﷽
وصف خاطرات دکتر بود از یکی از شاگردان بسیار عزیزشون که آذری بودند. اسم شاگرد افضل یزدان پناه هست.
کتاب گرم و پر از عشقی بود. حسرت دکتر زیباکلام در نوشته‌هاشون مشخص بود.
کتاب تقریبا ربطی به دیدگاه‌های سیاسی ایشان ندارد.
      

        ﷽
انتشارات در زمینه‌ی خودش عالی عمل کرده و نویسنده هم قبلا کتابای خوبی نوشتن، پس انتظار یه کتاب معرکه رو داریم و همینطور هم هست!
حدود ۲۰۰ صفحه از کتاب در قالب داستان به این میپردازه که در یک شرکت خیالی با اجزای مختلف چطوری جلسات مدیران خوبی نداره. جلساتی که در اون تصمیم‌گیری خاصی صورت نمیگیره، کسالت‌باره و حتی داره مدیرعامل رو از کار بی‌کار میکنه! اینجا مدیرعامل یه دستیار استخدام میکنه و اون دستیار قهرمان داستانه و روند اصلاح شرکت رو ایشون رقم میزنه.

حدود ۳۰ صفحه‌ی پایانی کتاب با قلمی متفاوت نگارش شده و انگار عصاره‌ی اجرایی این داستان رو دارید میخونید و اگر فقط همین بخش رو بخونید به نظرم چیزی از دست ندادید. عصاره‌تر این ۳۰ صفحه هم میشه این جدولی که گذاشتم. یه جدول دیگه هم بود که برای جلسات هفتگی بود که اون رو در بریده کتاب‌ها گذاشتم.

در کل باید جلسات رو با "هیجان" شروع کرد و در "ساختار" مناسب پیش رفت. جدول مربوط به بخش ساختار هست.
      

        ﷽
پیش فرض‌های من برای مطالعه‌ی این کتاب چندتا چیز بودند: یکی کتابهایی که از آقای زیباکلام خوندم(ما چگونه ماشدیم، غرب چگونه غرب شد، تولد اسرائیل) 
دوم: مستندهایی که درباره دوره پهلوی دیدم و با رضا و محمدرضا و روشنفکران اون دوره آشنا شدم( روزگار رضاخانی، خیابان داور، در برابر طوفان فصل ۱و۲)
سوم: کتابهای جامع در زمینه تاریخ معاصر(تاریخ تحولات سیاسی ایران از موسی فقیه حقانی، تاریخ ایران مدرن از یرواند آبراهامیان )

نویسنده ادعا داره میخواد دید‌گاه رضاشاه پرستانه‌ی بعضیا و دیدگاه ضدرضاشاه بعضیای دیگه رو نداشته باشه و این وسط پیش بره. در واقع تقریبا همه چیز رو میگه اما با غلظت‌های متفاوت که شما نهایتا به این نتیجه میرسید که رضاخان بهترین گزینه‌ی موجود اون زمان بود!
همه چیز رو میگه یعنی مثلا نویسنده میگه که رضاخان مشروب و سیگار و تریاک استعمال میکرد، اما در ادامه میگن همیشه مصرف نمیکرد!
یعنی مثلا نویسنده میگه رضاخان چون دنبال مال دنیا نبود و این صحبتا، خیلیا تو سیستم نظامی بهش علاقمند شده بودن! اما بعدتر جای دیگه میگن تمایل زیادی به تصرف زمین مردم داشت!
یعنی مثلا میگن کشف حجاب و اینا بودو واقعه‌ی گوهرشاد بود اما خب رضاخان طفل معصوم هدفش این بود زنان وارد اجتماع بشن و حقوق اجتماعی بالایی داشته باشن و این حرفا! حتی در ادامه میگن روحانی‌های بسیار کمی با رضاخان مشکل داشتن چون رضاخان با اسلام درگیر نبود که!
و چندتا "یعنی مثلا" دیگه که وقتی کتاب رو در فاصله‌ی کم به اتمام برسونید براتون روشن میشه.

