یادداشت‌های فاطمه عباسی (55)

تاریخ تحولات سیاسی ایران
          ﷽
با وسواس بیشتری نسبت به کتاب‌های معمول، نویسنده را بررسی می‌کنم و ناشر را چون کتاب تاریخی‌ هست و گوش جان می‌سپارم و قلم و یادداشت برداری. 
همزمان هم یک کتاب تاریخی دیگر را پیش می‌برم از یک نویسنده‌ی دیگر که محتوای نسبتا مشابهی با همین کتاب دارد اما کلا فکر نویسنده با این دوستمان فرق می‌کند و یک جور دیگر به قضایا نگاه می‌کند. 

این بزرگوار قطور از پس از اسلام شروع می‌شود و شامل تاریخ حکومتچه های ایرانی است و جزئیات مقبولی دارد اما خیلی جدی و جزئی به بررسی صفویه، قاجاریه، پهلوی می‌پردازد با جزئیات مشروح‌تر.
کتاب محدود به این نیست که پایتخت اینجا بود و لباس‌ها این شکلی بود و فلان شازده به فلانی تاخت و این هم مفاد فلان قرارداد و تمام!

چند مسئله که شاید ریشه‌های فرهنگی و فلسفی داشته باشد خوب بررسی می‌شود:
هویت اسلامی ملی در عهد صفویه و افول آن پس از صفویه
ایجاد یک هویت مصنوعی در پهلوی و شکست آن
مراحل تجدد در ایران. اصلا تجدد خوب است یا بد؟
علما و روشنفکرها چه کسانی بودند و چه نقشی داشتند؟
علل افول پهلوی و انقلاب اسلامی

این چند مورد مسائل نسبتا اختلافی با آن کتاب دیگر بود (تاریخ ایران مدرن، یرواند آبراهامیان)
اینجا انگار  همه‌ی نقش‌ها و شخصیت ها شرح داده می‌شد چه فرنگ رفته چه حوزه رفته. اما در روایت آبراهامیان قشنگ مشهود بود که انگار حوزه رفته‌ها خار چشم اند!
علل انقلاب اسلامی هم تفاوت داشت. آبراهامیان گزارش‌های درستی نقل می‌کرد و وضعیت فقر و سطح پایین زندگی و سواد و این آمارها که همه جا هست را می‌گفت اما علت انقلاب را مثلا اختلاف طبقه اقتصادی به علت فلان رویکرد منفی دولت در توزیع ثروت می‌دانست. (انگار اهل فن به این می‌گویند تفسیر مادی تاریخ و ماتریالیسم تاریخی)توجه کمی به چالش‌های عمیق بین مردم و حکومت که ریشه‌های مذهبی داشت، می‌کرد. 

چیزی جا ماند؟

(صوتی)
        

6

پانصد صندلی خالی: روزنوشت های زنی در محاصره سه ساله الفوعه
          تعریف می‌کند که وقتی بهار می‌شد می‌توانستیم از سبزی‌های کوهی تغذیه کنیم. اما آن هم خطرات خودش را داشت. ممکن بود جبهة النصرة بزند و به خاطر سبزی کوهی شهید بشوی!
می‌گفت یکبار به خاطر خوردن این سبزی‌ها مسموم شدم. دهانت تلخ می‌شود...
یاد کشور خودت می‌افتی که در جریان قحطی بزرگ به لطف مستدام انگلیس، بخشی از حدود ۱۰ میلیون کشته‌ی ایرانی به خاطر این مُردند که در بهار از سبزی‌های کوهی که سمی بودند مصرف کرده بودند

سوژه‌هایی که داستان‌های واقعی کوتاه کتاب روایت می‌کند خیلی از زندگی ما دور است، خیلی زیاد... مثلا دغدغه‌ات این باشد یک تخم مرغ پیدا کنی یا حتی به خاطر تهیه و رساندن ماست(آن هم با قیمت وحشتناک) به منزل بمیری!
اما چون خودت اهل کتاب هستی، مسیرهایی را برای گره زدن زندگی خودت به این کتاب پیدا می‌کنی و سعی می‌کنی دلها را نزدیک کنی. این مسیر برای من داستان سبزی کوهی بود.

الان فوعه و کفریا آزادند و داغ غزه ادامه دارد...

صوتی، عمومی
        

7

هدف زندگی
          برنامه‌ی بنیاد شهید مطهری
در ابتدای کتاب غایت خلقت انسان به طور خلاصه بررسی میشه و نتیجه این میشه که از نظر اسلام غایت حلقت عبادت خداوند هست.
بخش بعدی نظریات درباره‌ی ریشه‌ی اخلاق اجتماعی هست که شامل این موارد و رد اونهاست: منافع فردی(راسل)، الغای مالکیت فردی(مارکسیسم)، مسئولیت به  عنوان ارزش معنوی در مکتب انسانیت، اصالت لذت 
در بخش بعدی ایدئولوژی و جهان بینی و مکتب و ویژگی‌های اون تعریف می‌شن. مقایسه‌هایی بین توحید و دیگر مکاتب صورت می‌گیره و نتیجه اینه که: توحید هم، پایه‌ی جهان بینی هست و هم آرمان. توحید تعهدآور هم هست و در نتیجه هدایت کننده هم هست.
بخش آخر کتاب انسان کامل از دیدگاه‌های مختلف به طور خیلی خلاصه بررسی شده و نتیجه‌ هم گرفته شده اما بحث کامل و عالی درباره‌ی این بخش در کتاب "انسان کامل" به طرز عالی باز شده.

ممکنه برای گام اول این کتاب برای عده‌ای سنگین باشه با این‌که مجموعا ۹۹ صفحه هست. توصیه این که اگر با سیر مطالعه‌ی دکتر غلامی یا استادی که می‌شناسید، پیش برید، اذیت نمی‌شید. 
        

1