خوندن این کتاب بیشتر از یک ماه طول کشید. در این مرحله نمی‌دانم جایز است که بگویم «مرگ بر تکالیف و پروژه‌های دانشگاه» یا خیر.
بخش میانی کتاب، موردعلاقه‌م بود. اون‌جا که بودم فکر می‌کردم قطعا قراره پنج ستاره بگیره و بره تو قفسه‌ی موردعلاقه‌هام، ولی آخرهاش یه کم از علاقه‌م بهش فروکش کرد. حالا نمی‌دونم به خاطر این‌همه وقفه‌ای بود که افتاد یا چی.
شخصیت هنری در قلب من جای داره. جوری که باهاش همذات‌پنداری می‌کردم و جوری که انگار یه نسخه‌ی باحال‌تر از من بود... وای.
      

        Nothing saves us in the end, Tom said, stroking my hair. Not gods or shadow gods. Not heaven or the endless Deep. Not blood or cream red as blood. Rouge, as they say.
And he smiled his smile that lit me up. 

عجیب بود.
انتظار داشتم وحشت باشه، ولی نبود؛ فقط فضا خیلی تاریک بود. البته تو ساختن اضطراب در خواننده خوب عمل کرده بود، وقت‌هایی که بِل درباره مراقبت از پوست حرف می‌زد من واقعا هول می‌کردم.
انتظار داشتم عاشقش بشم و نشدم و گمونم همین هم بیشتر ناراحتم کرده.
نمی‌دونم چون خوندنش طول کشید به نظرم خیلی طولانی و کشدار اومد، یا چون خیلی طولانی و کشدار بود خوندنش خیلی طول کشید.
واقعا نمی‌دونم ازش خوشم اومده یا نه، دو و نیم ستاره.
      

        سه و نیم.
اولین کتاب صوتی انگلیسی باکیفیتی که شنیدم.
خیلی داستان جالبی بود راستش. در واقع احتمالا ایده اولیه اون سایت بود که من رو خیلی جذب کرد. در طی داستان مدام فکر می‌کردم که اگر من بودم در این موقعیت‌ها چه کار می‌کردم؟
یک چیزی که برای من خیلی جالب توجهه، اینه که چه‌طور افرادِ گروه‌های خاصْ اجتماع‌های کوچک خودشون رو دارن که یک آدم عادی حتی از وجودشون خبر نداره. مثلا یک آقایی بود توی این کتاب که عاشق آزمون انگلیسی تویک (اگر انگلیسی بنویسم به‌هم می‌خوره) بود و هر وقت برگزار می‌شد توش شرکت می‌کرد و می‌گفت ما خودمون یک گروهیم. کلا خیلی برام جالبه که وقتی وارد این اجتماع‌ها می‌شی، می‌بینی که زبان خاص خودشون رو دارن و لطیفه‌های خودشون و همه‌چیز.
نکته جالب دیگه، گستردگی مطالعه‌ی نویسنده و شخصیت اصلی بود. من همیشه فکر می‌کردم که خیلی کتاب‌خوان قهاری هستم و خفنم خفنم خفنم خفنم، ولی مخصوصا این اواخر که یه کم بیشتر وارد فضای کتاب شده‌م، می‌بینم که چه‌قدر حوزه‌های مطالعه‌م محدود بوده و تو همون حوزه‌های محدود هم چه کتاب‌های کمی خونده‌م. شاید لزومی نداشته باشه که همه‌ی ما مثل ناناکو در هزار جور ژانر و گونه‌ی مختلف کتاب‌ خونده باشیم و حرفی برای زدن داشته باشیم، همه‌مون که کتاب‌فروش نیستیم؛ ولی این‌که مثل من این‌قدر محدود باشیم هم به نظرم خوب نیست.
یک ایراد کتاب به نظر من این بود که گاهی یک سری مطالب خیلی تکرار می‌شدن. یعنی یک ایده‌، یک عقیده یا حتی یک جمله چندین بار در یک مدت کوتاه می‌اومد و می‌خواستم به نویسنده بگم که باشه بابا، فهمیدم، بریم جلو.
در کل کتابی جالب و تجربه‌ای جدید بود. خوشم اومد.
      

