هنوز کتاب به وسط راه نرسیده ، خوندن هر صفحه و پاراگراف از این کتاب من رو هیجان زده میکنه ، دلم میخواد درمورد خط به خطش حرف بزنم مثال بیارم ، دلم میخواد مدام با هرکسی می‌بینم و می‌شناسم درمورد این کتاب حرف بزنم.
این کتاب درمورد زندگی مردم مخصوصا زنا توی کشورای کمونبستیه ، با تک تک خط‌های کتاب احساس همدردی میکنم ، کتاب عجیبیه خیلی عجیب.
        

          روایتی صادقانه از تجربیاتی دردناک و دلهره‌آور که انسان در هر جای دنیا در معرض آن‌ها است. ظاهر کتاب توصیفی است صادقانه از تجربه‌ی زیستن زنان کشورهای بلوک شرق در دوران درخشان (!) کمونیسم؛ اما فراتر از آن و در عمق واژگان و جملات، گویی آیینه را می‌بینی که لحظات فراموش‌نشدنی و تلخ و شیرین زندگی را بازتاب می‌دهد. در عین حال، کتاب شناخت‌نامه‌ی خوبی است از افکار و احساسات زنان برای مردان. پنج ستاره چه در محتوا و چه در ترجمه با زبانی پیراسته و خوش‌خوان. کتابی که همه‌ی ما باید یک بار بخوانیم!
        

           وقتی خواندش را تمام کردم به این فکر کردم که کاش کتابهای این خانم از نظر ساختار و زاویه دی کلاس درسی می شد برای دوستان وطنی برای تاریخ نگاری مردم شناسانه 
        

          شاید کتاب های بسیاری در رابطه با کمونیسم وجود داشته باشد. درباره ی ایدئولوژی ها و چیزهای بزرگ آن. اما فکر می کنم کمتر کسی به جزئیات آن توجه کرده باشد. به تاثیرات کوچک و بزرگی که بر زندگی مردم می گذارد. از نحوه ی زندگی و فکر کردنشان تا غذا، لوازم بهداشتی، پوشاک، یا...
و این کتاب دقیقا همان جزئیات کوچک و ریزی بود که گفته نشده بودند. که من دلم می خواست بدانمشان. و فکر می کنم که همه مان می توانیم با پوست و گوشتمان درکش کنیم. لمسش کنیم.
غم و غصه خیلی درش موج می زد و من رو چندین بار به گریه انداخت. شاید نه خود نثر کتاب بلکه چیزی فراتر از اون. چیزی که شاید خود ما هم تجربه اش کرده ایم. آن ارتباطی که با زندگی ما می تواند به خوبی بر قرار کند.
و لازم می دونم به ترجمه خیلی خوب و روانش هم اشاره کنم که به نحوی بود که فکر نمی کردی کتاب ترجمه شده است!

پ.ن: مرا به خواندن بقیه ی مجموعه "تجربه و هنر زندگی" ترغیب کرد.
پ.ن دو: توی دانشگاه برای دوستانم فصل هایی را بلند خوانده ام که این اتفاق و آن احساسی که از شنیدن جمعی اش، از کنار هم نشستن و بلند کتاب خواندن، در من ایجاد شد، این کتاب را در ذهنم ماندگار تر کرد. :)
        

          کتاب بسیار جذابی است درباره‌ی تاثیر کمونیسم روی زندگی روزمره‌ی چند نسل از زنان کشورهای اروپای شرقی. از زمانی که زنها که به خاطر تجملی بودن ماشین لباسشویی ناچار بودند لباسهایشان را با دست بشویند تا دوران نایاب شدن عطر و لوازم آرایشی و حتی در نسلهای بعدی، دختربچه‌هایی که با دیدن عروسک‌های خارجی شگفت‌زده می‌شدند.
تنها ایرادی که می‌تونم به کتاب‌ وارد کنم اغراق‌آمیز بودن بعضی گفته‌های نویسنده در نقد کمونیسم است
        

