کمتر نویسنده‌ای مثل کوندرا پیدا می‌شود که سیاست و روان‌شناسی را در تار و پود داستان بِتَنَد. بار هستی (که در واقع نام اصلی‌اش "سبکی تحمل‌ناپذیر هستی"ست) خواننده را به درونی‌ترین لایه‌های شخصیت‌ها می‌برد، جایی که حتی خودشان هم به آن آگاه نیستند! انگار کوندرا  آدمیزاد را از خودش بهتر می‌شناسد!
        

          شاید یکی از رازهای خیلی خوب دیدن و ندیدن این رمان و یا هر رمان و نوشته دیگری در این باشد که خواننده چقدر زندگی فردی یا اجتماعی دوران خود را شبیه به متن می یابد. واقعا کتاب نکات بسیار خوب و تامل برانگیزی داشت البته در قسمت هایی هم حوصله سر می برد
        

          کاری که میلان کوندرا در بار هستی انجام داده چیزی شبیه به معجزه است؛ گنجاندن مفاهیم و پرسش‌های دشوار زندگی در دل داستانی روان و نسبتا قابل فهم. عنصری که به شخصه در رمان‌ها از آن فراری‌ام، توصیفات بیش از حد چشم‌اندازها و محیط‌های محل واقعه‌ی داستان است. عنصری که استفاده از آن، در این کتاب به پایین‌ترین حد خودش رسیده است. همچنین این کتاب سراغ شخصیت‌پردازی بیش از 4 نفر نمی‌رود. در واقع کوندرا آن‌قدر حول شخصیت‌هایش چرخ می‌زند تا ما در نهایت با آن‌ها هم‌ذات‌پنداری کنیم. سرگذشت هر کدام از آن‌ها مسیرهایی از زندگی هستند که همه ما، من جمله خود نویسنده، می‌توانستیم درون آن‌ها قرار داشته باشیم. در واقع آن‌ها سرگذشت‌هایی تصادفی نیستند، بلکه وضعیت‌های انسانی هستند که در طول تاریخ می‌توانند تکرار شوند. نویسنده در نوشتن رمان، سعی می‌کند خود را رها کند تا عمق منطق تصمیم‌گیری شخصیت‌ها بر او نمایان شود. 
بار هستی سفری است به درون زندگی 4 شخصیت که زندگی‌شان به یکدیگر گره خورده است، اما هر کدام در عوالم مخصوص به خود سیر می‌کنند. روایت رمان از زبان کوندرا، به عنوان سوم شخص نه چندان دانای کل! انجام می‌شود. او سعی می‌کند روایت‌گر حال و احوال شخصیت‌های خود و گذشته‌ی آنان باشد، اما هر آئنه منتظر است که واکنشی ناگهانی از شخصیت‌هایش سر بزند و او تلاش کند منطق آن را تشریح کند. کوندرا اما همیشه هم موفق نمی‌شود و گاهی دست‌هایش را به نشانه تسلیم بالا می‌برد. 
نوع قصه‌گویی بار هستی به گونه‌ایست که تصاویر در آن جای کمی را اشغال می‌کنند. بیشتر رمان به گفت‌وگوهای درونی نویسنده می‌پردازد. به همین علت است که اقتباس سینمایی آن (The Unbearable Lightness of Being 1988) چیزی شبیه به فاجعه است و اصلا نتوانسته نقشی در بازنمایی جهان کوندرا بازی کند.
نکته‌ای که همواره درباره بار هستی نقل می‌شود، نوع روایت آن است که خطی نیست و اتفاقات مهم را خیلی سریع به ما لو می‌دهد. کوندرا با این کارش می‌خواهد خواننده از درگیر شدن با اتفاقات پرهیز کند و به روی هم‌ذات‌پنداری با شخصیت‌ها تمرکز کند. 
دوگانه مفهومی این کتاب که داستان روی آن استوار است، سبکی و سنگینی است. به نظر کوندرا، ما از سنگینی فرار می‌کنیم و به دنبال سبکی(می‌توان گفت رهایی، آزادی) هستیم، اما وقتی به آن می‌رسیم، دلمان برای سنگینی تنگ می‌شود. کوندرا این وضعیت را «سبکی تحمل ناپذیر زندگی» توصیف می‌کند. در واقع انسان هیچوقت به چیزی که دنبالش است نمی‌رسد و به گونه‌ای ناکامی دائمی با او عجین است. در واقع تاریخ، به دلیل ماهیت «یک‌بار تکرار شدنش» بی‌نهایت سبک و مضحک است، انسان‌ها از این سبکی و بی‌معنایی فرار می‌کنند و با اندیشه «بازگشت ابدی» می‌خواهند آن را سنگین کنند و به آن معنا ببخشند. انسان‌ها هیچوقت نمی‌توانند در تعادلی میان سبکی و سنگینی زندگی کنند، چرا که انگار در خلاء گیر کرده‌اند.
هر کدام از شخصیت‌ها در بار هستی، یک اصل اساسی را در زندگی‌شان دنبال می‌کنند؛ سابینا خیانت نکردن، فرانز پا نگذاشتن روی شخصیت مادرش، ترزا وفاداری و توما صداقت. همه آن‌ها اما در طول داستان، فاقد توانایی حفظ اصولشان هستند و مجبور می‌شوند تسلیم پا گذاشتن روی آن‌ها شوند. این همان وضعیت خلاءگونه‌ای است که شخصیت‌های رمان با آن درگیر هستند و می‌توان آن را به تراژدی تعبیر کرد.