نویسنده درکل مشابه بسیاری از همفکرانشون در کتابشون ۲نکته دارن:
۱:  آخوند سیاسی بسیار کم دیده میشه. شیخ فضل‌الله و شهید مدرس اشخاص جالبی به تصویر کشیده نشدن و در عوض روشنفکران اون دوره مثل فروغی و تدین و پیرنیا و ارانی و تیمورتاش و داور و.... بسیار جزئی و عالی و به درد بخور وصف شدند‌.
۲: انگلیس خیلی کشور دسته گلیه! با آدمای مختلف در برهه‌های مختلف به فکر ترقی ما بودند!

کتاب صرفا برای تفریح مطالعه شد و برای بستن چارچوب تاریخی ذهنی مناسب نیست و مستندهای بالا رو بهتون پیشنهاد میدم.
      

        ﷽
تنها شهید اروپایی!
از مادر فرانسوی نه چندان مذهبی و پدر تونسی مسلمان نه چندان مذهبی! که در حوالی انقلاب اسلامی با پرسش و مطالعه‌ی فراوان مسلمون میشه. 
در ۱۷ سالگی در فرانسه مسلمان شدن خیلی مسئله بزرگیه!
آخرش هم سرو کارشون به تشیع و انقلاب اسلامی و طلبه شدن و جهاد و شهادت میرسه...

باتوجه به اطلاعات موجود از ایشون کتاب خیلی خوبیه. چندتا مصاحبه‌ی مستقیم از اطرافیان شهید هست که اونها هم خوب هستند. روند زندگی این عزیز  در کتاب به خوبی منعکس شده. 

نسخه‌ی صوتی از ایرانصدا رو گوش دادم که صوتی‌ش هم خوب بود.
      

        ﷽
سنوار در این کتاب به طرز فوق‌العاده ظریف و گیرایی همزمان دو موضوع را به خوبی شرح داده است: ۱.سبک زندگی و فرهنگ فلسطینی و ۲.جریان‌های فکری مختلف برای مقاومت علیه صهیونیست‌ها.
داستان از زبان پسر بچه‌ای است که در اردوگاه زندگی می‌کند و چند خواهر و برادر دارد و دو پسرعمو. این بچه‌ها بزرگ می‌شوند و مشغول درس و ازدواج و کار. هر کدام خط فکری خاصی را دنبال می‌کند که به شما به فهم بهتر سیر تطور مقاومت فلسطین کمک می‌کند. الان برای ما مقاومت کاملا اسلامی است اما اوایل غصب فلسطین اصلا اینجور نبوده و هسته‌‌های فکری مبتنی بر ملی‌گرایی و یا مارکسیسم بوده است. این سیر در وصف فعالیت‌های دانشجویی در دانشگاه‌های فلسطین روشن می‌شود.
در بخش سبک زندگی و فرهنگ با نوع بازی بچه‌ها، لباس پوشیدن، غذا خوردن، عروسی گرفتن، دانشگاه و تحصیل و خیلی جزئیات دیگر البته در وسع یک رمان ۴۰۰ صفحه‌ای آشنا می‌شوید. تعامل صهیونیست‌ها و فلسطینی‌ها هم خیلی خیلی خوب بررسی شده است. مثلا اینکه بالاخره فلسطینی‌ها چطور یک سری امکانات عادی مثل آب و برق را دریافت کردند، یا چطور سرکار می‌روند؟
نکته‌ی خوب کتاب این است که فقط به نکات مثبت فلسطینی‌ها نپرداخته و مثلا نقل شده فلان جاسوس در اردوگاه، فلان فدایی را لو داد‌. به مظلوم‌نمایی مردم هم پرداخته نشده است، مشکلات زیاد است و عمیق اما در پایان کتاب شما این حس را ندارید که فلان خانواده چقدر بدبخت بودند، در عوض یک خانواده‌ی همه فن حریف فلسطینی در گوشه‌ی ذهنتان کاشته‌ می‌شود.
شیخ احمد کتاب هم شیخ احمد یاسین خودمان است.