        سه و نیم.
اولین کتاب صوتی انگلیسی باکیفیتی که شنیدم.
خیلی داستان جالبی بود راستش. در واقع احتمالا ایده اولیه اون سایت بود که من رو خیلی جذب کرد. در طی داستان مدام فکر می‌کردم که اگر من بودم در این موقعیت‌ها چه کار می‌کردم؟
یک چیزی که برای من خیلی جالب توجهه، اینه که چه‌طور افرادِ گروه‌های خاصْ اجتماع‌های کوچک خودشون رو دارن که یک آدم عادی حتی از وجودشون خبر نداره. مثلا یک آقایی بود توی این کتاب که عاشق آزمون انگلیسی تویک (اگر انگلیسی بنویسم به‌هم می‌خوره) بود و هر وقت برگزار می‌شد توش شرکت می‌کرد و می‌گفت ما خودمون یک گروهیم. کلا خیلی برام جالبه که وقتی وارد این اجتماع‌ها می‌شی، می‌بینی که زبان خاص خودشون رو دارن و لطیفه‌های خودشون و همه‌چیز.
نکته جالب دیگه، گستردگی مطالعه‌ی نویسنده و شخصیت اصلی بود. من همیشه فکر می‌کردم که خیلی کتاب‌خوان قهاری هستم و خفنم خفنم خفنم خفنم، ولی مخصوصا این اواخر که یه کم بیشتر وارد فضای کتاب شده‌م، می‌بینم که چه‌قدر حوزه‌های مطالعه‌م محدود بوده و تو همون حوزه‌های محدود هم چه کتاب‌های کمی خونده‌م. شاید لزومی نداشته باشه که همه‌ی ما مثل ناناکو در هزار جور ژانر و گونه‌ی مختلف کتاب‌ خونده باشیم و حرفی برای زدن داشته باشیم، همه‌مون که کتاب‌فروش نیستیم؛ ولی این‌که مثل من این‌قدر محدود باشیم هم به نظرم خوب نیست.
یک ایراد کتاب به نظر من این بود که گاهی یک سری مطالب خیلی تکرار می‌شدن. یعنی یک ایده‌، یک عقیده یا حتی یک جمله چندین بار در یک مدت کوتاه می‌اومد و می‌خواستم به نویسنده بگم که باشه بابا، فهمیدم، بریم جلو.
در کل کتابی جالب و تجربه‌ای جدید بود. خوشم اومد.
      

        سه ستاره و نیم.
      

        فوق‌العاده نبود، ولی دوستش داشتم. به نظرم وجود همچین کتاب‌هایی برای بچه‌ها لازمه. حتی شاید آدم‌بزرگ‌ها.
      

        از اول تابستون و حتی قبل‌تر می‌خواستم این کتاب رو بخونم، ولی می‌ترسیدم. می‌ترسیدم که خوب ازش سر درنیارم و... نمی‌دونم. بعد کتاب زبان اصلی قبلی که دست گرفتم رو هر کار کردم نتونستم تموم کنم و هی به خودم می‌گفتم که نکنه دچار نقص فنی شده‌م و دیگه نمی‌تونم مثل آدم کتاب بخونم؟
امروز داشتم چند تا معرفی کتاب جدید می‌دیدم که از بینشون انتخاب کنم که یهو در طی یک اقدام ناگهانی، رفتم سراغ این کتاب.
خبر خوب این‌که من نقص فنی ندارم! مشکل از کتاب قبلیه بود.
کارمیلا رو خیلی دوست داشتم و تو یه نشست خوندمش، البته کوتاه هم بود. داستان خیلی ساده بود ولی واقعا به دلم نشست. این‌که کلی کلمه‌ی جدید و زیبا توش بود و باید می‌رفتم دنبال معنی‌شون می‌گشتم رو هم دوست داشتم. نثر قدیمی‌ش رو هم. تو زمان مناسبی هم خوندمش به نظر خودم، آخرین ساعات تابستون. :)
      

