عاشورا را از اینور شنیدیم، از آن‌ور هم شنید و حالا: از زبان کسی که خارج از گود است. از این باب برای من خیلی جذابیت داشت که ببینم بقیه ماجرا را چطور دیده‌اند.
بعد از خواندن کتاب در این فکر افتادم که از این واقعه، به اندازه تک تک افرادی که زیست می‌کرده تند آن زمان در آنجا حکایت و ماجرا است. نه تنها در آن زمان بلکه تا زمان های بعد و حتی از قبل، نه تنها در آن مکان و بلکه در جای جای زمین و این خیلی جالب است.
کتاب حجم کمی دارد، خط داستانی خیلی آن.چنان خاص نیست( چون در اصل نامه ای بوده است که دو سری ترجمه شده! ) و چون متنش روان است پیشنهاد می‌شود بخوانیدش، به مسائل جالبی بر خواهید خورد.
          

            کتاب ترجمه ای ست از نامه ی مفصل  خدمتکار جالوت ، نماینده ی قیصر روم در شام ، خطاب به مقام بالاتری از روم . این نامه به صورت کتابی خطی در یه عتیقه فروشی در حلب توسط نویسنده ای سوری پیدا و از لاتین به عربی ترجمه میشود . علت نگاشتن این نامه ی بلند بالا ناپدید شدن جناب جالوت بعد از واقعه ی عاشورا در قصر یزید ست ، نگارنده به توصیف شرایط شام در زمان قیام حسینی و بعد از آن می پردازد و اتفاقاتی که در حین انتقال اسرا و سرهای مقدس شهیدان به دمشق می افتد را روایت میکند ،  به نظرم در این باره کتابهای بهتری میشود خواند . چرا که نگارنده وقایع را بسیار مختصر بیان میکند و  هدف اصلی او اثبات بی گناهی اربابش ویافتن سرنخی از اوست، در واقع نگارنده از دور دستی بر آتش دارد.  البته که قطعا ارزش یکبار مطالعه کردن را دارد و در زمان کوتاهی ، حداکثر دو ساعت قابل مطالعه است.
          

            اولین اثری بود که از مجید قیصری خواندم. مرا مشتاق کرد تا آثار دیگر او را تهیه و مطالعه کنم.
شماس به معنی خادم کلیسا است؛ یک درجه پایین تر از کشیش.
کتاب روایتی است از ماجرای کربلا و حضور اسرای اهل بیت در شام؛ اما از دریچه ای متفاوت.
کتاب نسبتا خوش خوانی است و می توان طی چند ساعت محدود همه کتاب را مطالعه کرد؛ هرچند در ابتدای کتاب پاره ای مطالب زیاد تکرار شده است.
روایت کتاب به کتاب «وزیر اعظم» کاترین هرماری وی اِی شبیه بود، هرچند جذابیت وزیر اعظم بیشتر بود.

          

            شنیدن داستان هایی که بارها شنیده ایم از زاویه ای نو همیشه برایم جذاب بوده. شماس شامی کتابی ست که از زاویه ای جدید از امام شهیدمان حسین بن علی روایت کرده. 
شماس شامی راهبی مسیحی ست که معجزه ی امام حسین از لابه لای صفحات کتاب او را هم مجذوب می کند. 
مطالعه ی این کتاب زیبا را پیشنهاد می کنم.
          

            شماس شامی
اجازه میخواهم غیر احساسی و ادبی سخن بگویم. همه ما تراژدی کربلا را از منبر سخنران های مذهبی شنیده ایم و یا فیلم روز واقعه و سریال مختارنامه را دیده ایم. برخی از ما هم احتمالا مقاتل و داستان های روز عاشورا را خوانده ایم. گمان می کنم در بیشتر آنها همسفر کاروان حسین بن علی علیه السلام شده ایم و با چشم دل از مکه به دشت نینوا رفته ایم. در کوفه با ماجرای مسلم غریبی را تجربه کردیم و با بازگشت حر بن یزید به سپاه اندک امام امیدوار شدیم و در نهایت با کامل شدن محاصره در شب دهم گوشه ای از چادرهای برافراشته را انتخاب می کنیم و حیران و ناامید با خود مرور می کنیم چه شد که این اتفاق افتاد؟ آیا حسین علیه السلام راه دیگری نداشت؟ 

شاید هم عده ای غرق در صفای باطن و صورت های نورانی جوانان و برنادلانی شوند که شب را به شوخی کردن و روحیه دادن به خود و خانواده امام می گذرانند. عده ای نیز در گوشه و کنار امشب را به تأسی از امام با خدای خود خلوت کرده اند و احتمالا تمام زندگی خود تا آن لحظه را مرور می کنند. 