ستاره‌ها فقط مال کتاب است و به خاطر یحیی نیست.
کتاب صوتی در ایرانصدا موجود است و خوانش خوبی هم دارد.
      

        ﷽
داستان دوتا پسربچه‌س که در افغانستان زندگی میکنن و سطح فرهنگی نسبتا متفاوتی دارن. مسائلی که بین این دوتا پیش میاد و بعدش مسائلی که برای کشورشون پیش میاد و بعدتر چیزایی آشکار میشه که نمیدونستن و در کل کشش خوبی داره. با فضای غم‌انگیز اختلافات داخلی افغانستان آشنا می‌شید و خیلی ناراحت می‌شید.
فضای فرهنگی و خانوادگی هم تا حد خوبی شرح داده شده اما به طور کلی فکر می‌کنم سطح آداب و فرهنگ افغانستان رو نازل توصیف کرده و علت اصلی‌ش هم تجاوز جنسی حتی به کودک در داستانه که به شدت موج میزنه و واقعا ذهنیت ما ایرانی‌ها به افغانستان این نیست! البته نویسنده خودشون افغانستانی هستن و قطعا صاحب اختیار، اما تصور این افغانستان برای من غیر ممکنه.
دست آخر هم خیلی عجیب بود که نویسنده گاردی به حمله‌ی امریکا به افغانستان نداشت!

امانتی
      

        ﷽
مقدمه آزاردهنده است، اوایل کتاب جالب بود، اواخر سم. آخرش هم آنچنان به جوابِ سوال نمی‌رسید.
در کل اگر فقط جمع‌بندی هر فصل را بخوانید اصلا ضرر نکرده‌اید.

توضیحات بیشتر:
اول کتاب توضیح می‌دهند که چطوری این موضوع برایشان مسئله شد و تصمیم به نگارش این کتاب گرفتند و این‌ها.
طرح مسئله از اینجا شروع می‌شود که عباس میرزا به فرستاده‌ی بناپارت گفته: چطور شما غربی‌ها انقدر پیشرفت کردید و ما نه؟ [نقل به مضمون] بعد ایشان کلی عنوان می‌کنند که چرا ما انقدر عقبیم؟ ما عقبیم. ما خیلی عقبیم. ما واقعا عقبیم. چرا انقدر صدا و سیما می‌گوید مردم شریف ایران؟ چرا انقدر ما فکر می‌کنیم در تاریخ خیلی اثر مثبتی داشته‌ایم؟ چرا انقدر قربان صدقه‌ی خودمان می‌رویم؟ ما عقبیم. اول باید بپذیریم که ما عقب‌مانده‌ایم. واژه‌ی عقب و عقب مانده انقدر تکرار می‌شود که حالتان به هم می‌خورد. [همین آدم در کتاب تولد اسرائیل به قدری قربان صدقه‌ی یهودی‌ها می‌رود که بیا و ببین]
 البته همه قبول داریم که در قاجاریه و پهلوی واقعا از غرب عقب ماندیم اما مثلا شما توقع داری یک مقداری از صفویه بگوید و تلخی ماجرا را بگیرد اما اینطور نیست.
حرف حساب دکتر این است که همه‌ی این پادشاه‌ها از مریخ که نبودند، ایرانی بودند. یعنی همگی بد بودند؟ پادشاهان غربی خوب بودند؟ سوال قشنگی هم هست واقعا. کلا ایشان ابتدای کتابهایشان سوالات خوبی طرح می‌کنند که واقعا باید به آن‌ها فکر کرد اما پاسخ دادن به سوال‌هایشان نارساست، ( حداقل در کتاب تولد اسرائیل و همین کتاب) نه اینکه شما جواب‌های ایشان را قبول نداشته باشی، آخر کتاب بازهم سوالات توی مغزتان هست با این تفاوت که یک مقداری با عینک دکتر به مسائل نگاه می‌کنی.
اوایل کتاب شرایط آب و هوایی و فضای شهری و روستایی شرق و غرب و آثار آن بررسی می‌شود که جالب است. مثلا می‌گوید غرب خیلی باران می‌بارد و نیاز به آب خیلی حس نمی‌شود اما در شرق نیاز به آب چه آثاری داشت و باعث ایجاد قنات و پراکندگی جمعیت شد. همچنین نیاز به شخصی که آب را به عدل تقسیم کند و این خودش زمینه برای خان یا شاه شد( حالا انقدر جدی نه اما منطقی می‌گفتند)
مسئله‌ی ییلاق و قشلاق در ایران و آثارش بررسی می‌شود.
حکومت‌های مختلفی که در ایران با مبنای قومی قبیله‌ای روی کار آمدند، نسبتا جزئی بررسی می‌شود که باز هم فصل بدی نیست.
فصل پنجم تحت عنوان خاموشی چراغ علم است و جناب دکتر خودشان خیلی این فصل را دوست دارند و من دوست نداشتم. 
در این فصل رابطه‌ی حاکمان اسلامی و پرداختن به علم بررسی می‌شود. اوایل عباسیان خوب است و اینکه چرا خوب است. بعدش بد شد و اینکه چرا بد شد. انگار بعضی حاکمان ترجیح می‌دادند فقط به برخی بخش‌های اسلام(اصل سنت و روایات نه مثلا فقه درست و حسابی و پرداختن به همه‌ی جزئیات اسلام) پرداخته شود نه مسائل علمی گوناگون. بعد ایشان خیلی جزئی این موارد  را بررسی می‌کنند: اشاعره، معتزله، اصحاب رای و این‌ها. اینجا خیلی زیاد نظر من این بود که شما مگر تخصصت این است؟ و کلا حرف‌هایشان را جدی نگرفتم.
فصل آخر هم به رابطه‌ی شرق و غرب می‌پردازد که چیز دندان‌گیری نداشت.

