یادداشت‌های مهرداد محمدی (37)

          در تمام مدتی که می خوندم، هی به قطر کتاب نگاه میکردم که مبادا تموم بشه.
همین حس رو در مورد تاتار خندان، عزا داران بیل و چوب به دستهای ورزیل هم داشتم. 
خوندن کتاب‌های غلامحسین ساعدی لذت بخشه. 
        

          به راستی که به هر اثری نمی توان واژه ی شاهکار اطلاق کرد.
مافیای کتاب برای فروش بیشتر از واژه ی شاهکار استفاده می کنند.  بنده هم بعد از چند سال کتاب خواندن باز گول می خورم و فوری کتاب را میخرم.  البته این را هم اضافه کنم نام امیل زولا هم نام کوچکی نیست. پس به خودم تسکین میدهم و می‌گویم یک اثر از او خوانده ام.
        

          احمد محمود نیاز به توضیح و نقد و بررسی نداره.
احمد محمود شناسنامه ادبیات ایران است.
سه کتاب مربوط به اوایل شروع نویسندگی او است، ولی باز عالی و قابل ستایش است.
روحت شاد نویسنده ی بزرگ. 
        

          مثل همه ی کارهای ساعدی، ساده ولی پر مغز، قصه گو و تصویرگر
        

          اردوی زمستانی متوسط رو به پایین است، البته به نظر بنده. 
لازم نبود اینهمه مبهم و مجهول باشه.
شاید هم برای من اینگونه بود. ولی اگر از دوستان کسی این کتاب رو خونده بگه چی شد لطفا... 
        

          عالی بود... 
        

          چه قدر خوبه این چخوف!
چه قدر اندوه رو خوب میفهمه، و خوب توصیف میکنه. 
        

          کتابی معمایی و دارای تعلیق و البته جنایی.
دارای کشش و روانشناختی.
دوست داشتم. 
        

          کتابی خوش خوان و روان، به عنوان کتاب دوم نویسنده قابل قبول بود و به نظر میاد نویسنده ی آینده داری باشه.
موضوع تازه ای نداشت ولی قلم خوبی داره. 
        

          یادداشتی بر کتاب ممنوعه ی (آخرین اعدام) اثر زکریا هاشمی.
زکریا هاشمی متولد هزاروسیصدوپانزده است و از بازیگری به نویسندگی روی آورده.
کتاب آخرین اعدام درباره ی مردی به نام هوشنگ امینی معروف به (هوشنگ ورامینی) قاتل زنجیره ای که از سال 33 تا 41 چیزی حدود 67 تجاوز و قتل انجام داده است. قربانیان این جانی روانی بیشتر پسران نوجوان بودند، که بعد از تجاوز، آنها را به طرز فجیعی به قتل می‌رساند.
قلم زکریا هاشمی از یک عریانی و بی پردگی افراطی برخوردار است. در این کتاب ممنوعه، بیش از حد عریان و بی پرده به تجاوز و قتل ها پرداخته است. طوری که از این عریانی آدم دلزده می‌شود.
در آخرین ساعات قبل از اعدام دو خبرنگار به ملاقات هوشنگ ورامینی می‌روند و اوهم تمام ماجراهای تجاوز و قتل‌های خود را به آنها می‌گوید. و چند سال بعد زکریا هاشمی آنها را به روی کاغذ می آورد. هوشنگ ورامینی با آنکه بیسواد بود برخی از غزل‌های حافظ را از حفظ بود و آن غزل‌ها را با صدای خوشی که داشت می‌خواند.
سرانجام هوشنگ ورامینی سال 42 در میدان توپخانه در ملاء عام حلق آویز می‌شود. 
        

          کتاب خوبی بود از این بابت که به ابر مرد ادبیات ایران، عالیجناب صادق هدایت پرداخته بود.
ولی به لحاظ فرمی و محتوایی چیزجدیدی نداشت. خیلی مفصل‌تر و جامع تر، در مورد هدایت، در کتاب آقای مصطفی فرزانه به اسم (آشنایی با صادق هدایت) صحبت شده.
ولی قابل تقدیر هست از این بابت که هر چه قدر به هدایت بپردازیم باز هم کم است.
به گفته دولت آبادی؛ همه ی نویسندگان ایران از تاریکخانه هدایت بیرون آمده اند. 
        

          یادداشتی کوتاه بر کتاب ( جمشید خان عمویم، که باد همیشه او را با خود می برد)
کتابی جذاب، دوست داشتنی، بی تکلف، قصه گو و سرگرم کننده... 
بختیارعلی نویسنده کتاب در داستانی ساده و روان می خواهد بگوید اگر عمق نداشته باشی، اگر سبک باشی (سبک به لحاظ معنا و محتوا) باد تورا خواهد برد. با باد می روی و با باد می آیی، حزب باد خواهی بود. 
جمشیدخان سرگردان است. خط فکری ثابتی ندارد و هر بار به سمتی می رود و مسیر خود را تغییر می دهد. 
جمشیدخان نماد کسانی است که نه سئوال می کنند نه فکر می کنند. نماد کسانی است که هویت ندارند و از تاریخ عبرت نمی گیرند، بلکه آن را تجربه می کنند. 

