هنوز کتاب به وسط راه نرسیده ، خوندن هر صفحه و پاراگراف از این کتاب من رو هیجان زده میکنه ، دلم میخواد درمورد خط به خطش حرف بزنم مثال بیارم ، دلم میخواد مدام با هرکسی می‌بینم و می‌شناسم درمورد این کتاب حرف بزنم.
این کتاب درمورد زندگی مردم مخصوصا زنا توی کشورای کمونبستیه ، با تک تک خط‌های کتاب احساس همدردی میکنم ، کتاب عجیبیه خیلی عجیب.
          

            روایتی صادقانه از تجربیاتی دردناک و دلهره‌آور که انسان در هر جای دنیا در معرض آن‌ها است. ظاهر کتاب توصیفی است صادقانه از تجربه‌ی زیستن زنان کشورهای بلوک شرق در دوران درخشان (!) کمونیسم؛ اما فراتر از آن و در عمق واژگان و جملات، گویی آیینه را می‌بینی که لحظات فراموش‌نشدنی و تلخ و شیرین زندگی را بازتاب می‌دهد. در عین حال، کتاب شناخت‌نامه‌ی خوبی است از افکار و احساسات زنان برای مردان. پنج ستاره چه در محتوا و چه در ترجمه با زبانی پیراسته و خوش‌خوان. کتابی که همه‌ی ما باید یک بار بخوانیم!
          

            شاید کتاب های بسیاری در رابطه با کمونیسم وجود داشته باشد. درباره ی ایدئولوژی ها و چیزهای بزرگ آن. اما فکر می کنم کمتر کسی به جزئیات آن توجه کرده باشد. به تاثیرات کوچک و بزرگی که بر زندگی مردم می گذارد. از نحوه ی زندگی و فکر کردنشان تا غذا، لوازم بهداشتی، پوشاک، یا...
و این کتاب دقیقا همان جزئیات کوچک و ریزی بود که گفته نشده بودند. که من دلم می خواست بدانمشان. و فکر می کنم که همه مان می توانیم با پوست و گوشتمان درکش کنیم. لمسش کنیم.
غم و غصه خیلی درش موج می زد و من رو چندین بار به گریه انداخت. شاید نه خود نثر کتاب بلکه چیزی فراتر از اون. چیزی که شاید خود ما هم تجربه اش کرده ایم. آن ارتباطی که با زندگی ما می تواند به خوبی بر قرار کند.
و لازم می دونم به ترجمه خیلی خوب و روانش هم اشاره کنم که به نحوی بود که فکر نمی کردی کتاب ترجمه شده است!

پ.ن: مرا به خواندن بقیه ی مجموعه "تجربه و هنر زندگی" ترغیب کرد.
پ.ن دو: توی دانشگاه برای دوستانم فصل هایی را بلند خوانده ام که این اتفاق و آن احساسی که از شنیدن جمعی اش، از کنار هم نشستن و بلند کتاب خواندن، در من ایجاد شد، این کتاب را در ذهنم ماندگار تر کرد. :)
          

            کتاب بسیار جذابی است درباره‌ی تاثیر کمونیسم روی زندگی روزمره‌ی چند نسل از زنان کشورهای اروپای شرقی. از زمانی که زنها که به خاطر تجملی بودن ماشین لباسشویی ناچار بودند لباسهایشان را با دست بشویند تا دوران نایاب شدن عطر و لوازم آرایشی و حتی در نسلهای بعدی، دختربچه‌هایی که با دیدن عروسک‌های خارجی شگفت‌زده می‌شدند.
تنها ایرادی که می‌تونم به کتاب‌ وارد کنم اغراق‌آمیز بودن بعضی گفته‌های نویسنده در نقد کمونیسم است
          