          «کمونیسم رفت، ما ماندیم و حتی خندیدیم» نوشته اسلاونکا دراکولیچ، مجموعه‌ای از چند جستار روایی پیوسته است درباره زندگی (به ویژه زندگی زنان) درون یک نظام توتالیتر و کمونیست/سوسیالیست. موضوع جستارها، چه روزنامه‌نگاری باشد که مقاله‌اش باب میل حزب نبوده، چه کمبود شیر خشک و مواد غذایی و ذخیره و انبار کردن دائمی، چه راه‌های خلاقانه زنان برای جبران کمبود لوازم آرایشی، چه شستن رخت در تشت و خشک کردنش روی بند، چه عروسک‌های دست‌ساز و چه کوچک‌شدن و تقسیم شدن روز به روز آپارتمان‌ها، چه دیوارهایی که مرز میان «ما» و «جهان» باشند و چه ژست محیط زیستی و جنگ، برای هر که در نظام‌هایی از این دست زیسته باشد خواندنی است و گاه حتی نوستالژیک و شیرین اما افشاگرِ این‌که پشت این دلتنگی‌ها و «نوستالژی»ها چه واقعیت‌های مهیبی نهفته است. گویا جهان کودکی و دلتنگی‌های امروزی برای آن جهان را برایت ترسیم می‌کند و سپس پرده از روی آن کنار می‌زند و می‌گویی: «وای... نه...»
هر مادری در بلغارستان، می‌تواند بگوید کمونیسم کی و کجا شکست خورد... «یه‌دفعه شیر خشک وارداتی تاریخ گذشته‌ی فروشگاه‌های دلاری رو ریختن توی بازار. ناچار شدم همون شیر رو بدم به بچه، اما بدجور مریض شد. دولت خودمون با اجازه فروش این شیرها بچه‌های شیرخوره‌مون رو مسموم کرد. حتی توی تلویزیون هم خبرش رو پخش کردن؛ ناچار شدن...»
«اداره مخابرات کاری می‌کند که تلفن داشتن نه به معنای داشتن یک وسیه ضروری و معمولی ارتباطی بلکه معادل برخورداری از یک مزیت باشد، و قدرت این اداره در همین نهفته است...»
«چه چیزی باعث می‌شود احساس کنیم این قدر با مردم جهان تفاوت داریم... واقعا چند بار کسانی را دیده‌ایم که از خارج آمده‌اند و به وضوح احساس کرده‌اند به جهانی دیگری پرتاب شده‌اند؟»
«کلا در کشورهای کمونیستی مردم کمتر چیزی را دور می‌اندازند. حتی می‌توان گفت خانوار کمونیستی تقریبا نمونه کامل واحد اکولوژیک [محیط‌زیستی است. فقط اکولوژی آن ریشه‌ای به کلی متفاوت دارد: از سر اهمیت دادن به طبیعت نیست، بلکه ناشی از نگرانی و ترس خاصی از آینده است... همه فقیر بودند، فقر و محرومیت وضعیتی بود که بعید بود هرگز تغییر کند چون با حرف، اعلامیه، وعده و وعید سیاستمداران نمی‌شد آن را تغییر داد. نگه داشتن و دور نریختن یک ضرورت بود چون هیچ کس واقعا به ان سیستم اعتماد و اعتقادی نداشت، به سیستمی که چهل سال تمام بلکه هم بیشتر توانایی تامین نیازهای اولیه شهروندانش را پیدا نکرد. مردم مشغول ذخیره کردن بودند و اگر سیاستمداران به گنجه‌های ما سرک می‌کشیدند -البته نه در پی یافتن کتاب‌های چیز ضد دولتی- می‌دیدند که چه آینده‌ای در انتظار طرح‌های بی‌نظیری است که برای کمونیسم ریخته‌اند؛ اما نگاه نکردند.»

کتاب را نشر گمان، با ترجمه رؤیا رضوانی منتشر کرده است.
        

