید کمی هم مولف و مرام‌اش را شناخت. بیگانه می‌تواند برای بعضی‌ها مسخره، روی اعصاب و پوچ باشد، در حالی که برای بعضی دیگر عمیق، وحشتناک و پوچ باشد. البته این پوچ با پوچِ قبلی متفاوت است. مقصود کامو از نوشتنِ بیگانه همین پوچیِ اخیر است. اگر دقیق شوید و از زاویه‌ای نزدیک بنگرید بیگانه رمانی بسیار موفق است، چرا موفق؟ چون توانسته است حالتی مرموز را به تصویر بکشید، حالتی که در سایه و چراغ خاموش در جای جای زندگی ممکن است سراغتان بیاید، حالتی که به‌ش فکر هم نمی‌کنید.
بیگانه برش‌هایی از زندگی فردی الجزایری به نام «مرسو» در دو بخش است. بخشِ اول با فوت مادرش در خانۀ سالمندان آغاز می‌شود و بسیار سریع (از حیث اُنتولوژیک) به جایی می‌رسد که ماری با مرسو در سودای زندگی مشترک است. بخش دوم درگیر شدنِ مرسو با واقعه‌ای بی‌ربط است که نه فقط ما بلکه او خودش را هم با آن می‌شناسد. شیوۀ روایت اول شخص است و کامو سعی می‌کند از زبان راوی هم اتفاقات را روایت کند و هم از زاویۀ دیدِ او شروع می‌کند به توصیفِ شخصیت‌ها، اشیاء، و مواردی که از قابِ عینکِ مرسو می‌گذرد. اما بیگانه کجاست؟ و چرا بیگانه؟
چرا بیگانه؟
از همان صفحاتِ آغازینِ کتاب با شخصیتی روبروییم که اگر سرسری بنگریم گویی اختلالی روانی دارد؛ مرسو کسی است که روزِ بعد از فوت مادرش به محل زندگی‌اش باز می‌‎گردد و با زنی که علاقه‌مندش است همبستر می‌شود [نترسید، این را همان صفحات اول کتاب می‌خوانید] به مرور که می‌گذرد و رفتار و اندیشه‌اش بیشتر عیان می‌شود عجیب‌بودن و حرص‌آوری‌اش هم بیشتر می‌شود. این وسط ما می‌مانیم و یک پرسش بزرگ: چرا چنین می‌کند؟ آرام آرام می‌بینیم شخصیتِ اول داستان از حس‌هایش و حتی از هویت‌اش، از خودش هم بیگانه است. این را در توصیفات و نوع وصف‌کردنش هم می‌بینیم، عمدتاً از وضعِ ظاهر می‌گوید، مطلقاً درون‌یابی نمی‌کند، و به پیشینه هم توجهی نمی‌کند. انگار «ما»ی مخاطب با حالتی متضاد روبروییم: حالتی که شخصیتِ داستان خودش می‌خواهد، اما خودش نمی‌گذارد، انگار شخص با خودی «بیگانه» روبرو شده است، مواجهه‌ای که کشمکشی ندارد.
خوبی‌های بیگانه، هوشمندیِ کامو
کامو با هوشمندیِ تمام بیگانه را روایت می‌کند. اولین هوشمندی‌اش انتخاب زاویۀ روایتِ داستان است. تمام داستان را مرسو روایت می‌کند، انگار کامو می‌خواهد نشان دهد بیگانگی در ساختارِ داستان جای گرفته است. بیگانه با همه کس و همه چیز بیگانه است، با مادر، همسایه، دوست، همکار، و حتی فضا و زمان. مثلاً جایی است که به‌طور غیر معمول کامو در چند صفحه از شام خوردنِ مرسو با همسایه‌اش می‌نویسد. بیگانگیِ او با فضا و زمان را ببینید: «در را بستم و یک لحظه در تاریکیِ راهرو ایستادم. خانه آرام بود و از اعماق دخمۀ پلکان نسیم مرطوبی می‌وزید. من جز ضربانِ خونم را که در گوشم زمزمه می‌کرد، نمی‌شنیدم و بی‌حرکت مانده بودم.» (ص 46)
بیگانه منقطع است از گذشته و آینده‌اش، رفته رفته این را می‌فهمیم، انگار زندگی‌اش محصور است در یک شبانه‌روزهای پر در پی. ایده‌ها و جملاتی گه‌گاه بیرون می‌آید که نشان از بیگانگیِ نظام‌مند و فلسفه‌بافی‌هایش دارد، مانند اینکه شما را از آزادی محروم می‌کنند تا قدر آزادی را بدانید، یا آدم‌ها وقتی محدودیت‌ها را تجربه می‌کنند دچار خفقان می‌شوند، اما به آن عادت می‌کنند.
البته بیگانگی را خودش در نیمۀ دوم کتاب می‌فهمد، وقتی مورد قضاوت تعداد زیادی قرار می‌گیرد. انگار که بیگانگی خاموش می‌آید. بیگانه قطعیتی خودساخته دارد، این قطعیت البته فرو می‌ریزد، جایی که کشیش جمله‌ای ناب می‌گوید: «مردم گاهی گمان می‌کنند که مطمئن هستند، ولی این اطمینان در آن‌ها وجود ندارد». کشیش چاره‌ای ندارد، اما مرسوِ بیگانه کاملاً می‌فهمد و می‌پذیرد که بیگانه است.
        