            «کمونیسم رفت، ما ماندیم و حتی خندیدیم» نوشته اسلاونکا دراکولیچ، مجموعه‌ای از چند جستار روایی پیوسته است درباره زندگی (به ویژه زندگی زنان) درون یک نظام توتالیتر و کمونیست/سوسیالیست. موضوع جستارها، چه روزنامه‌نگاری باشد که مقاله‌اش باب میل حزب نبوده، چه کمبود شیر خشک و مواد غذایی و ذخیره و انبار کردن دائمی، چه راه‌های خلاقانه زنان برای جبران کمبود لوازم آرایشی، چه شستن رخت در تشت و خشک کردنش روی بند، چه عروسک‌های دست‌ساز و چه کوچک‌شدن و تقسیم شدن روز به روز آپارتمان‌ها، چه دیوارهایی که مرز میان «ما» و «جهان» باشند و چه ژست محیط زیستی و جنگ، برای هر که در نظام‌هایی از این دست زیسته باشد خواندنی است و گاه حتی نوستالژیک و شیرین اما افشاگرِ این‌که پشت این دلتنگی‌ها و «نوستالژی»ها چه واقعیت‌های مهیبی نهفته است. گویا جهان کودکی و دلتنگی‌های امروزی برای آن جهان را برایت ترسیم می‌کند و سپس پرده از روی آن کنار می‌زند و می‌گویی: «وای... نه...»
هر مادری در بلغارستان، می‌تواند بگوید کمونیسم کی و کجا شکست خورد... «یه‌دفعه شیر خشک وارداتی تاریخ گذشته‌ی فروشگاه‌های دلاری رو ریختن توی بازار. ناچار شدم همون شیر رو بدم به بچه، اما بدجور مریض شد. دولت خودمون با اجازه فروش این شیرها بچه‌های شیرخوره‌مون رو مسموم کرد. حتی توی تلویزیون هم خبرش رو پخش کردن؛ ناچار شدن...»
«اداره مخابرات کاری می‌کند که تلفن داشتن نه به معنای داشتن یک وسیه ضروری و معمولی ارتباطی بلکه معادل برخورداری از یک مزیت باشد، و قدرت این اداره در همین نهفته است...»
«چه چیزی باعث می‌شود احساس کنیم این قدر با مردم جهان تفاوت داریم... واقعا چند بار کسانی را دیده‌ایم که از خارج آمده‌اند و به وضوح احساس کرده‌اند به جهانی دیگری پرتاب شده‌اند؟»
«کلا در کشورهای کمونیستی مردم کمتر چیزی را دور می‌اندازند. حتی می‌توان گفت خانوار کمونیستی تقریبا نمونه کامل واحد اکولوژیک [محیط‌زیستی است. فقط اکولوژی آن ریشه‌ای به کلی متفاوت دارد: از سر اهمیت دادن به طبیعت نیست، بلکه ناشی از نگرانی و ترس خاصی از آینده است... همه فقیر بودند، فقر و محرومیت وضعیتی بود که بعید بود هرگز تغییر کند چون با حرف، اعلامیه، وعده و وعید سیاستمداران نمی‌شد آن را تغییر داد. نگه داشتن و دور نریختن یک ضرورت بود چون هیچ کس واقعا به ان سیستم اعتماد و اعتقادی نداشت، به سیستمی که چهل سال تمام بلکه هم بیشتر توانایی تامین نیازهای اولیه شهروندانش را پیدا نکرد. مردم مشغول ذخیره کردن بودند و اگر سیاستمداران به گنجه‌های ما سرک می‌کشیدند -البته نه در پی یافتن کتاب‌های چیز ضد دولتی- می‌دیدند که چه آینده‌ای در انتظار طرح‌های بی‌نظیری است که برای کمونیسم ریخته‌اند؛ اما نگاه نکردند.»

کتاب را نشر گمان، با ترجمه رؤیا رضوانی منتشر کرده است.
          

            کتاب مجموعه‌ای از چند داستان از تحولات کشورهای اروپای شرقی طی دوران کمونیست و سالهای بعد از اون هست، البته با پس زمینه فمنیستی! نویسنده‌ از محرومیت‌های عجیب و غریب و قحطی و کمبود سال‌های تسلط کمونیست تو کشورهایی مثل یوگسلاوی میگه و حسرت اون دورانشون رو آزادی زن غربی میدونه! هرچند که در ادامه کار بتی که از غرب ساخته رو هم نقد میکنه، اما انگار راه سعادت دیگه‌ای جز شبیه اونا شدن نمیشناسه!..

ولی خوشحالم که خوندمش. از دریچه یک زن، تجربه زندگی تو رژیم کمونیستی واقعا جالب و عجیب بود!
          

