کتابی که محوریتش حول یک روحانی روستایی است که زندگی او علیرغم ساده بودنش، بسیار زیبا و جذاب است.
این کتاب من را با چیزهایی مثل ادبیات ایران، امر به معروف و نهی از منکر و خوب رفتار کردن با انسان ها حتی آنهایی که ممکن است اعتقاداتشان با ما فرق داشته باشد.
از نظر من یکی از چیزهایی که جامعه امروز تشنه آن است، وجود روحانیانی مثل حاج آخوند است که اعتقاداتشان را نه تنها با حرف بلکه با عمل خود هم نشر میدهند. اگر امروز برخی از مردم با روحانیت زاویه دارند شاید دلیلش این است که از روحانیت اطرافشان حاج آخوند ندیده اند.
در یک کلام این کتاب به معنای واقعی کلمه مصداق این جمله بود که "دنیا را باید عبور کرد، ولی نه با غفلت"
        

          فضای سیاسی و اجتماعی پس از انقلاب شرایط جدیدی برای روحانیت به وجود آورد و سرنوشتی متفاوت برای حوزه های علمیه رقم زد. روحانیون که صدها سال به حجره نشینی و ساده زیستی و دوری از مظاهر دنیا شناخته می شدند یکباره در جایگاه مسؤولیت های رسمی و مناصب مختلف قرار گرفتند و مردم که از روحانیت غالبا سیمایی معنوی و عرفانی در خاطر داشتند با نسلی از روحانیت مواجه شدند که حرفهای سیاسی می زدند و تصمیم های اجرایی می گرفتند و دارای قدرت و امکانات و اختیار فراوان بودند. 
این موقعیت جدید تصویر جدیدی از روحانیت در افکار عمومی شکل داد و گرچه این تصویر چندان هم دقیق نبود ولی در هر حال به تلقی و تصور عمومی در جامعه تبدیل شد.   
از سوی دیگر تحولات سبک زندگی و تغییرات عمومی در حوزه اجتماعی و فرهنگی نوعی گرایش و اشتیاق به مضامین و محتوای عرفانی و معنوی را افزایش داد و مجموع این عوامل انگار نوعی دلتنگی برای قشری از روحانیت عارف مسلک و دنیاگریز و مردم دوست را در مخاطب ایجاد کرد.  در چنین فضایی آثاری از کتاب تا فیلم سینمایی و مجموعه تلویزیونی تولید شد که با استقبال نیز مواجه گردید. 
نخستین اثر در این فضا کتاب "فضیلت های فراموش شده" بود که روزنامه و مؤسسه اطلاعات در شرح احوالات مرحوم شیخ عباس راشد تربتی (پدر مرحوم عبدالحسین راشد واعظ مشهور) منتشر ساخت و پس از آن کتابهای دیگری در شرح احوالات و داستان های زندگی برخی روحانیان اهل معرفت و معنویت همچون مرحوم نخودکی و... به چاپ رسید. 
در سال گذشته دکتر عطاء الله مهاجرانی که بعد از دوران وزارت ارشاد و مسؤولیتهای دیگر اجرایی و سیاسی به خارج از کشور مهاجرت کرده و بیشتر مشغول تألیف و نگارش است کتابی با عنوان "حاج آخوند" در همین حال و هوا منتشر کرد.
مهاجرانی که صاحب قلمی توانا و نثری شیرین است، در این کتاب شخصیتی واقعی به نام مرحوم شیخ محمود صالحانی را معرفی می کند که در روستای مهاجران زادگاه نویسنده ساکن بوده و او تا سالهای آغاز جوانی خود و پیش از درگذشت آن بزرگوار با ایشان ارتباط نزدیک و فراوان داشته است. 
شخصیت و زندگانی "حاج آخوند" چنان متفاوت و اثرگذار و شگفت است که هر خواننده ای را به خود جذب می کند و با کتاب همراه می سازد. 
حاج آخوند یک روحانی ساده است که در یک روستا زندگی می کند و همراه و مانند بقیه مردم محل به دامداری و کشاورزی مشغول است، اما از یک سو بسیار عمیق و اهل فکر و اندیشه است و از سوی دیگر بسیار اهل ذوق و لطایف معنوی. هم با هموطنان مسیحی رفاقت دارد و هم یک کمونیست بی اعتقاد به دین مرید او می شود. هم با نوجوان عقب مانده ذهنی انس می گیرد و هم یک استاد دانشگاه ساعتها گفت و گو می کند. 
مهاجرانی در این کتاب خاطراتی کهنه را با زبانی داستانی و تازه و با نثری بسیار دلنشین روایت کرده و چهره جدیدی از روحانیت به خواننده نشان داده است. 
کتاب بلافاصله بعد از انتشار با چنان استقبال گسترده و عجیبی روبرو گردید که هم در مدتی کوتاه چند بار تجدید چاپ شد و هم نویسنده کتاب دیگری با عنوان "شیخ بی خانقاه" در ادامه آن نوشت و به چاپ رساند. 
کتاب "حاج آخوند" از چهل و سه قطعه تشکیل شده است که هر یک حدودا پنج شش صفحه هستند و گرچه مستقلا نیز می توان هر کدام خواند و لذت برد اما در مجموع نیز به هم نوعی وابستگی و پیوستگی غیرآشکار دارند. 
نویسنده با ظرافت مضامین متنوع از فرهنگ و هنر و ادبیات و میراث معنوی ایران اسلامی تا آداب و عادات زندگی روستایی را در لابلای کتاب پراکنده و محتوای خواندنی و جذابی از اشعار شاهنامه و دیوان حافظ تا رباعیات خیام نیز مانند نگین هایی قیمتی بر این اثر هنری نشانده که کتاب را خواندنی تر و اثرگذارتر کرده است. 

