«خداحافظ سالار» خاطرات پروانه چراغ‌نوروزی؛ همسر سرلشکر شهید حاج حسین همدانی به قلم حمید حسام است.

شروع داستان از سال ۱۳۹۰ است که شهید همدانی خانواده خود را در اوج بحران سوریه و سقوط دمشق، آگاهانه به آن شهر می‌برد. بعد از بازگشت به ایران زمانی که سوریه امن و بحران سقوط دمشق کم می‌شود، خانم چراغ‌نوروزی شروع به نوشتن خاطرات کودکی خود می‌کند و داستان به دهه ۴۰ برمی‌گردد.

زندگی شهید همدانی پر بود از حادثه، مجروحیت، گمنامی و کارهای بزرگی که ناشناخته مانده‌است. بخشی از کتاب به خاطرات و نقش شهید همدانی در تاسیس سه لشکر سپاه در سال‌های دفاع مقدس و ماموریت‌های متعدد از جمله حضور وی در آفریقا و در نهایت دفاع از حرم اهل‌ بیت(ع) در سوریه می‌پردازد. همه این‌ها در کنار شنیدنی‌های قصه‌ی حرم و مقابله با تکفیری‌ها در این کتاب جمع شده‌است.
        

          با خداحافظ سالار ، همچون پروانه ای ، بر فراز آسمان ها پرواز کردم . راهی سفری پر ماجرا شدم . از آسمان آبی ، همه چیز را می دیدم ، از سوریه گذشتم و به لبنان رسیدم و ایستگاه آخرم ایران بود . به محض ورود به دمشق ، ساختمان 3 طبقه ای ، توجهم را جلب کرد . 3 زن در خانه نشسته بودند و گوش هایشان را از شدت صدای مهیب انفجارهای اطراف ، گرفته بودند . آغاز آشنایی من با آنها ، همین جا بود ... . گوش سپردم به روایت زیبای زندگی پروانه چراغ نوروزی و همسرش ، سردار همدانی . در اصل نقطه ی آغاز تهران بود ، فرودگاه امام . سپس دمشق و ماجراهای گوناگونش ، بیروت که درست است 2:30 با دمشق فاصله داشت اما تفاوتشان زمین تا آسمان بود .
 شروع راه جذاب بود ، به هم خوردن سفرشان به سوریه ، چند لحظه ، نفس را در سینه ام حبس کرد و مشتاق تر شدم که در ادامه ببینم بالاخره این سفر انجام می شود یا نه ! نویسنده هم با پرداختن به جزییات و معرفی درست شخصیت ها ، تجسم کردن فضای داستان را راحت تر کرده بود . در میانه ی راه ، اتفاقاتی در آن سفر برایشان افتاد . برای ما  جوان ها یی که دفاع مقدس خودمان هم ندیدیم ، تجسم فضای جنگ ، خیلی سخت است .  
اما در این کتاب ، با مهارت نویسنده در تصویرسازی ذهنی برای خواننده ، به خوبی فضای داستان در ذهنم شکل گرفت . صدای انفجار ها را می شنیدم ، فضای معنوی و ملکوتی حرم حضرت زینب (س) را حس می کردم و.... . 
علاوه بر تصویر سازی ها ، نویسنده در شخصیت پردازی هم تقریبا خوب عمل کرده است . 
درست است جز خود سردار همدانی ، در مورد ظاهر شخصیت ها ، اطلاعات خوب و کافی داده نشده بود ؛ اما  خصوصیات رفتاری آنها به خوبی گفته شده بود . شجاعت دخترها ، دین داری مادر ، اخلاص پدر . درست است که نویسنده توانسته بود با پرداختن به جزییات ، در تصویر سازی و شخصیت پردازی ، موفق عمل کند ؛ اما این کار در بسیاری از بخش های کتاب ، سبب لطمه به کار شده بود .
 این کتاب 448 صفحه ای ، می شد که در 300 صفحه هم به اتمام برسد ؛ با حذف کردن بخش های اضافه و کسل کننده . به عنوان مثال ، به جای اینکه اتفاقات هر روز را ، از لحظه ی بیدار شدن و صبحانه خوردن تا پایان روز ، ریز به ریز بیان کند ؛ بهتر بود فقط گزیده ای از اتفاقات خاص روز ، نوشته شود . قطعا در این حالت جذابیت بیشتری برای مخاطب ایجاد می شد . 
با همین روند پیش رفتم تا تقریبا به انتهای سفرم رسیدم . انتهای سفر به معنی به پایان رسیدن سفر سوریه نیست ! نه ! منظورم پایان راه حاج حسین همدانی است . در فضایی سراسر غم و اندوه برای خانواده شهید همدانی  ، من هم اشک هایم سرازیر شد و از اعماق وجود اندوهگین شدم . اما از طرفی هم سردار به آرزویشان رسیدند . این پایان غم انگیز و بسیار تأثیرگذار هم ، از موفقیت های نویسنده به شمار می آید که توانسته به این خوبی مخاطب را تحت تأثیر قرار دهد . همچنین تصاویری که از شهید و خانواده شان ، در پایان کتاب قرار دارد ؛ از نکات مثبتی است که باعث شناخت بیشتر ما از لحاظ ظاهری با شخصیت ها می شود . 
من شنیدم سر عشاق به زانوی شماست / و از آن روز سَرَم میل بریدن دارد
        