            این کتاب در مورد مشکلات ریز و درشت زنانی است که در حکومت‌های کمونیستی اتحاد جماهیر شوروی زندگی می‌کردند.
از مشکلات کاری و خانوادگی، مشکلات مسکن تا نایابی پودر لباسشویی و دستمال توالت.
مشخص است که کتاب رسالتی فراتر از این دارد؛ بیان ناکارآمدی کمونیسم و ثمره‌ی کاملا متفاوت آن از مانیفست‌های خوش‌‌رنگ و لعاب و سخن‌پردازی‌های حاکمان و سران حزب.
اسم شاد کتاب شاید این تصور را القا کند که قرار است با خوشی‌های بعد از انقلاب‌های ۱۹۸۹ مواجه شویم اما سراسر کتاب تاریک و سوزناک است. در جایی از کتاب می‌خوانیم: 
《واقعیت این است که کمونیسم هنوز به جای خود باقی است؛ کمونیسم هنوز در رفتار مردم، حالت چهره‌شان، و طرز فکرشان تداوم دارد.》
می‌خواهم در پرانتز اضافه کنم که با سقوط یک حکومت تغییر به‌وجود نمی‌آید بلکه اصلاحات بعد از انقلاب است که باعث دگرگونی می‌شود. در غیر این صورت فقط قدرت‌ها جابه‌جا شده‌است.
          

            همیشه احساس می‌کردم تاریخ خوندن آنقدر جالب نیست چون جوری نوشته شده که انگار توسط یک انسان نوشته نشده. انگار یکی از بالا اتفاقاتی که برای آدم‌ها افتاده رو مشاهده کرده و نوشته و خب این به نظر من باعث می‌شد خیلی غیرانسانی و حتا غیر واقعی به نظر برسه. تاریخ‌ها و مکان‌ها و اسم افراد چه اهمیتی داشتند وقتی مهم‌ترین نکته‌ها همیشه از قلم میوفتاد؟ جادوی این کتاب این بود که دقیقا همون کاریو کرده بود که من از یه کتاب تاریخی انتظار دارم. از دل آدم‌ها بود، اونم به خصوص از دل زن‌ها و مشکلاتی که اون‌قدر کوچیک به نظر میان که هیچ‌کس زحمت توجه و فکر کردن به اونا را به خودش نمیده. اینکه چی میشه اگه دستمال توالت نداشته باشیم، مجبور باشیم همه‌ش با ترس تموم شدن ارد و روغن زندگی کنیم، جوراب شلواری نباشه و مجبور بشیم جوراب‌های خیلی قدیمی‌مون رو اون‌قدر رفو کنیم که نابود شن. از ساده‌ترین و بی اهمیت‌ترین اموری که فقط در نبودنشون متوجه اهمیتشون می‌شیم. اسلاونکا از زن‌هایی می‌گه که دستشون از شدت شستن لباس‌ها با دست پوسته پوسته شده و باید به فکر خوراک بچه‌هاشون باشن درحالی که هیچ مواد غذایی‌ای باقی نمونده. از زنانی می‌گه که از لوازم آرایش طبیعی استفاده می‌کنند چون حق انتخابی نداشتند و مجبور بودند و با این حال زیباترین زنان جهان بودند. تلخی ماجرا اینه که بااینکه در جامعه‌ای کمونیستی زندگی نمی‌کنیم، من به شدت با شرایطی که توصیف کرده بود هم‌ذات‌پنداری می‌کردم.
          

            کمونیسم یا هر ایدیولوژی دیگری فقط در میان حکومت‌ها و اخبار و رجال سیاسی نمی‌چرخد، ایدئولوژی‌ها در ذهن ما ادامه پیدا می‌کند و سرسفره‌ی غذای ما، در حمام و دستشویی، در خیابان و ماشین‌ها، در خرید کردن، خوردن، پوشیدن، رخت شستن و تمام زندگی ما نمود پیدا می‌کند. شاید این، مهم‌ترین پیام کتاب باشد. اسلاونکا از کمونیسم متنفر است، این کتاب توضیح تنفر او و چیزهایی است که به نظرش قربانی کمونیسم شده‌اند. شاید اگر از زبان کسی که دل در گروی این ایدئولوژی دارد چیزی بخوانیم نظرمان عوض شود.
پی‌نوشت؛ شباهت ما و کشورهای کمونیستی باعث میشه کتاب طعم دیگه‌ای داشته باشه و ذهن رو نسبت به آینده‌ی احتمالی‌مون باز می‌کنه. مثلا نویسنده وقتی از نحوه‌ی نگاه حکومت به زن حرف می‌زنه، یا از عادات شستشو یا نحوه‌ی مصرف کشورهای اروپای شرقی می‌گه با این که نمی‌دونه و فکرش رو هم نمی‌کنه، انگار از زبون ما داره کشور خودمون رو روایت می‌کنه. فقط سوال این جاست که ما شبیه کمونیست‌هاییم یا هر چیزی در مقابل غرب بایسته این خصلت‌ها رو پیدا می‌کنه؟!
          

