یادداشت‌های معصومه میرابوطالبی (19)

          
حکایت خوندن داستانهایی از فلسطین برای من کشفه، کشف فلسطین و آدمهاش. یک فلسطین در تیترهای خبری است و یک فلسطین سرزمین آدمهاییه که هنوز توش زندگی میکنند.
وقتی میگم زندگی واقعا منظورم زندگیه. یعنی ازدواج میکنند، کلاس رقص میرن و میخوان فقط یه شیشه از خاک قدس رو داشته باشند.
این داستان، داستان زندگی در کنار قدسه برای مردمی که همه چیزشون رو اسراییل ازشون گرفته، اما هنوز هستند و اسمشون فلسطینیه. 
        

          فکر نمیکردم یه رمان دیگه با محوریت مدرسه جادوگری بتونه این همه جذاب باشه. شباهتهاش به هری پاتر زیاده اما این چیزی از جذابیت هاش کم نمیکنه. چون نویسنده کار خودشو درست انجام داده. 
        

          همین اول تکلیفتان را با این کتاب روشن کنم، اصلا قرار نیست در این کتاب بفهمید کتاب کودک چه است، این کتاب یادداشت‌ها و سخنرانی‌های پراکنده نیل گیمن، این نویسنده طراز اول فانتزی است.
بعضی از یادداشت‌ها مقدمه‌هایی هستند که نیل گیمن بر کتاب دوستانش نوشته است که من یادداشت‌هایش برای  دایانا وین جونز، داگلاس آدامز و تری پرچت را دوست داشتم. چون این نویسنده‌ها را هم دوست دارم.
در سخنرانی‌هایش، گیمن، از آرزوهایش می‌گوید. از تجربه‌هایش در کمیک‌نویسی، از فانتزی‌هایی که ساده شکل گرفتند و بعد جهانی ساختند مثل کتاب گورستان.
من خواندن این کتاب را دوست داشتم هر چند نمی‌دانم توصیه‌اش می‌تواند برای بقیه راهگشا باشد یا نه.
و نکته‌ای که از گیمن یاد گرفتم این است که ایده‌هایم را جدی بگیرم و بنویسمشان. حتی اگر چاپ نشوند.
این دیگر برداشت خودم است: ایده نوشته شده، ایده زنده است. ایده‌های ننوشته، قبل از تولد مرده‌اند.
        

          ابرتندر هوش مصنوعی مهربان و دلسوزیست که در دوره نامیرایی امور زمین را در دست دارد. تنها جایی که از دسترس ابرتندر خارج است شهر داس‌هاست. داس‌هایی که امور مرگ‌ آدمیان را کنترل می‌کنند.
ابرتندر جلد دوم کتاب داس مرگ است.
داستان جذاب است و واقعا نیاز است که کتاب داس مرگ‌ قبل از ابرتندر خوانده شود، وگرنه بخش‌هایی مبهم می‌ماند. با این همه نمی‌دانم چرا روی جلدها شماره نخورده.
روند داستان تند، شخصیت‌ها جذاب و در عین حال ساخت جهان داستان کامل است. فقط اینکه بعضی از حوادث قابل حدسند. 
جهان پیشرفته کاملی که انسان‌ها باید از همه جهت در آن احساس امنیت کنند، ملعبه دست عده‌ای زیاده‌خواه می‌شود‌. کسانی که کشتار بیشتری می‌خواهند و قرار است قدرت برتر شوند.
داستان، روایت خواسته‌های بشریست، خواسته‌هایی که نظم جهانی که قرن‌ها بعد منظم شده را به هم‌می‌ریزد.
        

          اگر داستان می‌نویسید، این کتاب به کارتان می‌آید. به شما کمک می‌کند طرح یک رمان بزنید یا به یک طرح پیچیده برای فیلم‌ برسید. از تکنیک‌های جزئی خبری نیست، اما درام را خوب می‌سازد و در شخصیت‌پردازی مباحث خوبی را مطرح می‌کند و راهگشاست. برای شروع یادگیری داستان‌نویسی من این کتاب را مفید نمی‌بینم.
        