(به تاریخ ۱۳۹۹/۱/۳۰ از سری یادداشت‌های «صد کتاب قبل از صد سالگی!» یادداشت روزنامه شهرآرا)
        

          چند بار در خرید شما تردید کردم شاید به خاطر خط فکری نویسنده ات، اما از گوشه و کنار تعریفت را می شنیدم و اینکه کتاب خیلی سخت گیر میاد. در پیاده روی های نورورز 98 عهد کرده بودم که در هر مسیر کتابی به یادگار بخرم. در یکی از روزها که تعطیل بود و فقط یک کتابفروشی باز بود خیلی اتفاقی شما را دیدم که تا نصفه تن از همه کتاب ها بیرون آمده بودی، چند بار دور زدم تا کتاب دیگری پیدا کنم اما فقط تو بودی و خریدمت.
.
.
.
چرا باید از کیف معاشرت با حاج آخوند با تموم شدن کتاب بیرون بیام. در لحظه لحظه کتاب دلم می خواست یک مراقب همیشگی داشتم مثل حاج آخوند که باهاش حرف بزنم و او از جان به من پاسخ بده و همین حالا هم دلم برای همه حاج آخوندهای عالم تنگ شد. همان ها که ستون های زمین اند.

پایان کتاب را دوست نداشتم، ضربه آخر نداشت، شاید اگر من بودم کتاب را با فوت حاج آخوند پایان می دادم، نشانه ای به خواننده میدادم تا بره و قبر حاج آخوند را پیدا کنه
        

          داستانهای زیبایی از شخصیت حاج آخوند، روحانی روسنای مارون در این کتاب بیان شده که گاهی ادم میگه کاش امثال این حاج اخوند سر راه منم در زندگی قرار میگرفت. حال و هوای خوبی کتاب داره و اذت بردم
        

          کتابی فوق‌العاده جذاب بود،وقتی صفحه اول را شروع کردم،چند ساعت بعد متوجه شدم،صفحه ۱۲۰ کتاب رسیده ام،پر از نکته های اخلاقی و عرفانی و عقیدتی است،به نظرم کتاب انسان سازی است،برای با. دوم تصمیم دارم کتاب را مجددا بخوانم و نکات ناب آن را های لایت کنم.
به خیلی از دوستان پیشنهاد دادم که حتما این کتاب را بخوانند،واقعا فوق العاده خواندنی و خوش گوار است.
        