شماس شامی اما نه با کوفه کار دارد و نه کربلا! سراغ جایی رفته که منشا تمام این اتفاقات بوده و در یک بی خبری و جو سنگین تبلیغاتی چند ده ساله، مشغول آذین بستن شهر برای ورود اسرا است. در یک کلام طرح نویسنده به دلم نشست. بلاخره هنر می خواهد داستان را از جایی شروع کنی که کمتر به آن پرداخته شده و شاید چون در تمام روضه ها و گریزها سریع به سراغ گودال رفته ایم و ستاندن اشک چشمی از مخاطب و طهارت باطنی دل او، خیلی برای گذشتگان ما مهم نبوده تا از شام بنویسند و یا مکتوبات بجامانده از روحیه و تفکر آن مردمان را مورد سنجش قرار دهند. تا آنچه بنده به عنوان یک مخاطب عام خوانده ام صرفا به بی خبری و جهل شامیان استناد کرده اند و پروپاگاندای سنگین معاویه علیه علی علیه السلام و فرزندان او. در مابقی موارد هم داستان کربلا نتیجه ترس، ضعف و دنیاطلبی علویان و اهل کوفه و سابقه داران علوی دانسته شده که البته من در مقام رد این مساله نیستم و صرفا قصد دارم سهم هر جریان را در این فاجعه که ابعاد غیر دینی آن هم پر رنگ است-یک مقاله می طلبد این بخش- مشخص کنم. 

شاید در نظر برخی این مساله تنوع طلبی و یا موضوعی فرعی جلوه کند اما برای فهم داستان کربلا یک بخش شناخت شام و شامی است و هیچ کسی نمی تواند با این مهم مخالفت کند. افزون بر این حواسمان هست که تکرار دلاوری ها و بیان آداب و سجایای اخلاقی سپاه امام ملال آور نیست و زنده نگه داشتن تمام خوبی هایی است که شرافت و کرامت ما انسان ها بدان وابسته است.

در شماس شامی ما تقریبا کمتر تماس مستقیمی با خاندان پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم داریم و اتفاقا همین حرکت نویسنده به موازات جریان اسرا و داستان کربلا و نزدیک شدن گاه به گاه راوی به آنها ریتم جذابی به داستان داده است که از نظر من نقطه قوت این اثر به شمار می رود. همانطور که آقای آبنوس نیز زبان راوی و داستان را متوسط دانسته بودند من نیز آنرا در برخی موارد پاشنه آشیل متن می دانم که پابه پای روایت جلو نمی آید و گاهی لنگ می زند. نقطه ضعف دیگر کتاب تفریط در پرداختن به وقایع مرتبط با داستان کربلا است. چند صفحه پایانی تقریبا به طور کامل به داستان شماس و گمشده اش اختصاص می یابد و ادامه دادن کتاب برای مخاطبی که انگیزه دینی نیز از خواندن آن دارد را دشوار می کند.

پ: شماس شامی شما را تشنه تر می کند و این برای من ویژگی جذابی است.
سیدعلی مرعشی 
محرم ١۴٠٠شمسی
          

            رمان قشنگی بود که از حاشیه با وقایع عاشورا همراه شده بود و از دید دیگری همه چیز رو روایت می کرد که شاید بهش فکر نکرده باشیم.
شخصیت پردازی ها هم به دلم نشست
یک بار خوندنش خالی از فایده نیست :-)
https://taaghche.com/book/13482
          

            محشر بود
توش غرق شدم
شدیدا احساس نزدیکی کردم
انگار تو اون دپران زندگی میکردم
واقعا عشق امام حسین علیه اسلام رو دوباره تو قلبم شعله ور کرد
          

            یه روضه داستانی از زاویه‌ای جدید.
همین 
توضیح بیشتر داستانش رو لو میده ... 

