معرفی کتاب سقای آب و ادب اثر سیدمهدی شجاعی

سقای آب و ادب

سقای آب و ادب

4.4
374 نفر |
92 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

53

خوانده‌ام

921

خواهم خواند

159

شابک
9789643375973
تعداد صفحات
184
تاریخ انتشار
1399/6/3

توضیحات

        «... عمو جان!
ای عموی عزیزتر از جان! عموی دست شسته از
جان! عموی دست داده به جانان!
ای ملتقای زمین و آسمان!
ای محصول بی­‌بدیل پیوند، میان حبل‌المتین و
ام البنین!
ای ماه جبین سدره نشین!»

- بخشی از کتاب
      

لیست‌های مرتبط به سقای آب و ادب

نمایش همه

یادداشت‌ها

          چه فهرست جذابی دارد این کتاب
عباسِ علی
عباسِ ام البنین
عباسِ عباس ..
‌
وقتی شروع به خواندن کردم متوجه شدم قرار است عباس علیه‌السلام را از زوایای نگاههای متفاوتی روایت کند که همه در نوع خودشان بی نظیرند.
‌و چه فصل درخشانی بود فصلِ " عباسِ حسین"
‌چون عشقِ عباس به حسین را بهتر از خودِ عباس نمی‌تواند تعریف کند.
‌چون حسین را فقط عباس می‌تواند این‌گونه عاشقانه توصیف کند.
‌
به علت کم‌حجم بودنِ کتاب می‌توانستم کتاب را در یک روز تمام کنم ولی نه می‌خواستم و نه می‌شد که به سرعت خواند و رد شد و آن‌هایی که تجربه خواندنِ این کتاب را دارند شاید با من موافق باشند که بغضی از اول کتاب به گلوی آدم چنگ می‌زند، بغضی که با همان خواندن تیتر کتاب شروع می‌شود و نمی‌گذارد بدون تامل بخوانی و رد شوی.
و این بغض شیرین و دوست‌داشتنی بغضی‌ست که با نام زیبای عباس علیه‌السلام گره خورده است.
‌
#سقای_آب_و_ادب از نظر من عاشقانه‌ایست که نویسنده در مقام عاشق جدا از همتی که برای پرداختن به شخصیت بی بدیل قمر بنی‌هاشم داشته، با تمامِ ظرافت و ظرافتِ تمام در قالب جملات عاشقانه و  بصیرت‌وار تلاش کرده است تا عمق عشق و ارادت خویش را به ساحت معشوق ارزانی کند که الحق به مراد خود رسیده است.
‌
        

