یادداشت‌های هلیا منفرد (10)

          روایت کتاب از ظلمت به نور فوق العاده بود.
ساختار روایی درست و حسابی یعنی این!
آخرش من هم دوست داشتم دست در دستان خسرو چله بردارم، به قدر بضاعتم به دردِ درراه ماندگانِ بی‌پناه بخورم.
اما این حقیقتا نعمتی است که به هرکسی داده نمی‌شود.
خوش به‌حال شما آقای خسروخانی!
چقدر به حالتان غبطه خوردم آقای ابن اللیل!
        

          نبوغی دوست داشتنی در شرح حال نویسی.
تغییرات مداوم راوی برای برخی گرچه ابهام آمیز بود، برای من صد چندان زیبا.
شاید دوست دارم همیشه کمی از راوی فاصله بگیرم و ببینم حالا که از ذهنِ مثلاً میرزا یوسف دیلماج بیرون آمده ام ، جهانِ خارج او واقعاً چه شکلی است.
و عدد زاویه اون از جهان می شود نظرگاه او_که حالا بهتر شناخته ام .
کتاب را در مجموع با پی رنگ قوی و توصیفات نویسنده دوست داشتم اما گاهی گیرایی کتاب برایم کم بود.
و همین بود که خیلی طول کشید تا بخوانمش.
تناقضات شخصیت در میرزا یوسف برایم عجیب بود و هست.
اما شروع و پایان کتاب  در اوج بود و پاسخی به تناقضات عجیب میرزا یوسف.
        

          کتابی که نتوانستم لحظه ای زمین بگذارمش،
شدیداً گیرا در شخصیت پردازی، پیرنگ و صحنه ها.
مثل من، گول فیلم های هم‌اسمش را هم نخورید، به گرد پای کتاب هم نمی رسند و فقط تحمیل اجباری داستان کارگردان به داستان منحصر به فرد آگاتا کریستی محسوب می شوند. پوآروی این کتاب ، پوآروی محتاط، دقیق، مبادی آداب، آشنا با فرهنگ عامه و  معتاد معما بود . درحالیکه فیلم پوآروی دیگری داشت_منهای اینکه اصلا داستانش هم فرق داشت.
کتاب _حالا شاید فقط در نسخه دیجیتال_ ایرادات نگارشی داشت  و ترجمه به شسته رفتگی قلم نویسنده اصلی نبود.
شخصیت ها به دقت در جای خودشان نشسته اند و این واقعا برای من شایسته تحسین بود. 
حالا دوست دارم از این نویسنده بیشتر بخوانم.
        

          ستاره های کتاب از این بابت اند که اولا ایده کتاب _به عقیده من_ایده نو و درخوری است و شایسته تحسین.
ثانیا  مقدمه کتاب در باب روایت و دسته بندی های علمی اش بسیار راهگشا و دقیق بود.
اما روایت ها_ در عین جذایت داستانی درونی برخی از آنها_ پراکنده بودند و شدیداً ناقص.
 نسخه تکمیلی کتاب میشد خرده روایت های وصال و ازدواج؛ آن وقت شاید معنا با ضد خودش بهتر فهم می شد و به لحاظ کارکردی ، برای جامعه ما بسته کامل تری بود.
ضمن اینکه کتاب کاستی های ویراستی کم نداشت و نیاز به بازبینی بیشتر بود.
اما در مجموع راه‌گشایی کتاب را در حوزه موضوعی کتاب ها دوست داشتم .
        

          کتاب زخم داوود، هوای فلسطینی که من می‌شناسم را نداشت، یعنی هوای مقاومت را.
اما وجهی از حقیقت را داشت، بی پرده، که هیچ وقت به ما نگفته بودند. هیچ کس نگفته بود که چطور زندگی میان اینهمه مرگ همیشه از نکبت ۱۹۴۸ در میان مردم بوده و چطور اینهمه زخم سرنوشت ها را برای نسل ها تغییر میدهد. نمی‌دانم داستان کتاب چقدر واقعی بود، اما برای من مشتی از خروار بود و عینِ عینِ حقیقت. رنج آشکارِ خطوط را میان چشم هایم، قلبم و تمام بدنم تقسیم می‌کردم که از پا درنیایم. کتاب تجلّی مردمی بود که برای من همیشه صامت بودند یا می‌گریستند. این‌بار اما فریاد می‌زدند ؛ بی امید آنکه جوابی بشنوند. ما حتّی بارها با اسرائیلی ها حرف زدیم، اما هیچ گاه روایت فلسطینی های وطن‌مند را نشنیدیم و چقدر مظلومانه است این شنیده نشدن. 
بعضی تعابیر نویسنده را بسیار دوست داشتم. بی پرده گفتنش را هم. چه رنج و تلخی را و چه شیرینی و زفاف را.
اما قدری در صحت ترجمه _که نمی دانم ایراد از کدام بوده ،مترجم یا مولف_ تردید دارم. پرش راوی ، فعل های شکسته و زبان محاوره در تمام متن، چیزی نبود که از یک متن قوام یافته انتظار داشته باشم.
اما خواندنش را به همه کسانی که دوست دارند با مردمِ این سرزمین قدری زندگی کنند توصیه میکنم. خصوصا که کتاب تمام اتفاقات مهم را از یوم النکبه در خودش دارد. 
        