          عنوان رمان خورده کلاسیک، پس موقع خواندن انتظار یک‌ پیشکسوتی، یک نگاه سنی‌تر و حتی شاید توصیف‌های خسته‌کننده‌تر داریم. اما داستان بهتر از چیزی بود که انتظار داشتم. با اینکه گاهی در نگاه و توصیف قدیمی به نظر می‌اومد و گاهی من رو یاد رمان مومو از میشل انده می‌انداخت، اما در واقع کار پر کششی بود. شخصیت اصلی که دختر نوجوانی بود، ترکیبی از انواع ناسازگاری نوجوانانه بود، خشم، پرخاشگری و نارضایتی. اما در بین‌ تمام ماجراها یاد گرفت که چطور از این همه خصلت ناخوشایند بهره ببره و چیزی که براش ارزشمنده رو نجات بده، یعنی خانواده.
        

          جلد اول از یک مجموعه فانتزی معمولا ویژگی‌های مشترکی دارد، ساخت جهان، معرفی شخصیت‌ها و طرح مسئله کلی‌تر‌.
جلد اول مجموعه جنگاوران جوان این ویژگی‌ها را کامل دارد. در این جهان بر ساخته، پادشاهی حکومت می‌کند که یک دشمن قسم‌خورده دارد. دشمنی که به هر قیمتی ضربه خودش را به این نظام پادشاهی می‌زند. اما ما همراه ویل هستیم. شاگرد یک رنجر، بچه یتیمی که پشتوانه خانوادگی متشخصی هم ندارد. اما ویل خیلی چیزها را تغییر می‌دهد. او اصلی‌ترین جنگاور جوان ما در این رمان است.
نکته ظریفی که در این رمان وجود دارد، کم کردن از تلخی وقایع است. نبردها، مرگ‌ها و خونریزی‌ها وجود دارند اما تلاش‌ها بی‌نتیجه نیستند، پس می‌شود همه اینها را تحمل کرد.

        

          همین اول بگویم چند بار این کتاب را شروع کردم. تا این بار با ممارست تمامش کردم. یعنی کشش متن کم بود.
داستان روایت سه بچه است که راهی سفر می‌شوند. ارتباطات متفاوتی را تجربه می‌کنند و هر کدام با یک روش بزرگ‌تر و بالغ‌تر می‌شوند.
در مجموعِ رمان، من کم می‌دیدم، بیشتر می‌شنیدم.
یعنی بیشتر گفته می‌شد تا نشان داده شود. من خودم خیلی به این شعار کلیشه‌ای قائل نیستم، همون نگو نشان بده قدیم....
اما واقعا جاهایی از رمان دوست داشتم ببینم.
داستان اهمیت تجربه، جسارت و درک هستی را برای بلوغ فکری در بطن خود دارد.
        

          من این کتاب رو خیلی دوست دارم. وقتی دلم‌برای صمیمیت تنگ میشه میرم‌سراغش. داستانها سعی میکنند چیزهایی رو روایت کنند که گاهی از نظر ما دور می افتند اما خیلی ارزشمندند. روشون میشه بحث فلسفی کرد. در کل خوندن ریگو و رزا رو توصیه میکنم.
        

          نویسنده جهان فانتزی خوبی ساخته، با دغدغه های انسان دوستانه. میشود به این کتاب پنج ستاره داد اما من یک ستاره را به خاطر روایت کند کتاب کم میکنم. داستان به ماجرای زندگی پسر هفتم هفتمین پسر جادوگری میپردازد که قدرتمند میشود، دزدیده میشود و همراه همیشگی شاهزاده خانم است. اما اینها کافی نیست.‌پای اژدهایان هم وسط می آید.
قصه هر جلد مستقل است اما بهتر است سری وار خوانده شود.
        