        از کتاب:
پروانه داشت اشک‌هایش را با پشت دست پاک می‌کرد: «آبادان آزاد موند، ولی چه سخت، چه طاقت‌فرسا! همه‌چیز عین یه کابوس بود، عین تب و لرز تو یه شب توفانی. خوش به حال اون‌هایی که در کمال بیداری خوابیدند!»
صدای خشک مردی را از طرف چپ شنید: «اون‌ها نخوابیدن، خانوم. اون‌ها بیدار موندن تا بقیه راحت بخوابن.»
انگار توی باغ حرف می‌زد. صدایش همراه برگ‌ها می‌آمد و همراه باد: «فقط مرده‌ها هستن که می‌خوابن. به شهدای ما نگین مرده. نورانی نمرده، سعید و حسین و بهنام و علی کبابی زنده‌ن.»
      

        نکته‌ی جالبش اینه که من اونجا وایساده بودم تا به بقیه کتاب معرفی کنم. وقتی داشتم از ژاکلین ویلسون حرف می‌زدم، یه نفر این کتاب رو بهم پیشنهاد داد. ممنونم!
راستش برای خودم هم سخته باور کردن این‌که چه‌قدر با این کتاب گریه کردم. داستانش رو دوست داشتم، بانمک بود. جدید نبود خیلی، داستان توی این تم زیادخونده بودم. ولی خب، در نوع خودش، کتاب قشنگی بود. شاید اگر چند سال کوچیک‌تر بودم، حتی بیشتر هم ازش لذت می‌بردم.
      

        عجب.
کتاب خوبی نبود. من که خوشم نیومد. بسیار... متظاهرانه؟ نمی‌دونم چه‌طور باید توصیفش کنم.
اولا که موقعیت اولیه‌ی داستان برام قابل‌درک نبود. چرا بچه‌ها باید هر زنگ جمع شن تا داستانی خیلی باجزئیات درمورد تاریخ پهلوی بشنون؟ اونم تعداد زیادی پسر دبیرستانی؟ من که همچین چیزی تو مدرسه ندیده‌م تا حالا.
بعدم این‌که توصیفات شخصیت‌ها به رفتارهاشون نمی‌خورد. یه جا عین بچه‌های پنج ساله بودن و یه جا عین مردای چهل ساله. کلا هیچی با هیچی همخوانی نداشت. تو اون بگیر و ببندی که توصیف شده بود، چرا یه نفر باید این‌قدررر بی‌احتیاط رفتار کنه؟! 
درمورد اطلاعات تاریخی‌ش نظری ندارم. تقریبا همه‌ش تکراری از درس‌های آخر تاریخ دوازدهم بود. البته که کتاب تاریخ آموزش و پرورش به نظر من خیلی منصفانه‌تر و بی‌طرف‌تر برخورد کرده بود.
می‌گه راسته که رضاشاه فلان کار خوب رو هم کرده؟ طرف جواب می‌ده که خب بله ولی این‌جور اتفاقات‌ خوب بالاخره با توجه به اوضاع جهان، دیر یا زود اتفاق می‌افتادن. نه بابا، جون من؟ :)))
از بعضی بخش‌های کتاب می‌تونستم حدس بزنم که احتمالا آقای قوجق واقعا نویسنده‌ی بدی نیست و اگر بخواد می‌تونه خوب بنویسه _نمی‌دونم چون کتاب دیگه‌ای ازشون نخونده‌م_ ولی توی این کتاب که من از سبکش و کلا هیچی‌ش خوشم نیومد.
      