          هوا گرم بود، کلافه بودم، کشتمش!
تمام!
        

          همانطوری که اسم کتاب اینو میگه، کتاب درباره آدمیه که حس بی ربطی میکنه به جامعه پیرامونش. این کتاب رو میشه خیلی فرویدی نقد کرد، ولی نگاه متفاوت به کتاب شخصیتی رو نشون میده که عرف داره بهش تحمیل میشه ولی در صداقت خودش میبینه حس هایی که عرف میگه باید داشته باشه رو نداره.
قضاوت کردن یا درک کردن شخصیت اصلی در معنای کتاب تأثیر زیادی داره. 
        

          کامو تو صفحات انتهایی انگار عجله داشته. جمله اول کتاب به شدت عجیبه و همون باعث میشه بشینی پای حرفش ولی فصل آخر و مخصوصا شش هفت صفحه حرفهایی که مقصودش از نوشتن این کتاب بوده رو خیلی گل‌درشت و زمخت عرضه می‌کنه.
        

          اولش خیلی برام گنگ بود که یه نفر چطور می‌تونه انقدر خاکستری باشه ولی وقتی به نقطه عطف داستان رسیدم تازه فهمیدم چه مقدمه چینی کرده نویسنده.
خیلی خوب بود، خیلی خوشم اومد
        

