هنوز کتاب به وسط راه نرسیده ، خوندن هر صفحه و پاراگراف از این کتاب من رو هیجان زده میکنه ، دلم میخواد درمورد خط به خطش حرف بزنم مثال بیارم ، دلم میخواد مدام با هرکسی می‌بینم و می‌شناسم درمورد این کتاب حرف بزنم.
این کتاب درمورد زندگی مردم مخصوصا زنا توی کشورای کمونبستیه ، با تک تک خط‌های کتاب احساس همدردی میکنم ، کتاب عجیبیه خیلی عجیب.
        

          روایتی صادقانه از تجربیاتی دردناک و دلهره‌آور که انسان در هر جای دنیا در معرض آن‌ها است. ظاهر کتاب توصیفی است صادقانه از تجربه‌ی زیستن زنان کشورهای بلوک شرق در دوران درخشان (!) کمونیسم؛ اما فراتر از آن و در عمق واژگان و جملات، گویی آیینه را می‌بینی که لحظات فراموش‌نشدنی و تلخ و شیرین زندگی را بازتاب می‌دهد. در عین حال، کتاب شناخت‌نامه‌ی خوبی است از افکار و احساسات زنان برای مردان. پنج ستاره چه در محتوا و چه در ترجمه با زبانی پیراسته و خوش‌خوان. کتابی که همه‌ی ما باید یک بار بخوانیم!
        

           وقتی خواندش را تمام کردم به این فکر کردم که کاش کتابهای این خانم از نظر ساختار و زاویه دی کلاس درسی می شد برای دوستان وطنی برای تاریخ نگاری مردم شناسانه 
        

          شاید کتاب های بسیاری در رابطه با کمونیسم وجود داشته باشد. درباره ی ایدئولوژی ها و چیزهای بزرگ آن. اما فکر می کنم کمتر کسی به جزئیات آن توجه کرده باشد. به تاثیرات کوچک و بزرگی که بر زندگی مردم می گذارد. از نحوه ی زندگی و فکر کردنشان تا غذا، لوازم بهداشتی، پوشاک، یا...
و این کتاب دقیقا همان جزئیات کوچک و ریزی بود که گفته نشده بودند. که من دلم می خواست بدانمشان. و فکر می کنم که همه مان می توانیم با پوست و گوشتمان درکش کنیم. لمسش کنیم.
غم و غصه خیلی درش موج می زد و من رو چندین بار به گریه انداخت. شاید نه خود نثر کتاب بلکه چیزی فراتر از اون. چیزی که شاید خود ما هم تجربه اش کرده ایم. آن ارتباطی که با زندگی ما می تواند به خوبی بر قرار کند.
و لازم می دونم به ترجمه خیلی خوب و روانش هم اشاره کنم که به نحوی بود که فکر نمی کردی کتاب ترجمه شده است!

پ.ن: مرا به خواندن بقیه ی مجموعه "تجربه و هنر زندگی" ترغیب کرد.
پ.ن دو: توی دانشگاه برای دوستانم فصل هایی را بلند خوانده ام که این اتفاق و آن احساسی که از شنیدن جمعی اش، از کنار هم نشستن و بلند کتاب خواندن، در من ایجاد شد، این کتاب را در ذهنم ماندگار تر کرد. :)
        

          کتاب بسیار جذابی است درباره‌ی تاثیر کمونیسم روی زندگی روزمره‌ی چند نسل از زنان کشورهای اروپای شرقی. از زمانی که زنها که به خاطر تجملی بودن ماشین لباسشویی ناچار بودند لباسهایشان را با دست بشویند تا دوران نایاب شدن عطر و لوازم آرایشی و حتی در نسلهای بعدی، دختربچه‌هایی که با دیدن عروسک‌های خارجی شگفت‌زده می‌شدند.
تنها ایرادی که می‌تونم به کتاب‌ وارد کنم اغراق‌آمیز بودن بعضی گفته‌های نویسنده در نقد کمونیسم است
        

