بی کتابی ماجرای بی کتاب شدن ایران است. اینکه چطور نسخه های خطی و با ارزش ما را از کشور خارج کردند و حالا سر از موزه های کشورهای دیگر درآورده است. قلم این کتاب بسیار قوی است و برگزیده ی کتاب سال شده است. خواندن آن را به کتابخوان های حرفه ای پشنهاد می کنم. 
        

          بی‌کتابی را باید دوبار خواند. یک‌بار برای لذت بردن از داستان و یک‌بار برای لذت بردن از انتخاب واژگان و نثر کتاب.
ماجرای کتاب در دوران مشروطه می‌گذرد. و مربوط به کتاب‌دزدی‌های آن دوران است. افرادی که باسوءاستفاده از آشوب و بلوای به توپ بسته شدن مجلس کتاب‌های نفیس را غارت می‌کنند.اما این همه‌ی ماجرا نیست. شخصیت‌های داستان هرکدام قصه وغصه‌ی خودشان را دارند.
نثر زیبا، توصیفات درجه یک شخصیت‌پردازی و فضاسازی عالی این کتاب را تبدیل به یکی از آثار درخشان زبان فارسی کرده است.
        

          عالیه، یک نثر دلچسب و دوست داشتنی. کاش داستان کتاب ادامه داشت😁
        

          بهره‌گیری ظریف و صحیح از زبانِ روزگارِ درونِ قصّه ، اولین ویژگی بارز و ملموس این کتاب است و بعلاوه ، استفاده از متون کهن برای پیشبرد روایت ، خیلی هنرمندانه صورت گرفته. سوای اینها ، فضای قصّه پر از تصاویر و توصیفات دیدنی است!
        

          با این اثر با قلم بی نظیر آقای محمدرضا شرفی خبوشان آشنا شدم. قلمی که من را یاد قلم عباس معروفی میاندازد. 
        

          «بی‌کتابی»
محمدرضا شرفی خبوشان را اصلا نمی‌شناختم و این کتابش به راستی شگفت‌زده‌ام کرد. نویسنده به بهانه نقل ماجرای یک دلال کتاب و عوالمش در نسخ خطی، صحنه‌هایی از تاریخ مشروطه، از ترور ناصرالدین‌شاه تا به توپ بستن مجلس، را به تصویر می‌کشد و در این میانه، تکه‌هایی از متن‌های کهن متخلف که همگی به 
یک اسطوره خاص و البته جذاب پرداخته‌اند  هم خوانده می‌شود و حتی «بی‌کتابی» را به اثری نیمه پژوهشی هم بدل کرده است.

زبان داستان بسیار روان و در عین حال منتقل کننده لحن و حس نثر قاجاری (و نه عین آن نثر) است اگرچه در برخی صحنه‌ها گاه عینا جملات منابع قدیمی‌تر (همچون تاریخ مشروطه کسروی) را در متن آورده است.
شخصیت‌پردازی‌ها قدرتمند و داستان کتاب پرکشش است اما چون خط داستانی بهانه‌ای بوده برای روایت وقایع آن دوره و برساختن جهان مد نظر نویسنده و غوطه خوردن در آن، گاه نثر بی‌اندازه کند می‌شود که اگر خواننده دل‌بسته آن عوالم نباشد حتما سطرهایی را رد خواهد کرد و صفحاتی را ورق خواهد زد. اما برای خواننده‌ی کتاب‌باز و دل‌داده به عوالم نسخ خطی،  اسطوره‌ها و متون کهن،  جزییات هنر قاجاری، و درگیر وقایع مشروطه و به توپ بستن مجلس، همین‌ها نقطه قوت کتاب است و می‌توان حتی بعدتر بار دیگر بازگشت و در این صفحات دقایقی را آرامید و به تماشا نشست.
قطعا کتاب‌های بعدی چنین نویسنده توانمندی را باید به انتظار نشست و امید هم داشت که این قلم به اصول کارگاهی داستان‌نویسی مسلط‌تر شود و کتاب‌های بعدی به همین جذابی و بیشتر اما خوش‌خوان‌تر شود.
        