          از عزیز ترین کتاب هایی که خوندم.
خیلی دوست داشتنی بود و همچنین خیلی خیلی غمگین
بار ها وقتی به اطرافیانم معرفیش می کردم می گفتم از اول کتاب بین هر واژه یک غم خیلی عمیق رو احساس می کردم.
نثر هم نه اونقدر پیچیده و بی سر و ته هست نه خیلی بیش از حد سطحی؛ معمولی و قابل قبوله.
اگر تا حالا نخوندید حتما پیشنهاد می کنم که با سالار همراه بشید :)
        

          متن روان و چهارچوب داستانیِ دلنشین و جذاب
        

          نمی‌دونم امتیازم به کتاب بود یا زندگی شهید اما جزو معدود کتاب‌های شهدایی بود که بسیار به دلم نشست و بخش‌هایی از اون کاملا تو ذهنم حک شده
        

          چه می شود که آدم این قدر آخر داستان زندگی یک شهید،  غافل گیر و ناراحت می شود؟
        

          بخش‌هایی که مربوط به خاطرات گذشته‌ی راوی می‌شه و بستر رشد و نمو شهید، واقعا خواندنی و دل‌نشین بود. خاطرات خواندنی‌ای از شهید بزرگ‌وار، سردار پرافتخار، حاج حسین همدانی در خودش جای داده.
        

          سیر روایتش رو دوست داشتم 
بنظرم هم خوندنیه هم دلنشین 
ومیشد بهتر و بیشتر به این کتاب توجه کرد.
#پیشنهاد_میشه
        

          برای من واقعا خواندن این کتاب شیرین و دلنشین بود ، هم حد و حدود شهدا حفظ شده بود و خیلی وارد روابط عاطفی بین شهید و همسرشون نشده بود و به نظر من شان شهید حفظ شده بود و هم خیلی خوب بیان شده بود من واقعا عاشق این کتابم🥰
        

          زندگـے حاج حسین آکنده از عطر کربلا بوده . . همسرشون این عطر رو با ظرافت لاۍ صفحات کتاب گذاشتن تا ما و شما هم بےنصیب نباشیم از این ؏شق پربرکت ♥️.

تیکھ کتاب .
- میدونید اینا کے اَن ؟! منتظر بودیم که بگوید تک تیراندازهاۍ جیش‌الُحر یا یک گروه مسلح دیگر هستند اما به جاۍ این اسم ها گفت : اینا باقی مونده هاۍ لشکر عمر سعد و شمرن ، امروز قناصه دستشون گرفتن و میخوان خودشون رو برسونن به حرم  حتے اسم گردان تک تیراندازشون رو هم گذاشتن گردان حرمله ! 
- این تکفیری هارو دشمنای اسلام و انقلاب براۍ این درست کردن تا دوتا کار اساسے رو انجان بدن و یه هدف خیلی مهم براۍ خودشون برسن ، اولین کار این بود که چھره اسلام رو توۍ دنیا زشت و خشن نشون بدن و کار بعدیشون هم هدر دادن نیرو و توان جھان اسلام توۍ یه درگیری داخلے بود تا بتونن امنیت خودشون علی الخصوص صھیونسیت هارو تامین کنن .

