عباس احمدی

عباس احمدی

بلاگر
@abbasahmadi
عضویت

آذر 1401

443 دنبال شده

513 دنبال کننده

                طلبه، پژوهشگر دینی، روحانی مسجد.
              

یادداشت‌ها

نمایش همه
        مصاحبه‌شونده فاطمه صدر است. خودش آدم معروفی نیست، ولی تا بخواهی فک و فامیل معروف دارد.

فاطمه صدر یعنی خواهر امام موسی صدر (رهبر وقتِ شیعیان لبنان)، یعنی دختر سید صدرالدین صدر (مرجع تقلید)، یعنی همسر سید محمدباقر صدر (نویسنده کتاب‌ اقتصادنا)، یعنی مادرْخانمِ مقتدا صدر (رهبر جریان صدر در عراق)، یعنی دخترعموی بنت‌الهدی صدر (فعال و نویسنده سیاسی) و یعنی مادر جعفر صدر (نماینده اسبق پارلمان عراق). کتاب صدر تو صدری است! و البته صبر تو صبری!

تدوین‌گر کتاب، یک کلمه از حرف‌های فاطمه خانم را جابه‌جا نکرده. حتی اِبراز احساسات فاطمه را در پرانتز آورده؛ مثلا (می‌خندند)، (با دست روی پایش می‌زند) و عجیب‌تر: (میوه‌ها را به سمتم تعارف می‌کند). فقط بعضی‌ جاها، خیلی کم، توی کروشه کلماتی را افزوده. علائم نگارشی را با وسواس و استادانه گذاشته، طوری که دلپذیریِ خوانش را دو چندان کرده است. 

به مصاحبه‌گر هزار احسنت بگویم کم است. با زیرکی مصاحبه را جلو می‌برد. بلد است چه بپرسد. می‌داند ذهن فاطمه را کجاها ببرد. 

شما با یک متن خشک روبه‌رو نیستید. یک مصاحبه خالی از ذوق نمی‌بینید. این‌ها مصاحبه نیستند انگار. یک رمان‌ند. جذاب و پرکشش. مثل رؤیا می‌ماند. تو را می‌برد به خانه‌های خشت و گلی قم، بعدْ لبنان، بعد عراق و آنقدر از فرهنگ عراقی‌ها می‌گوید که پنداری عراقی شده‌ای. 

فاطمه صدر زنی که شوماخر و بکن‌باوئر را از بچگی می‌شناخته و البته در کودکی خواب امام زمان را هم زیاد می‌دیده. هر چه فاطمه بیشتر از صدرها و خودش می‌گوید بیشتر به این نتیجه می‌رسی که جنس اسلامِ صدرها فرق دارد.

بخش‌های حبس در خانه و شهادت صدر را با اشک تعریف می‌کند، اشکت را هم درمی‌آورد. 

همسرش سید محمدباقر شهید شد، برادرش امام موسی مفقود شد، دخترعمویش ( بنت‌الهدی صدر) شهید شد. دو دامادش (برادرهای مقتدا صدر) شهید شدند.  یک داماد دیگرش (سید محمد نعمانی) شهید شد. امام موسی را قذافی ربود و بقیه را صدام کُشت.
      

15

        الیوت اَرونسِن، نویسنده کتاب، دانشمند آمریکایی در زمینه روانشناسی اجتماعی است. نظریه ناهماهنگی ذهنی رو ابداع کرده و جایزه علمی تا بخوای گرفته. نویسنده دومِ کتاب، کَرول تَوریس، روانشناس اجتماعی و فمنیسته و حداقل ۱۳ تا کتاب نوشته. می‌ره این‌ور اون‌ور سخنرانی می‌کنه و اخلاق اجتماعی یاد مردم می‌ده‌. (البته نمی‌شه گفت کدوم نویسنده اول هستند کدوم دوم؟ خودشون نوشتند قرعه‌کشی کردیم اسم کَرول‌خانم اول اومده، اول نوشتیم.) (ضبط اسم‌ها رو با اعتماد به مترجم کتاب نوشتم. بقیه جاها جور دیگه‌ای نوشته بودند.)

کل کتاب بر اساس نظریه ناهماهنگی ذهنی نوشته شده. مطالبی از تاریخ و سیاست و روابط اجتماعی و خانوادگی قاتی کردن تا جذاب و همه‌فهم بشه. جداً هم جذاب و همه‌فهم شده. تو این قضیه ویراستارها هم کمکشون کردند.

کتاب چی می‌خواد بگه؟ می‌گه ما انسان‌ها بیشتر وقت‌ها، اشتباهاتمون رو گردن نمی‌گیریم. نه فقط پیش مردم، حتی جلوی وجدان خودمون گردن نمی‌گیریم. یعنی اشتباهاتمون رو برای خودمون توجیه می‌کنیم تا خودمون برای خودمون آدمِ خوبی جلوه کنیم. دلیلش اینه که معتقدیم «آدم خوبی هستیم» و وقتی کار بدی می‌کنیم، دچار ناهماهنگی ذهنی می‌شویم: «من که آدم خوبی هستم چه‌جوری می‌شه کار بدی انجام بدم؟!» پس نتیجه می‌گیریم: «کار بدی انجام ندادم»؛ «حواسم نبوده»؛ «منظورم اون نبوده»؛ «مهم نیّتم بوده» و...