21

          این کتاب، به خوبی حضرت عباس علیه السلام را توصیف و وقایع کربلا را بازگو می‌کند. حضرت عباسی که برای ما فقط در روز عاشورا خلاصه می‌شود. در اینکه یک تنه به صفوف دشمن حمله می‌کند تا آب برای خیمه‌های آل اللّه بیاورد. و در این راه دو دست خود و جان شیرینش را می‌دهد.
اینکه چرا حضرت عباس علیه السلام را در قبل از عاشورا و در سال‌های دیگر از زندگی او نمی‌شناسیم، دلیلش را استاد شجاعی به زیبایی بیان می‌کند:
«رویت رخسار حضرت ابوفاضل، بدون رویت کربلا و روز عاشورا ممکن نیست. و اساساً چنین رخساری در چنان و زمان و مکانی دیدنی است.
به عبارتی اگر کسی بخواهد محل تولد عباس را هم ببیند باید به کربلا رجوع کند. چرا که کربلا و عاشورا برای حضرت عباس، مرحله پایان نیست، نقطه آغاز است، بام پرواز است. چنین نیست که زندگی عباس در کربلا به پایان برسد. زندگی عباس، از کربلا آغاز می‌شود.
بگردید! تمام صفحات تاریخ را زیرورو کنید. از تمام زندگی سی و چند ساله عباس، محال است که سی صفحه زندگی‌نامه یا شرح احوال و رفتار و گفتار پیدا کنید. پنج برگ هم پیدا نمی‌کنید. به زحمت اگر بتوانید یک برگ را دو برگ برسانید. و این اصلاً جای شگفتی نیست.
چرا که عباس در طول سال‌های پیش از کربلا، زندگی نکرده است. و برای کسی که زندگی نکرده، چه زندگی‌نامه‌ای می‌تواند نوشته شده باشد.
اگر در طول همه آن سال‌های پیش از کربلا، یکی دو رد و نشان هم هست، به وضوح پیداست که زندگی نیست، تمرین زندگی است. تهیه ملزومات و تدارک مقدمات، برای شروع زندگی است.»
وقتی این کتاب را ورق می‌زنید، می‌بینید که پر است از واگویه‌هایی در رابطه با ارج و قرب و مقام حضرت عباس علیه السلام.
به عنوان مثال، به دست‌های آن حضرت فکر کنید، چه سرّی است در دستانی که در راه خدا از تن جدا شدند؟ چه مقامی دارند این دست‌ها که کلید رفع حوائج هستند؟ واقعاً انسان نمی‌تواند ارزش این دست‌ها را بفهمد. در رابطه با این دست‌ها، کتاب، مطالبی بسیار زیبا بیان می‌کند:
«حضرت امیرالمؤمنین، علی بن ابیطالب که خود معمار و بنیانگذار بنای علم و دانش و معرفت است و طراح طرق الی الله و تنها خطیب منبر «سلونی» و مسلط به راه‌های آسمانی و زمینی، در طول حیات خود، بر دست چند نفر بوسه زده است؟ و ... لبهای قدسی آن اسوه عبودیت با بوسه بر دستهای عباس، چه پیامی به بشریت داده است؟
چه خصائصی در دست‌های عباس بوده و هست که آن‌ها را بوسه‌گاه امیرالمؤمنین ساخته است!؟ آیا در طول تاریخ بشریت، جز دست‌های عباس بن علی از دست‌های کسی دیگر - حتی یک نفر - می‌توان سراغ گرفت که با لب‌های چهار امام معصوم و بوسه تایید و تمجیدشان متبرک شده باشد؟
در این دست‌های نشان‌دار و آن بوسه‌های انحصاری و بی‌تکرار، چه اسراری نهفته است؟ ‌و چه پیام‌هایی آشکار؟»
این کتاب از 10 فصل یا بخش تشکیل شده است. طولانی‌ترین فصل این کتاب، فصل 9 که نام آن عباس فرشتگان است، می‌باشد. (نزدیک به 100 صفحه) این شاید برای بیشتر خوانندگان کتاب خسته کننده و زننده باشد. ولی از لحاظ محتوایی، حرف‌ها و نکته‌های بسیار در آن نهفته است. به عنوان مثال این دو قسمتی را که من از متن کتاب انتخاب کرده‌ام، از همین فصل بوده است. این بدان معنی نیست که فصل‌های دیگر کتاب، ارزش چندانی ندارند، نه. ولی این فصل با وجود طولانی بودن توانسته است حرف‌های زیادی بیان کند.

اضافه شده در زمانی دیگر( 8/4/1393):
چند روز پیش که کتاب به دستم رسید و برای بار دوم شروع کردم به خواندن (البته تا نیمه خواندم) بازم برایم کتاب جالب و جذاب بود. داستان در زمان حال اتفاق می‌افتد. به این صورت که نویسنده دارد حالات حضرت عباس علیه السلام در روز عاشورا را بیان می‌کند. در این بین فلش‌بک‌هایی هم به گذشته دارد. مثلاً از این می‌گوید که حضرت با اسب وارد فرات می‌شود و چون شمشیر در حال فرو رفتن به آب بوده آن حضرت شمشیر را جابه‌جا می‌کند و در همین حال ماجرای اینکه چگونه حضرت علی علیه السلام این شمشیر را هدیه گرفتند و آن را به حضرت عباس علیه السلام هدیه دادند را بیان می‌کند. یا وقتی می‌خواهد آب بنوشد به یاد این گفته مادر می‌افتد که می‌گوید مبادا قبل از فرزندان حضرت فاطمه سلام اللّه علیها آب بنوشی و بعد زمان به عقب بر می‌گردد. به وقتی که او کوچک است و از مادر می‌پرسد که چگونه همسر حضرت علی علیه السلام شده است و مادر تمام ماجرا را بیان می‌کند.
باید بگم که این فلش‌بک‌ها و عقب گرد به گذشته نه تنها باعث اختلال در متن کتاب نمی‌شود بلکه ارزش آن را بیشتر می‌کند. چرا که ما بیشتر از حضرت عباس علیه السلام در روز عاشورا شنیده‌ایم ولی به عنوان مثال حکایت جنگیدن آن حضرت در جنگ صفین در حالی که نوجوانی بیش نبودند و پیروزی‌ای که در این جنگ کسب می کنند را کمتر شنیده‌ایم که بسیار جالب است.
می‌توانم بگم کتاب بسیار بسیار ارزشمندی است. مخصوصا با متن ادبی فوق العاده‌ای که دارد.
امیدوارم که این کتاب را تهیه کنید و بخوانید و از آن لذت ببرید.