          صرف نظر از نقاط قوت کار که به تفصیل دوستان قبلا بیان کرده‌اند، در تمام مدت مطالعه آرزو می‌کردم کاش فرم اثر هنرمندانه‌تر چیده شده بود. 
انتخاب و توالی روایت ها رو دوست نداشتم. در مقطعی از کتاب ماجرا کم می‌شد و سراسر متن می‌شد منبرهای طولانی حاج آخوند که گاهی ملال‌آور بود.
لحن حاج آخوند با سایز شخصیت ها تفاوتی نداشت. نمی‌شد دیالوگ‌هایش را بو کشید. حتی نقل قول ها گیومه نداشتند و این خواندن اثر را سخت تر می‌کرد.
در مجموع خواندنش برای یک بار لذت بخش بود.
        

          خیلی ساده و ارام میتوان بزرگ زندگی کرد...
        

          بسم الله 

همین‌قدر با عجله آغاز می‌کنم.
بعید است کسی این کتاب خوانده باشد و حاج آخوند در مرکزی‌ترین نقطه ذهنش جای نگرفته باشد. حاج آخوند گرمای خورشید در میانه زمستان است؛ از طرفی هوا سرد و برفی است از طرف دیگر آفتاب ذره ذره بر دانه‌های برف می‌تابد. حاج آخوند همان آفتاب است که در آن دوره و زمانه زمستانی، ذره ذره یخ وجود را آب می‌کند ذره ذره گرما می‌بخشد تا وجودمان را مهیای بهار کند. جایی که دیگر نه یخی است و نه برفی و نه سرمایی...

نسخه حاج آخوند درمانی، زمان و زمانه نمی‌شناسد. تاریخ و جغرافیا ندارد. باید چشید و شنید و گرم شد، گرم از گرمای محبتی که در این عالم است. و صد البته زمستان ظلم و خشونت بیکار نمی‌نشیند تا ما احساس گرما کنیم.

حاج آخوند معیار و میزان یک آخوند همه چیز تمام است و الگوی کم نقص برای همه ما...

کلام نویسنده خودمانی است. او با حاج آخوند زیسته است و جزئیات زندگی او را دیده و چه خوب از او تعریف می‌کند. اما صد حیف که قلم توانایی ندارد.

این کتاب را بنوشید و گرماگرم زندگی حاج آخوند را مزمزه کنید.
        

          رطل گرانم ده ای مرید خرابات
شادی شیخی که خانقاه نداشت
حافظ

یک روحانی ساده اما عمیق و اهل تفکر که زاویه‌ی نگاهش آدم را به تفکر وا می‌دارد. کسی که می‌گوید شغل‌ها بو می‌دهند و باید بنگری که شغلت چه بویی می‌دهد، بوی مرگ یا بوی زندگی که مراد از این مرگ و زندگی، به یاد مرگ و آخرت بودن و یا درگیر دنیا و ظاهر آن شدن است. مهاجرانی هنگام نقل این خاطره از زاویه دید خودش، از خودش می‌پرسد سیاست چه بویی می‌دهد!
شما هم فکر کنید که شغل‌تان چه بویی می‌دهد!