        

          پنجاه صفحه‌ی اولش آزارم داد، صد صفحه‌ی بعد تحسین‌برانگیز بود و صد صفحه‌ی دوم به طرز حیرت‌آور و تأسف‌برانگیزی حکایت همین خودمان. ۲۶ چاپ در ۱۰ سال نشان می‌دهد این کتاب یک «وضعیت» همه‌گیر را در میان مخاطبانش روایت می‌کند. چه مشتاقم با آن‌ها که این کتاب نقشِ جان و حکایت زندگی‌شان است به گفت و گو بنشینم.
        

          من آدم خیالبافیم و اگه داستانی واقعا ذهنمو درگیر کنه دوست دارم خودمو تمام و کمال توی دنیای اون غرق کنم. برای همین بود که خوندن این کتاب رو یه کمی طول دادم تا -حتی شده- چند روز بیشتر تو حال و هوای کتاب و شخصیتاش باشم. خوندن هر جمله از این کتاب برام شیرین بود و حس آشنایی داشت. چه توصیفات کوندرا از رفتار و زندگی مردم تو دوره‌ی حکومت‌های توتالیتر -که به لطف زندگی در ایران خیلیاشون برام آشنا بودن- و چه کاراکترهای داستان که از هر کدومشون سایه‌ای توی وجود خودم می‌دیدم.

از بین چیزایی که کوندرا از یه حکومت توتالیتر تعریف می‌کنه، اگه از مسائلی که برامون خیلی آشناست بگذرم (مثل شنود مکالمات و زیر نظر گرفتن روشنفکرا و ...) مهمترین چیزی که نظرمو جلب کرد عبارت «کیچ» بود. کوندرا میگه منظورش از کیچ، چیزی فراتر از "هنر بد و بدسلیقگی"ه. کیچ فقط یه اثرِ هنریِ بد نیست، اثر هنری بدیه که می‌خواد خودش رو به جای هنر باارزش جا بزنه. دستمایه سیاستمدارا و عوامفریباست برای خوروندن محتوای مطلوبشون به مردم. انگار همه حکومتها وقتی می‌خوان هنر رو به خدمت خودشون بگیرن، اون رو مبتذل می‌کنن و به جای هنر، یه سری مفاهیم دستمالی‌شده بی‌ارزش تحویلمون می‌دن. (فکر نکنم لازم باشه از وضعیت خودمون مثالی بزنم!)

