معرفی کتاب جنگ چهره ی زنانه ندارد اثر سوتلانا آلکسیویچ مترجم عبدالمجید احمدی

جنگ چهره ی زنانه ندارد

جنگ چهره ی زنانه ندارد

4.2
136 نفر |
54 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

32

خوانده‌ام

258

خواهم خواند

196

شابک
9786002296634
تعداد صفحات
364
تاریخ انتشار
1399/10/29

توضیحات

        
سوتلانا الکسیویچ (1948)اولین نویسنده ی تاریخ است که به خاطر نوشته هایش در ژانر مستند نگاری جایزه ی ادبی نوبل را از آن خود کرد.
جنگ چهره ی زنانه ندارد روایت پر فراز و نشیب این مستند نگار بلاروسی است از روزگار و خاطرات زنانی که در ارتش اتحاد جماهیر شوروی در جنگ جهانی دوم جنگیدند و حالا بعد از سال ها از کابوس ها،تنها و هول های شان میگویند.او چند صد نفر از این زنان را می یابد و با تمام شان حرف میزند.از هر قشری هستند؛پرستار،تک تیرانداز،خلبان،رخت شور،پارتیزان،بی سیم چیو...و خاطرات تکان دهنده اند..زنانی که پوتین پوشیدند و در ترکیب خاک و خون و ترس زنده ماندن...الکسیویچ با تدوین این آدم ها کنار هم کلیتی می سازد و متناقض و شورانگیز،پرهیاهو و صامت...کتاب گاه شامل چنین لحظاتی میشود که فراتر از خوانده ها و شنیده های مرسوم است درباره ی جنگ،بی پرده و عریان است و ناگهان مادری را به ما نشان میدهد که برای عبور از خط بازرسی آلمانی ها بچه اش را نمک اندود میکند تا تب کند و سربازان بهراسند از تیفوس و او بتواند در قتداق بچه ی گریان با پوست ملتهب سرخ شده دارو ببرد برای پارتیزان ها...و این کتاب چنین آدم هایی است...
  درباره این کتاب بیشتر بخوانید ">درباره این کتاب بیشتر بخوانید
      

بریدۀ کتاب‌های مرتبط به جنگ چهره ی زنانه ندارد

نمایش همه

دوره‌های مطالعاتی مرتبط

لیست‌های مرتبط به جنگ چهره ی زنانه ندارد

نمایش همه
داستان دو شهرچشم هایشجای خالی سلوچ

سیاهه سیاحت، سیر وسلوک یا سیمای سحر و سیاست زنانه

76 کتاب

اول خواستم فقط رمان و حسب‌حال بنویسم اما دیدم کتاب‌هایی در ذهنم هست که دلم پیش‌شان است و دستم به حذف‌شان نمی‌رود. بعدتر اگر مجالی بود شاید این فهرست را تفکیک کردم! آنروز موعود قول میدهم که در فهرست‌های جداگانه مفصل‌تر بنویسم! (وعده سر خرمن) برای خواندن این سیاهه حرف‌هایی به نظر مهم می‌رسد که بدانید. البته اگر یادداشت حقیر در خصوص داستان دوشهر را خوانده باشیددستتان می‌آید تصویر زنان در آینه این پیرمرد نورس را! 1- در کتاب، زن سوژه است و ابژه! قهرمان است و مقهور! محبوب است و منفور! قاعده است و قرار! قدرت است و غیرت! نفرت است و موهبت! زمین است و زمان! آن است و آینده! حقیقت است و فسانه! دلدار است و دل‌داده! عصمت است و پتیاره! پیامبر است و ساحره! گل است و گلاب! صواب است و عقاب! شهد است و شراب! زهر و است و سراب! حزین است و شاداب! شاهد است و شهید! شهر است و شعر! شهرت است و غریبی! ساحل است و صخره!‌ کویر است و دریا! بهشت است و دنیا! 2- در شاعرانگی‌ها بالا اگر خواستید بجای «و»، «یا» بگذارید! بجای کتاب هم اگر خواستید زندگی بگذارید! قضاوتش با شما! بگذریم! 3- سیاهه شامل کتبی است داستانی و ناداستان که در آن یا زن قهرمانی است یا بستر بروز قهرمانی یا چشم سیاهی در جستجوی قهرمانی به نظر من. ۴- اول که فهرست را که نوشتم مورد لطف و نظر تعدادی از اهل ذوق قرار گرفت و کتبی را پیش نهادند تا اضافه کنم که از ۵۰ به بعد شماره شده است. ۵- بخشی از کتاب‌ها نه فارسی و نه زبان اصلیشان در ایران نمایه نشده و متاسفانه قادر به فهرست کردنشان در بهخوان نیستم. بخاطر همین اسامی مهم‌ترین آن‌ها را در همین نوشتار تقدیم می‌کنم. ۱- نوشتن علیه فرهنگ نوشته خانم لیلا ابولغود ۲- زن در الجزایر نوشته خانم آسیه جبار ۳- عشق آوای خیال نوشته خانم آسیه جبار پ.ن. کتاب‌ها بی هیچ علتی و برداشتی ۷۲ تن شدند.