          «کمونیسم رفت، ما ماندیم و حتی خندیدیم» نوشته اسلاونکا دراکولیچ، مجموعه‌ای از چند جستار روایی پیوسته است درباره زندگی (به ویژه زندگی زنان) درون یک نظام توتالیتر و کمونیست/سوسیالیست. موضوع جستارها، چه روزنامه‌نگاری باشد که مقاله‌اش باب میل حزب نبوده، چه کمبود شیر خشک و مواد غذایی و ذخیره و انبار کردن دائمی، چه راه‌های خلاقانه زنان برای جبران کمبود لوازم آرایشی، چه شستن رخت در تشت و خشک کردنش روی بند، چه عروسک‌های دست‌ساز و چه کوچک‌شدن و تقسیم شدن روز به روز آپارتمان‌ها، چه دیوارهایی که مرز میان «ما» و «جهان» باشند و چه ژست محیط زیستی و جنگ، برای هر که در نظام‌هایی از این دست زیسته باشد خواندنی است و گاه حتی نوستالژیک و شیرین اما افشاگرِ این‌که پشت این دلتنگی‌ها و «نوستالژی»ها چه واقعیت‌های مهیبی نهفته است. گویا جهان کودکی و دلتنگی‌های امروزی برای آن جهان را برایت ترسیم می‌کند و سپس پرده از روی آن کنار می‌زند و می‌گویی: «وای... نه...»
هر مادری در بلغارستان، می‌تواند بگوید کمونیسم کی و کجا شکست خورد... «یه‌دفعه شیر خشک وارداتی تاریخ گذشته‌ی فروشگاه‌های دلاری رو ریختن توی بازار. ناچار شدم همون شیر رو بدم به بچه، اما بدجور مریض شد. دولت خودمون با اجازه فروش این شیرها بچه‌های شیرخوره‌مون رو مسموم کرد. حتی توی تلویزیون هم خبرش رو پخش کردن؛ ناچار شدن...»
«اداره مخابرات کاری می‌کند که تلفن داشتن نه به معنای داشتن یک وسیه ضروری و معمولی ارتباطی بلکه معادل برخورداری از یک مزیت باشد، و قدرت این اداره در همین نهفته است...»
«چه چیزی باعث می‌شود احساس کنیم این قدر با مردم جهان تفاوت داریم... واقعا چند بار کسانی را دیده‌ایم که از خارج آمده‌اند و به وضوح احساس کرده‌اند به جهانی دیگری پرتاب شده‌اند؟»
«کلا در کشورهای کمونیستی مردم کمتر چیزی را دور می‌اندازند. حتی می‌توان گفت خانوار کمونیستی تقریبا نمونه کامل واحد اکولوژیک [محیط‌زیستی است. فقط اکولوژی آن ریشه‌ای به کلی متفاوت دارد: از سر اهمیت دادن به طبیعت نیست، بلکه ناشی از نگرانی و ترس خاصی از آینده است... همه فقیر بودند، فقر و محرومیت وضعیتی بود که بعید بود هرگز تغییر کند چون با حرف، اعلامیه، وعده و وعید سیاستمداران نمی‌شد آن را تغییر داد. نگه داشتن و دور نریختن یک ضرورت بود چون هیچ کس واقعا به ان سیستم اعتماد و اعتقادی نداشت، به سیستمی که چهل سال تمام بلکه هم بیشتر توانایی تامین نیازهای اولیه شهروندانش را پیدا نکرد. مردم مشغول ذخیره کردن بودند و اگر سیاستمداران به گنجه‌های ما سرک می‌کشیدند -البته نه در پی یافتن کتاب‌های چیز ضد دولتی- می‌دیدند که چه آینده‌ای در انتظار طرح‌های بی‌نظیری است که برای کمونیسم ریخته‌اند؛ اما نگاه نکردند.»

کتاب را نشر گمان، با ترجمه رؤیا رضوانی منتشر کرده است.
        

          کتاب مجموعه‌ای از چند داستان از تحولات کشورهای اروپای شرقی طی دوران کمونیست و سالهای بعد از اون هست، البته با پس زمینه فمنیستی! نویسنده‌ از محرومیت‌های عجیب و غریب و قحطی و کمبود سال‌های تسلط کمونیست تو کشورهایی مثل یوگسلاوی میگه و حسرت اون دورانشون رو آزادی زن غربی میدونه! هرچند که در ادامه کار بتی که از غرب ساخته رو هم نقد میکنه، اما انگار راه سعادت دیگه‌ای جز شبیه اونا شدن نمیشناسه!..

ولی خوشحالم که خوندمش. از دریچه یک زن، تجربه زندگی تو رژیم کمونیستی واقعا جالب و عجیب بود!
        

          مشکلش اینه که همه ازش خوششون میاد. همه چی بدیهیه توش.
        

