از دیدن این کتاب شگفت زده شدم چون مدت هاست با وجود تجدید چاپ آثار سلین در بازار این شاهکار ادبی به صورت رسمی در هیچ مارکتی ارائه نمیشد ... اونم بدون هیچ دلیل قابل ذکری !
برای مطالعه آثار سلین شاید بهتر باشه با مرگ قسطی شروع کنیم ، و بعد از اون سراغ سفر و قصر به قصر و دسته دلقک ها بریم ... شاید لحن فردینان در ابتدا کمی غریب باشه و به نظر بیاد این آثار سخت خوان هستن ، اما بعد از آشنایی با روحیات و نوع نثر راوی به سادگی غرق دنیای اون میشید ... دنیایی که با صدای بلند تمام واقعیات و ابتذال روزمره انسانها رو بدون هیچ هراسی فریاد می زنه .
        

          چرا گفتن یکی از شاهکارهای ادبیات فرانسه رو نمی‌دونم ولی بنظر من در اون حد هم شاهکار نبود.
        

          به نسبت چیزی که ازش تعریف میشد نبود ولی نثری که داشت مخصوصا ترجمه واقعا احساس میکردم دارم فرانسوی میخونم خیلی لحن قشنگ ادا شده بود 
این کتاب مثل غذا خوردن میمونه هر چقدر با طمانینه بخونی و زمان بدی بهش پرداخت بهتری میشه داخلش 
به نظرم باید بره جزو اون دسته از کتاب ها که هر از چند گاهی بگیری دستت و بخونی 
در کل برای منی که سالها بود این ژانر چیزی نمیخوندم بد نبود🙃
        

          عوامل زیادی باعث شد از این کتاب آنچنان که انتظار داشتم لذت نبرم و بی‌تردید اولین مورد وضع ناجور کشوره و حال هیچ کس که جور نیست. دومیش هم آنفولانزای شدیدیه که ده روزه خانه‌نشینم کرده.
.

اما تو موارد مربوط به خود کتاب و ترجمه:
بعضی جاها واقعا احساس می‌کردم چیزی که دارم می‌خوانم محصول مشترک سلین و غبراییه. آخه اینقدر سانسور و تغییر؟ خب مگه مجبورید چاپ کنید؟
مورد بعدی هم باز مربوط به ترجمه‌ست.تا جایی که من متوجه شدم سلین به بازی‌های زبانیش معروفه و این بازی‌ها قطعا در ترجمه از دست میره مگر این که مترجم خیلی چیره‌دست باشه.
.
من کلا خیلی با ادبیات فرانسه ارتباط برقرار نمی‌کنم ولی می‌تونم بگم این بهترین کتاب ادبیات فرانسه بود که خواندم. داستان‌پردازیش رو دوست داشتم؛ این که خیلی زیاده‌گویی نمی‌کرد رو هم همینطور. با این همه، با توجه به ریویوها و نقدها و تعریف‌هایی که شنیده و خوانده بودم انتظارم ازش خیلی بیشتر بود. واقعا سخاوتمندانه بهش امتیاز دادم چون فکر کردم ممکنه شرایط جسمی و روحیم رو نظرم اثر گذاشته باشه.
.
خلاصه که:
با نگاه یک شاهکار سراغش نرید
و اگر فرانسوی بلدید، خوش به حالتون. فرانسه‌ش رو بخوانید.
        

          دوستش داشتم، اما نمی تونستم بخونمش.
عادت کردم به این که اتفاق‌ها سریع و پشت سر هم بیفته و راستش زیاد حوصله‌ی دو صفحه مونولوگ پشت سر هم رو ندارم. 
اینه که خوندنش حسابی طول کشید، اما تموم شد.
        