صوتی
      

        ﷽
یه رمان تاریخی که سال ۱۳۴۴ رو روایت میکنه در چهار فصل و البته روزای مختلف. در روزهای مختلف به وقایع همون سال و یا سالهای قبل و بعد اشاره میشه و به طرز خیلی جذاب و قشنگی شما با شخصیت محمدرضا و خانواده‌ش و چندتا نخست وزیر و مقامات مختلف آشنا میشید که اغلب با محمدرضا قیاس می‌شن.
سبک نوشتن واقعا جالب بود: مخاطب قرار دادن محمدرضا، گنجوندن وقایع مختلف در یک سیر جذاب و تکرار بعضی بندها مثل امضای نویسنده بود و خاص خودشون
نمیتونید بگید این کتاب جهت‌گیری سیاسی خاصی داره؛ چون به چیزای مختلفی پرداخته که هم میتونید مثبت برداشت کنید هم منفی.

امانتی از کتابخونه‌ی عمومی 
      

        ﷽
اسم کتاب را وقتی شنیدم که علیزاده و زیباکلام با موضوع فلسطین مناظره داشتند. آ زیباکلام گفتند فلان کتاب را نوشته ام و چاپ نشد و خیلی خوب هست و این موارد. آ علیزاده هم معتقد بود کاش چاپ میشد چون حتما یک دانشجوی معمولی هم میتوانست آن کتاب را رد کند. [نقل به مضمون]
یک مناظره‌ی دیگر هم ایشان با قیس قریشی داشتند که گوش دادم و بعدش کنجکاو شدم با نگرش ایشان آشناتر شوم.

در کل شما با یک قوم کوچولو‌یِ مظلومِ ناز مواجه می‌شوید که به شدت بهشان ستم شده است و غریب هستند و این‌ها‌. برای اینکه با تفکرات مختلف حول فلسطین آشنا شوید بد نیست اما واقعا ممکن است یک جاهایی داغ کنید، بعد فکر کنید که تولد نه! لقاح مصنوعی یک جنین که سقط خواهد شد.