شخصیت پردازیها فوق‌العاده‌ست. حتی یه جاهایی از کتاب، کوندرا از زاویه دید خودش درباره کاراکترا حرف می‌زد و از افکار خودش حین نوشتن کتاب می‌گفت، ولی حتی اینم باعث نمی‌شد کتاب یه ذره غیرقابل باور بشه برام! :‌))
همه شخصیتا برام آشنا بودن، انگار همون‌طوری که خود کوندرا می‌گه هر کدوم از این شخصیتا بخشایی از وجود ما هستن با این فرق که «آنها هر کدام از مرزی گذر کرده‌اند که من فقط آن را دور زده‌ام». رفتارا و کاراشون برای ما آشنا و منطقی به نظر میاد. اعتیاد سابینا به حس سبکی بعد از خیانت رو می‌شناسم، هرچند که هیچوقت اونقدر جسارت نداشتم که مثل اون زندگی کنم. تخیلات فرانز درباره معشوقه آسمانیش. ضعفها و ترسهای ترزا. از طرف دیگه، توی کل کتاب "حس تنهایی" مسئله اصلی شخصیتهاست. سابینا بعد از بریدن از همه چیز (خانواده ش، کشورش و معشوقش) احساس سبکی غیرقابل تحملی داره، انگار دیگه چیزی در زندگیش نیست که به اون معنا بده. انگار اگه چیزی یا کسی نباشه که ما رو به زمین وصل کنه، سبکی هستی برامون تحمل‌ناپذیر می‌شه. «بار هرچه به زمین نزدیکتر باشد، زندگی ما به زمین نزدیکتر، واقعیتر و حقیقتر است... در عوض، فقدان کامل بار موجب می‌شود که انسان از هوا سبکتر شود، به پرواز درآید، از زمین و انسان زمینی دور گردد، به صورت یک موجود نیمه واقعی درآید و حرکاتش هم آزاد و هم بی‌معنا شود.»

و در نهایت اینکه: در پیِ هر تصمیمی، حسرته؛ چون هیچوقت نمیتونیم از عواقب و نتایج تصمیمامون کاملا مطمئن باشیم. «آدمی هر گز از آنچه باید بخواهد آگاهی ندارد، زیرا زندگی یک بار بیش نیست و نمی‌توان آن را با زندگی‌های گذشته مقایسه کرد و یا در آینده تصحیح نمود. هیچ وسیله‌ای برای تشخیص تصمیم درست وجود ندارد، زیرا هیچ مقایسه‌ای امکان‌پذیر نیست. در زندگی با همه چیز برای نخستین بار برخورد می‌کنیم. مانند هنرپیشه‌ای که بدون تمرین وارد صحنه شود. اما اگر اولین تمرین زندگی، خود زندگی باشد، پس برای زندگی چه ارزشی میتوان قائل شد؟ این است که زندگی همیشه به یک طرح شباهت دارد.»

«یک بار حساب نیست، یک بار چون هیچ است. فقط یک بار زندگی کردن مانند هرگز زندگی نکردن است.»
        

          هر چی از کتاب تعریف کنم کم گفتم. 
هنوز نویسنده ای که اینقدر ظریف و دقیق و عمیق شخصیت های کتاب و شرایط اجتماعی رو توصیف کنه پیدا نکردم.
مشخصا نویسنده تلاش کرده از استفاده از کلماتی که بار قضاوت شخصیش رو به دوش می کشن، تا حد امکان دور باشه و به جاش تا حد امکان سعی کرده توصیف و تحلیل کنه و قضاوت رو به عهده ی خواننده بگذاره. اگر این توانایی رو توی نویسنده ی دیگه ای در این حد پیدا کرده بودم، این کتاب تبدیل به ده تای اول زندگیم نمیشد. 
حالم بعد کتاب نه خوب بود و نه بد. ولی قطعا سلیقه م بعد از این کتاب تغییر کرد و شاید بشه گفت سخت گیر تر شدم. 
والسلام
        

          چگونه بار هستی را به دوش می‌کشیم؟ آیا "سنگینی" آن هول‌انگیز و "سبکی" آن دلپذیر است؟این پرسشی‌ست که در متن و بطن بارهستی سیلان دارد. کوندرا معتقد است بار سنگین منجر به واقعی‌تر بودن زندگی می‌شود. و سبک‌تر بودن بار منجر به غیر واقعی شدن زندگی می‌شود. 