          به نام او

برخی از نویسنده‌ها و شاعران هستند که باید آثارشان را در خفا بخوانی، لذت ببری و جز به عده‌ای معدود توصیه نکنی هرچند که بسیار دوستشان داری و علاقه داری دیگران هم از اثر ادبی این بزرگان بهره‌مند شوند، برای من لویی فردینان سلین یکی از این بزرگان است

من شیفته ادبیات فرانسه نیستم، با این که رمانهای کمی از این ادبیات نخوانده‌ام. به غیر از چند اثر علاقه خاصی به فرانسوی‌ها ندارم، ولی سلین برایم چیز دیگریست انگار اصلا فرانسوی نیست اصلا ادا و اصول‌های نویسندگان فرانسوی را ندارد، به عبارتی با توجه به کلیشه‌هایی که می‌توان برای این ادبیات برشمرد سلین یک ضدفرانسوی تمام عیار است یک نویسنده عصیانگرِ عصبانیِ بی‌چاک و دهن که با سبک خاصش به ریش هرچه معیار زیباشناسیک مرسوم است، می‌خندد و همین امر است که او را چه در زمان حیات و چه پس از آن مطرود و منزوی کرده است

از سلین سه کتابش را به این ترتیب خوانده‌ام: مرگ قسطی ، دسته دلقکها و سفر به انتهای شب
در این بین دو کتاب اولِ سلین سفر... و مرگ قسطی آثار بهتری هستند و به زعم بسیاری تنها این دو کتاب را می‌توان جزو آثار داستانی به حساب آورد کتابهای پس از این دو کتاب با افراطهایی که سلین در سبک خاص خود داشته بیشتر به مقالات و نوشته‌های تند و گزنده‌ای شباهت دارد که سلین در دوران شهرت برای تقابل با جریانهای مخالفش نوشته است
خودِ من نتوانستم دسته دلقکها را به پایان برسانم. البته اگر این کتابها را به زبان فرانسه بخوانیم حتما از ظرافتهای زبانی سلین حظ خواهیم برد
به هر رو سفر... و مرگ قسطی، خصوصا سفر... دارای ساختار کلاسیکتری ست و بیشتر از همه کتابهایش می‌تواند مخاطب را جذب کند

و اما چرا من خواندن برخی از رمانهایِ افرادی چون سلین، گونتر گراس و گابریل گارسیا مارکز را به همه دوستان توصیه نمی‌کنم؟
باید بگویم کاملا به دو گانه رمانهای مردانه و زنانه معتقدم و فضای صریح و عریانی که گراس در طبل حلبی مارکز در صدسال تنهایی به نمایش می‌گذارند را مناسب بانوان نمی‌دانم چرا که این فضاها به شدت مردانه است و دریافتی که یک مرد از این آثار دارد اصلا قابل مقایسه با دریافت یک خانم نیست. و از طرفی این کتابها ممکن است افراد مبادی آداب را پس بزند، پس من به همه دوستان توصیه نمی‌کنم، تشخیص با خود عزیزان

به هر رو خواندن سفر به انتهای شب با ترجمه مرحوم فرهاد غبرایی برای من بسیار لذت‌بخش بود
        

          واقعا در حد تعریفات ازش انتظار نداشته باشید. من که خیلی تو ذوقم خورد. 
البته نه این که افتضاح باشه ولی خب شاهکاری که میگن هم نیست.
شاید به یه بخشیش هم مربوط به ترجمه باشه.
        

          نمی‌توانند آزارت دهند
پرونده لویی فردینان سلین نویسنده معتبر فرانسوی را در کتاب هفته شماره 216(هفته اول دی) از دست ندهید. معروف‌ترین کتاب سلین «سفر به انتهای شب» نام دارد که چاپ دومش با ترجمه درخشان فرهاد غبرایی منتشر شده است. جلال آل احمد به گفته خودش از این کتاب در نوشتن داستان هایی چون مدیر مدرسه تاثیر بسیار گرفته است.

هفته‌نامه‌ی همشهری جوان، شماره‌ی 2، 12 دی 1383.
        