          خیلی روان و خوش خوان نوشته شده بود و با یک نگاه ظریف و زنانه نشون داده بود که چطور جریان کمونیست در لایه های زیرین و جزئی زندگی نفوذ کرده
        

          این کتاب در مورد مشکلات ریز و درشت زنانی است که در حکومت‌های کمونیستی اتحاد جماهیر شوروی زندگی می‌کردند.
از مشکلات کاری و خانوادگی، مشکلات مسکن تا نایابی پودر لباسشویی و دستمال توالت.
مشخص است که کتاب رسالتی فراتر از این دارد؛ بیان ناکارآمدی کمونیسم و ثمره‌ی کاملا متفاوت آن از مانیفست‌های خوش‌‌رنگ و لعاب و سخن‌پردازی‌های حاکمان و سران حزب.
اسم شاد کتاب شاید این تصور را القا کند که قرار است با خوشی‌های بعد از انقلاب‌های ۱۹۸۹ مواجه شویم اما سراسر کتاب تاریک و سوزناک است. در جایی از کتاب می‌خوانیم: 
《واقعیت این است که کمونیسم هنوز به جای خود باقی است؛ کمونیسم هنوز در رفتار مردم، حالت چهره‌شان، و طرز فکرشان تداوم دارد.》
می‌خواهم در پرانتز اضافه کنم که با سقوط یک حکومت تغییر به‌وجود نمی‌آید بلکه اصلاحات بعد از انقلاب است که باعث دگرگونی می‌شود. در غیر این صورت فقط قدرت‌ها جابه‌جا شده‌است.
        

          این کتاب ثابت میکنه جزئیات هم به اندازه کلیت مهم هستند و چه بسا مهم تر . روایت اول شخص از زندگی در یک کشور ایدئولوژی زده ، کشوری که با وعده ساختن بهشت برای مردمش از اون یک جهنم درست میکنه 
این کتاب نشون میده  فاصله بین واقعیت و توهمات و آدم هایی که این فاصله براشون سوال نیست چطور میتونه یک جامعه رو به ورطه نابودی بکشه 
        

          خوندنش سخت و دردناک بود. بسیار یادآور وضع و حال خودمون بود. 
اگر کمی در گودریدز بچرخید و درباره این کتاب نظرات رو بخونید متوجه میشید که اکثر نظرات از سمت ما فارسی زبانان هست و این خودش خیلی مسئله دردناکیه 
چرا؟ چون همگی حال و هوای این کتاب را خوب می‌فهمیم 
این کتاب چند درس عمیق داره در پس گفته های پراکنده نویسنده ...
اینکه  هر نظام اجتماعی که مردم خودش رو محدود کنه محکوم به شکسته و اینکه ممکنه در روزگار پس از یک انقلاب ان رویاهایی که براش جنگیدیم رو به دست نیاوریم :) 
و  اینکه یه نظام توتالیتر سر کوچکترین چیز ها هم با مردمش درگیره و... بسیاری از مفاهیم دیگر 
بسیار زیاد این کتاب رو دوست داشتم 
        

          a must read.

 آنچه کمونیسم به ما القا کرده بود، دقیقا همان سکون و بی‌حرکتی بود، از بی‌آیندگی، بی‌رویایی، ناتوانی از تصور زندگی به شکلی دیگر. تقریبا امکان نداشت بتوانی به خود دلگرمی بدهی که این دورانی گذراست، خواهد گذشت، باید بگذرد. برعکس، یاد گرفته بودیم فکر کنیم هر کاری هم که بکنیم، وضع همیشه همان‌جور می‌ماند. نمی‌توانیم تغییرش بدهیم. به نظر می‌رسید گویی آن سیستم قادر مطلق، خود زمان را هم اداره می‌کند. به نظر می‌رسید کمونیسم ابدی است، ما به زندگی در آن محکوم شده‌ایم، خواهیم مرد و فروپاشی آن را نخواهیم دید. ما انقلابی نبودیم که سعی کنیم آن را ویران و سرنگون کنیم. با این عقیده بار آمده بودیم که تعدیل آن سیستم، برای آنکه نهایتا از درون تغییر کند نیز محال است. با اینهمه، فقط ای‌کاش تانیا صبر کرده بود. زندگی آدم اتاق انتظار ایستگاه قطاری در شهرستان نیست، که در آن بنشیند و منتظر قطاری شود که شاید هرگز نرسد.
        

          کمونیسم یا هر ایدیولوژی دیگری فقط در میان حکومت‌ها و اخبار و رجال سیاسی نمی‌چرخد، ایدئولوژی‌ها در ذهن ما ادامه پیدا می‌کند و سرسفره‌ی غذای ما، در حمام و دستشویی، در خیابان و ماشین‌ها، در خرید کردن، خوردن، پوشیدن، رخت شستن و تمام زندگی ما نمود پیدا می‌کند. شاید این، مهم‌ترین پیام کتاب باشد. اسلاونکا از کمونیسم متنفر است، این کتاب توضیح تنفر او و چیزهایی است که به نظرش قربانی کمونیسم شده‌اند. شاید اگر از زبان کسی که دل در گروی این ایدئولوژی دارد چیزی بخوانیم نظرمان عوض شود.
پی‌نوشت؛ شباهت ما و کشورهای کمونیستی باعث میشه کتاب طعم دیگه‌ای داشته باشه و ذهن رو نسبت به آینده‌ی احتمالی‌مون باز می‌کنه. مثلا نویسنده وقتی از نحوه‌ی نگاه حکومت به زن حرف می‌زنه، یا از عادات شستشو یا نحوه‌ی مصرف کشورهای اروپای شرقی می‌گه با این که نمی‌دونه و فکرش رو هم نمی‌کنه، انگار از زبون ما داره کشور خودمون رو روایت می‌کنه. فقط سوال این جاست که ما شبیه کمونیست‌هاییم یا هر چیزی در مقابل غرب بایسته این خصلت‌ها رو پیدا می‌کنه؟!
        