با توجه به جامعه‌ و شرایط کنونی، اوایل کتاب،  رفتار حاج آخوند کمی غیرقابل باور و اغراق آمیز است اما به تدریج با رفتار و منش او آشنا می‌شویم، روحانی که در میان مردم روستا است، با آن‌ها زندگی می‌کند، کار می‌کند و روزگار می‌گذراند.
در لابه لای کتاب و در خاطره‌هایی که از او بیان می‌شود مضامین مختلفی را مشاهده می‌کنیم، از معنویت گرفته تا فرهنگ ایرانی، هنر، ادبیات، عرفان، آداب زندگی، رسم و رسوم مردم مهاجران و به چالش کشیدن آثار کهن ادبی و شخصیت‌هایی چون مولانا، خیام و شاهنامه.
از جنبه‌های شخصیت حاج آخوند که در این کتاب توجه مرا جلب کرد، شیوه‌ی تعامل و گفت و گوی او با آدم‌های مختلف بود که اندیشه‌ها و اعتقادات مختلفی داشتند. حلقه‌ی گمشده‌ی این روزهای جامعه‌ که هر چه پیش‌تر می‌رویم، اهمیت بیشتری می‌یابد.

من فکر می‌کنم اصلی‌ترین عامل تأثیر گذاری او بر دیگران، یکی بودن حرف و عمل ایشان بود. حاج آخوند حرفی می‌زد که خودش هم عمل می‌کرد. حرف‌هایش را بالای منبر مسجد نمی‌زد بلکه در خلال زندگی روزمره و بین آدم‌ها و در موقعیت‌های متناسب میزد. 
حاج آخوند خوب می‌بیند، خوب می‌شنود و خوب هم حرف می‌زند. ما نمی‌توانیم شبیه او باشیم اما می‌توانیم از او یاد بگیریم. و چه چیزی بهتر از روایت و داستان به آدم یاد می‌دهد؟
این کتاب بخشی از خاطرات نویسنده است که سیر خطی ندارد و شامل داستان‌های پراکنده‌ است اما چون پازلی است که وقتی کامل می‌شود، شما یک نفر را می‌شناسید؛ حاج آخوند که شصت و سه سال در این دنیا نفس کشید و حالا بعد از چهل و اندی سال به وسیله خاطراتی که در اذهان به جای گذاشته، نه تنها در روستای مهاجران که در هر جای زمین از داخل این سطرها، دوباره نفس می‌کشد‌.
        

          در هوای حاج شیخ محمودرضا امانی، حاج آخوند 

حاج آخوند یک نام است روی جلد کتاب. شاید سوال برانگیز  و جذاب نباشد و به قدر کافی  خواننده را به خرید ترغیب نکند.
طرح جلد هم به یاد ماندنی و خاص نیست. مخاطب را صدا نمی‌زد که کتاب را   بردارد و در سبد بگذارد.
 گزاره‌ی مشوق این کتاب، نام نویسنده است که قلاب می‌اندازد.
عطالله مهاجرانی در دولت اصلاحات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. بیش از بیست و پنج سال پیش. در سال‌های اخیر وزرای دولت‌های مختلف آنقدر از فرهنگ و هنر فاصله داشتند و یا آمدند و رفتند ولی اوضاع فرهنگی و هنری ایران تکان نخورد که نام‌شان از یاد رفته است.

مهاجرانی در حوزه ادب و هنر کنش‌گر بود رفتارهای او در مدت زمان تصدی این منصب از روی مبانی اعتقادی‌اش و زاویه نگاه او به فرهنگ و هنر نشات می‌گرفت و در عمل نشانه‌های آن به چشم مردم می‌آمد.

کارنامه‌ی فعالیت‌های او ممکن است  مطلوب ما نباشد ولی بر پایه‌ی باور و دانشش استوار بود. بنابراین اگر از نظر سیاسی  با آرا و نظرات او همسو نباشیم؛ دانش ادبی او را نمی توانیم نادیده بگیریم . دانشی که از او شخصیتی به یادماندنی در کسوت وزیر فرهنگ ساخت.