          تقدم وجود بر ماهیت سرلوجه‌ی فلسفه‎‌ی اگزیستانسیالیسم است. فلسفه‌ای که درخت اندیشه‌ی کامو در آن ریشه داشت. درختی که بیگانه، شاخه‌های رشدیافته و پربارش هستند.
کامو عمیقاً باور داشت که در صحنه‌ی هستی، آنچه مهم است و باید به آن پرداخت، این است که وجود خود را دریابیم، مهم نیست از کجا و به دست چه کسی و چرا به اینجا آمده‌ایم، مهم این است که کجا می‌رویم و با وجود خویشتن چه می‌کنیم. یگانه موضوع اساسی فلسفه از نگاه او، خودکشی است، اینکه آیا این زندگی ارزش زیستن دارد و یا خیر. 
کامو در زمانه‌ی پس از انقلاب لیبرالیسم می‌زیست. قرن 19 زمانه‌ی معطوف شدن اندیشه‌ها به موضوع مهم آزادی بود. با وجود تمام تغییرات وکم‌رنگ کردم سایه‌ی بورژوازی، بشر در عمق وجود خود آزادی را نیافت و طعم سعادت را نچشید. از این زمان، فلاسفه موضوع خود را به آزادی‌ای معطوف کردند که درون آدمی رخ می‌دهد و برایش احساس خوشبختی را به ارمغان می‌آورد. کامو در این زمان پیام‌آور آزادی انسانِ در بند جبرِ زندگی پوچَش بود.
او پوچی زندگی را پس نزد، بلکه این هیولای تیره‌ی بدهیبت را با آغوش باز پذیرفت و آن را در جهت آزادی به کار گرفت. او سیزیف را آزاد و رها دید و جملگی بنی‌آدم را به مثابه سیزیف‌هایی دید که محکوم به بالا بردن روزمره‌ی سنگی به بالای کوه شده‌اند و در انتهای روز، درست پیش از درک رضایت، تلاش‌هایشان را بی‌ثمر می‌بینند. با این حال، او از دل این سرنوشت رقت‌بار، آزادی بیرون کشید، و خود نیز در همین آزادی، شادمانه زیست.
مورسوی کامو به راستی نماد اگزیستانسیالیسم است. موجودی خیالی که تمام ماهیت‌ها برایش ارزشی ندارند. نه ادراکی از عواطف دارد و نه زیر بار قوانین می‌رود. از هر قید و بندی آزاد است و بدون آنکه بداند به کجا، فقط می‌رود. اما آیا اگزیستانسیالیسم می‌تواند به چنین آرمان دور از ذهنی، یعنی تربیت نسلی از انسان‌های این چنینی دست پیدا کند؟ آیا بشر روزگاری زیر بار چنین نگاهی به جهان می‌رود؟ آیا این نگاه آزادی را به ارمغان می‌آورد؟ 
" یکدفعه چراغ‌های خیابان روشن شدند و ستاره‌های اول شب را کم‌رنگ کردند. حس کردم چشم‌هایم از انبوه آدم‌ها و نور پیاده‌روها خسته شده. چراغ‌ها سنگفرشی خیس را براق کرده بود و ترامواها با فاصله‌ای منظم نورشان را روی موهای براق، یک لبخند یا النگویی نقره می‌انداختند. کمی بعد، با تک و توک تراموا و شبی که بالای سر درخت‌ها و چراغ‌ها، سیاه شده بود، محله بفهمی نفهمی خالی شد، تا جایی که اولین گربه از کوچه‌ای که تازه خلوت شده بود، آرام گذشت. فکر کردم حالا دیگر باید شام بخورم. از بس به صندلی تکیه داده بودم، گردنم درد گرفته بود. رفتم پایین تا نان و ماکارونی بخرم. آشپزی‌ام را کردم و ایستاده خوردم. خواستم کنار پنجره سیگاری بگیرانم، اما هوا خنک شده بود و کمی سردم شد. پنجره‌هایم را بستم و موقع برگشتن توی آینه قسمتی از میز را دیدم که چراغ الکلی‌ام در کنار مقداری نان روی آن بود. هنوز فکر می‌کردم که این یکشنبه هم گذشت. حالا مامان توی خاک بود و باید کارم را از سر می‌گرفتم. خلاصه چیزی تغییر نکرده بود."
