بریده‌های کتاب هزاران خورشید درخشان

« بنظرم بعضی ها آن قدر که لازم است نمی میرند»

افغانستان به تو هم اندازه‌ی مرد ها نیاز دارد، حتی شاید هم بیشتر. چون یک جامعه، هیچ فرصت موفقیتی نصیبش نمی شود، مگر آنکه زنانش باسواد باشند.

بعضی چیز ها را من می توانم یادتان بدهم. بعضی چیز ها را هم از کتاب ها یاد می گیرید. ولی چیز هایی هم هست که خب، فقط باید ببینید و احساس کنید.

« یک جامعه، شانش موفقیت ندارد؛ اگر زنانش تحصیل نکنند »

-زنان نباید لباس شاد و رنگی به تن کنند. -زنان نباید صحبت کنند مگر این که با آن ها صحبت شود. -زنان نباید با مردان تماس چشمی داشته باشند. -زنان نباید در مکان های عمومی بخندند، در غیر این صورت شلاق خواهند خورد. -مدرسه رفتن برای دختران ممنوع است.تمام مدارس دخترانه در اسرع وقت بسته خواهند شد. -زنان حق کار کردن ندارند.

:هر دانه برف آه سینه سوز زنی است. کنجی از این عالم ، آه به آسمان رفته و ابر می شود . آن گاه به هیئت دانه هایی ریز و خاموش بر مردمان می بارد. گفته بود که برف ما زنان را یادآور می شود از کم و کیف رنجی که می بریم و خاموش آنچه را بر ما فرو می بارد، تاب می آوریم .

انگشت اتهام همه ی مردها، مثل عقربه ی قطب نما که مدام رو به شمال است، همیشه رو به یک زن نشانه می رگد، همیشه. این یادت باشد مریم.

“او به یاد آورد که نانا یک بار گفته بود که هر دانه برف آهی است که توسط یک زن رنجیده در جایی از دنیا کشیده شده است. همه آه ها به سمت آسمان سرازیر می شوند، در ابرها جمع می شوند و سپس به تکه های کوچک شکسته می شوند که بی صدا روی مردم پایین می ریزند. برای یادآوری اینکه زنان چگونه رنج می برند.” – این نقل قول تفسیری است قدرتمند در مورد ظلم و ستم بر زنان و راه هایی که درد و رنج آنها اغلب برای جهانیان نامرئی است.

چند سال بعد همین دخترک زنی خواهد شد که انتظاری از زندگی نخواهد داشت، زنی که هرگز سربار کسی نخواهد بود، زنی صبور که هرگز نشان نخواهد داد که او هم غم ها، یأس ها و رویاهای به ریشخند گرفته شده ای دارد. زنی که مثل سنگی ست در بستر رودخانه بی هیچ اعتراضی همه چیز را تاب خواهد اورد، و با امواجی که از سر میگذراند وقارش تباه نخواهد شد ، بلکه شکل خواهد گرفت.

« مثل عقربه قطب نما که همیشه رو به شمال است، انگشت اتهام مرد همیشه یک زن را پیدا می کند»

یاد حرف ننه افتاد که زمانی گفته بود هر دانه برفی، آهِ پر غصهِ زنی در یک گوشه دنیاست. هر آهی به آسمان می رود و ابر می شود و به صورت دانه های کوچک خاموش روی مردم پایین می ریزد. گفته بود یادمان می آورد که ما زن ها چطور رنج می بریم، چطور ساکت هرچه بر سر ما بریزد تحمل میکنیم.

یک خزعبل: « زن و مرد از هر حیث برابرند...»

رشید از توی جیبش تکه ای آدامس، به عنوان هدیه ی خداحافظی درآورد و آن را با حالتی خشک و سخاوتمندانه به عزیزه داد. عزیزه آن را گرفت و زیر لب تشکری کرد.لیلا از متانت عزیزه، از دل با گذشتش شگفت زده شد و اشک در چشم هایش حلقه زد. قلبش فشرده شد و از فکر این که امروز بعد از ظهر عزیزه در کنارش نخواهد خوابید، و از ابن که دیگر دست سبک او را روی سینه اش حس نخواهد کرد، از فشار سر عزیزه به دنده هایش، از گرمی نفس های او روی گردنش، از برخورد پاشنه های او به شکمش خبری نخواهد بود، از حال رفت.

بابا گفت : با وجود عشق و علاقه ای که به این سرزمین دارم، بعضی روزها به رفتن از این سرزمین فکر میکنم. به قصد کجا؟ هر جایی که بشه راحت خودتو به فراموشی بزنی.

مردها می‌توانند کارهایی را که زن‌ها را به خاطرش سنگسار می‌کنند، با افتخار انجام دهند.

لیلا یادش آمد که یک روز مامان به بابا میگفت با مردی ازدواج کرده که هیچ اعتقادی ندارد. مامان درک نمی کرد. درک نمیکرد که اگر در آینه به خودش نگاه کند، تنها اعتقاد راسخ زندگی بابا را می بیند که دارد نگاهش می کند.

من مشتری هایی دارم، مریم، مردهایی که زن هاشان را می آورند مغازه من. زن ها بی حجاب می آیند و یک راست با من حرف می زنند و بدون خجالت تو چشمم نگاه می کنند. آ رایش می کنند و دامن های بالای زانو می پوشند. گاهی حتی پاها را برای اندازه گیری کفش جلو من می گذارند و شوهرهاشان می ایستند و نگاه می کنند. اجازه این کار را می دهند. عین خیالشان نیست که نامحرمی به پای زنشان دست می زند! به نظرم چون درس خوانده اند، خود را مرد امروزی و روشنفکر می دانند. متوجه نیستند که ننگ و ناموسشان به باد می رود.