یادداشت‌های زهرا زرین‌فر (124)

          توی این کتاب با  به تصویر کشیدن روزمره اروپای شرقی به‌طور خاص زنان در دوران کمونیسم، نشان داد که کمونیسم چطور ناکام ماند و نتوانست آرمان‌های خودش را تحقق بخشد. شاید به‌خاطر اینکه این ایده در عمل با ذات انسان‌ها همخوانی ندارد و پر از سرکوب زوری است.
از آن طرف بخش‌های دیگری از کتاب که من دوست داشتم مواجهه نویسنده و افراد دیگر با کاپیتالیسم غرب بود. وقتی درباره مصرف‌گرایی و جمعیت زیاد فقرا در  آمریکا و برلین غربی می‌گفت. جایی که اتفاقاً همان ذات انسان را آزاد و رها گذاشتند. انگار هیچ‌کدام نمی‌توانند پاسخ درست و درخوری برای شیوه زیست بشر باشند.
چه بسا که با پایان کمونیست در اروپای شرقی اختلاف‌ها و خصومت‌های زیر خاکستر جرقه زدند جنگ‌های یوگسلاوی شروع شدند. چون کمونیست فشاری بود از بیرون و تغییری از درون برای مردمش ایجاد نکرده بود و چقدر خوب کتاب نشان داده بود بعضی از مسائلی که مردم در دوران کمونیست از آن رنج می‌بردند دقیقاً به‌خاطر خودشان بوده، نه به‌خاطر دولت و هیچ انقلاب و تحول بیرونی آن را عوض نمی‌کند.
 
        

          یک کتاب دیگر برای بزرگسالان در قالب کتاب کودک!
        

          فهم مرشد و مارگاریتا بدون اینکه از روسیه آن زمان نویسنده چیزی بدانی، دشوار است. اینکه جامعه روسیه استالین مبتلا به چه بوده! برای همین تا نیمه کتاب من در یک سردرگمی بودم و فضای سوررئال داستان را نمی‌فهمیدم اما از آنجا که کنجکاوی‌ام اجازه نمی‌داد کتاب را ادامه دادم تا شاید بتوانم از این آشوبی که با آن روبه‌رو شدم معنایی بیرون بکشم و تازه بعد از پایان کتاب رفتم تا نقدها و نظرات بخوانم تا به فهم ناقص من کمک کند.
بولگاکف از فضای سوررئال آمدن ابلیس به مسکو برای به چالش کشیدن مردم، داستانی ساختگی از یسوعای ناصری (حضرت عیسی) و پونتیوس پیلاطس (حاکمی که حکم تصلیب داد) و عاشقانه‌ای بین یک نویسنده دلزده از جامعه(مرشد) و معشوقه‌اش(مارگاریتا) استفاده کرده بود تا جامعه پر از فساد و بی اخلاقی خودش را نقد کند.
فکر می‌کنم اگر این کتاب را چند سال پیش می‌خواندم شاید ارتباط بیشتری با آن برقرار می‌کردم؛ اما انگار گشودگی‌ام از آن زمان‌ها کمتر شده است. ابلیسی که واقعاً شیطان نبود بلکه حتی به‌نوعی قهرمان بود، عیسایی که شباهتی به پیامبران نداشت و صرفاً مردی اخلاقی با نگاه والا به انسان‌ها بود. اما کسی که اصلاً قرابتی با او پیدا نکردم مارگاریتا بود زنی که برای دوباره رسیدن به مرشد بی هیچ چون و چرایی خودش را تسلیم ابلیس کرد و من خیلی از رفتارهایش را درک نمی‌کردم. ظاهراً مرشد نماد خود بولگاکف و مارگاریتا نمادی از همسر اوست.
با این حال این کتاب همراه نوروز ۱۴۰۴ من بود و بعد از مدت‌ها که فقط کار کودک و نوجوان و غیرداستانی خوانده بودم بازگشتی موفقیت‌آمیز بود که رها نشد و چالش عید بهخوان کمک کرد که تمامش کنم. 
        

          بار اول که کتاب را خواندم به نظرم بامزه آمد بهانه‌هایی که پروانه می‌آورد که تلاش نکند برایم جالب بود. اما بار دوم که کتاب را خواندم توجهم به جملات بیشتر بود به‌خصوص نیمه دوم کتاب که پروانه بهانه‌ها را، بدون اینکه بفهمم چرا، کنار گذاشت و می‌خواست مسیر طولانی را پرواز کند. اما امان از این جملات انگیزشی که در کتاب بچه‌ها خودش را نشان می‌دهد: اگر باور داشته باشی، می‌توانی! و جملات دیگری که پی‌درپی پروانه جان به خودش می‌گفت تا ادامه دهد. متأسفانه طنز آقای بوراک مانع از این شد که بار اول متوجه این جملات بشوم. این جملات واقعاً ادبیات بچه‌ها نیست و از عینیتی که بچه‌ها نیاز دارند، به دور است.
لطفاً جملات انگیزشی را قاطی کتاب کودک نکنید!
        