           معرکه :)
        

          خوندنش سخت و دردناک بود. بسیار یادآور وضع و حال خودمون بود. 
اگر کمی در گودریدز بچرخید و درباره این کتاب نظرات رو بخونید متوجه میشید که اکثر نظرات از سمت ما فارسی زبانان هست و این خودش خیلی مسئله دردناکیه 
چرا؟ چون همگی حال و هوای این کتاب را خوب می‌فهمیم 
این کتاب چند درس عمیق داره در پس گفته های پراکنده نویسنده ...
اینکه  هر نظام اجتماعی که مردم خودش رو محدود کنه محکوم به شکسته و اینکه ممکنه در روزگار پس از یک انقلاب ان رویاهایی که براش جنگیدیم رو به دست نیاوریم :) 
و  اینکه یه نظام توتالیتر سر کوچکترین چیز ها هم با مردمش درگیره و... بسیاری از مفاهیم دیگر 
بسیار زیاد این کتاب رو دوست داشتم 
        

          میخواهید بدانید کمونیسم سر زندگی روزمره یک زن معمولی چه آورده بود؟ این کتاب را بخوانید!
حالا میخواهید بدانید نقطه مقابل کمونیسم چه بلایی سر مردمش می‌آورد؟ باز هم این کتاب را بخوانید!
        

          من اینطوری حس کردم یا واقعاً خیلی از جملاتش آدم را یاد موقعیت ذهنی خودش توی ایران می‌اندازه!؟ چیزهایی که می‌شه از کتاب فهمید رو می‌تونیم در چند جمله زیبا خلاصه کنیم ولی در روایت کل داستان هست که معنی دار میشه: بعضی از فصل‌هایش خوراک جمع‌خوانی هست، بیشتر از این چیزی ندارم بگم، چون اگر اینجا سراغ پیشنهاد خوب برای دنبال کردن کتاب هستید، نظرات و نمره‌ی این کتاب کاملاً معلوم و مشخص هست: به طور خلاصه فهمیدم: سیاست امری پیش‌پا افتاده، ذهنی، جزئی و حتی زنانه است که اثر و اهمیتی بیش از آنچه فکر می‌کردیم دارد، کمونیست رفت ولی وضعیت ذهنی کمونیستی و توتالیتری باقی ماند
        

          کدام کلمه می تواند واقعا 《جنگ》 را توصیف کند؟ جنگی که بیشتر از آنکه نمود خارجی داشته باشد، در درون ماست!
        

          کمونیسم رفت، ما ماندیم و حتی خنديديم روایت جزئیات، اتفاقات و زندگی روزمره‌ای از کشورهای بلوک شرقه که شاید نمونه‌اش رو در کتابی نخونده باشید و در فیلمی ندیده باشید.
جزئیاتی که ممکنه براتون خیلی عجیب و دور از واقعیت باشه.
کمونیسم رفت... اطلاعات تازه و دست اولی از کشورهای بلوک شرق و ایده های پرطمطراق کمونیسم رو بهتون میده.
روایت  زنی نویسنده از یوگسلاوی که علاوه بر کشور خودش ،به خیلی از کشورهای شوروی سفر کرده و زیست مشترک مردمی رو به رشته قلم درآورده که زیر چتر شوروی و تحت لوای آرمان های بزرگ و ایدئولوژی جهان گستر کمونیسم، حتی از تامین اساسی ترین اقلام زندگی شون هم عاجزن!شاید با خوندن این کتاب برامون روشن بشه که چرا بعد از فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی و افتتاح شعبه های مک دونالد در روسیه، صف چند کیلومتری جلوش تشکیل شد...
        