          کتاب «سفر به انتهای شب» نشانگر خشم و انزجار سلین از حماقت و دورویی جامعه و پوچ‌گراییه. در تمام صفحات کتاب شیوه روایی رک و محاوره‌ای و ملموس استفاده شده و نویسنده خیلی رک و با زبانی محاوره‌ای نقد‌های خودش رو بیان کرده.
کتاب سفرهای باردامو رو از جنگ جهانی اول به جنگلی در آفریقا و بین مستعمرات فرانسه، نیویورک و دیترویت رو روایت می‌کنه. در تمام این روایت علاوه بر اینکه در صحنه های داستان، پوچ‌گرایی و روزمره‌شدن مردم به چشم می‌خوره، افکار افراد مستعمراتی در کشورهایی مثل آفریقا و یک سری از جنایات شون نسبت به مردم اونجا رو هم نشون میده...
سفر به انتهای شب، همونطور که از اسمش کمی پیداست، مخاطب رو وارد دنیایی شوکه کننده می‌کنه و پایانش تا مدت ها در ذهن مخاطب باقی می‌مونه.
نباید از این کتاب انتظار دنیایی پر از آرمان ها و شادی رو داشته‌باشید، بلکه برعکس، روایت های کتاب ترسیم کننده ی دنیایی دقیقا خلاف اونه..
•نام این کتاب در لیست صدتایی رمان آقای امیرخانی هست•
        

          حالا دیگر من بیشتر از او در دل شب راه رفته بودم، حتی خیلی بیشتر از ننه هانرویی که مرده بود... دیگر باهم نبودیم، پاک از هم جدا شده بودیم نه فقط بوسیله مرگ بلکه همچنین بوسیله زندگی!
        

          خیلی وقت بود داستان بلند نخوانده بودم و خواندن این کتاب بیشتر برای من یک چالش بود. اما هر چقدر که می گذشت گیرایی کتاب انقدر زیاد بود که از یک چالش حوصله سر بر به یک سفر هولناک در دل یک تاریکی غلیظ تبدیل شود. یک شبگردی بی هدف با همسفرانی که دانسته یا ندانسته در حال فرار از روبرو شدن با مرگ هستند. از خواندن کتاب راضی بودم ، خیلی زیاد.
        

          گفتار اندر ستایشِ نویسنده
این اولین کتابی بود که از سلین خواندم اما برای اینکه به عشقم نسبت به قلمِ سلین اعتراف کنم خواندنِ چند فصلِ ابتدایی کافی بود!
از نظرِ من قلمِ سلین، جذاب‌ترین، ناب‌ترین، خاص‌ترین و اصیل‌ترین قلمِ سیاهی‌ست که تا به امروز خوانده‌ام.
سیاه، سیاه، سیاه و دیگر هیچ...‌‌ !
آقای سلین خوشحالم که قبل از مرگم حداقل یک کتاب از شما خواندم و امیدوارم آنقدر عمر داشته باشم تا بتوانم سایر کتاب‌های شما را بخوانم.

گفتار اندر ستایشِ مترجم
هرچقدر که آقای «مهدی غبرایی» برادرِ مترجمِ این کتاب حرص من را با ترجمه‌هایش در آورده بود، استادِ مرحوم فرهاد غبرایی با ترجمه‌اش از دلِ من درآورد.
حقیقتا با توجه به مقدمه‌ای که استاد غبرایی در ابتدای کتاب نوشته بود و در بخشِ بالایی آن را قرار دادم انتظارِ خواندنِ کتابِ بسیار سختی داشتم اما مترجم انقدر متنِ روانی ارائه کرده بود که از خواندنِ سطر به سطرِ کتاب لذت بردم.
بنده‌ی حقیر اولا به عنوانِ یک خواننده و دوما به عنوانِ یک گیلک و همزبان صمیمانه بابت این ترجمه‌ی فوق‌العاده از ایشان تشکر و برایِ روحشان طلبِ آرامش و شادی می‌کنم.