-نویسندھ ❲ حمید حسام  ❳!
        

          من  از اونایی هستم که کتاب های عاشقانه شهدایی رو تا حالا نپسندیدم ولی این کتاب، خیلی قشنگ بود، به جوانان جهادی_ازدواجی سرزمینم، توصیه می کنم بخوانند.
        

          کتاب اتفاقی به دستم رسید. مدتها بود توی این سبک کتاب نخونده بودم و خوندن این کتاب از این لحاظ که حاج حسین همدانی همین سه سال پیش شهید شدن و بخش اصلی روایت تو زمان زندگی خود من اتفاق می‌افتاد جالب‌تر هم بود.
اوایل و اواخر کتاب کشش بیشتری داشت و سریع‌تر پیش می‌رفتم نسبت به وسطاش.

یکی دو جا تناقض‌های کوچیکی در روایت خاطرات به چشمم خورد که به نظرم عجیب اومد چرا نویسنده/ویراستار متوجهشون نشده. البته هیچ‌کدوم اونقدر مهم نبودن که بخوان داستانو تحت تاثیر قرار بدن.
ضمن اینکه برای کتابی که حداقل به چاپ چهلم رسیده، قشنگ نیست که این میزان غلط‌های املایی و نگارشی داشته باشه :) (متاسفانه تازگی این قضیه تو کتاب‌ها داره زیاد میشه)
این دو نکته‌ی آخر رو از این جهت گفتم چون برام مهمه کتابی که مخاطبش زیاده به بهترین شکل ممکن به دست خواننده برسه.
        

          
نسخه صوتی آن را در طی چند شب گوش دادم. خاطرات پروانه چراغ نوروزی همسر شهید حسین همدانی به قلم خودشان می باشد.
فرازهای تاثیر گذار کتاب روی من:
۱_شهید همدانی هم در دوران دفاع مقدس و هم در زمان دفاع از حرم حضرت زینب ، خانواده خود را به محل جنگ در کرمانشاه و اهواز و سرپل ذهاب و دمشق بردند و علتش را الگوگیری از امام حسین ذکر کردند که با اهل بیتشان به کربلا رفتند تا بعد از شهادتشان ، تاریخ منحرف نشود و شاهد زنده داشته باشند و پرچم ایمان با اهل بیتشان برپا باشد.
۲_شهید همدانی سال ۱۳۸۰ به دعوت لوران کابیلا رئیس جمهور کنگو جهت ایجاد هسته های مقاومت مردمی برای مبارزه با استعمارگران خارجی خصوصا صهیونیستها که هرکدام برمعدنی از این کشور چنبره انداخته بودند، به این کشور می‌رود.فقط هر دو هفته یکبار می توانسته به خانواده اش تلفن کند. در آنجا مالاریا می گیرند و در بیمارستان تا سرحد مرگ بدحال می‌شوند چون تجهیزات درمانی نبوده . با توسل به حضرت زهرا نجات پیدا می کنند و به ایران برمی گردند. به همسرشان می‌گویند قلبهای صاف مردم آفریقا مستعد ایمان هست و کابیلا هم ایراد بزرگش اعتماد بیش از حد به نزدیکانش می باشد. دو هفته بعد ، کابیلا توسط محافظ خودش ترور می‌شود و پسرش ژوزف جانشین او می‌شود. تمام معادن کنگو به گرتلر تاجر صهیونیست واگذار می‌شود. مردمی که با این تصمیم مخالفت می کنند کشته می‌شوند( ۵ میلیون نفر در طی چندسال). ۱۲ کارخانه دار لبنانی الاصل با اتهام قتل کابیلا ، بدون سند،  اعدام‌ می شوند و کارخانه ها به گرتلر واگذار می‌شود.
 ۳_شهید همدانی با عنوان قرض الحسنه عدل اسلامی در همدان تاسیس می کنند. کار قرض الحسنه خوب می‌گیرد و تعداد سپرده گذاران زیاد می‌شود و وام‌های با سود اندک به مردم داده می شده طوری که موجبات ورشکستگی بانک‌های استان فراهم‌شده بوده و همین سبب می‌شود تا شایعه کنند که قرض الحسنه عدل ورشکسته شده و سردار همدانی تمام پولها را برداشته و به تل آویو فرار کرده. شهید همدانی در غوغای مردم که در مسجدی جمع شده بودند حاضر می‌شود و می گوید من همدانی هستم. می بینید که فرار نکرده ام. پول‌های شما هم سر جاش هست و هر موقع بخواهید داده می‌شود. به این ترتیب طلبهای مردم به تدریج از محل بازپرداخت وام‌ها داده شد و قرض الحسنه تعطیل شد. شهید همدانی یک قرض الحسنه فامیلی ایجاد کردند تا لااقل مال بستگانشان با ربا مخلوط نشود. با خواندن این مطلب برای من گره ذهنی باز شد که چرا قرض الحسنه کریم آل طه اصفهان یک شبه ورشکست شد در حالیکه هیچگونه اختلاس و نامردی در آن نبود و صاحبان آن افراد خوبی بودند.
در آخرین سفر شهید همدانی به سوریه، ایشان از فرزندان و همسر و بستگانشان خداحافظی می کنند و می گویند این آخرین سفر من است. دو سه روز دیگر برمی گردم و برای ابد آرام خواهم‌گرفت و اربعین سال خدمتم تمام می‌شود.
خستگی ناپذیری و ایمان و مقاومت ایشان در واقعه کنگو ، سوریه، هشت سال جنگ ، مصیبت‌های وارد بر عزیزانش،  برای من الهام بخش بود. اگر هر کدام به تنهایی برای من رخ می داد ، نمی توانستم خدا را ببخشم و با او درگیر می شدم‌ که چرا؟
        