33

خنده سرخسفر به انتهای شبدر جبهه  غرب خبری نیست

ادبیات ضدجنگ

52 کتاب

قرار است وجود خود را بفروشم. قرار است نیست شوم، غرق در شومی و پلیدیِ جنگ. می‌خواهم خود را فدا کنم. از وجودم چیزی نخواهد ماند. نمی‌دانم این کار را چرا انجام می‌دهم، می‌دانم وجودم زخم خواهد دید. شاید زخمش هیچگاه التیام نیابد. اما انجامش می‌دهم. چرا؟ ضروری است؟ برای روحم تحمل این زجرِ مطالعه‌ٔ ادبیات ضدجنگ ضروری شده است. چرا؟ معمولا شرح علتِ امورِ ضروری کارِ سختی است. علتی ندارم برایش. توجه‌ام به آن جلب شده است، قوای ذهن‌ام را اشغال کرده است و وجودم معطوف به آن شده است. پس انجامش می‌دهم و زجر می‌کشم. اینجا لیستِ آثار ادبیات ضدجنگی که پیدا کرده ام را قرار می‌دهم (مشخصا ترجمه‌ها و آثار فارسی را. چون هدفم فهم جامعهٔ ایران است). حتما برای هرکدام از این کتاب‌ها که بخوانم، مرور خواهم نوشت و سعی خواهم کرد تکه تکه تصویرِ کلیِ ادبیات ضدجنگی را که می‌خواهم معطوف به فهمِ جامعهٔ ایران باشد را تکمیل کنم. اصلا ادعا چیه؟ باور دارم که ادبیات تصویری از جامعه را نشان می‌دهد، این بدان معنا نیست که تصویرِ تمام جامعه در ادبیات منعکس می‌شود (هیچ اثر و روایتی نمی‌تواند همه‌چی را به تمامه در خود بازنمایی کند) و این گزاره بدان معنا نیز نیست که ادبیات چیزی جز بازنمایی جامعه نیست، یعنی کارکردهای دیگری نیز برای متنِ ادبی قابل تصور است. در کنار این، باور ندارم که برای فهمِ جامعه نوعی متن‌بسندگیِ ادبیات‌پایه مکفی و از قضی حتی ممکن است؛ یعنی ادبیات مفری برای فکر در باب جامعه است و فهمِ جامعه طبیعتا و قطعا منحصر در متنِ ادبی نیست. پس، متنِ ادبی به فراتر از خود (تاریخ و جامعه) ارجاع دارد و از این حیث منطقی است که برای فهمِ جامعه بتوانیم ادبیات را فراخوانی کنیم. در این لیست، که تا اینجا بدونِ جست‌وجوی روشمند و صرفا با پرسان پرسان گشتن، سرچرخاندن و بُر خوردن میانِ کتاب‌ها تشکیل شده است، سعی کردم به جوانب مختلفِ چیزی که بهش "ادبیات ضدجنگ" می‌گیم توجه داشته باشم. در نهایت هیچ ادعایی ندارم و با تمام وجود گشوده هستم به هر اتفاقی که در این مسیر بیافتد. هیچ چیز را مفروض نخواهم گرفت جز اینکه "جنگ سراسر پلیدی است و چیزی در جنگ پرتویی از روشنایی ندارد." این لیست را بسیار ادیت/ویرایش خواهم کرد. حتما اگه نکته‌ای هست، اثری را جا انداخته ام، اثری را به اشتباه در لیست قرار داده و خلاصه هرچه بود خیلی خوشحالم می‌کنید بهم اطلاع بدید. اگر در این مسیر به هر کدام از کتاب‌ها رسیدم که دوست داشتید همخوانی کنیم، البته باید جدی و ضربتی باشید، بهم خبر بدید. شاید بتونیم هماهنگ کنیم و هم‌فهمی کنیم با کتاب‌ها. جا دارد از همهٔ کسانی که در مورد این دغدغه باهاشون حرف زدم و توی پیدا کردن آثار بهم کمک کردن تشکر کنم. مشخصا از علی آقای عقیلی‌نسب عزیز که واقعا زیادی کمکم کرد. دمت‌گرم مرد 🙏✌️ پی‌نوشت: لیست ابتدایی است و هرچی ایراد است برگردهٔ منه و حتما بهم اطلاع بدید. خوشحال می‌شم.