          این کتاب یه چیز مهم رو در ذهنم گسترش داد، چیزی که برای آدم‌هایی که علوم انسانی می‌خونن حیاتیه. واقعیت و ایده.
تفاوت چیزی که روی کاغذ نوشته می‌شه و چیزی که در جامعه جریان داره
 چیزی که داخل اخبار می‌بینی و چیزی که واقعا هست.
ایسم‌ها و ایست‌های مختلفی که روی برگه‌های کتاب  پرفروش و مشهور می‌درخشن 
کلماتی که مدام ازشون استفاده می‌شه: عدالت! عدالت واقعی! و چیزی که واقعا داخل جامعه هست. چیزی که وقتی می‌ری و می‌گردی و فکر می‌کنی می‌بینی 
و متوجه می‌شی که ایدئولوژی‌های کاغذی کافی نیستن، رژیم‌های مختلف کاغذی کار نمی‌کنن.
درک تفاوت کاغذ و واقعیت
چیزی که به نظرم باید بهش برسم و بفهمم تعادلی که بینش باید رعایت شه. کتاب از دید جالبی کل ماجرای کمونيسم و سوسیالیسم در اروپای شرقی و دموکراسی نوپای جایگزین شده رو بررسی می‌کرد. از دید روایت‌های واقعی زنان. آدم‌ها با زندگی‌های واقعیشون.
توزیع عادلانه فقر!
در نظر گرفتن نیاز‌های ابتدایی یک جنسیت به عنوان نیمی از جمعیت یک جامعه
درنظر نگرفتن زندگی روزمره مردم یک جامعه برای رسیدن به هدفی که صد سال یا بیشتر سال دیگه قراره احتمالا به جایی برسه...
و زندگی آدم‌هایی که این بین نابود می‌شه برای یک هدف به قول بعضی‌ها مهم‌تر.
کتاب رو دوست داشتم و واقعا از کتاب یادگرفتم
و به همه پیشنهادش می‌کنم!
        

          ابتدا تصور میکردم با خواندن این کتاب همذات پنداری خواهم داشت و شرایط زیستی مشابه زنان در دوران کمونیسم دارم. ولی از همان صفحات اول نظرم عوض شد. فراوانی اجناس زنانه و گوناگونی طبقات ثروت در ایران هیچ شباهتی به زندگی زنانه کمونیستی ندارد. با این حال هرچقدر صفحات ورق خورد مشابهت دیگری یافتم که عميقا آن را در زندگی خودم و همه ایرانی ها حس می‌کردم: سیاست زدگی هر امری در زندگی روزمره. حضور پر رنگ دولت در خصوصی ترین امور فردی وجه مشترک ما ایرانی ها و مردمان حکومت های کمونیستی است.
        

          فکر می‌کنم همه‌ی آدم‌ها هر کجای این کره‌ی خاکی، زیر پرچم‌ هر کشور و حکومت و ایدئولوژی از زندگی خودشان ناراضی‌اند.

فرقی نمی‌کند در جمهور فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی باشیم یا اتحاد جماهیر شوروی منسوخ شده یا حتی حکومت‌های حی و حاضر  جمهوری خلق چین و جمهوری دموکراتیک خلق کره. 
یا دقیقا متضاد این حکومت‌های کمونیستی، در ایالات متحده آمریکا که مظهر تمام و کمال نظام‌های کاپیتالیستی و سرمایه‌داری است.
یا حتی در جمهوری اسلامی ایران که نه می‌خواهد آن باشد نه این. 

به‌هرحال ذات آدمی، هر جای این کره‌ی خاکی که باشد محدود می‌شود، چیزی دارد و چیزی ندارد و این عدم رضایت همیشه با اوست.

این کتاب به دور از پیچیدگی‌های تئوری و علمی، نتیجه‌ی عملی کمونیست را به ما نشان می‌دهد. نویسنده که ساکن کرواسی کنونی و جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی سابق است، در مورد ساده‌ترین مسائل مثل خوردن پیتزا، لباس شستن، آرایش و پیچیده‌ و سخترین‌ها مثل احساس امنیت، دین، و ... به عنوان شهروند یک کشور کمونیستی صحبت کرده است.
‌
این کتاب دریچه‌ای رو به واقعیت کمونيسم است، اینکه چطور یک شعار می‌تواند ذهنیت را تغییر بدهد اما نمی‌تواند یک دنیای زیبا و ایده‌آل بسازد. 
ذات به دست آوردن قدرت همین است، شعارهای زیبا اما محقق نشده، فرقی بین کمونيسم و کاپیتالیسم نیست.
‌
‌
این کتاب مانند نقشه‌هایی برای گم‌شدن یک‌ کتاب ترجمه‌ای است، اما ساختار پیچیده و سردرگم کننده‌‌ی نقشه‌ها را ندارد، اگر بتوانیم به این کتاب جستار روایی بگوییم، به نظر من می‌تواند جز بهترین جستارهای روایی باشد.
‌