امین پازوکی
        

6

zed_bml

zed_bml

1402/5/14

          
.
سقای آب و ادب رمانی درباره ی زندگانی حضرت ابوالفضل العباس علیه السلام است و همان طور که از قلم آقای شجاعی انتظار می رود، نثری ادبی و پر آرایه اما در عین حال بسیار روان و دلچسب دارد. فصل بندی کتاب بسیار جالب است ( عباسِ علی، عباسِ ام البنین، عباس عباس، عباس سکینه، عباس مواسات، عباس زینب، عباس ادب، عباس حسین، عباس فرشتگان، عباس فاطمه) . در هر فصل واقعه ی شهادت ایشان و وقایعی از گذشته که مرتبط با نام آن فصل هستند به زیبایی در کنار هم و به شکل موازی روایت می شود. محتوای همه ی فصل های کتاب کاملا مستند است مگر فصل عباس فرشتگان، که در این فصل برداشت های شخصی نویسنده نیز دخیل هستند. اما برداشت هایی که عقلا درست به نظر می رسند.
.
تجربه ی شخصی
خوندن این کتاب باعث میشه پامونو کمی از ظاهر واقعه ی شهادت حضرت عباس علیه السلام فراتر بذاریم و در پشت این ظاهر، شخصیت والای ایشون رو ببینیم و شاید اغراق نباشه اگر بگم بعد از خوندن کتاب قطعا در نگرش خواننده به این شخصیت بزرگ تغییر ایجاد میشه... نقطه ی اوج زیبایی داستان فصل عباس فرشتگان هست که در اون ماجرای قبول شهادت توسط امام حسین علیه السلام در عالم زر و همراه شدن حضرت عباس علیه السلام در این مسیر و توصیف شخصیت ایشون از زبان فرشتگان روایت میشه...
.
#سقای_آب_و_ادب
#سید_مهدی_شجاعی
#نشر_کتاب_نیستان
#کتاب_خوب_معرفی_کنیم
#روزی_۳۴_صفحه_کتاب_بخوانیم
        

2

کوثر باقری

کوثر باقری

6 روز پیش

          سقای آب و ادب، نوشته سید مهدی شجاعی
کتاب سقای آب و ادب از سید مهدی شجاعی، چیزی بیش از چند برگ کاغذ و جوهر است. فقط یک روایت تاریخی یا مذهبی نیست؛ این کتاب، یک عاشقانه‌ی تمام‌عیار است که در دل خودش همه‌ی زیبایی‌های عشق زمینی و آسمانی را یک‌جا جمع کرده.  این کتاب، تجسم نفس‌های پر تب و تاب کربلاست، تجسم لحظه‌هایی که عشق، از حد واژه‌ها فراتر می‌رود و لباس شهادت به تن می‌کند. قلم شجاعی آن‌قدر لطیف و در عین حال قدرتمند است که هر واژه‌اش مثل قطره‌ای اشک، آرام و بی‌صدا روی گونه‌ی دل می‌چکد و رد عمیقی می‌گذارد. ردی که به این راحتی‌ها پاک نمی‌شود.
این کتاب کوتاه است؛ بله، کوتاه مثل نفس‌های بریده‌ی عطشناک‌ترین سقای دنیا. اما همین کوتاهی، خواننده را چونان تشنه‌ای می‌برد پای مشک پر از ادب و معرفت و اجازه نمی‌دهد حتی یک لحظه از مسیر سیراب شدن غافل شود. شجاعی با همین حجم مختصر، از همه‌سو به عباس(ع) پرداخته: از عشقش به خاندانش، از بزرگی‌اش در میدان نبرد، از بندگی بی‌چون‌وچرایش، و از ایمان سترگش که قامت سقایی‌اش را به ستون خیمه‌ی عشق تبدیل کرد.

«عباس برای حسین فقط یک سردار نیست،
یک فرمانده نیست،
یک پرچمدار هم نیست،
یک برادر هم نیست،
عباس، عمود خیمۀ لشگر حسین است.
نه. عباس عمود خیمۀ وجود حسین است. اگر عباس بشکند، خیمۀ وجود حسین فرو می‌ریزد.
اگر عباس بشکند، پشت حسین می‌شکند.
و اگر عباس بیفتد، حسین از پا می‌افتد.»