آ زیباکلام ابتدا از مطالعات و تجارب خودشان در تدریس این موضوع می‌گویند بعد تاریخچه‌ی یهودیت و کشور یا ناحیه‌ی یهودیه. [توجه کنید فلسطین نه، یهودیه! این واژه هی تکرار می‌شود و عمیقا روی اعصاب است. به طور محدود جلوتر این واژه به فلسطین تبدیل می‌شود.]
مسئله‌ی اختلاف همه‌ی اولاد بشر! با یهودیان از قبل میلاد حضرت مسیح (ع) تا همین صد یا پنجاه سال پیش بررسی می‌شود؛ از اختلاف نژادی بین ریشه‌ی یهودیان و فلسطینیان گفته شده است؛ از ظلم‌هایی که به یهودیان در سراسر جهان روا شده است؛ از خدماتی که یهودیان به فلان تمدن دادند؛ از اینکه یک سری آدمها به یهودیان بدبینانه و با تنگ‌نظری نگاه می‌کردند؛ از اینکه یهودیان خیلی باسواد و اهل تعلیم و تربیت بوده‌اند؛ از اینکه فلان ارتشیِ فرانسوی را چون یهودی بود به جاسوسی متهم کردند؛ از اینکه آلمان هیتلری این آزارها را رساند؛ از اینکه هولوکاست چه‌جور بود و چه شد و یک ماله‌ی عظیم! روی اینکه در غرب اجازه‌ی تحقیق روی هولوکاست وجود ندارد، می‌کشند؛ از اینکه یک عده آدم بودند که معتقد به آموزه‌های تورات نبودند اما بالاخره خود را یهودی می‌دانستند و عِرق داشتند، نمونه‌اش هرتزل؛ و همه‌ی این‌ موردها هم اصلا و ابدا نژاد پرستی نیست!  گویا یهودیان عزیز آن زمان یک مقداری هم به حضرت سلیمان(ع) بابت قوانین مالیاتی نقد داشته‌اند! [قبلا خوانده بودم که سکولاریسم، اول از بنی اسرائیل شروع شده. آن‌ها بودند که جایگاه فرمانروایی و پیامبری را مجزا تعریف کرده‌اند.]

از دید آ زیباکلام عزالدین قسام که اولین قیام علیه صهیونیست‌ها را شکل داده و در عکا شهید شده و قهرمان ملی‌ست و الان اسمش روی گردان‌های قسام [شاخه‌ی نظامی حماس] است، یک طغیانگر است!!!!![واژه‌ی طغیان واضح در کتاب هست.] در کل اصلا حقوق پایمال شده‌ی فلسطینی‌ها مورد توجه نیست. مثلا اینکه در دیر یاسین آن قتل و غارت فجیع توسط صهیونیست‌ها انجام شده با این استدلال توجیه می‌شود که یهودی‌ها هدفشان این نبود که فلسطینی‌ها را از آنجا برانند و نمی‌خواستند چنین اتفاقی بیفتد. اصلا توجه نمی‌شود که خب گیرم دیریاسین سوء تفاهم بود؛ قانا، کفر قاسم، صبرا و شتیلا، صفصاف، طنطوره، دوایمه و شجاعیه چطور؟![جنگ‌های مفصل اعراب و پاکستان با صهیونیست‌ها فعلا به کنار]

در میان مناظره با علیزاده، علیزاده یک جاهایی می‌گفت: اجرتان با حزقیل نبی(ع)! اجرتان با حضرت موسی(ع)! [کنایه از اینکه خیلی پشتیبان یهودی‌ها هستی.] فکر می‌کردم شاید بی‌ادبی باشد. الان می‌بینم پُر بی‌راه نمی‌گفت!
      

        ﷽
شاید گنگ به نظر برسه اما نه، نیست. یه موقع خوب که کاملا آروم هستید بخونید.