          چند وقتی بود خیال می کردم کتاب خاطرات شهدا تکراریه و من دیگه نیازی به خوندن شون ندارم.
چه خیال خامی...! 
حالا بعد از گوش دادن این کتاب، سرااااسرِ وجودم، احساس نیاز به زندگی در تک تک لحظات با شهدا شده و هر روز دارم بیشتر شیفته و شیدای اون مرام و مسلک میشم. 
حالا می فهمم چرا حضرت آقا این قدر کتاب های شهدا رو مطالعه می کنن و خسته نمیشن. چون دارن با شهدا زندگی میکنن و بین خاطرات شون نفس میکشن.
همه اش با خودم میگم یعنی میشه ما هم مثل اون ها بشیم؟! 
و اخلاق مون بوی شهدا رو بده؟! 
و انتهای مسیر سرنوشت مون مثل اون ها عاقبت بخیری و شهادت باشه؟! 
مثل اون ها، خدا عاشق مون بشه و خودش خریدار و خون بها مون بشه؟! 
شاید بشه... 
فقط اگر خودشون دست مون رو بگیرن... 
____________________________
با کتاب های صوتی ارتباط بیشتری برقرار می کنم. اصلا وقتی تموم میشن دلم برای شخصیت هاش تنگ میشه، انگار که چندین ساله دارم باهاشون زندگی میکنم. 
ولی این یکی فرق داشت. 
شخصیت ها واقعی بودن و خب معلومه که شهدا با شخصیت های خیالی یا حتی واقعیِ دیگه فرق دارن:) 
نمی دونم چه چیزی از این شهید این قدر من رو جذب خودش کرد. 
شاید اخلاص و گمنامی ایشان... 
و در حال خواندن کتاب و بعد از خواندن این کتاب، هر لحظه بیشتر و بیشتر این جملهٔ حاج قاسم تو گوشم می پیچه که:
«باید به این بلوغ برسیم که نباید دیده شویم! آنکس که باید ببیند، می بیند...!»
_____________________________
دلم حال روضه داره 
و گریه....

من شنیدم سر عشاق به زانوی شماست 
و از آن روز سرم میل بریدن دارد...
        