گاهی هم تقصیر رو گردن بقیه می‌ندازیم: «زمین کج بود»؛ «معلم نمره نداد»؛ «حقّش بود!»؛ «خودش شروع کرد»؛ «بی‌ظرفیت بود» و...

به نظریه‌های نقاط کور ذهن، تأیید تعصب، تورم تخیل، و واقع‌گرایی ساده‌‌لوحانه اشاره می‌کنه و همه رو به ناسازگاری ذهنی و توجیهِ خویشتن ارتباط می‌ده.

بر اساس پژوهش‌ها، کار انسان به جایی می‌رسه که خاطرات نوجوانی‌ش رو برای خودش طوری بازسازی می‌کنه که با خودِ الانِ مقبولش جور دربیاد! خودش هم باور می‌کنه!

یه جایی سر حرف دشمنیِ ایران و آمریکا رو باز می‌کنه. به ایرانی‌ها گیر می‌ده: قبول دارم قربانی کودتای ۲۸ مرداد آمریکا شدید، ولی چرا مثل آفریقای جنوبی ما رو نبخشیدید و یه دنیا رو راحت نکردید؟! جنایات اسرائیل رو هم ماست‌مالی می‌کنه می‌ره! 

تهِ کتاب راهکارهایی برای رهایی از ناهماهنگی ذهنی و توجیهِ خویشتن می‌ده. قاعدتاً روایات شیعه رو ندیده؛ وگرنه اشاره‌ای به راهکارهای روایی شیعه هم می‌کرد لابد! مثل سفارش به «گمان خوب نسبت به دیگران» و «گمان بد نسبت به خود». دومی جلوی توجیهِ خویشتن رو می‌گیره و اولی نمی‌ذاره تقصیرها رو باندازیم گردن بقیه. 

«کی بود کی بود؟» ذوق جالب و بومیِ مترجم برای عنوان کتابه که بدون شک از عنوان اصلی‌ش ( اشتباهاتی رخ داده ولی نه توسط من) جذاب‌تره. متن رو هم عالیِ عالیِ عالی ترجمه کرده.

(لازم نیست بگم نویسنده که فمنیست باشه، تفکرات فمنیستی هم توی کتاب هست دیگه.)
      

43

14

        نویسنده یک یهودیِ آمریکایی است که سردبیر مجله‌ای در آمریکا است و جوایز زیادی درو‌ کرده. او در کتاب حسد، نظرات بسیاری از فلاسفه غرب و محققان روانشناسی اجتماعی را با ادبیاتی عامه‌پسند و لابه‌لای تجربیات شخصی‌اش به خواننده ارائه می‌دهد.

بین حسد و غبطه به درستی تفاوت گذاشته و به نویسندگانی که نتوانستند فرقش را درک کنند ایراد گرفته؛ البته قاعدتاً از روایات شیعه که به صراحت بین این دو فرق گذاشته‌اند خبری نداشته.

نویسنده بخشی از کتاب را اختصاص داده به «حسادت نسبت به یهودیان». معتقد است موفقیت‌های یهودیان در جوامع غربی باعث ایجاد حسادت مسیحیان به یهودیان شده و همین، تنفر آنها را از یهودیان برانگیخته و در نهایت هولوکاست را رقم زده؛ البته خود نویسنده هم یهودی است و -نمی‌دانم- شاید زیادی برای خود و هم‌کیشانش نوشابه باز کرده! قبل‌ترها هم برای داستان «یهودیان کوچک افسانه‌ای» جایزه ادبی «ریبالو» - ویژه آثار یهودی- گرفته.

در لابه‌لای کتاب، به رمان‌های مشهور دنیا که شاکله اصلی‌شان را حسادت شکل‌داده اشاره می‌کند، جایی اینقدر شخصیت رمان‌ها را قاتی جملاتش کرده بود که بی‌خیال خواندنش شدم، رد کردم رفتم سر بحث بعدی؛ از بس از رمان بدم می‌آید! (با احترام به همه رمان‌دوست‌های عزیز)

نویسنده برای حسادت، آسیب‌های زیادی ردیف می‌کند و در نهایت آن را «بهداشت روانی متزلزل» می‌نامد. او به خوانندگان غیردینی‌‌اش هم سفارش می‌کند حسد را به دلیل آسیب‌هایش کنار بگذارند. 

و اما ترجمه، خوب و روان و حال‌خوب‌کن.


      

15

21

باشگاه‌ها

این کاربر هنوز عضو باشگاهی نیست.

چالش‌ها

فعالیت‌ها

فعالیتی یافت نشد.