در کتاب حاج آخوند نویسنده به سال‌هایی بر‌می‌گردد که ارتباطی به یاد ماندنی با آخوند ده مهاجران داشت.(مهاجران روستایی از توابع شازند اراک)مردی روحانی و عارف مسلک که درس زندگی را خوب می‌دانست و جذبه‌ای داشت که در دنیای کودکی تا جوانی عطالله تاثیر ماندگاری بر روح او گذاشت.
مردی که نفس را مهار کرده بود و پرده‌های از حقیقت جهان پیش چشمش گشوده شده بود.

در مجموع حدود چهل خاطره  از حاج آخوند که هریک به بخشی از زندگی نویسنده،باور‌ها و عملکرد او مربوط می‌شد در کتاب آمده است. یعنی مهاجرانی وقتی به بازخوانی خود در خاطراتش می‌پردازد،  حاج آخوند را در گوشه و کنار آن می بیند.

فرم کار تا حدودی خاطره نگاری و در بخش‌هایی روایت نویسی است. از نظر ادبی و واژگان و تصویر سازی ها قوی عمل کرده است. طول کلام در معدودی از بخش‌ها آزار دهنده  است اما در مجموع به خاطر انعکاس اسم رحمانیت خداوند به دل می نشیند و اثر می‌گذارد.
با این وجود نوع نگاه نویسنده در تعریف اسلام با ارائه گلچینی از رفتارهای حاج آخوند نمی‌تواند نماینده تام و تمام یک مرجع دینی باشد. وجوهی از رفتارهای دینی برجسته شده‌اند و به بخش‌هایی به قدر کافی پرداخته نشده است که این امر به دلیل انتخاب و نحوه نگاه نویسنده رخ داده است.

در مجموع کتاب حاج آخوند در روزگار ما شفا است. از زمانه و زمین جدایمان می‌کند و به آسمان می‌رساند. طبیعتی که تصویر می‌شود رنگ خدا دارد و ما را به خالق نزدیک‌ می‌سازد. خواندن آن را به بزرگسالان توصیه می‌کنم و با توجه به جمیع شرایط امتیاز ۴ را برای آن مناسب می‌دانم.

#عسل_گلچین
#حاج_آخوند 
#عطاء_الله_مهاجرانی 
#انتشارات_امید_ایرانیان

🌎https://eitaa.com/vazhband
        

          بعضی از روایت‌های آخر کتاب رو دوست داشتم و فکر میکنم تو ذهنم می‌مونن. مثل روایت "عمو نبی" و "کفش عید"
اما در مجموع خیلی درگیر حال و هوای روایت ها نشدم متاسفانه. همون "ارتباط نگرفتم".
        

          این کتاب، با آن که روایتگری حرفه‌ای‌ نداشت، بارها اشک به چشمم نشاند. انس این بزرگمرد با آثار کهن ادبیات فارسی برایم هم عجیب و هم شیرین بود؛ انسانیتش که در جای جای اتفاقات رخ می‌نمود هم.  در مقام معلم هم می‌توانستم چیزهای زیادی از منش تربیتی  حاج‌آخوند یاد بگیرم. 
حاج آخوند، درست همانی بود که هر روحانی‌ای باید باشد و افسوس که در این روزها، حاج‌آخوندها یا نیستند یا انگشت‌شمارند...
گاهی فکر می‌کنم کاراکتر حا‌ج‌آخوند هیچ جوره امکان تحقق در یک زندگی مدرن شهری ندارد و تنها می‌توان در صمیمیت روستا سراغ آن را گرفت. 
برایم جالب بود که نویسنده چطور در گذر این همه سال، هنوز خاطرات گرمش را با این روحانی به یاد داشته و حدس می‌زنم ناگزیر بوده برای پرداخت و روایت این خاطرات، از نیروی خیال هم زیاد بهره بگیرد. 
        

          به قدری فضای کتاب گرم و دلچسبه که دوست ندارید اونو زمین بگذارید 
دیدگاه های منم نسبت به مهاجرانی کمی تغییر داد.
        