        

          مجمعی است از جستارهایی روایی در باب زنان، زنان و مردان در اروپای شرقی. روایت‌ها بیش‌تر در اواخر دوره‌ی اتحاد جماهیر شوروی و پس از آن می‌گذرد. روزمرگی آدم‌ها را می‌کشید تا منتهی‌الیه سیاست؛ جذابیتش هم در همین بود و از دستم نیفتاد. اگر چه نباید آن را باید یک کتاب نظری یا تاریخی غلط گرفت اما  مسائل _و به خصوص مسائل زنان_ را در من شکل دیگری داد.مشکلاتش دست دو و با هزار و یک واسطه نبود؛ درک می‌شد. علاوه بر این باید پذیرفت نویسنده یک زن کروات است؛ حب‌و‌بغضی به اتفاقات آن وقت‌ها دارد و  شاید تمام مسئله آن چه می‌گوید نباشد. 
به هر حال، متن پر از دغدغه، شور و همدردی بود.
        

          کتاب شروع سریعی دارد، روندی که خاطرات و گذر افراد را به مسائل اجتماعی و دغدغه های روزانه زمان ارتباط میدهد باعث میشود که که کتاب از حالت خسته‌‌کننده خارج شود.
در تک تک بخش های کتاب میتوان بهانه های زیادی را برای همذات پنداری پیدا کرد که تکرارشان بیشتر از هر چیز یادآور ترس های این روز ها و مشخص شدن دلیل این ترس هاست
خیلی از این ترس و بی اعتمادی ها که بخصوص در بخش "کمونیسم رفت و ما ماندیم" مطرح شد را تجربه نکردم ولی دیدمش و نشانه هایش انقدر عادی شده که دیگه انگار نشانه نیست
بجز این خیلی بخش های کتاب واقعا دقیق بود، پر از نکته سنجی پر از نگاه کردن به جای فقط دیدن و سوالی که پیش میاد این است ایا ما هم به این اندازه توجه میکنیم و آیا اصلا این توجه به سود ما هست یا نه
من وقتی کتاب را شروع کردم با خودم گفتم از ان دست کتاب هاست که به تو یادآوری میکند چقدر همه چی غیرمنصفانه است و این نکته که کتاب از زبان اول شخصی روایت شد که حتی در ان دوران هم از شرایط خوبی برخوردار بود ثابت میکند که همه چی غیرمنصفانه‌تر و به مراتب بی رحمانه‌تر بوده و خواهد شد.
        