امانتی
      

        ﷽
یه داستان پرکشش با جزئیات تاریخی بالا.
زندگی این سه تا زن و البته در ابتدا پدرهاشون به هم گره خورده و شما خیلی خوب با زندگی این سه تا خانواده آشنا می‌شید؛ از تولد پدرهاشون تا تقریبا مرگ دخترهاشون. با تاریخ کشور هم آشنا می‌شید اما خب با چیزایی که مرتبط با این سه زن هستند بیشتر آشنا می‌شید. یعنی مثلا حزب توده خیلی به چشمتون می‌خوره تا آیت الله کاشانی. البته این ممکنه به سوگیری ذهن نویسنده هم برگرده. 
سیاست‌ورزی‌های این سه تا خانم به علاوه چندتا خانم دیگه برام جالب بود. البته خانم‌های سیاسی به این علت سیاسی بودن که خانواده‌هاشون سیاسی بودن وگرنه به تنهایی چشمگیر نبودند.

امانتی از کتابخونه‌ی عمومی
      

        ﷽
کتاب مجموعه‌ی چند گزارش از وضعیت زنان در کشورهای مختلف در سال ۱۹۶۲ است و نتیجه‌ی نهایی هم قربان صدقه‌ی امریکا رفتن است.
با چیزهای عجیب و غریبی در کشورهای مختلف مواجه می‌شوید که الان منسوخ‌اند و شاید خواندن این کتاب را در اولویت قرار ندهد. بماند که یک زن مسلمان درست و حسابی و فعال هم به تور این بنده‌ی خدا نخورده...

صوتی
      

        ﷽
در کل دوتا الگوی زن معرفی شده که هردو ناقصه. یکی فقط توی خونه‌ست و مادر و همسر نمونه، اما خب یه مقداری ساده و بی سیاست و بی سواد، اون یکی هم عیاش و رقاص و البته بازم بی‌سواد. دومی هووی اولی میشه و مرد که آدم نسبتا مذهبی جامعه محسوب میشه رو در ۸۰۰ صفحه از چندین جهت از راه به در میکنه، در حدی که اصلا با مرد صفحه‌ی اول قابل قیاس نیست.
جزئیات فضا و اشخاص خیلی خوب بیان شده اما جزئیات جامعه و شهر نه. روال داستان سرعت خوبی داره. با اینکه شخصیت‌های داستان محدوده اما خب داستان خسته کننده نیست و حتی جذابیتِ خاله‌زنک مآبانه هم داره‌.
توقع داشتم جزئیات بیشتری از فضای جامعه و شهری اون دوران بدونم و اصلا با این هدف خوندمش اما خب کتاب خیلی بوی اون موقع رو نمیده، انگار همین الان با تصویر قدیمی‌ای که وجود داره نوشته شده.

صوتی
      

        ﷽
ساده، گرم، روان، گیرا
اگر با نادر آشنا نیستید، یه وقتی فکر نکنید کتاب سوسولیه (واژه‌ی معادل پیدا نکردم)

صوتی
      

        معرکه!
با یه آدم همه‌فن حریف که بیکار نمی‌مونه و هرجا بوده به درد خورده و اثر مثبتی گذاشته، مواجه میشین. کودکی و فضای خانوادگی و مشاغل مختلفی که تجربه کردن و رفقای مختلف و جزئیات زندگیشون و تمام سفرهایی که به سوریه داشتن و جزئیات خوبی از شرایط رزمی و جنگی با سیر زمانی مناسب و روایت اشخاص متعدد و مرتبط خوب تصویر شده. عکس های خوب هر فصل و البته کیو آر کد هایی که فیلم‌های مرتبط هر بخش رو داشتن مثبت دو ستاره به امتیازهای کتاب اضافه میکنه.
این کتاب نسبت به کتاب "قرار بی قرار" و "اسم تو مصطفی است" غنی تره و این رو تو اولویت بذارید.
امانتی از کتابخونه‌ی عمومی