          تصویرگری کار را خیلی دوست داشتم اینکه موازی داستان پوسیده شدن سیب را نشان می‌داد. اما چرا دودوکرمه دست و پا داشت؟!
پایان داستان خوب بود اما خود جمله پایانی را دوست نداشتم.
و این جمله‌ها چقدر در فهم بچه‌ها می‌گنجد منظورم به‌طور خاص جمله آخر است: تو راه برگشت با خود فکر کرد انگار همه چیز عوض شده؛ هم چیزهایی که می‌دید، هم چیزهایی که نمی‌دید.
یکی دو جای دیگر هم بود که چنین ابهام‌هایی داشت برای مخاطبی که تفکر انتزاعی هنوز به آن صورت برایش شکل نگرفته است.

        

          یک کتاب ساده درباره صرفه‌جویی در آب.
حقیقتاً هر کسی می‌توانست این کتاب را نوشته باشد اصلاً این حس را نمی‌داد که فرهاد حسن‌زاده نوشته باشد! هیچ چیز خاص و متفاوتی نداشت.
        

          من وقتی برای نوشتن یادداشت برای این کتاب ندارم. چون که باید کتاب بعدی را بخوانم!
پ ن: اگر بدانید که می‌دانید!
        

          ایده جالبی داشت درباره تمیز نگه داشتن کتاب. اما داستان خود لویی ابهام داشت و پایانش را دوست نداشتم.
        

          کتاب تعاملی بامزه که می‌تواند بچه‌ها را بارها سرگرم کند. 
        

          این چنین به‌نظر می‌رسد که واقعیت چیزی دیگری است. حتی تیلی می‌توانست قبل از آنکه به دادن گل برسد، دیگر نباشد.
        

          من این کتاب را دوست داشتم به این دلایل: بیشتر به خاطر تصویرگری‌اش بعد به‌خاطر تعامل نویسنده با خواننده و بعد هم به‌خاطر معماهایی که وسط کتاب بود. 
 موش‌ها اصلاً دوست خوبی برای موش هفتم نبودند و کمی بی‌رحم بودند. بد نیست با بچه‌ها درباره رفتار بقیه موش‌ها صحبت کنیم و همین‌طور ویژگی سربه‌هوایی موش هفتم.
روی کتاب مثبت هفت سال خورده با اینکه به نظرم متنش برای کوچک‌تر هم زیاد نیست ولی به‌خاطر رفتار موش‌ها شاید بهتر باشد کوچک‌ترها نخوانند که یاد نگیرند.
        

          کتاب درباره دختربچه‌ای به نام گیسو است که دلش گربه می‌خواهد و اما برای او گربه‌ای نمی‌گیرند تا اینکه... ( این منم در دوران بچگی خودم که به آرزوم نرسیدم)
تصویرگری بعضی صفحات کمی حالت انتزاعی گرفته بود و من خیلی تصویرگری‌اش را دوست نداشتم. به نیمه کتاب که می‌رسیم می‌بینیم یک گربه پیش گیسو خانم آمده که نویسنده از ما می‌خواهد که داستان را این بار از آخر بخوانیم تا بفهمیم چه شد و این بار از زاویه دید گربه‌ای است که می‌خواهد گربه خانگی باشد. برای من این ایده خلاقانه‌ای بود. ولی واقعاً آنجایی که گربه خیابانی پرید بغل گیسو من اولین تبادر ذهنی‌ام انگل توکسوپلاسموز بود!
خودم الان مخالف داشتن حیوان خانگی‌ام. ولی احتمالاً اگر دوران بچگی‌ام این کتاب را می‌خواندم می‌گفتم کاش برای من هم اتفاق بیفتد! 
به‌نظرم کتابی که بخواهد که حیوان خانگی را راه حلی برای تنهایی بچه‌ها توصیه کند، کتاب خوبی نیست!
        

          تصویرگری بی‌ربط به فضای کودک و متن ضعیف
یعنی اگر تصویرگری بهتری داشت شاید به متنش عنایت بیشتری نشان می‌دادم!
        

          روی کتاب مثبت ۴ سال خورده؛ ولی این تعداد صفحه و این تعداد کلمه برای خردسالان زیاد است برای بچه‌های دبستانی مناسب‌تر است. حتی شاید طنزش را هم این گروه سنی بهتر درک کنند.
کتاب بامزه و خلاقی بود، وسطش معما داشت، این تعامل بزبزک با نویسنده خیلی شیرین بود. و چقدر مثل همیشه تصویرگری علی خدایی را دوست داشتم.
موقع خواندن کتاب حس می‌کردم داستان قابلیت نمایشی شدن را دارد.
        

          برای بچه‌ها برای اینکه بدانند حتی اگر از مادرشان دور باشند در قلب مادرشان حضور دارند و فراموش نمی‌شوند.
        

          درسی داشت برای همه ومی‌کی‌ها نه فقط پانچلو. به جای رقابت با هم همکاری کنید.