          تا قبل خوندن این کتاب، درباره‌ی کمونیسم میشه گفت تقریبا چیزی نمی‌دونستم. این کتاب اولین قدم من برای آشنایی باهاش بود و همین‌طور، مهم‌ترین.
خوندن این کتاب برای من خیلی طول کشید، خیلی. مدتی تا قیمت خوبی از کتاب خوندم و بعد کنار گذاشتمش و کتاب‌های دیگه‌ای رو شروع و تموم کردم.
ولی بهش برگشتم و تمومش کردم، چون دوست ندارم کتابی رو نصفه ول کنم. 
دلیل اینکه اون اوایل کتاب ولش کردم این بود که چیزی که میخوندم و تصویری که تو ذهنم به وجود میومد برام ناملموس و ناشناخته بود، وضعیت زندگی مردم، وسایلی که برای رفاه و نیازهای اولیه لازم بود و تو زندگی‌هاشون به سختی پیدا میشد و..
ولی هرچی جلوتر رفت، باهاش بیشتر اشنا شدم و حتی دیدم که به وضعیت الان خودمون شباهت داره! که ترسیدم. 
ترس از جنگ، ترس از نابودی اندک چیزی که داری ، مسائلی نیستن که تو بتونی هرروز باهاشون زندگی کنی و حتی یه زندگی رو بگردونی. اون هم به عنوان روتین و عادت!
        

          میخواهید بدانید کمونیسم سر زندگی روزمره یک زن معمولی چه آورده بود؟ این کتاب را بخوانید!
حالا میخواهید بدانید نقطه مقابل کمونیسم چه بلایی سر مردمش می‌آورد؟ باز هم این کتاب را بخوانید!
        

          من اینطوری حس کردم یا واقعاً خیلی از جملاتش آدم را یاد موقعیت ذهنی خودش توی ایران می‌اندازه!؟ چیزهایی که می‌شه از کتاب فهمید رو می‌تونیم در چند جمله زیبا خلاصه کنیم ولی در روایت کل داستان هست که معنی دار میشه: بعضی از فصل‌هایش خوراک جمع‌خوانی هست، بیشتر از این چیزی ندارم بگم، چون اگر اینجا سراغ پیشنهاد خوب برای دنبال کردن کتاب هستید، نظرات و نمره‌ی این کتاب کاملاً معلوم و مشخص هست: به طور خلاصه فهمیدم: سیاست امری پیش‌پا افتاده، ذهنی، جزئی و حتی زنانه است که اثر و اهمیتی بیش از آنچه فکر می‌کردیم دارد، کمونیست رفت ولی وضعیت ذهنی کمونیستی و توتالیتری باقی ماند
        

          کتاب نثر روان و خوش خوانی دارد و واقعیت را توی صورت آدم می کوباند.
زنانگی بعضی از داستان ها بسیار خوب و قابل لمس است اما برخی از آن ها به تکرار مکررات درباره سیاست و کمونیسم می پردازه که فضای به غایت تاریکی رو به داستان می ده اما تعادل بین داستان ها از کنار گذاشتن کتاب جلوگیری می کنه.
در کل به خواندنش می ارزد.
        

          کتاب مشاهدات نویسنده وخبرنگار اهل کرواسی  از زندگی دوستان واشنایان درکشورهای اروپای شرقی تحت نظر حکومتهای کمونیستی است.جذابیت کتاب برای من تحلیل های ماهرانه  وتامل برانگیز نویسنده از زندگی زنان تحت حکومت کونیستی بود.دختربچه ای که اولین بار عروسک  می بینه مردمی که درفقر ومحرومیت زندگی میکنن ولی خودشون نمی دونن.جایی که حریم شخصی معنایی نداره 
من  باخوندنش یاد اون شعر حضرت مولانا افتادم 
مرغی که خبر  ندارد از آب زلال   منقار در آب شور دارد همه سال
        

          کتاب خوبی بود.
فقط ای کاش از منظر کسانی که موافق کمونیسم بودند هم حرفی می زد.