        این دومین تلاش من بود برای خوندن این کتاب.
که باز هم شکست خورد. همون‌طور که دو تلاش قبلی‌م واسه‌ی خوندن گلستان شکست خوردن.
متنفرم از این‌که کتابایی رو به شلف در حال خواندنم اضافه کنم و بعد ببینم که نخیر، نمی‌شه اصلا. بدبختی اینجاست که اکثرا هم کتابای پدر و مادرداری هستن.
ولی خب نمی‌شه واقعا، چه کار کنم.
آدم خوندن این‌جور کتابا نیستم. دست‌کم نه فعلا.
حالا هم می‌رم برای بار سوم برای خوندن گلستان تلاش کنم، اما این بار دیگه اضافه‌ش نمی‌کنم که بعد بخوام واسه برداشتنش و گذاشتنش تو لیست "هیچ‌وقت تمام نشد" با خودم کلنجار بدم.
      

        بار اول که خوندمش، اصلا و ابدا ازش خوشم نیومد و حس کردم که فقط وقتم رو تلف کردم.
اما بار دوم که خوندمش، ازش خوشم اومد. درسته که بعضی جاهاش خیلی پیچیده بود و من تا آخر داستان هم متوجهشون نشدم، مثلا همون دختره که پالتو و شال و کلاه می پوشید، یا پسربچه ای که توی پارک گم شده بود، اما به هر حال برام جالب بود.
به نظرم لیاقت کتاب چهار ستاره بود، اگه این چند تا چیزی که گفتم این قدر گنگ نمی موند و یه خرده هم دوز خشونتش پایینتر بود.
      

        ایده فرشته‌ها و به زمین اومدنشون رو دوست داشتم، اما همین.
داستان ضعیفی بود، خوشم نیومد.
بیشتر از این‌که شبیه یه رمان واقعی باشه، شبیه خلاصه یه کتاب دیگه بود. انگار عجله‌ای و هول‌هولکی نوشته شده بود، نه پرداخت درست و حسابی‌ای، نه شخصیت‌پردازی و هیچی. تقریبا همه شخصیتا یه تیپ توخالی بودن و هیچ ویژگی خاصی نداشتن که اون‌ها رو از داستانای دیگه، و یا حتی گاهی از هم‌دیگه متمایز کنه.
      

        خاطرات خانم طاهره باقرزاده، یکی از اعضای سابق سازمان مجاهدین خلق.
با کتابای بیوگرافی و اتوبیوگرافی کلا زیاد حال نمی‌کنم، اما خوندمش چون می‌خواستم بیشتر با این سازمان آشنا بشم. 
خوندنش هم مصادف شد با دیدن مستند من میترا نیستم، عجب...
      

        خوشمان نیامد.
دلیل این‌همه خشونت توی داستان، و در کل هدف نویسنده از نوشتنش رو درک نکردم. تموم که شد تنها چیزی که به ذهنم رسید این بود که "خب که چی؟". مدام انتظار داشتم یه اتفاق خاص و جالب و عجیب بیفته، اما خب به نظرم نیفتاد. فقط یه عالمه قطع‌شدن دست و پا و یه عالمه خون و ساطور و بوی گوشت کبابی ناشی از سوزوندن جای بریدگی.
شخصیت‌ها عجیب و غریب بودن. می‌تونستم اون افراط توی فرقه‌ها رو درک کنم، اما شخصیت کلاین تا حدی برام دور بود و خوب نمی‌فهمیدمش. 
درکل ایده بدی نبود، نشون دادن این افراط توی بعضی فرقه‌های مذهبی. این‌که ممکنه بعضیا یه آیه از انجیل رو که می‌گه "اگر دستت تو رو به گناه کشوند، قطعش کن" تفسیر کنن به این‌که "هرچی بیشتر اعضای قطع‌شده داشته باشی، رستگارتری."
اما من داستانی که ساخته شده بود رو خیلی نپسندیدم. 
*مقدمه‌ای که برای داستان نوشته شده رو بعد از تموم شدن کتاب بخونید. تا حد خیلی خیلی زیادی داستان رو اسپویل کرده بود.