          در یکی از کتابفروشی‌های راستهٔ انقلاب با این کتاب آشنا شدم. هم طرح جلد کتاب و هم نام نویسنده کاری کرد که بدون معطلی کتاب را تهیه کنم و با خود به زاهدان بیاورم. کتاب همان‌ چیزی شد که انتظار داشتم. روان و خواندنی و پر از نکات سودمند زندگی.
حاج آخوند سبب شد بعدها شیخ بی‌خانقاه مهاجرانی را هم بی‌معطلی تهیه کنم.
        

          کتاب در مورد شخصیتی به نام حاج آخونده که روحانی و معلم   روستایی بوده که آقای مهاجرانی در کودکی در اون جا زندگی میکردن. با خیلی از قسمت های کتاب بغض کردم از پاکی و زلالی  حاج آخوند و چه قدر به حال آقای مهاجرانی غبطه خوردم که در کودکی توفیق استفاده از چنین استادی رو داشتن و ازشون بپرسم چرا وارد دنیای سیاست شدید؟ حیف نبود آیا؟ کاش ما هم بتونیم حاج آخوندهای زمانمون رو پیدا کنیم
        

          #کتاب_خواندم 
حاج اخوند؛ اذرماه 1400

کتاب را در طاقچه بی نهایت دوست داشتنی خواندم. کتاب از کنش های یک روحانی در یک روستا روایت گری میکند. راوی وزیر فرهنگ دولت اطلاحات است و خاطرات خود را در میان داستان نظاره میکند. از انجایی که با نویسنده ریشه های مشترک داشتم تمام کتاب برایم سراسر مرور خاطرات کودکی و پدربزرگ هایم بود جای شما خالی  رفتم سر قبر حاج اخوند. دوباره کتاب را خواندم. نزدیک 5 صفحه A4 ازش خلاصه تهیه کردم. و دلم نمی آید بعد ان کتاب دیگری بخوانم. معرکه بود.مدتی بود حال روحی بدی داشتم از مطلبی که در یک پیج خواندم نذر دختر امام حسن ع کنم تا حالم تغییر کند.بار  اول هفته دوم مهر 5روزه خواندم و یک روز قبل از تمام شدن روز شهادت امام حسن ع رفتم سر مزار حاج اخوند روستای کناری روستای پدری انگار به کودکی ام پرتاب شدم از جاده مالرو کنار قبرستان سری به روستای پدری زدم رفتم سر قبر مادر پدرم کاری که میدانستم پدرم را بسیار خوشحال میکند و بار دوم هفته دوم اذر در روز های سالگرد فوت حاج اخوند. البته از کتاب نسخه صوتی ان در طاقچه با صدای خود مهاجرانی موجود است. منتظر میمانم تا روزی که دوباره هوای حاج اخوند به سرم زد ان را به خودم هدیه دهم. انقدر در مورد حاج اخوند با همسرم و دیگران صحبت کرده ام پسر7 ساله ام  هم دائم میگوید از حاج اخوند بخون و یکبار تصادفی قسمتی که حاج اخوند در مورد خال گوشه لب مادرش صحبت میکند را برایش خواندم چه قدر خوشش آمد گفت مامان منم یه خال دارم و من مانده بودم که چه قدر پسرم را نگاه نکردم یک دل سیر با قلب و دلم.... شروع کتاب از نقاط اوج ان بود  و در هم آمیختگی خیال و واقعیت در جای جای کتاب فوق العاده بود. کتاب یک دور تاریخ نگری اراک بود از منظر بزرگان؛ وضعیت  های سیاسی فرهنگی واقتصادی مانند توصیف زیبای بازار. کتاب برایم پر بود از کلماتی که پدر وپدربزرگ هایم بارها گفته بودند  در استفاده های روزمره ولی  تا به حال به ان توجه نکرده بودم که چه قدر زیباست و حتی شاید معنی انها را درک نکرده بودم مثل هنا؛ ویر؛ چودار؛ سیل کن؛ کشمات؛ اویاری؛ اسپار؛ پسینی؛ خرج ذاکر که تقریبا الان خرذاکر تلفظ میکنند. ادم بوی شغلش را میدهد راست میگفت حاج اخوند من مادر که شغلم مادریست بوی  چه میدهم؟ بوی نبات و پیازداغ وآفرینش..... نظر شما مادری بوی چه  میدهد!؟  دوست دارم بروم دشت چما بروم راستوند دلم یک دل سیر گریه کوهی میخواهد بس عجیب حال میدهد. تصمیم گرفتم بروم کتاب اقای دهگان را بخوانم. اقای داستایوفسکی راست گفتی گاهی یک خاطره کودکی به کل زندگی معنا میدهد. حاج اخوند سخت مرا اسیر شعرا وشاهنامه کرد با توصیحات نغز ودلکش از اشعار وشاهنامه..... هر انسانی هفت خوانی دارد......
https://taaghche.com/book/71581
        