گفتار اندر داستانِ کتاب
فردینان بارداموی دوست‌داشتنی شخصیتِ اول رمان است، او در جوانی به شکلی که در کتاب می‌خوانیم به جنگ می‌رود اما خیلی زود که با واقعیت‌های جنگ روبرو می‌شود تصمیم به فرار می‌گیرد.
اینبار پس از خروج از جنگ به شکلی که در کتاب می‌خوانیم به یکی از مستعمراتِ فرانسه در آفریقا سفر می‌کند و زندگی در آنجا نیز باب میلِ او نیست!
به شکلِ جالبی که در کتاب می‌خوانیم به امریکا سفر می‌کند و سر از نیویورک در می‌آورد و با تمامِ اتفاقاتِ جالبی که از این سفر می‌خوانیم اما نهایتا همان همیشگی یعنی آنجا هم بند نمی‌شود و اینبار تصمیم به برگشت به فرانسه می‌گیرد و ... .

گفتار اندر محتوای کتاب
سیاه، سیاه، سیاه و دیگر هیچ!
این تمامِ کتاب است، همه چیز در کتاب سیاه است و فرقی نداشت فردینان بارداموی دوست داشتنیِ کتاب در جنگ باشد یا نباشد، عاشق شود یا فارغ، بی پول شود یا پولدار، تنها باشد یا در جمع و ... ما با یک سیاهیِ مطلق طرفتیم اما از دیدِ من نه هر سیاهی و سیاهیِ این کتاب قشنگترین سیاهی بود که تا به امروز دیده‌ و درک کرده‌ام.
همزاد پنداریِ من با فردینان باردامو در حدی بسیار فراتر از حدی بود که کتابِ «سوکورو تازاکی بی‌رنگ و سال‌های سرگشتگی» به قلمِ موراکامی را می‌خواندم!
اعتراف می‌کنم هنوز هم از همه چیز گریزانم!
ما نمی‌دانیم چه باعث شد فردینان باردامو اینگونه از همه‌چیز گریزان شود اما من می‌دانم که چرا و چه شد از همه چیز، همه‌کس و همه‌جا گریزانم و کسی چه می‌داند؟ شاید او گذشته‌ی زندگیِ من است! شاید.

نقل‌قول نامه

"وقتی کسی قوه‌ی تخیل نداشته باشد،‌مردن برایش مهم نیست،‌اما وقتی داشته باشد ثقیل است."

"مرضِ دروغ گفتن و باور کردن عینِ جرب واگیر دارد."

"هرکس به نحوی برای گذشتِ زمان افسوس می‌خورد."

"دست برداشتن از زندگی خیلی آسان‌تر است تا دست برداشتن از عشق!
میلِ به عشق ورزی چاره ناپذیر است مثلِ میل به خاراندنِ تنِ آدم."

"برای آدم‌های بیچاره دو راهِ خوب برای مردن هست، یا در اثرِ بی اعتناییِ مطلقِ همنوعان در زمانِ صلح، یا در اثرِ شوقِ آدمکشیِ همین همنوعان در زمانِ جنگ."

"هیچ چیزی بدتر از جنگ نیست."

"اعتماد داشتن به آدم‌ها خودش تا اندازه‌ای مردن است."

"پایین تنه برای فقرا یک جور معدن طلای دمِ دست به حساب می‌اید."

"زیبایی مثلِ الکل و رفاه است، آدم بهش عادت می‌کند و بی‌اعتنا از کنارش می‌گذرد."

"مردم در ازای خدمتی که بهشان بکنی از تو انتقام می‌گیرند."

"وقتی‌که از تهِ دل تسلیم شده باشی از هرچیزِِ ناقابلی هم لذت می‌بری."

"پزشکی هم کارِ چرندی است. وقتی که در خدمتِ اغنیا هستی می‌شوی نوکرشان، وسطِ فقرا که هستی مثلِ این است که دزد باشی."

"دنبالِ فریادهایی که شنیده‌ای همیشه فریادهای دیگری هم هست که نشنیده‌ای یا نفهمیده‌ای."

"وقتی‌ آدم می‌داند که اوضاعش از چه قرار است، کلمات به چه دردی می‌خورند؟ فقط به دردِ داد زدن. فقط همین."

"پیر شدن یعنی پیدا نکردنِ نقشِ با حرارتی برای بازی کردن، یعنی افتادن توی تعطیلیِ بی‌مزه‌ای که طیِ آن منتظرِ هیچ چیز نیستی جز مرگ."