از تمام کتاب، ۱نکته حلقه‌ای بر ذهنم شد و تا انتها مرا با خود برد، حدیث ترزا و توما: "یک اتفاق"...
آنچه مکتوب می‌کنم متن کتاب است از یک اتفاق:
توما از فکر اینکه برخورد او با ترزا نتیجه ۶اتفاق نامحتمل بوده‌است،دچار پریشانی شد. آیا یک اتفاق هرچه بیشتر اتفاقی باشد، مهمتر و پرمعنا نیست؟ فقط اتفاق است که آن را می‌توان به عنوان یک پیام تفسیر کرد. آنچه برحسب ضرورت روی می‌دهد، آنچه که انتظارش می‌رود و روزانه تکرار می‌شود، چیزی ساکت و خاموش است. تنها "اتفاق" سخنگوست و همه می‌کوشند آن را تعبیر و تفسیر کنند.
برای ترزا حضور توما در رستوران جلوه یک اتفاق مطلق بود. او درحالیکه به تنهایی کنار میزی نشسته و کتابی در پیش‌رو داشت، نگاه خود را به ترزا انداخت و خندید: "یک کنیاک!" در آن وقت از رادیو موسیقی پخش می‌شد. ترزا رفت کنیاک بیاورد. او موسیقی بتهوون را تشخیص داد. بتهوون برای ترزا تصویر دنیای "طرف دیگر" را تداعی می‌کرد، تصویر دنیایی که آرزویش را داشت. او می‌کوشید این اتفاق را تعبیر کند، چطور در آن لحظه که گیلاس کنیاک را برای مرد ناشناس مورد توجهش می‌برد، موسیقی بتهوون پخش می‌شد؟
اتفاق-و نه ضرورت- از این جادوگری‌ها بسیار دارد.
ندای اتفاقات: (کتاب، بتهوون، عدد شش، نیمکت زردرنگ پارک عمومی) به ترزا جرئت داد تا خانه را ترک کند و زندگیش را تغییر دهد. این چند اتفاق (هرچند بسیار معمولی و ساده) احتمالا عشق را برانگیخته بود تا منبع نیرویی باشد که تا آخر از آن سیراب شود.
زندگی روزانه ما پر از اتفاقات و دقیق‌تر، برخوردهای تصادفی میان افراد و رویدادهاست. ما این رویدادها را تصادف می‌نامیم. تصادف زمانی اتفاق می‌افتد که دو رویداد نامنتظر در یک زمان به وقوع پیوندد و به یکدیگر تلاقی کند. توما وقتی در رستوران ظاهر می‌شود که رادیو موسیقی بتهوون پخش می‌کند. این‌گونه تصادفات در اکثر موارد نامشهود روی می‌دهد. ترزا هرگز این موسیقی را فراموش نخواهد کرد. شنیدن آن هربار او را به هیجان خواهدآورد، و هرچه در اطرافش روی می‌دهد از درخشش این موسیقی نور خواهد گرفت، و زیبا خواهد بود.