          ۲۰ درصد از کتاب رو خوندم و رهاش کردم 
اصلا جذاب نبود برام🫠
        

          بسم رب المهدی
برای من که دوست‌دار ادبیات سرزمینم و مفاخرش هستم، تعابیری که حاج‌آخوند داشت جذاب بود. بخوانید و ببینید که خیام، عطار،فردوسی و... را چگونه می‌بیند و معرفی می‌کند؟ از معدود انسان‌هایی است که دوست داشتم زنده باشد تا توفیق همنشینی‌اش را کسب کنم. 
التماس دعای فرج
        

          ۱- ادعای آقای مهاجرانی اینه که چندین سال بعد از فوت حاج‌آخوند این روایات رو یادداشت کرده و روایات همون ماجراهاییه که تو اون مجالس رفته. ولی دو تا نکته وجود داره. اول اینکه در بیشتر موارد زبان حاج‌آخوند خیلی آکادمیکه. اگه با اهل حوزه محشور باشید میدونید که بیانشون با اهل دانشگاه خیلی متفاوته و بیان حاج‌آخوند تو این کتاب نود درصد شبیه اهل آکادمیه، نه اهل حوزه‌ای که تازه سالهاست تو روستا زندگی کرده و به زبون اونا حرف میزنه. من حس میکنم دخل و تصرف آقای مهاجرانی خیلی بیشتر از اون چیزیه که ایشون ادعا کرده.
نکته دوم اینه که محتوای حرفای حاج‌آخوند حتی از محتواهای حوزوی هم خیلی فاصله داره. تفسیرش از خیام و مولوی و ... خیلی از برداشت عمومی حوزه دوره. مثلا دیگه اوج همدلی با مولوی تو حوزه میشه علامه جعفری. ولی نظر حاج‌آخوند از علامه هم همدلانه‌تره و این میزان از همدلی با مولوی رو من فقط تو رهبری دیدم. ولی خب چی بگم؟! «العلم نور یقذفه الله فی قلب من یشاء» اگه بخوان کام کسی رو شیرین کنن با یه قطره کاری میکنن که از صدتا علامه قزوینی و بدیع‌الزمان فروزانفر جلو بزنه.


۲- ایراد کتاب اینه که حاج‌آخوند خیلی رو منبره. البته طبیعیه این اتفاق، چون بالاخره بین هر کدوم از روایات مدت زمان زیادی فاصله است و محور جلسات هم حاج‌آخوند بوده. اما همه این روایات وقتی پشت سر هم اومده و خواننده بخواد رمان‌گونه روزی پنجاه شصت صفحه ازش بخونه، ملال آور میشه. شاید اگه این کتاب رو هم بذاریم در کنار کتب‌ کرامت اولیا که هر شب یکی یا دوتا روایت باید ازش خوند، مشکل حل بشه.
        

          شماره‌ی دو
فروردین ۴۰۴