"وقتی که دیوِ بوگندوی فلاکت پاپی‌ات می‌شود، دیگر این پا و آن پا کردن چه موردی دارد؟ سکوت و بعد هم فلنگ را بستن عاقلانه‌تر از هر کاری است."

"مردم کارهای جدی را فقط در ظاهر تحمل می‌کنند. اپیدمی‌ها وقتی تمام می‌شوند که میکروب‌ها از سمِ خودشان به تنگ بیایند."

"خوشبختیِ این دنیا در این است که با لذت بمیری، یعنی درونِ لذت... باقی‌اش هیچ است، ترس است که نمی‌گذارد اقرار کنی و هنر."

"وقتی سعی کنی به کمکِ دروغ، یعنی تنها دارایی‌ِ فقرا با اغنیا یکی بشوی، آن‌وقت از لاکِ حقارت‌های روزمره‌ات بیرون می‌ای."

"هرکسی برای گریز از فلاکتِ خصوصی‌اش دلایلی پیدا دارد و هر کدام از ما برای رسیدن به مقصود در شرایط موجود راهِ نبوغ‌آمیزی را پیدا می‌کنیم. خوشا به حالِ آنان‌که به فاحشه‌خانه اکتفا می‌کنند."

"هرگز فورا بدبختیِ کسی را باور نکنید. بپرسید که می‌تواند بخوابد یا نه؟ اگر جواب مثبت باشد، همه چیز روبراه است. همین کافی‌ است."

"بگذار دیگران هرچه دل‌شان می‌خواهد بگویند و فکر کنند، ولی واقعیت این است که زندگی حتی قبل از اینکه ما برای همیشه ترکش کنیم، ترک‌مان می‌کند."


کارنامه
بدون هیچ‌گونه لطف و ارفاق ۵ستاره برای این کتاب منظور می‌کنم و خواندنِ این کتاب را به دوستانی که قلمِ سیاه را می‌پسندند پیشنهاد می‌کنم.

دانلود نامه
فایلِ پی‌دی‌اف کتاب با ترجمه‌ی استاد فرهاد غبرایی و همچنین فایلِ ای‌پابِ کتاب به زبانِ انگلیسی را در کانالِ تلگرام آپلود نموده‌ام و در صورتِ نیاز می‌توانید آن‌ها را از لینک‌های زیر دانلود نمایید.
https://t.me/reviewsbysoheil/204
https://t.me/reviewsbysoheil/205
        