فقط به شخصه یه سری ابهامات درباره بعضی استنادات تاریخیش داشتم. 

خوندنش رو به هر بزرگواری که دلش آماده باشه توصیه می‌کنم. فصل‌های آخرش روضه است. توصیه می‌کنم با حال مناسب مطالعه بفرمایید.
التماس دعا
یا جبل الصبر یا زینب (علیها سلام الله) 
          

            [به نام خدا]
مجید قیصری در "شماس شامی" چندخط نقل تاریخی را به یک رمان عاشوراییِ نیمه معمایی تبدیل می‌کند. 

در شهر شام و در سال‌های آغازین خلافت یزید، خادمی مسیحی (شماس) به دنبال سرنوشت سرور مفقود خود با کنسول روم در شام نامه‌نگاری می‌کند. از همان ابتدا متوجه می‌شويم دولت روم ارباب او را خیانت‌کار و همدست با شورشیان می‌داند، بنابراین برای یافتنش تلاشی نمی‌کند.
خادم در این سلسله نامه‌ها وقایع پیش و پس از گم‌شدن اربابش را گزارش می‌کند. هدف او، اثبات بی‌گناهی سرورش است اما در واقع اثبات این مسئله متوقف بر اثبات گناهکار بودنِ خلیفه جوان و بی‌گناهی شورشیان است. در خلال نامه‌های شماس به سفیر روم، حقایقی درباره شورشیان و خلیفه مشخص می‌شود:
نه این کاروان شورشی و از دین خارج اند و نه خلیفه جوان لایق صفت امیرالمؤمنین است. 

برخلاف اغلب رمان های مذهبی، نویسنده این گزاره را به صراحت بیان نمی کند بلکه در طول داستان به مخاطب نشان می دهد. به نحوی که اگر مخاطب توجه هم نکند، ناخودآگاه این گزاره در ذهنش نقش می بندد. 
نامه ها اکثراً کوتاه‌اند و این باعث می‌شود رمان خوشخوان باشد. لحن روایت به درستی گزارشی‌ است و طول و تفصیل بی‌جا ندارد.همچنین مسیحی بودن و بی طرفی شخصیت اصلی بسیار واقعی نشان داده می شود. مثلا وقتی در مکالمه‌ای اسم دو جنگ‌ صدر اسلام را می‌شنود درباره آن‌ها هیچ اطلاعی ندارد.

در نهایت، این رمان خلاقانه را نمونه‌ای از همراهی تعهد و تخصص در ادبیات می‌دانم.

پ. ن: دوستی تذکر داد و گفت که در مقدمه ساختگیِ کتاب، علت این زبان روان و ساده ذکر شده. 
به همین خاطر  آن ایراد به زبان را از یادداشت حذف کردم و امتیاز کتاب را به سه ستاره و نیم تغییر دادم. 
          

            روایتگری وقایع بعد از عاشورا و اسرای کربلا با قلم بی نظیر مجید قیصری که حتی داستان های کوتاهش هم عالی هستن 
روایتگری در بستر اعجاز کاروان و سر امام حسین هست و خوندنش حال دل رو خوب می کنه 
 این کتاب رو به دوستانم هدیه دادم و هنوزم بخوام کتاب به اهل دل هدیه بدم این کتاب رو تقدیم می کنم 
          

            به نظرم باید در مقایسه با کتاب هایی که تو زمینه عاشورا نوشته شده مقایسه‌اش کنیم. عاشورایی نوشتن بسیار سخت تره ، چرا ؟؟ چون مخاطب اغلب کلیت داستان رو میدونه ، و اون چیزی که کتاب رو خوب میکنه ، خلاقیت های به جا و مناسبه + روایت جذاب و دارای اوج‌ های بجا! در شیوه نقل و شخصیتی که نقل میکنه نویسنده خلاقیت رو داشته اما در چم و خم کار به هیچ وجه...   داستان در اوج‌اش هم پایان نمی یابد، اصولا کتاب گویا اعتقادی به اوج گرفتن نداشته. خلاصه اگه بخوام بیست تا کتاب رمان توی زمینه عاشورا معرفی کنم این توشون قطعا نیست.
          