57

پست‌های مرتبط به جنگ چهره ی زنانه ندارد

یادداشت‌ها

          یا خود خدا !!!!! 
الآن سه روز از تموم شدن این کتاب می گذره و من کاملا همچنان درگیرش هستم . روس ها با تلاش خیلی زیاد شایستگی برنده بودن جنگ جهانی دوم یا به قول خودشون جنگ کبیر میهنی و به دست آوردن . خوب این جمله ایه که اغلب تاریخ خون ها می دونن . اما با مطالعه این کتاب متوجه می‌شید که تلاش زیاد اصلا اون چیزی نیست که ما فکر می‌کنیم . جنگ چهره زشتی داره و می‌تونید بخشی از اون رو با خوندن این مجموعه خاطرات تصور کنید . تاکید می‌کنم فقط تصور کنید . جنگ دوم در جبهه شرق بین آلمان‌ها و روس‌ها فراتر از یه نبرد عادی بوده ، موقع خوندن جایی اواسط کتاب که خاطرات یه خانوم پارتیزان بود متوجه شدم که بدترین کابوس‌های من در برابر وقایعی که تو بعضی روزها براش پیش اومده ، رسما خاله بازیه و مکرر وقایع اینچنینی براش تکرار شده . 
من کتاب های پیرامون جنگ زیاد خوندم ولی این یکی اصلا یه چیز دیگه ای بود . ۵ تا ستاره که هیچ ۵۰ تا هم براش کمه به نظرم . 
پی نوشت : نکته ای که خیلی برام جالب بود این بود که بر اساس خاطراتی که نویسنده جمع کرده استالین بین مردم شوروی همچین هم نامحبوب و ظالم تلقی نمی‌شده . مردمش از ته قلب دوستش داشتن و با کارهایی که بعضا غیرقابل تصور هستن این دوستی و محبت و اثبات کردن . برای محقق کردن دستوراتش سختی‌هایی فراتر از تحمل بشری به جون خریدن و نهایتا هم خط اول خودشون رو از ۳۰ کیلومتری مسکو تا دیوار برلین بردن جلو ! من طرفدار اونچه که بعدها اتفاق افتاد نیستم ، حتی یک لحظه اما اون نسل و رهبرش موفقیتی مثال زدنی به دست آوردن . 
یعنی اگر این موفقیت نیست پس چی هست ؟
        