          📎 گرچه کتاب و پادکست در خصوص کمونیسم و روسیه زیاد خوانده و شنیده بودم ولی خواندن این کتاب برایم جذاب بود چرا که نویسنده زن این رمان، از نگاه ظریف زنانه، البته با کمی گرایش فمنیستی، به توصیف زندگی روزمره در کشورهای بلوک شرق، پس از فروپاشی کمونیسم پرداخته است. او به جای ارائه آمار و تحلیل‌های کلان، بر خاطرات و تجربه‌های صرفا شخصی خود تمرکز دارد؛ البته این امر موجب راحتی فهم نظر نویسنده و ارتباط راحت‌تر و صمیمی‌تر خواننده با نظرات نویسنده می‌شود. 
👈 کتاب بیشتر به شکل داستان‌های کوتاه و روایت‌های شخصی ارائه شده است. نویسنده با طنزی هوشمندانه، وضعیت کشورهای اروپایی شرقی را، در شرایط پساکمونیستی، تحلیل می‌کند. 
👈 نگاه ظریف نویسنده به جزئیات زندگی مردم تحت سلطه کمونیسم می‌پردازد مواردی مانند: مرد میانسالی که در بخارست موز را با پوست خورده چون تا کنون موز ندیده بوده، غش کردن زنی در برلین شرقی با دیدن ٢٠ نوع سوسیس در ویترین یک فروشگاه، حسرت داشتن ماشین لباسشویی، لزوم استفاده از اتوی زغالی، پر کردن وان از خاک و کشت هویج و سبزیجات در آن و صرفه‌جویی در هزینه‌ها، روشن کردن آتش در حمام، استفاده کردن از روزنامه به جای دستمال توالت، تبعیض بسیار ظالمانه علیه جوانان و عدم شایسته‌سالاری و همچنین جوان محسوب شدن مدیران بالای ۶٠ سال، احساس پایان یافتن زندگی در حوالی ۴۵ سالگی، انحصار همه‌ چیز در دست دولت مثل مخابرات، مشکلات اجتماعی در محیط کار و خانواده و اندیشیدن به اینکه اگر اوضاع مملکت بهتر بود، این مشکلات وجود نداشت، کمبود همه چیز از دستمال توالت و تامپکس تا دارو و برق و ...
به عبارتی نویسنده به چیزهای به‌ظاهر پیش‌پاافتاده، مانند صف‌های طولانى خرید، وضعیت سرویس‌های بهداشتی عمومی، مد لباس، سفر به اروپای غربی، تصویری ملموس و قابل درک از تأثیرات عمیق ایدئولوژی بر زندگی روزمره ارائه می‌دهد. او نشان می‌دهد که چگونه ذهنیت و رفتار مردم حتی پس از فروپاشی کمونیسم، همچنان تحت تأثیر آن باقی مانده است.
در نقد این کتاب می‌توان بیان داشت که نویسنده بیشتر بر مشکلات کمونیستی و پساکمونیسمی تمرکز کرده و از تحلیل دقیق‌ مواردی که مطرح می‌کند، غافل شده است. افزون بر این، از آنجایی که کتاب مجموعه‌ای از مقالات و یادداشت‌های پراکنده بوده، ممکن است برخی خوانندگان، مانند خود من که یک ساختار منسجم‌تر را انتظار داشتم، کمی ناامیدی شوند. 
👈 نکته دیگر اینکه، همانطور که نویسنده خود نیز اشاره دارد، دارای نگاه فمینیستی بوده و احساس می‌شود که تعمدا مردان، حتی پدر، برادر، و همسرانش را نادیده گرفته است.
        

          علاقمند شدم بیشتر از مجموعه تجربه و هنر زندگی بخونم
از کتاب هایی که باعث بشه سرچ کنم خوشم میاد

کتاب سیاسی نیست و بیشتر فلسفه زندگیه ولی بنظرم میتونه مقدمه خوبی برای سیاسی خوندن باشه :)
        

          آیا هرگز عمیقا خندیدند؟
این سوالی بود که در حین مطالعه کتاب بارها از خودم پرسیدم...کتاب روایت های کوتاه و متفاوت از مواجهه در عرصه مختلف نسل هایی هست که کمونیسم را دیدند و لمس کردند؛اگر به این کتاب بگیم فلسفه سیاسی به قول خود نویسنده انگار بین خودمون و کتاب یه دنیا فاصله انداختیم اما این کتاب در عین حال بسیار میتونه برای ما ملموس باشه.اما سوال مهمی که اول این متن هم گفتم...جوابش برای هرکس میتونه متفاوت باشه،همه ما بعد اتفاقایی دوباره خندیدیم...بعد از  رفتن یک عزیز...بعد از شکستنی که التیام بعید بنظر میرسید...بعد از شنیدن اخباری که انگار دنیا رو جلوی چشم ما ناپایدار تر از هروقتی نشون داد بعد از ...خیلی چیزها!همزمان هم تلخ و هم شیرین،که هیچ حال و حکومت و وضعیتی تا ابد پایدار نیست.
بله خندیدیم
و میخندیم
اما ...