        

          یادداشتی بر رمان حاجی آقا اثری از صادق هدایت ابرمرد ادبیات داستانی و فخر ادبیات ایران در جهان است. نابغه ای که با مرگ خودخواسته اش جهان ادبیات داستانی را از وجودش محروم کرد.
محور داستان های هدایت بیان نوع زندگی اجتماعی انسان های زمانه اش است. همه‌ی آثار هدایت ریشه در اجتماع زمان خود را دارند که اساسا ادبیات، خاصه ادبیات داستانی محمل مهمی برای بیان مسائل اجتماعی و سیاسی است. آثار هدایت زاییده‌ی جهان نگری خاص اوست.
 حاجی آقا یکی از تیپ های ماندگار ادبیات است. 
صادق هدایت در حاجی آقا، تصویری رئالیستی از اوضاع ایران در سال های دیکتاتوری رضاشاه و پس از شهریور 20 ارائه می کند و با روایتی رسوا کننده پرده از چهره صاحبان قدرت برمی دارد.
هدایت در این اثر سعی دارد نوکیسه های بی مقدار را هجو کند که به جای آدم های اصل و نسب دار در راس هرم قدرت قرار گرفته اند.
این رمان اثری غیر ایدئولوژیک است که در آن همه‌ی گفتمان‌های سیاسی مورد نقد و خشم نویسنده قرار گرفته‌ است. هدایت معتقد است ایدئولوژی های سیاسی برای تامین منافع طرفداران و مبلغان آن‌ها به‌کار گرفته می‌شوند. هدایت، دگرگونی‌های تاریخی و سیاسی فراوانی را از دورۀ مشروطه تا روی‌ کار آمدن رضاشاه و محمدرضاشاه، از سر گذرانده است و رنگارنگی و تزویر سیاستمداران، حاکمان و سودجویان را دیده‌است و همه‌ی این رویدادها را با طنزی خشمگین در هم آمیخته. بنده معتقدم با آگاهی از رویدادها و جریان‌های سیاسی دوره‌ی صادق هدایت، بهتر و بیشتر به شناخت عمیق این اثر دست پیدا خواهیم کرد. در حاجی آقا، هدایت توانایی خود را در بیان تحولات اجتماعی به نمایش گذاشته است. بعد از خروج رضا شاه از ایران، استبداد آشکار به استبداد پنهان تبدیل می‌شود. و هدایت به خوبی این تغییر را نشان می‌دهد. 
حاجی آقا بازتاب واقعیت نه در عصر هدایت، و نه در ایران، بلکه در همه‌ی اعصار و در همه‌ی دنیا است. کیست که نداد حاجی آقاهایی در همه‌ی ممالک جهان (به ویژه جهان سوم و حکومت های ایدئولوژیک) وجود دارند که از جهل و خرافات و بی‌سوادی مردم نهایت استفاده را می‌برند.
در این کتاب می توان جملات طلایی بسیاری یافت، اما بنده به این دو جمله بسنده می کنم:
________________________________________
توی دنیا دو طبقه مردم هستند؛ بچاپ و چاپیده. اگر می خواهی جزو چاپیده ها نباشی، سعی کن که دیگران را بچاپی.
_______________________________________
وظیفه ماست که مردم را احمق نگه داریم، تا سر به گریبان خودشان باشند و تو سر هم بزنند.
        

          سلام و درود.
کتابی خاص، و تقریبا سخت خوان است. سرازیری ندارد، همه اش سربالایی است. می تواند مخاطب خاص داشته باشد. به نظرم قصه گو هم نیست. نیم نگاهی به هنر؛ نقاشی، موسیقی و کتاب دارد. نمره ی قبولی را، آن هم در خرداد می گیرد. 
        

          سلام و درود.
عزاداران بیل اثری به یاد ماندنی از غلام حسین ساعدی.
این مجموعه داستان برای کسانی که می خواهند مشق نوشتن کنند مفید است.
ساعدی روانپزشک ادیب و کاربلدی بود که در این مجموعه داستان سبک رئالیسم و در برخی مواقع رئالیسم جادویی را به کار برده.
داستانی مملو از فقر و خرافه پرستی. 
از دیگر  شاخصه های این اثر می توان موارد زیر را ذکر کرد.
ساعدی در این اثر روایت نکرده، نشان داده_
از فعل و اسم بیشترین استفاده را کرده_
استناد و تخیل را به هم آمیخته_
از قید و صفت کمترین استفاده را کرده_
و این ها از شاخصه های یک داستان و رمان قوی است. 