          آن طرف جهنمی

«فردینان، اگر شما جوان‌ها یک روز صبح کاری نکنید، ما سقوط خواهیم کرد، می‌فهمی، سقوط! در اثر بسط دادن و ظریف‌تر کردن و کلنجار رفتن با شعورمان، از مرز شعور هم خواهیم گذشت و به آن طرف، آن طرف جهنمی خواهیم رسید. و از آنجا برگشتی وجود ندارد!»
آن طرف جهنمی کجاست؟ آن طرف کاوش انسان امروز است برای یافتن حقیقت و زندگی ایدئال؟ کاوشی‌ست جانفرسا که در گذر از روند عادی زندگی در روزمرگی حل می‌شود؟ یا آن که در جبهه‌های جنگ از مرز بودن بیولوژیک و فیزیولوژیک عبور می‌کند و حتی مرگ را از اعتبار می‌اندازد؟ آن طرف، زندگی کم‌کم از واقعیت به هذیان تغییر شکل می‌دهد و انسان تصویر موهومی می‌شود کشیده‌شده از جبهه تا مستعمرات آفریقا تا آمریکا و تا حومۀ پاریس، لزج و ممتد، تن‌داده به مسلخ جمعی. آنجا که انتخاب از معنا تهی می‌شود و بی‌خیالی طوق رنگینی بر گردن طغیان می‌اندازد و گردن نهادن بر خواست تمامیت‌خواهان آسان می‌شود. آنجایی که به یقین کشتزار یأس است. آبشخورش اطاعت و تن زدن از زندگی. محصولش دروغ. دروغی به بزرگی معنای هستی. تکذیب پوچی قراردادهای انسان‌های در دام. دام‌هایی چون سلسله‌مراتب نظامی، چارچوب‌های اخلاقی، مراودات سیاسی، مراسم اجتماعی، نمایش‌های برتری. زنجیر این سلطۀ جهنمی از کدام نقطه گسسته می‌شود؟ از آنجا که مدال «شور و اشتیاق کثافت» را از سینه بکنیم؟ یا از لحظه‌ای که برایمان فرق کند که «همه چیز همانطور که هست باشد یا نباشد»؟
شاید صعود از جایی آغاز می‌شود که قاطعیت مضحک معنای حقیقت را دور بریزیم و شک کنیم. از آن لحظه‌ای که بپرسیم من چرا اینجایم و آنها چرا آنجایند؟ لحظه‌ای که دست کنیم بر تن یکپارچۀ مفاهیم فاخر و جگر آن را بیرون بکشیم و بر سیخ دلزدگی خود بزنیم و بر آتش عصیان کباب کنیم. از این لحظه است که معیارهای خوش‌دست سنجش آزادی و عدالت در دستان قدرت از ریخت می‌افتد و توانایی توده‌سازی را از دست می‌دهد. دیگر ناسیونالیسم و پاتریوتیسم توجیهی درخور برای حذف دیگری نیست. دیگر جغرافیا تاریخ را نمی‌سازد و انسان برای داشتن خط بزرگتری به نام خود در پهنۀ جهان کشتار نمی‌کند.
این است که «سفر به انتهای شب» نماد سقوطی رو به بالا از سطح به عمق می‌شود و مسافر راستینش که پیش و بیش از هر چیز شجاعت را توشۀ نوشتن سفرنامه‌اش کرده است تکفیر.
        

          قلم نویسنده فوق‌العاده بود .

داستان جوری بود که می‌توانستم هر سختی که در سالیان گذشته وجود داشت رو حس کنم و تجربه ای برام بشه ؛سختی هایی که در زندگی مدرن الان جوکی بیش نیست ...
        

          و بالاخره تمام.
کتاب صوتی خب مشخصاً خیلی جذاب تر بود و کتابی به این حجم رو راحت تر کرده بود. قلم سلین رو باهاش آشنا نبودم و فقط اسمش از رو کتاب مرگ قسطی که تو کتاب خونه ی داییم بود دیده بودم.
کار سلین با این کتاب در ادبیات فرانسه مثل کار آقای جمالزاده پدر داستان نویسی ایران تو ادبیات خودمون بود و بعد ها هم آل احمد و دیگر دوستان ادامه دادند.
کتابی بود که سخت آدم رو جذب خودش میکرد و باید بهش فرصت می‌دادی بیینی اصل مطلب چیه.
در کل قلم سلین رو شناختم و میدونم وقتی خواستم مرگ قسطی رو بخونم باید منتظر چه چیزی باشم...
        

          هیچ‌جمله ای در وصف این شاهکاره جذاب و خوندنی نمیشه پیدا کرد .  وقتی جذب کتاب میشین‌ زمین گذاشتنش واقعا سخت میشه 
تو بعضی داستانا  آدم از پر حرفی نویسنده خسته میشه ولی در مورد سلین‌صدق‌ نمیکنه و آدم از پر حرفیش لذت میبره 


        

          چند وقت پیش بود که خیلی اتفاقی یه تیکه‌هایی از کتاب قصر به قصر رو‌خوندم و خیلی فاز قلم سلین رو گرفتم. رفت توی اولویت‌هام. سفر به انتهای شب رو شروع کردم. بسیار عالی و جذاب. نثر گیرا و خاص و بی‌پرده که ترجمه‌ی بسیار رندانه فرهاد غبرایی امکان لذت بردن تام و تمام رو از کتاب مهیا کرده. خلاصه که خیلی خفن بود. سلین شده یکی از محبوب‌ترین نویسنده‌هام. به زودی بقیه‌ی کارهاش رو هم می‌خونم.
        