          به نظرم یکی از بهترین کتاب شهداست
نثر روان ، روایت جذاب و در عین حال حفظ کردن شان شهید که خیلی به نظرم مهمه
متاسفانه این روز ها یک سری کتاب های شهدا خیلی وارد حریم خصوصی زندگی شون میشن و یک سری قبح هارو از بین میبرن اما این کتاب عالی و درجه یک بود و با خیال راحت میتونم برای نوجوان ها و مجرد ها توصیه ش کنم و حتی هدیه بخرم براشون ، جزو کتاب هاییه که گذاشتمش دم دستم هر چند وقت یکبار مرورش کنم
 !
        

          به شدت دلنشین 
صفحات اولیه کتاب شما رو مجذوب خودش،میکنه 
  شجاعت دختران  روایت  رو ناخداگاه  تحسین  میکنی 
وبعد شخصیت دلنشین حاج حسین همدانی ..
سختی های همسر گرامی 
و باز ما شرمنده ی  فداکاری‌های  این بزرگ مردان
        

          خاطرات خانم پروانه چراغ نوروزی که تماما برای من درس زندگی بود
        

          از #حمید_حسام پیش از این #آب_هرگز_نمی_میرد را خوانده بودم. روایت حسام در آنجا، منسجم است؛ دست مخاطب را گرفته و صاف میبرد در دل حادثه. چه اهمیتی دارد؟ در روایت وقتی مخاطب، فاصله ای با واقعیت احساس نکند یعنی خاطره نگار، کار خودش را درست انجام داده. این را از آن جهت گفتم که بگویم نقدی که در ادامه بر #کتاب #خداحافظ_سالار وارد خواهد آمد به معنای نفی تواناییهای حسام نیست. «خداحافظ سالار» قرار بوده روایت زندگی یک زن که زندگی اش هم خیلی بالا و پایین داشته. #کتاب اما این خصوصیت را ندارد. ظریف نیست. حکم یک بنای در حال ساخت را دارد که به مرحله سِفت کاری رسیده و رها شده. ظرافت ندارد. 
همین موضوع هم تو را مشکوک میکند که احتمالا مواد و متریال از پیش آماده ای وجود داشته و حالا خاطره نگار آمده و بدون آنکه دستی به سر و روی متریال بکشد و روایت خام آنها را منسجم و روان کند، صرفا خط اول و آخر تدقیق شده و نخ تسبیح آن طراحی و کتاب روانه چاپ شده. برای همین هم روان و یکدست و منسجم نیست. مثلا تاریخ تویش گم است. یکباره از ابتدا و اواسط #جنگ پرتاب میشوی به سالهای آخر. باگ دارد. خاطره نگار لاجرم باید اینها را رفع میکرده که ظاهرا نکرده یا تلاشش ناکام بوده. منهای اینها، شروع کتاب هم بیش از آنکه دست مخاطب را گرفته و به تماشا ببرد، بالای منبر رفته و انگار که قصد شیرفهم کردن و اقناع مخاطب را داشته. 
این بخش را وقتی میخوانی، حس میکنی وارد یک دوره فشرده رفع شبهات شده ای که قرار است به شبهه حضور نظامی ایران در سوریه پاسخ بگوید. «خداحافظ سالار» ایراد عمده دیگری هم دارد و آن عنوانی است که برایش انتخاب شده. البته این عبارت، فلسفه و معنایی دارد که درون کتاب توضیح داده شده و مخاطب هم آن را درک میکند اما این درک در بطن و کانتکست متن کتاب قرار دارد. حالا وقتی که نفس این عبارت را از کانتکست اصلی آن بیرون میکشی، عقبه معنایی را از عبارت گرفته و آن را سترون کرده ای و طبعا مخاطب برای فهم عبارت، آن را به کانتکست معنایی فرهنگ عامه برده و معنادار میکندش که از قضا معنای شایسته ای نخواهد داشت آن هم برای کتابی که قرار بوده خاطرات زندگی یک زن باشد. 
با همه اینها خواندن کتاب، به خصوص بخش اولش که اتفاقات بالای منبر هم رفته اما توصیف دقیقتری از بحران #سوریه دارد و اگر فارغ از کیفیت کتاب، نقب زدن به اصل واقعیت برایتان اهمیت دارد، توصیه می شود.
        

          عالیه. حتماً بخونید. خیلی جذاب و روان بود و شیوه بیان خاطرات با سایر کتاب ها متفاوت بود.
        

          همه چی عالی و دلنشین 
خوش به سعادت شهید همدانی