        

          اگر دنبال رمان‌هایی با رنگ و بوی فلسفی هستید که به مضامین عشق و مرگ و روابط میان انسان‌ها بپردازد، کارهای کوندرا را از دست ندهید. میلان کوندرا در دهه‌ی هفتاد در ایران مشهور شد و هنوز خیلی از کارهایش مثل بار هستی (نشر قطره)، جاودانگی (نشر علم)، زندگی جای دیگری است (نشر نو) در ایران پرطرفدارند. کوندرا با چنان ظرافت و نکته‌سنجی عمیقی در مضامین رمان‌ها و داستان‌هایش کندوکاو می‌کند که گاهی منتقدان وسوسه می‌شوند کارهای او را فلسفی بنامند.


ماه‌نامه‌ی شهر کتاب، شماره‌ی هشتم، سال 1395.
        

          ‍ در مصاحبه‌ای از رضا قاسمی شنیدم، میلان کوندرا را شاید نشود گفت نویسنده. او بیشتر نظریه‌پردازی است که با ترفند داستان حرف‌هاش را شنیدنی و گفتنی می‌کند. 

بار هستی، حکایت وزنی‌ است که ناخواسته بر ما متحمل می‌شود. رنجی که جبر است و ما در مقابلش مختاریم که نپذیریم، اما پذیرا شده‌ایم. که بخشی از بیرون و اعظم آن از درون ما، به ما تحمیل شده.
ما در کتاب شاهد دو روایت موازی هستیم. داستان ترزا و توما، و داستان فرانز و سابینا. اما نفر سوم این جمع، میلان کوندرا است که در همه وجوه کتاب حسش می‌کنیم. کوندرا با واکاوی رنج‌های انسانی آن‌قدر در عمق انسانیت فرو‌ می‌رود که گاه فکر کنی بیرون آمدنی وجود ندارد. آدم‌هایی که محبوس در خود، افکار، اجتماع، مذهب، رسوم و عقایدشان شده‌اند و به دنبال راه گریز آن‌قدر با در و دیوار برخورد می‌کنند تا مفری پیدا کنند. و گاه در لاعلاجی جستن راه فرار، به پایان خویش نزدیک می‌شوند.
در کتاب چنان افکار و عقاید انسان‌ها با روحیات مختلف زیر ذره‌بین قرار گرفته که باور دیدن این اشخاص از نگاه یک نویسنده، سخت باشد. گاه فکر کنی چطور کوندرا روحیات زنی را که در بی‌اعتمادی کامل از خودش به سر می‌برد و بی‌وفایی همسر را تقصیر خود می‌داند، درک می‌کند؟ یا چطور مردی را که محق می‌داند روابطش را گسترش دهد و با نگاهی خارج از احساس همسرش را قانع کند. یا زنی که بی‌تفاوت همسرش را ازاده گذاشته تا تجریه کند. کوندرا در جستجوی روح انسان‌ها به موفقیتی دست یافته که هر کس کتابش را بخواند، بخشی از خودش را در این واکاوی پیدا کند و باور کند که او، نویسنده، انسان‌ها را درک کرده.
کوندرا پرونده دو زندگی مشترک را باز می‌کند و از جوانب متعدد، ایدئولوژی‌ها، جغرافیا، روانشناسی و فلسفه تحلیلش می‌کند. نکته‌ای را از تو نمی‌اندازد، طوری که گهگاه احساس کنی جستاری روانشناسانه را شاهدی، نه کتابی که سخت است بگوییمش، رمان. اما به واقع شکل داستانی این ناداستان ما را از تعلل بیرون می‌آورد و اثبات می‌کند چیزی را که می‌خوانیم شاید صحیح باشد و شاید مملو از اشتباه. کوندرا برای نظریاتش برهان نمی‌آورد که باورش کنی، تو را در قضاوت آسوده می‌گذارد که خودت بخوانی و فکر کنی و تصمیم بگیری.
بار هستی، وزنه سنگینی از "بار هستی" است که بر ما، انسانیت، عشق و جامعه تحمیل شده که بخشی از آن را به جبر بر دوش می‌کشیم، بی‌آن‌که بدانیم مختاریم برای زمین گذاشتنش.
بار هستی، پایان بازی جبر و اختیار است.