کامو این طور فکر نمی‌کند. و این نگاه خود را در بخش دوم بیگانه به وضوح بیان می‌دارد. جایی که عواطف سرکوب‌شده سرانجام راهی برای ظهور پیدا می‌کنند. بالآخره این ذات زندگی‌دوست آدمی است که پرده‌ها را می‌درد، با پوچی زندگی تلاقی می‌کند و زیستن را دردناک می‌سازد. رسالت کامو در این میان، برقراری صلح و آشتی میان این دو نیروی متخاصم است. هدف او گشودن گره این تناقض، در سایه‌ی فلسفه‌ی خویشتن است. او این تناقض را به بهترین شکل ممکن به ما نشان می‌دهد: 
"نفهمیده بودم که روزها تا کجا می‌توانند هم بلند باشند هم کوتاه. حتماً برای زندگی کردن بلند بودند. اما آن‌چنان کشدار بودند که سرآخر روی هم سرریز می‌شدند. آنجا دیگر اسم‌شان را از دست می‌دادند. کلمات دیروز و فردا تنها کلماتی بودند که هنوز برایم معنا داشتند. تا اینکه یک روز نگهبان به من گفت پنج ماه است که اینجا هستم. باور کردم، اما درکش نکردم. از نظر من یک روز بود که مدام در سلولم گسترده می‌شد و یک کار بود که دنبال می‌کردم."
در اینجا کامو ذات متناقض زندگی را نشان می‌دهد. مورسوی او چشم ‌در چشم پوچی این زندگانی می‌دوزد، با این حال شوق به زیستن او را کلافه می‌کند. در این میان هیچ چیز به او آرامش نمی‌دهد. مورسو هیچ چیز به جز خودش را ندارد، و آزادی او هم درون اوست. او در سلول خود می‌نشیند و آزادی خود را پیدا می‌کند. آزادی او، اختیاری است که بر احساس خویشتن دارد. آزادی او، سرنوشتی است که باید آن را زندگی کند، سنگی است که باید به بالای کوه برد، تیغ گیوتینی است که سر از تنش جدا می‌کند. 
کامو این چنین زیبا، سخن فروید را تکرار می‌کند که: زندگی هر لحظه، از دل نبردی با مرگ برمی‌آید و تداوم پیدا می‌کند. اما او برداشت متفاوتی از این مفهوم دارد و این پند خویش را در واپسین صفحات کتاب به ما می‌دهد. زندگی را مسیری می‌داند که هدف مشخصی ندارد اما ما مجبور و محکوم به پیمودن آن هستیم، و همین که هدف مشخصی ندارد، ما را مختار و آزاد می‌کند، که هر مسیری که می‌پسندیم برویم و سنگ خود را هر طور که دوست داریم به بالای کوه بغلتانیم. او این آزادی را سعادت انسان می‌داند و بیان می‌دارد: تلاش برای رسیدن به بالای کوه برای دلخوشی انسان کافی ا‌ست، ما باید سیزیف را خوشحال بدانیم.  
و این چنین، مورسوی کامو رمز خوشحالی را به ما می‌آموزد. زندگی از عواطف و احساسات خالی نیست. همین عواطف و احساسات البته آن را سخت می‌کنند، اما تلاش برای فرار از آن‌ها، تنها زندگی را سخت‌تر می‌کند. پس می‌بایست آن‌ها را پذیرفت و معنای زندگی خویش را در سایه‌ی آن‌ها تدوین نمود. و در همین حال می‌باید واقف بود که آزادی، تنها و تنها در درون ما یافت می‌شود، خواه در رفیع‌ترین قله‌ی آزادترین نظام بشری نفس بکشیم یا در پست‌ترین سیاه‌چال انسانی زندانی باشیم. و این آزادی، همان رمز احساس سعادت و خوشبختی است. 