          همراه خشن و عصبی من بود در کلاس‌های طولانی فقه و تفسیر.
گاهی خارج از حد به توصیفات مناظر و اشیا پرداخته میشد که ملال آور بود و همینطور استفاده از اصطلاحات فنی کتاب و صحافی نیز به صورت مکرر خوانش برخی صفحه ها را مثل زهرمار می‌کرد ولی در مجموع زبان استوار و یک دست قاجاری، بریده های به جایی که از کتب قدیمی در کتاب گنجانده شده بود و همینطور داستان هیجان انگیز کتاب انسان را می‌کشاند تا نصفه نیمه رهایش نکند.

+دوستانی گفته بودند کتاب مناسب خانوم ها نیست، این کتاب حتی مناسب من هم نبود. کتابی به این حد از خشونت که تصاویر شکنجه و قتل و غارت 
و تجاوز را این همه با جزئیات ترسیم کرده روح هر انسانی را که هنوز قسی‌القلب نشده سخت می‌فشارد!
        

          مثلا بعضی ها هم هستند که دیوانه ی کتاب و رنگ و بوی کاغذ و بلعیدن کلمات هستند، این کتاب روایت ما دیوانه هاست!
        

          بی کتابی در ژانر رمان‌های تاریخی طبقه بندی می شود و به موضوع «کتاب» می‌پردازد. به گفته نویسنده این رمان، «بی کتابی» نگاهی به یک واقعه تاریخی دارد و رمان سعی کرده ارزش‌گذاری به کتاب توسط ایرانیان را زیر ذره‌بین قرار دهد. اینکه چقدر در طول تاریخ ما ایرانیان کتاب را مورد توجه قرار داده‌ایم. ماجرای این رمان ریشه در تاریخ دارد. شرفی خبوشان توضیح داده است: مظفرالدین شاه کتابداری به نام لسان‌الدوله را به ریاست کتابخانه منصوب می‌کند. هر نسخه‌ و اوراقی از نسخ معروف در موزه‌های جهان است مربوط به این دوره است که این فرد از کتابخانه‌ها خارج کرده است. در این دوره ۵ هزار جلد از نسخ نفیس کتابخانه گلستان به سرقت می‌رود. این موارد با به توپ بسته شدن مجلس تنیده شده، شخصیت اصلی دلال کتاب است که در این اثر به کتابسازی، کتابداری و صحافی و برخی هنرهای مرتبط با کتاب می‌پردازد و مخاطب را از زوایای دیگر از تاریخ کتاب پردازی مطلع می‌کند
        

          یک رمان فوق العاده ایرانی. میرزا یعقوب خاصه فروش که آنتیک خر و آنتیک فروش است، به کتاب علاقه وافری دارد و نسخ قدیمی و خاص و ارزشمندی را در دوران کارش خریده و فروخته. حال در ایام به توپ بستن مجلس در عهد محمدعلی شاه، کتاب خاصی به دست او میرسد که ماجراهای زیادی را برای او در پی دارد.
این کتاب، خاصه در مورد کتاب است. خواننده در طول داستان با کتاب ها و مطالب گوناگونی از آن ها مواجه میشود که بسیار دل انگیز است. زبان کتاب که زبان طهران زمان قاجاری است، به دلچسب تر شدن کتاب کمک خوبی کرده. اگر اهل کتابید، حتما این کتاب را بخوانید تا هم کتاب خوبی خوانده باشید، هم در مورد کتاب:)
        

          یک رمان خوب به قلم غنی نویسنده رمان عاشقی به سبک ونگوگ... داستانی به شدت پرکشش و جذاب و تامل برانگیز با یک فضاسازی بی نظیر که خواننده را میبرد به قلب دوران مشروطه تا در فضای ملتهب آن روزها نفس بکشد ...
        

          بی‌کتابی: لاکتاب، لعنتی، لامذهب، بی دین
اولین چیزی که در شروع خوندن این کتاب توجهمو جلب کرد معنی عنوان کتاب بود! و البته با توجه به محتوای کتاب میشه گفت هم‌خوانی داره..