          داستان کتاب را از جایی که شروع شد خیلی دوستش داشتم. فکر نمیکردم کتابی باشد که نتوانم از دستم زمین بگذارم. خصوصا که اولین تجربه رمانِ مجازی خواندن بود برای کسی که عاشق صدای ورق زدن کتاب است.
در سراسر کتاب ، ارجاعات به گذشته یا به اصطلاح فلش بَک ها بسیار به‌جا و دوست داشتنی بود و ضمناً ایهام ایجاد می‌کرد و خلق معنا.
 مکان‌ها زنده ترسیم شدند و استفاده به‌جایی از آنها شد مثل دخمه و چاه عمیقی که هرچه خاک می‌ریختند پُر نمی‌شد.
از فصل سوم که داستان در حالت دانای کل قرار گرفت_ گرچه الگوی جالبی برای یک هنرجوی نویسندگی بود_ اما سطح کتاب برایم خیلی فرق کرد. تا یک جاهایی اصلا نمیدانستم قضیه از چه قرار است و کلمدلی که بود یکهو پرید وسط داستان. انگار نویسنده داشت مهارتش در عهد قاجاری‌نویسی را به رُخ می‌کشید، و البته چقدر هم پرمغز و روان بود.
اما هم چنان ، به نظر می رسد فصل آخر وصله پینه شده به کتاب‌.
کتابِ بسیار شایسته ای بود برای خواندن و الگو گرفتن.
        

          برای یک مبنایی آن چیزی که اول از همه در این کتاب خودنمایی می‌کند ، پرونده شخصیت تمام آدم های داستان است که به تصویرشان ضمیمه شده. دیدن  فرناندز (اسب راوی) در این بین یکی از دقت های دل‌نشین خبرنگاری روایت است.
سفرنامه کوتاه و ارزشمندی است برای خواندن. و کوبا هم مقصد جالب و درخور توجهی است برای رفتن.
دریچه های نگاه نویسنده به هر حادثه مهم در کتاب را که مثل همه نبود دوست داشتم. شاید من هیچ وقت برای تعریف خانه همینگوی از یک آمریکایی سرگردان که فقط هم غر می زند شروع نکنم. اما همین ها در داستان گیرایی اش را بیشتر می کرد.
البته معتقدم متن یکدست نبود‌. اوایل داستان با جزئیات تر و قوی تر نگاشته شده بود.
درکل سفرنامه خوبی از آب درآمده.
        

          زاویه دید، صراحت قلم، توجه به جزئیات و شخصیت پردازی به نظرم از نقاط قوت کتاب بودند که در کنار داستان آن تجربه منحصر به فردی را از قلم آقای دهقان به من دادند.
از وقتی که برای مطالعه این کتاب گذاشته ام خوشحالم؛
در عین اینکه می‌دانم داستان می توانست بسیار گیراتر باشد.
دستورالعملی که قبل از خواندن کتاب باید از وجودش در خودتون مطمئن باشید، انتظاری هست که از این کتاب دارید.
توقع نداشته باشید کتاب جنگی را که همیشه روایتش را شنیده اید به شما نشان بدهد.
این روایت، خودِ خودِ جنگ است و کاری به پیشوند و پسوند هایی که ما برایش انتخاب میکنیم ندارد.
و همین به نظر من نقطه قوت دیگری محسوب می شود.
با همه این‌ها از همین حالا برای علی و میرزا دل‌تنگم.
#حلقه_کتابخوانی_مبنا
#تنها_کتاب_نخون
#با_کتاب_قد_بکش
#سفر_به_گرای_۲۷۰_درجه
        

          قلم سیمین سحر است
بی پرده و صریح، طنّاز و شدیداً متعلق به فرهنگ ایرانی
        

          روایتی بی نقص با زبانی گویا
که البته میتوانست زبان ادبی و فاخرتری داشته باشه