            بسم‌الله الرحمن الرحیم
«سه سال پیش سفری داشتم به شهر حلب. قصدم خرید قطعه‌زمینی بود که در آن دوران بازنشستگی را سر کنم. خاطرات خوشی با همسرم در ایام جوانی از این شهر داشتیم. گفتم برای ایام پیری شهر مناسبی است. در اطراف شهر حلب روزها گشت و گذار داشتیم، در همان ایام با پیرمرد سمسار مسیحی آشنا شدم؛ اوایل با من به عنوان محققی که در صدد خرید قطعه زمینی هستم، سلام و علیکی می‌کرد؛ در همان دیدار اول، دو جلد تاریخ شهر حلب، یک قلمدان نقره‌ای، یک سورمه‌دان برای همسرم از او خریدم. به مرور زمان، وقتی که با شغلم و دلیل و علاقه‌ام نسبت به تاریح شهر حلب آشنا شد، دوستی‌اش مستحکم‌تر شد. گفت کتابی دارد که بعید می‌داند نمونه‌اش را در دانشگاه بیروت یا جای دیگر دیده باشم... »

داستان آغاز می‌شود، نامه‌ای است مطول از یولیوس به فرستاده ویژه دربار روم... قالب نامه اش، کسل کننده نیست. هر چند روایت، تغییر مخاطب نمی دهد و به صورت خطی، جریان یک نفر را بازگو می کند، اما خسته ات نمی کند.

آنقدر نویسنده خوب سرکارتان می گذارد که باور می کنید دارید یک ترجمه خوب از کتاب تاریخی نایابی را می خوانید، نه یک داستان...

قلم قیصری در این کتاب به مراتب پخته تر و گیراتر شده، و آنقدر کش دارد که یک نفس تا ته داستان را بخوانی. بر خلاف کتاب «سه دختر گل فروش» که هر چند مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه بود، اما فقط برای اینکه تمامش کنم، خواندم.

داستان، تحریف تاریخ نمی‌کند، روایت «جالوت» در دربار یزید را همگان خوانده‌ایم... یک مسیحی که 70 پشتش به حضرت داوود (علی نبینا و آله علیهم السلام) می‌رسیده، و در دربار خلیفه یزید! به دفاع از نوه پیامبر برمی‌خیزد... قطعاً این حرکت و برخورد، یک شبه اتفاق نیفتاده و مقدماتی داشته، شاید می‌شد جزئیات بیشتری را با توجه به تاریخ بیان کرد.

هر چند هوای محرم، خواندن این چنین کتابی را طلب می‌کند، اما مانع از خواندنش در دیگر ماه ها و سال ها نمی‌شود...

یک روایت خوب از وقایع سال 61 هجری به نقل از یکی از رومیان ساکن شام
          

            شماس شامی روایت یک نامه است ،که حالت را دگرگون می کند
حکایت همان لکه سرخی که روی جلد کتاب افتاده است 
حکایت لکه سرخی که روی تاریخ افتاده است
لکه سرخی که نه تنها نجس نیست
بلکه خون خداست 
و باید با آن وضو بسازی 
تا محبوب خدا شوی
                                                        ***
قصه ی عاشورا از زبان خادم یک کشیش مفقود است ،اصلا مهم نیست که این نقل تاریخی صحت داشته باشد 
مهم این است که آن لکه سرخ ریخته شده است و هیچ آدم آزاده ای. نیست مگر اینکه یاد آن سرخی را بکند و محزون نشود.


          

            وقتی شروع به خواندنش کردم دانستم یکی از داستان‌های حاشیه‌ای مقتل را روایت می‌کند.

 داستان فردی مسیحی که در مجلس یزید بر او شورید و به او و رفتارش اعتراض کرد. داستان او را که نامش جالوت است در بخش کوتاهی از مقتل می‌خوانیم. اما در کتاب شماس شامی به جزئیات داستان جالوت اشاره شده است

علاقه من به داستان‌های تاریخی که کمتر در معرض توجه قرار داشته اند شاید یکی از عمده دلایل دوست داشتنی به نظر رسیدن این کتاب برای من است.