          چقدر شغل پزشکی به آقای فردینان باردامو می‌آمد؛ از هر چیزی فقط جنبۀ متعفن و چرک‌آلود و بیمارش را می‌دید. لایه‌های ظاهری آدم‌ها و شهرها و مفاهیم انسانی را کنار می‌زد و زیر تیغ تشریح، زشت‌ترین تعاریف را استخراج می‌کرد.
آیا انسانیتِ این آدم، در جنگ مرده بود؟ من در او شوق زندگی ندیدم. از جوانی به پیری متمایل شد، اما افکارش بزرگ نشدند و اخلاقیاتش رشد نکرد. از این منظر نویسنده شخصیت منفورِ خوبی خلق کرده است. کدام مخاطب با عقل سالمی باردامو را دوست دارد؟ چه کسی می‌تواند وقتی کتاب تمام شد، نفس راحت نکشد؟!
از منظر زبانی و قلم نویسنده، بسیار آموختم؛ توصیف‌های دقیق، تشبیه‌های فوق‌العاده، استفاده از مجموعۀ کلمات به‌جای استفاده مستقیم از یک کلمه (مثل «سراب نورانی متحرک» به جای «سینما»، «کثافتی که در سال‌های طولانی اطراف روان آدمی جمع می‌شود» به جای «خاطرات»، «مجلس باشکوه خورشیدکشی» به جای «غروب») و کنار هم نشاندن واژه‌های بی‌ارتباط در یک جمله، جوری که از شباهتشان به خنده می‌افتی (مثل جملۀ «من همراه تب، نقشۀ دیگری در سر داشتم» که تب و فکر را با ارزش برابر کنار هم گذاشته).
خوشحالم که «سفر به انتهای شب» را خواندم، خوشحال‌تر بابت تمام‌شدنش!

پی‌نوشت: قصۀ این کتاب برای من پیش از خواندنش شروع شد. وقتی که آقای سیدحسین موسوی دعوت کرد در گروه «اجتماع کاغذبازان» به جمع‌خوانی این کتاب بپیوندم. به سفارش کتاب از اپلیکیشن ترب و نسخۀ افستی که بعد از یک هفته تأخیر به دستم رسید، اشاره نمی‌کنم. اگر این گروه نبود، احتمالاً و عمراً کتاب را ادامه می‌دادم. ممنونم از ایشان.
        

          خیلی از کتابها را میخوانم و از خودم می‌پرسم چرا بهش می‌گویند شاهکار؟ اما این کتاب را خواندم و گفتم واقعا شاهکار است. لحن راوی و طرز نگاه کردنش به دنیا و یک‌جور کم‌محلی  به آن و هرچه در آن است واقعا خیره‌کننده و جذاب است. ترجمه هم بسیار عالی بود. اگرچه روان و تند نمی‌توانستم بخوانمش ولی واقعا لذت بردم و دوستش داشتم. 
        

          یک قهوه بسیار بسیار بسیار تلخ و سنگین
یک خود زندگینامه‌ در قالب داستان 
روایتی از اجتماع و آدمهای جامعه‌ی غربی و سکولار
روایتی بیان کننده روابط بین آدمها و آدمها با اجتماع
روایتی بی پروا و بی پرده از گنداب روابط و بی اخلاقی ها 
روایتی از طعم تلخ این نوع از زندگی بی اخلاق، بدون حریم، بدون تعهد، زندگی باری به هر جهت و انتهایی که آن هم در نیستی و بدبختی دارد
یک نوع زندگی که حال را بچسب و هر جور میدانی و میتوانی بدون هیچ حریم و قانونی فقط به فکر لذت بردن و تمتع خودم باش و ببخشید گور بابای بقیه
باور میکنم که الان هم با دوران فردینان باردامو (سلین) هیچ فرقی که نکرده، هیچ، بدتر هم شده 
در حال حاضر همان باقی مانده و تتمه اخلاقیات هم که در فاضلاب زندگانی غربی بود چیزی نمانده و به انوع انحرافات جدید مشغولند
کتاب کمی سخت خوان است
و پر از غلط های املایی و تایپی