        

          به نظر مورسو خیلی هم بیگانه نیست. خیلی شبیه هست به خیلی از ما.همون طور که خودش بارها می گه مثل همه ی مردم. به لطف باشگاه کتابخونی دولینگو کتاب رو به زبان اصلی خوندم و راستش دیگه کتاب ترجمه نمی خونم :) توقع رفته بالا. کتاب خیلی خوبی بود
        

          چقدر راحت  و سطحی و رک داستان رو نوشته شده بود.
اروم و ملایم بود و قطعا با یکبار خوندن تو دل ادم جا نمیگیره
        

          از آن دست کتاب‌هایی که حرفش را کاملا لمس کردم.
علاقه‌مندان به نهیلیسم و فلسفه اگزیستانسیالیسم بخوانند...
        

          جهان‌بینی ارائه شده در این کتاب انسان را به فکر فرو می‌برد، و مشتاق می‌شود تا بیشتر مطالعه کند و خودش را بسنجد.
        

          اونقدری که ازش تعریف میکردن نبود
        

          اولین کتابی که از آقای  آلبرکامو خوندم طاعون بود دومین کتاب نمایشنامه ی سوءتفاهم و سومین هم  بیگانه. تا اینجا بیگانه رو بیشتر دوست داشتم  .صفحه ۸۵  برام جالب بود که کامو گریزی زده بود به نمایشنامه ی سوءتفاهم که قبلتر خونده بودمش واز این بابت از خودم راضیم که بعدا رفتم سراغ بیگانه 😊 کاملا اتفاقی!
تیکه هایی از  کتابهایی که میخونم رو حتما یادداشت میکنم و نگه میدارم.
بیگانه جملات زیبایی داشت :
هیچ گاه  دلم نمیخواست غافلگیرم کنند . زمانی که باید حادثه ای برایم رخ بدهد بهتر میبینم که آماده باشم و همین باعث شده بود که دیگر خواب را فراموش کنم...
        

          مثل آثار دیگر کامو که همشون ارزش خونده شدن رو دارن
        

          آلبر کامو انگار با پوچی زاده شده!
«بیگانه» فقط یه رمان نیست، یه سیلی محکم تو صورت زندگیه! کامو توی این کتاب، یه شخصیت درست کرده که انگار هیچ حسی نداره، نه خوشحاله، نه ناراحت، نه عصبانی. مورسو، قهرمان داستان، با یه بی‌تفاوتی عجیب زندگی می‌کنه، حتی وقتی مادرش می‌میره، یا وقتی خودش محکوم به مرگ می‌شه. انگار دنیا براش هیچ مفهومی نداره، انگار آدم‌ها فقط دارن نقش بازی می‌کنن و اونم حوصله‌ی این نمایش مسخره رو نداره.
تو طول داستان، آدم حس می‌کنه که جامعه، بیشتر از خود جرم، از بی‌احساسی مورسو ناراحته. دادگاه بهش گیر می‌ده که چرا سر خاک مامانت گریه نکردی؟ چرا وقتیمرتکب اون جرم شذی، خونسرد بودی؟ انگار مردم بیشتر از آدم‌هایی که کار بدی می‌کنن، از آدم‌هایی که شبیه بقیه نیستن می‌ترسن! و اینجاست که کامو یه سوال بزرگ می‌پرسه: اصلاً چرا باید زندگی معنا داشته باشه؟ چرا ما باید طبق قوانین نانوشته‌ی جامعه زندگی کنیم؟:) 
بیگانه یه کتاب ساده و کوتاهه، ولی وقتی تمومش می‌کنی، توی ذهنت یه عالمه سوال به وجود میاد. اگه زندگی همینیه که هست، بدون هیچ معنی خاصی، پس چرا انقدر براش تقلا می‌کنیم؟ کامو نمی‌گه پوچی چیز خوبیه، ولی می‌گه که باید بپذیریمش، باید یاد بگیریم باهاش کنار بیایم، درست مثل لحظه‌های آخر کتاب. 

این کتاب یه تلنگره، یه دعوت به فکر کردن! اگه دنبال یه داستان کلیشه‌ای با قهرمان‌های احساسی و پایان خوش می‌گردی، «بیگانه» تو رو ناامید می‌کنه. ولی اگه دنبال یه کتابی هستی که ذهنتو درگیر کنه و شاید یه کم نگاهت به زندگی رو تغییر بده، این کتاب برای توئه.

        

          بیگانه
نوشته آلبر کامو
ترجمه امیرجلال الدین اعلم
خشیار دیهیمی


اضطراب و التهاب جاری در رمان بیگانه کامو از چیست؟
بنابر تحقیقات صورت گرفته، امروز در قرن بیست و یکم، آمار مخاطبین آثار کامو بیش از پیش در حال افزایش است.
یکی از مطرح ترین رمان‌های او (که برای فهم مکاتب فکری در بحث انسان‌شناسی‌ و تاریخ تحولات آن حائز اهمیت است.) همین رمان بیگانه است.
در کنار نوشته‌های فلسفی و مقالات و رساله‌های سیاسی و اجتماعی او، بیگانه را می‌توان توصیفی از دنیایی پر اضطراب اما سرد و بی‌ احساس در نظر گرفت.
این بار، برای دفعه سوم، هنگام مطالعه با این پرسش کلنجار می‌رفتم: این اضطراب که تنها در سلول انفرادی دست از سر راوی و کرکتر و مخاطب برمیدارد، از کجا بر این فضای داستانی منتشر می‌شود؟
راوی در کنار مخاطب( خواننده) به وصف فراز و نشیب‌های ماجرای زندگی معمول کرکتر، همراه با تلخی و گاه شیرین رخدادها قدم زده و ماجرایی را همچو یک گزارش روایت می‌کند.
پس چه چیز این فضا را، در بخش اول و تا قبل از آن واقعه، از ماهیتی غریب و ناآشنا از راوی به پیش چشم مخاطب می‌کشاند و اضطراب را تا آن حادثه بر فرم داستان، به گونه ای سیال، حفظ میکند؟