            من اینطوری حس کردم یا واقعاً خیلی از جملاتش آدم را یاد موقعیت ذهنی خودش توی ایران می‌اندازه!؟ چیزهایی که می‌شه از کتاب فهمید رو می‌تونیم در چند جمله زیبا خلاصه کنیم ولی در روایت کل داستان هست که معنی دار میشه: بعضی از فصل‌هایش خوراک جمع‌خوانی هست، بیشتر از این چیزی ندارم بگم، چون اگر اینجا سراغ پیشنهاد خوب برای دنبال کردن کتاب هستید، نظرات و نمره‌ی این کتاب کاملاً معلوم و مشخص هست: به طور خلاصه فهمیدم: سیاست امری پیش‌پا افتاده، ذهنی، جزئی و حتی زنانه است که اثر و اهمیتی بیش از آنچه فکر می‌کردیم دارد، کمونیست رفت ولی وضعیت ذهنی کمونیستی و توتالیتری باقی ماند
          

            کتاب نثر روان و خوش خوانی دارد و واقعیت را توی صورت آدم می کوباند.
زنانگی بعضی از داستان ها بسیار خوب و قابل لمس است اما برخی از آن ها به تکرار مکررات درباره سیاست و کمونیسم می پردازه که فضای به غایت تاریکی رو به داستان می ده اما تعادل بین داستان ها از کنار گذاشتن کتاب جلوگیری می کنه.
در کل به خواندنش می ارزد.
          

            کتاب مشاهدات نویسنده وخبرنگار اهل کرواسی  از زندگی دوستان واشنایان درکشورهای اروپای شرقی تحت نظر حکومتهای کمونیستی است.جذابیت کتاب برای من تحلیل های ماهرانه  وتامل برانگیز نویسنده از زندگی زنان تحت حکومت کونیستی بود.دختربچه ای که اولین بار عروسک  می بینه مردمی که درفقر ومحرومیت زندگی میکنن ولی خودشون نمی دونن.جایی که حریم شخصی معنایی نداره 
من  باخوندنش یاد اون شعر حضرت مولانا افتادم 
مرغی که خبر  ندارد از آب زلال   منقار در آب شور دارد همه سال
          

              قرن بیستم قرن کمونیسم،انقلاب‌های کمونیسمی و حکومتهای کمونیسمی در سرتاسر جهان بود.
از بیخ گوش آمریکا در کوبا تا پرجمعیت ترین کشور جهان چین، قلمروی اصلی کمونیسم اما روسیه و کشورهای شرقی اروپا بودند.
رهبران این کشورهای تک حزبی روز به روز از پیشرفت کشور در حوزه های مختلف حرف می‌زدند و به قدرت نظامی و کلاهک های هسته ای خود می بالیدند. اما در درون این کشورها چه خبر بود؟ و مردم چگونه زندگی می کردند؟
کتاب فوق، شرایط زندگی مردم کشورهای بلوک شرق در دوران کمونیسم را روایت میکند‌.
از دولتمردانی می گوید که موشک به هوا می فرستند ولی از تامین نیاز های اولیه بهداشتی زنان عاجزند، از اقتصاد دستوری می گوید و از ممنوعیت هر‌گونه دین، از خانه ها و زمین های اشتراکی می گوید تا شنود شدن تماس ها و باز شدن نامه های شخصی مردم و...
روایت های افراد مختلف در کشورهای مختلف تحت سلطه کمونیسم هر یک خواندنی و پر از درد بود‌.
قطعا ارزش خواندن دارد.

          

            چقدر دوستش داشتم، و باید زودتر میخوندمش، از همون زمانی که کادو گرفتم
این خیلی بده که ما اکثرا، ایدئولوژی‌ها رو فقط به صورت مفاهیم نظری می‌خونیم و نهایتا تعداد نقد رو درباره‌ی اون‌ها مطالعه می‌کنیم که باز هم خیلی خشک، رسمی و تئوری‌وار گفته شدن
اما چه نقدی به اندازه‌ی داستان زندگی افرادی که در اون ایدئولوژی‌ها زندگی کردن، لحظه‌های قشنگ و آسایش رو از دست دادن تا افرادی تئوری‌های سیاسیشون رو به آزمون و خطا بگذارن؟
خلاصه بعد از کمی استراحت، میرم سراغ جلدهای بعدی کتاب‌های این نویسنده چون الان کمی از جستارخوانی خسته شدم.