داستان به سبک “ جریان سیال ذهن” روایت میشه اما ارتباط گرفتن و فهمیدن اینکه چی به چیه سخت نیست؛ چیزی که سخته ارتباط گرفتن با نثرشه‌ シ هرچند که شیرین و گاهی طنزه..
با راوی اول شخص از زبان پسری روایت میشه که پدراندرش (پدرخوندش) عتیقه‌چیه و به واسطه‌ی این شغل این پسر هم عاشق کتاب و نگارنامه و .. میشه و در نهایت هم کتاب‌شناس و عتیقه‌فروش میشه:). داستانش بجایی میرسه که یکی ازین کتاب‌ها.. ⊙.☉

و اما نثر کتاب که خیلی موضوع مهمیه:
میشه گفت یک داستانِ تاریخیه. در زمان مرگ مظفرالدین شاه و به تخت نشستن محمدعلی‌شاه قاجار روایت میشه و در بین مباحث گریزی به فتحعلی‌شاه و ناصرالدین‌شاه هم میزنه.
نویسنده برای القای اون فضا و‌ اون زمان، نثری رو انتخاب کرده که به احتمال زیاد شما هم مثل من نیاز زیادی به لغت‌نامه پیدا میکنین ̃o.O
یجوری نیست که کلا متوجه نشین ولی فکر‌کنم اگه کتاب زبان اصلی (حالا نه خیلی سطح بالا🙄) میخوندم انقدر لغت‌نامه نیازم نمیشد😂🤝🏻

خبوشان در بین داستان انتقاد خودش رو به ستم‌هایی که به مردم میشه، غارت‌ها، دزدی‌ها، جنگ و جدل، تجاوز فرهنگی، دخالت‌های بیگانگان مخصوصاً روسیه، خشونت بی‌حدومرز بشریت و وضع مملکت هم بیان میکنه..
نگاه انتقادآمیزش به مسئله‌ی کتاب زیاد و چشم‌گیره؛ اینکه کتاب‌های نفیسی و ارزنده‌ای که دارایی این مملکت بوده چطور با جهل اطرافیان دربار به تاراج گذاشته میشه، کتاب‌خوانی و فهمیدن محتواشون به حاشیه رونده شده و کتاب‌ها در حد یک شئ تزئینی پایین آورده شدن.
🌱 آن‌ دسته که اینجا عالمند و ارزشِ کتاب را می‌دانند، استطاعت این را ندارند که بابتش پول هنگفت بدهند، آن دسته هم که استطاعتش را دارند، علمش را ندارند که فهم کنند ارزش کتاب چه
قدر است. پس می‌ماند وزیر مختار و شارژدافر و منشی و دیلماج قونسولگری دولت‌های بهیه روس و فخیمه انگلیس و‌ قویه‌ی آلمان و فرانس و‌ از این قبیل که آن‌ها هم مفت می‌خرند. اینجا اگر کتاب را از ما بخرند به هزار تومان، پس از حمل به فرنگ، آنجا کرورها به موزه‌ها و مجموعه‌دارها و اشخاص اعیان می‌فروشند.
✨شارژدافر: مٲمور سیاسی، کاردار.
✨دیلماج: مترجم
✨بهیه: خوب، نیکو!

از داستان‌ها و وقایعی که تعریف میکنه، میشه به اطلاعات بالای نویسنده به مسائل تاریخی و دغدغه‌ی فرهنگیش پی برد. اما خب خیلی جاها مخصوصاً اواخر کتاب پرگویی هم داره که به همین دلیل یه ستاره ازش کم میکنم ∩_∩

راستی در مورد ضحاک، داستان و سرنوشتش هم زیاد صحبت میکنه که اگه علاقه‌دارین بهش می‌تونه یکی از دلایل خوندن این کتاب باشه 🤷🏻‍♀️

پایان‌بندی داستان انصافاً خفن بود😎، پسندیدم👌🏻
و ماچ به کله‌ی خبوشان که مقدمه نداشت😍😂
        