18

          کتاب پر است از خاطرات کوتاه
همه درباره زنان و همه در متن جنگ جهانی دوم. زمان حمله آلمانها به شوروی
صحنه هایی که این زنان توصیف می کنند بسیار دردناکند. حضور زنان در صحنه خشنی مردانه. در متن جنگ نه پشت جبهه. سیاستمدارانی جنگ را ترتیب داده اند و مردم عادی هستند که کشته می شوند. کسانی که به رهبران خود چنان اعتقاد راسخ داشتند که چشم و گوش بسته به قیمت جان مقاومت می کردند. اما زنان ... می توانید تصور کنید در متن جنگ و خون و حمله به دنبال چیدن گل برای خود و بقیه در کنار جنگیدن باشند؟ در حالی که بچه به پشتشان دارند تیراندازی کنند؟ کودکشان را به خود بچسبانند تا اگر بمبی ریخت با هم کشته شوند (و اکنون آن کودک بزرگ شده و هنوز مسافرت نمی رود و نزدیک خانه مادرش با خانواده زندگی میکند!)
اصلا تصورش را هم نکنید که بتوانید خودتان را در آن صحنه ها تصور کنید
خواندن این کتاب را توصیه می کنم برای شنیدن خاطرات روایت متفاوتی از جنگ خونین. جنگی که می تواند نمونه هر جنگی باشد.
        

3

          جنگ چهره زنانه ندارد
سوتلانا آلکساندرونا الکسیویچ
سوتلانا آلکسیویچ، روزنامه نگار و نویسنده بلاروسی، در کتاب «جنگ چهره زنانه ندارد» به نوشتن یکی از متفاوت ترین کتابها با محوریت جنگ میپردازد. این کتاب که شرح وقایع مستند از زبان زنان حاضر در جنگ جهانی دوم است، در سال 2015 برنده نوبل ادبیات شد.
تفاوت این کتاب با کتابهای دیگر درباره جنگ، نگاه آن است. ما همیشه جنگ را از چشم مردان دیده ایم. مردان همیشه مدالها و افتخاراتشان را به ما نشان داده اند. ما شاهد دلاوری ها و از خودگذشتگی مردان برای حفاظت از خاک سرزمین هایمان بوده ایم. کتابها را آنگونه که آنها نوشته اند و وقایع را به همان شکلی که در ذهن آنها ثبت شده است به حافظه سپرده ایم. اما این بار از زبان زنانی می خوانیم که پا به پای مردان جامعه خویش برای حفظ و حراست از خانه و زندگی آبا و اجدادیشان، برای محافظت از خانواده، همسر و فرزندانشان اسلحه به دست گرفته، پشت تانک و تراکتور و قطار نشسته و خلبانی هواپیما و هلیکوپترها را به عهده گرفته اند. زنانی که استتار کرده، عملیات شناسایی را پیش برده، تونل زده و اسیر گرفته اند.
زنانی که اکثرشان پس از فارغ التحصیلی از مدرسه با شور و شوقی نوجوانانه تحت تاثیر اشتیاق جامعه برای محافظت از کشور پا به جبهه های جنگی گذاشته اند که نه پوتینی برایشان اندازه است و نه افسران حاضر به تعلیم و آموزششان هستند. در این کتاب به کرات با جملاتی از این دست مواجه میشویم که میگویند: «دختر بچه انداختن تو دست و پام. این گروه کر زنونه چیه؟ اینجا میدون جنگه، جای رقصیدن نیست» و پس از اینکه قدرت و توانایی همان دختربچه ها را می بینند اقرار میکنند: «حالا حرفامو درباره اینکه یه مشت بچه اید پس میگیرم. شما سربازید».
در این کتاب به خوبی تردیدهای زنان در کشتن و آسیب رساندن به دشمنان بیرحمشان دیده میشود. اینها چیزهایی است که مردان از آنها سخن نمیگویند اما وقتی زنی که مظهر آفرینش است مجبور به خلاص کردن اسیری میشود که چند روزی را با اون سپری کرده چه اتفاقی می افتد؟ ما هیچ گاه درباره عاطفه در جنگ چیزی نشنیده ایم. چه چیز رخ میدهد وقتی مادری که صدای نوزادش میتوانست تمام مردم پناه آورده به جنگل را لو بدهد، سر کودکش را آنقدر زیر آب نگه میدارد تا نوزاد در دست خودش جان بسپارد؟
ما همیشه از موفقیتها و امید و جنگاوری و دلیری شنیده ایم. این کتاب، چهره زنانه جنگ را به ما نمایان می سازد. چهره کثیفی که بوی مردار آن مشام را می آزارد. چه کشته شده سرباز این سمت باشد چه آن سمت، قلب این زنان برای همه آنها می تپد.