آیا بی‌تفاوتی عمیق راوی و نداشتن درک درستی از احساسات اوست که خواننده را سردرگم در این میانه نگاه می‌دارد؟
در اموری که روایت ساده و بی آلایشی از کنش‌ها و واکنش‌هایی در گذشته مورسو است؟
شاید در این نهفته است که خواننده همراه با روایتگر ماجرا گام برمیدارد، اما نه با احساسی از صمیمیت و یا شناخت تدریجی، بلکه در رابطه ای یکسویه: ارتباطی که خواننده را همیشه در فاصله از کرکتر نگه می‌دارد.
در این فاصله، خواننده بدون حسی از لمس پذیری و یا نزدیکی با روایتگر، شاهد ماجرایی در گذشته است اما اجازه حضور در احساسات عمیق او و هیجاناتش از طرف راوی داده نشده است.
این ارتباط شکلی از ارتباط است اما به رابطه شباهتی ناکامل دارد. مخاطب از رویدادها شگفت زده می‌شود، اما از درک هیجانات کرکتر عاجز و سردرگم می‌ماند. و یا حتی رابطه ای که راوی و مخاطب را در رفت و آمدی دائم نسبت به شناخت از یکدیگر و واقعیت امور و احساسات جاری حفظ می‌کند، اما با مسائلی که در داستان رخ میدهد، این ارتباط با ساختاری شکننده تر به مسیر خود ادامه می‌دهد.
ارتباطی که در هر صورت، مخاطب در پس پنجره‌ای شیشه ای و دوجداره، ناتوان از شنیدن صدای احساسات و یا عواطف طرف دیگر این منظره داستانی، تنها روند حکایت را شاهد است.
اگر چنین بنگریم، بیگانه، حتی به مخاطب نیز اجازه حضور در درونیات و مرزهای وجودی‌اش را نمی‌دهد. اد


حال اوست که بیگانه شده یا خود تصمیم به این مرز بندی به دور خود گرفته و خود را بیشتر و بیشتر در فاصله ای از اطراف نگه داشته است؟ 
بیگانه‌ای که حتی از درک احساسات خود ناتوان شده، اما با این حال همچنان بر این امر که درک نشود پافشاری می‌کند. او حتی به مخاطب یادداشت خاطرات خود اجازه درک کامل درونیاتش را نمیدهد.
تنها در انفرادی می‌توان قسمتی از تجلیات زیبایی شناسانه جهان او را شاهد بود. اما تنها همان زمان مخاطب حق دیدن بخش حتی کوچکی از جهان درونی و شخصی او را دارد.
همین ارتباط شکل نگرفته میان آدم‌ها و شخصیت‌ها این بیگانگی را به نمایش کشیده‌ است؛ بیگانگی که مورسو خواننده را در این فضا، مبهوت و سرگردان منظره های پر از سکوت و کلافگی، به دور از احساس داشتن نزدیکی به خود، با فاصله ای به تماشا خوانده است.

پی نوشت: کامو در قرن بیستم، در میانه دو جنگ جهانی، پس از جنبش‌های نهیلیسم و انقلابی و پس از پوچی و ناامیدی، و در دوره اگزیستانسیالیسم روسی و فرانسه، می‌زیست. او هم مغاک بشر را نگریسته بود و هم کوچکترین روزنه‌های نوری که تاریخ بشر را ادامه داده‌اند. 

در پناه خرد.
تیر ماه ۱۴۰۰