          موضوع کتاب اصلی کتاب، در اصل کتاب و کتابخوانی است که در تاریخ ایران بررسی می شود. بستر داستان در زمان به توپ بستن مجلس اتفاق می افتد و روایتی است از آن برحه ی تاریخی ایران.
کتاب نثری قجری دارد با کلمات نامأنوس که در ابتدا کمی سخت به نظر می رسد، اما رفته رفته، همین زبان کتاب، می شود نقطه قوت آن که هرچه بیشتر میخوانی، بیشتر لذت می‌بری. روایت داستان بسیار دلنشین است و با زبان زیبای آن لذت خواندنش دو چندان می شود.
توصیف های کتاب زیاد، اما توصیفاتش آن قدر زیبا و دلنشین است که از آن ها خسته نشوی. توصیف ها به روایت داستان و شخصیت پردازی آن کمک زیادی کرده است.
در کل بی کتابی، رمانی است که میتوان با خواندن آن، لذت برد و چیز یاد گرفت.
        

          قلم شیوا
بیان بلیغ نویسنده 
بسیار جذاب و دلنشین است
        

          تلاش یک نویسنده ایرانی برای نوشتن یک داستان رمزآلود ستودنی هست... کتاب جالبی بود.
        

          خیلی عجیبه برام که همچین کتاب خوندنی‌ای نقل محافل کتاب‌خونی نیست و تو کتاب‌فروشی‍آ مهجوره. یه کرمی تو کتاب بود که دوست نداشتم تموم شه و دوست داشتم همچنان همراه میرزا یعقوب خاصّه‌فروش دست بکشم رو کتابای نفیس و پر نقش و نگار و دنبال کَندن کتاب از این و اون باشم و پدراندر(۱)ش هم برامون هر از گاهی کتاب بخونه. اصلا فضاسازی داستان و نوع روایت و اتفاقات عجیب و غریب و دیوونه‌وار و نقل اتفاقات تاریخی و غافلگیری و تریاک و وافور و ناصرالدین شاه و مشروطه‌چی‌ها و...  دستت درست جناب خبوشان، بعد از مدت‌ها از خوندن یه داستان فارسی حال کردم، اونم به نثر قاجاری (آخه چه‌طور اینقدر زبان رو درست درآورده بودی مرد؟!). (اینم بگم که کلا اون دوره برام جذابه و اینکه این داستان تونسته بود انقدر خوب خودش رو تو دل اون دوران جا بده شگفت‌زده‌م کرد.) 

(۱) ناپدری
        

          یک رمان هنرمندانه و جذاب  با توصیفات و مثالهای عالی اما زیاد و گاهی واقعا این زیاده روی خسته کننده میشه. هرچه طول داستان جذاب و پر کشش پیش میره انتهای  خوبی نداره و سریع از جریان می ایسته و تموم میشه، باورش سخته به این راحتی تموم بشه.
در کل خیلی خوب 👌
        

          بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم
سلام و نور.
بی کتابی شاید  به ظاهر داستان  مرد عتیقه فروشی  باشد  که غالب کارش کتب و نسخ خطی  است  ، اما چون کلیت داستان را می‌نگریم داستان مردمی است که فرهنگ و دستاوردهای اجتماعی‌اش را به ثمن بخس می‌فروشد و خودش اولین غارتگر فرهنگ، میهن و حتی ناموسش به حساب می‌آید. بی کتابی شاید تلنگری برای رسیدن به این مفهوم باشد که امتی که... ملتی که ...نخواند، نداند و البته  که  چنین ملتی مستقل نماند.
        

          

جزو بهترین رمان هاییست که خواندم .
کلا قلم آقای خبوشان همیشه عالی است ‌
دیگر کتابهای ایشان نیز قابل تحسین است .

        

          به نام او
نثر قوی..ایده جذاب..برهه تاریخی هیجان انگیز  مهم..همه و همه توی این کتاب هست..اما به نظرم بهتر می شد از این ایده ناب استفاده کرد..
ضمنا واقعا نمی فهمم صحنه های دید زدن میرزا یعقوب چرا اینقدر باید با جزئیات و ریز باشه و اصلا چرا اینقدر باید بهش پرداخته بشه؟
اینم بگم با خوندن چند خط آخر کتاب با اینکه کمی از کتاب دلخور شده بودم لبخندی ب پهنای صورت زدم :)

در کل توصیه میشه که بخونین