سقای آب و ادب کتابی عاشقانه‌ست. عاشقانه‌ای نه از جنس نگاه‌های دو نفره‌ی زمینی، بلکه معاشقه‌ای آسمانی میان بنده و معشوق ابدی. عشقی که از دل حضرت عباس به خانواده‌اش می‌جوشد، عشقی که خدا نثار او می‌کند، عشقی که او در برابر حسین‌بن‌علی چونان پروانه‌ای سوخته جان، پیشکش می‌کند. این کتاب بیانگر عشق و وفاداری خالصانه حضرت عباس(ع) به حضرت اباعبدالله است. جنسی از وفاداری که نه تنها بین هیچ دو برادر، بلکه بین هیچ عاشق و معشوقی هم یافت نمی‌شود. این کتاب ثابت می‌کند اگر عشق، عشق باشد، حتی خون هم نمی‌تواند مسیرش را سد کند؛ حتی عطش، مشک پاره، شمشیر، تیر و بی‌کسی هم نمی‌تواند از عظمتش کم کند. این کتاب معلم خوبی‌ست برای عشق، برای وفاداری، برای بندگی.
قلم شجاعی، خدایی‌ست! آن‌قدر نرم و ادبی می‌نویسد که واژه‌ها عطر شعر می‌گیرند، ولی آن‌قدر روان است که هیچ‌کجا سنگینی نمی‌کند. جادوی شجاعی همین است؛ ساده نیست، سنگین نیست، اما عمق دارد، زخمی‌ست که شیرین می‌سوزاند.
هر چند صفحه، آدم را وادار می‌کند کتاب را ببندد، دستی روی دلش بکشد، اشک را پس بزند و دوباره به واژه‌ها برگردد. چه کسی می‌تواند ادعا کند با خواندن این روایت بی‌قرار نمی‌شود که ای کاش آن‌جا بود، دست عباس را می‌بوسید، مشک آبش را بر دوش می‌گرفت و جانش را نثار خیمه‌ی حسین می‌کرد؟
من این کتاب را یک‌بار خواندم، دوبار بستم، سه‌بار گریه کردم و چهاربار دوباره گشودم. انگار که هر بار ورق زدنش، یعنی زانو زدن دوباره مقابل عظمت عباس(ع). از همه‌ی این‌ها مهم‌تر، این کتاب حقیقتاً اشک‌آور است، اما نه فقط از جنس غم؛ از شدت زیبایی، از حجم عشق. آن‌قدر تصاویر و توصیف‌هایش زنده‌اند که قلب آدمی تا مدت‌ها به ضربی متفاوت می‌تپد. آدم را آرام نمی‌گذارد. همین است که اگر از من بپرسی، می‌گویم یک‌بار خواندن این کتاب حق مطلب را ادا نمی‌کند. هر بار خواندنش، لایه‌ای تازه از حقیقت عباس(ع) را می‌گشاید، لایه‌ای تازه از عظمت کربلا را نشان می‌دهد و لایه‌ای تازه از عشق را در رگ‌های آدمی می‌ریزد که گمان می‌کرد عاشقی را بلد است.
در این ماه چه ماه محرم باشد، چه صفر، چه هر فصل دیگری از دلتنگی آدمی، سقای آب و ادب فرصتی‌ست برای لمس گوشه‌ای از حقیقت کربلا. برای من، ورق زدنش چندین‌بار ایمان تازه ساخت. عشق را دوباره معنا کرد. و دلم را پر کرد از لرزش و حسی که اگر آدمی هنوز دل داشته باشد، باید بسوزد، باید بلرزد، باید زنده باشد.
از من بپرسی؟ می‌گویم اگر می‌خواهی بفهمی عشق یعنی چه، اگر می‌خواهی بفهمی ادب یعنی چه، اگر می‌خواهی بفهمی سقایی یعنی چه، باید ابتدا عباس(ع) را بشناسی. و می‌توان گفت این کتاب گوشه‌ای از این روح پر عظمت را به تو می‌شناساند. این کتاب را بخوان. دوباره بخوان. و باز هم بخوان. آرام، قطره‌قطره، مثل نوشیدن آب میان عطش. شاید روزی برسد که بفهمیم چرا عباس(ع) در دل‌ها سقایی می‌کند، چرا ادب و عشق، هنوز که هنوز است روزی هزاران بار، سجده‌اش می‌کنند.
        

2