          مجموعه میراث لورین از آن مجموعه‌های جذاب فرازمینی است، پر از مبارزه، نیروی خارق‌العاده و تسخیر زمین.
این مجموعه بیشتر از اینکه علمی تخیلی باشد فانتزیست. خیلی به قواعد علمی کاری ندارد و بیشتر ماجرا محور است. پس دوست دارم مجموعه را فانتزی بدانم. 
یکی از ویژگی‌های فانتزی غیرقابل حدس بودنش است. یعنی فانتزی خوب از نظر من این معنا را دارد که نباید کپی یا رونوشتی از یک جریان دیگر باشد. باید مدام خواننده‌اش را میخکوب کند و یک برگ جدید برای برنده شدن رو کند.
میراث لورین دقیقا همین‌طور است و در جلد چهارم باز هم خواننده را میخکوب سر جای خودش می‌نشاند.
قطعا میراث لورین در لیست فانتزی‌های خوب می‌گنجد و همچنان باید منتظر چاپ جلدهای بعدی باشم تا پایان ماجراهای لورینی‌ها برایمان آشکار شود.

        

          مرگ‌ موهبت است اگر عمیق به آن فکر کنیم و اگر زمانی نباشد زندگی چطور خواهد شد. در داس مرگ، نامیرایی مشکلاتی ایجاد کرده و داسها خودشان نقش مرگ‌را ایفا میکنند. آنها انتخاب میکنند چه کسی بماند و بمیرد اما این انتخاب چقدر روی شخصیت و نگاه آنها به زندگی اثر میگذارد. آیا بین یک قاتل و یک داس تفاوتی هست؟
رمان جذابیت بالایی  دارد جزییات دقیق ساخته میشوند. با اینکه تلخی و مرگ و وحشت در رمان وجود دارد اصلا رمان در ژانر وحشت نیست. بیشتر علمی تخیلی است با درونمایه ای فلسفی.
تعلیقی که نویسنده ایجاد میکند پا به پای مفهوم‌از دست دادن انسانیت داسها پیش می آید و این نقطه قوت کتاب است.

        

          زندگی کردن گاهی برای بچه ها سخت میشه. اون قدر سخت که تصورش هم نمیتونیم بکنیم. ما بزرگترها، حالا به عنوان والد یا معلم چه کاری میتونیم‌برای اون بچه ها انجام بدیم. راحت ترینش گوش دادن نیست؟ ولی گاهی ممکنه سخت ترینش همین گوش دادن باشه. چرا گاهی بین ما و بچه‌هامون این همه فاصله است. این کتاب بهمون یادآوری میکنه سرسخت ترین بچه ها هم با یک مشاوره خوب، با یک ارتباط خوب از بهترینهان.
        

          نیل گیمن نویسنده محبوب منه و در چیزی که قدرتمنده ساخت شخصیت های منحصر به فرد و جذابه. این رمان کودک هم شخصیت پردازی خوبی داره و همین نقطه قوتشه.
        

          
اول از همه بگم با یه رمان کند طرفید. نه اینکه بی‌ماجراست، ماجرا دارد اما کلی جزییات هم دارد که تکراری هستند و قابل حذف. رمان خوب یعنی خط به خطش را باید بخوانی و حتی یک جمله هم از دست ندهی. اما این رمان اینطوری نیست.
این از نکته اول.
برویم سراغ نکته دوم. درونمایه داستان رسیدن به آگاهیست و اینکه چطور می‌تواند زندگی ما را متحول کند. یک روز چیزی را نمی‌دانیم، پس کورکورانه می‌پذیریم و سر به اطاعت می‌نهیم. اما روزی که بدانیم حرکت آغاز می‌شود، حق‌خواهی در وجودمان شکل می‌گیرد و دیگر نمی‌توانیم مطیع باشیم.
        

          اندوه همیشه در زندگی ما هست، اما ما چطور با آن کنار می‌آییم؟ آیا راه‌حل انکار اندوه است یا پذیرشش. زمستان آلیسا از اندوه اوست، اندوه از دست دادن پدر، چطور باید با این اندوه کنار بیاید؟