بار هستی/ میلان کوندرا
ترجمه دکتر پرویز همایون‌پور/ نشر قطره
        

          اواخرش خوب شد ولی خیلی کند و کسل کننده بود، روایت داستانیش اصلا جذبم نکرد ولی حرفهایی که خلال داستان میزد بد نبود، هر چند خیلی هم خوب نبود...
        

          این روزها که بیشتر از همیشه درگیر این سوالم که تصمیمات گذشته‌م درست بوده یا نه، خوندن این کتاب حالم رو خیلی بهتر کرد :)
تعریفش رو زیاد شنیده بودم و الحق که تعریفی هم بود و دوست‌داشتنی 🌿
فصل آخرش "لبخند کارنین" رو بیشتر از تمام کتاب دوست داشتم و ترزا از تمام شخصیت ها بیشتر به دلم نشست.
و در آخر هم منم مثل آقای کوندرا معتقدم : ((یکبار حساب نیست، یکبار چون هیچ است؛ فقط یک بار زندگی کردن مانند زندگی نکردن است)).
        

          مفهوم کیچ ، اسموزاین، و دلیل رفتار انسان ها چیز هایی بود که برام خیلی جالب بود
        

          این دیدگاه در آینده احتمالی به روز خواهد شد. تنها لازم می دانم این جمله را بگویم:

بدترین ترجمه‌ای که به عمرم خوانده بودم!
        

          "بار هستی(سبکی تحمل ناپذیر هستی)" کتابی هست که نقد هایی زیادی رو به همراه داشته، نباید در مورد  این کتاب با افکار تعصبانه رفتار کرد، به نظرم کسانی که نقد منفی دارند عموما کتاب را تا آخر نخوانده اند،منم با همه محتوای کتاب موافق نیستم ولی خوب این  کتاب یه سری از معضلات و مشکلات جامعه غربی که اون زمان و همچنین  امروزه  هم دچارشونه  رو بیان میکنه،
جامعه امروزی خودمون هم دقیقا با همین مشکلات و  معضلات  به طوری جدی رو به رو است که باید فکری کرد.
  ابتدای کتاب تا اواسط کتاب یک روند نمیشه گفت خسته کننده ، کند پیش میره ولی هرچه به آخرای کتاب پیش میری  اون خاص و منحصر به فرد بودنشونه نشون میده  . آقای"کوندرا" به نظرم یک روانشناسی فوق العاده عالی که به  عمق افکار آدمی رسوخ می کنه و آن هارو بیان میکنه و از احساسات و افکار آدمی از خودش بیشتر با خبره.
        

          در وصف این کتاب باید بگم که دنبال فرصتی ام تا برای بار سوم بخونمش ...
        

          كتابي بسيار زيبا و نكته بين در مورد تصميمات و افكار و اينكه يكبار زندگي ميكنيم و عشق...
        

          رمان خاصی بود. فعلا فقط همینو میتونم بگم.
        

          بار هستی تموم شد، اما هنوز سنگینشو روی دوشم حس می کنم. من به شخصه عاشقش شدم و با اون تماما زندگی کردم. نویسنده جوری شخصیت ها رو توصیف می کرد که ما به عنوان مخاطب می تونستیم  خودمونو در تمام شخصیت های داستان ببینیم. انگار نویسنده با بی رحمی آینه به دست گرفته بود تا واقعیت زندگی و عمیق تنهایی عظیم بشر رو به رخ بکشه.
تجربه ی لذت بخش و ناامید کننده ایی بود:)
        

          کلا متفاوت...
بخشی از کتاب:"رمان اعترافات نویسنده نیست، بلکه کاویدن زندگی بشری در دامی است که جهان نام دارد."
کل کتاب کاویدن زندگی بشری بوسیله ی روایت داستانی غیر خطی و نگاهی غیر عادی به اساسی ترین مسائل هستی!
        

          رمانی فلسفی و تأثیرگذار 
برای خواندن این کتاب دقت و تفکر لازم است.