        

          سراسر درد و رنج و مریضی و مرگ.
برای کسانی که تجربه ی مشابه دارند، بسیار دردناک تر و منزجر کننده است. مثل من.
نخوندنش واجبه.
3 ستاره به خاطر قدرت توصیف نویسنده است. 
        

          سلام و درود.
_
در ازدحام این همه ظلمت بی عصا
چراغ را هم از ما گرفته اند
اما من دیوار به دیوار
به سایه روشن خانه باز خواهم گشت
پس زنده باد امید...! 
_
یادداشتی بر اتاق شماره ی 6 از چخوف بزرگ.
_
آمروز پنج شنبه مورخ هفتم اردیبهشت ساعت 9 صبح زنگ در به صدا درآمد. آیفون را برداشتم، کسی که آنطرف آیفون بود گفت پیک هستم، کتاب هایتان را آورده ام. گفتم لطفا بگذارید توی آسانسور و بفرستید طبقه ی چهارم. دل تو دلم نبود. دوست داشتم سریع بسته را باز کنم و به کتاب ها نگاهی بیندازم. چهار کتاب سفارش داده بودم، یکی از آنها اتاق شماره ی 6 بود اثری از پزشکی حاذق، فیلسوف و روانشناس، جامعه شناس، انسان و انسان شناس. بله چخوف را می گویم.
با ولع تمام کتاب را باز کردم تا نگاهی گذار بیندازم و سر فرصت شروع کنم به خواندن. چون قرار بود جایی بروم. همین نگاه گذرا موجب شد شصت صفحه از کتاب را بخوانم. وقتی به خود آمدم، به ساعت نگاهی انداختم و با عجله حاضر شدم تا به قرارم برسم. در حال رفتن بودم که تصمیم گرفتم برگردم و کتاب را همراه خودم ببرم. در حال رانندگی به کتاب فکر می کردم و طعمش را مزمزه می کردم. بعد ازبیست دقیقه رانندگی، تصمیم گرفتم با تاخیر به سر قرار برسم و به کوچه ایی فرعی پیچیدم و زیر سایه ی درختی که نسیم ملایم بهاری برگ هایش را به رقص در آورده بود، ادامه ی کتاب را خواندم.
حالا تصمیم گرفتم من هم مثل سهیل خرسند ساکن اتاق شماره ی 6 شوم.
البته اگر جایی برای من باشد!
ممنونم از چخوف بزرگ برای خلق این اثر ارزنده.
روحت شاد نویسنده ی بزرگ روس. 
        

          متبحر در توصیف فقر، طوری که می توانی آن را حس کنی و از آن بترسی. کاش او این برهه از زندگیِ مردم ایران را هم می دید (401 و 402) و با قلم توانمندش چیزی می نوشت.
او می‌نوشت و ما می خواندیم و بغض می کردیم و گاهی پنهانی گریه می کردیم.
از سختی و رنج مستاجران و بی خانه ها می نوشت. از بچه ها و نوجوانان و جوانان (دختر و پسر) که تمام خواسته هایشان و تمام آرزوهایشان را دفن کردند. از شرمندگی پدرها و مادران می‌نوشت که در فراهم کردن لقمه نانی عاجزند.
و از  مصائب دیگر که گریبانگیر خیلی از هم وطنان ما است.
روحت شاد علی اشرف درویشیان بزرگ. 
        

          و باد پیغام هر درختی را به درختی دیگر خواهد رساند.
و درخت ها از باد می پرسند در راه که می آمدی سحر را ندیدی!؟
سلام و درود؛
با خود فکر می کردم چقدر نویسنده ی بزرگ ایرانی داریم که هنوز هیچ اثری از او نخوانده ایم، یا فقط یک اثر از او خوانده ایم. 
چه کنیم، فرصت کم است و کتاب ها زیاد. 
من به عنوان یک کتاب خوان، همیشه برای خودم تاسف می خوردم که چرا از فلانی نخوانده ام؟ چرا هنوز فلان کتاب را نخوانده ام؟ تا اینکه کتاب آبشوران (علی اشرف درویشیان) بزرگ را شروع کردم.
در همان چند سطر اول میخکوبم کرد و زنده باد گفتم به درویشیان بزرگ. ولی یادم افتاد که باید روحت شاد می گفتم.
ادامه ی متن را در پست خواهم نوشت...
        

          دلم در این سکوت یخ، صدای زخمه ی شهناز می خواهد.
_
سلام و درود. 
_
رمان در پی پایان در گونه ی روانشناختی و کمی هم وحشت نوشته شده و تعلیق خوبی دارد. اما به نظر من در زمره ی آثار فاخر قرار نمی گیرد. ولی ارزش خواندن را دارد. یک اثر سینمایی از آن اقتباس شده ولی کتاب قوی‌تر است. اگر قصد دارید فیلم آن را ببینید، به نظر من اول کتاب را بخوانید. 
با مهر.