        

3

          بالاخره تمومش کردم هرچند بعد از خواند نصف کتاب می‌خواستم کنارش بگذارم اما  چه کنم کرم تموم کردن کتاب حتی به زور در من وجود دارد و کتابی را که تمام نکنم انگار مطلبی از آن را از دست داده ام. می دانم خیلی منطقی نیست و بیشتر یک حس خاص است که فکر کنم بعضی از شما داشته باشیدش و یا تجربه کرده باشید
کتاب خیلی ژورنالیستی است و تکه خاطرات از آدم های مختلف را در آن جمع آوری کرده است . خب تا حالا روایت جنگ را از دید زنانه اش زیاد نشنیده و یا نخوانده بودم .
از این نظر مدت ها بود که می خواستم بخوانمش. بعد از نیمی از کتاب که خواندم احساس کردم کلیت حرف و دغدغه های زنانه را فهمیدم و بقیه کتاب بیشتر  تکمیل کتاب است تا به اندازه یک کتاب دربیاید البته این نظر من است .
همین‌که روایت غیر معمول از جنگ را که به قول نویسنده روایتگر آن مردان هستند خودش جذابیت دارد  اما خب شاید روایتگری ها خیلی برایم جذاب نبود کم به زور و  بر خلاف میل تمامش کردم. البته جنگ آن قدر صورت‌های مختلف دارد که حتی از نگاه بچه ها هم فکر کنم می توان کتاب نوشت و فقط نوشت و سخت است که طرف درست تاریخ بایستی  و بفهمی حق با کیست مگر اشل و معیاری درشت داشته باشی . البته این روایت ها از زبان سربازان زن روسی بود که طبیعتاً کشورشان مورد تجاوز قرار گرفته بود و به عنوان دفاع از وطن به جنگ رفتند .
از جاهای جذاب و قابل تامل برای من، وضعیت این سربازان بعد از جنگ و برخورد آدم ها با این افراد بود که به عنوان سرباز زن دوشادوش مردان در حنگ‌ شرکت کرده بودند و پذیرش و عدم پذیرش افراد مختلف از اینها گاهی تعجب مرا  بر می انگیخت  که این ها برای دفاع از وطن رفته بودند اما در نظر برخی بعد دیگر زندگی زنانه مهمتر از دفاع از وطن بود که باعث می شد برخورد مورد رضایتی با آنها نداشته باشند.
در مجموع فکر کنم برای یکبار خواندن  کافی باشد آن هم اگر خواستید کامل بخوانید، اگر هم  بخش هایی از آن را خواستید بخوانید  ضرر  نکرده اید چون چارچوب کتاب دستتان می آید و نیازی نمی بینم کل کتاب. را از اول تا به آخز بخوانید .
        

31

          
بعضی کتاب ها را باید خواند و اگر نه؛ بخشی از معرفت شناختی نسبت به یک پدیده مهم در زندگی را از دست داده ایم.

کتاب جنگ چهره زنانه ندارد، روایت جنگ جهانی دوم از نگاه یکی از گروههای درگیر است که در قالب دفاعی از وطن خویش حراست کرده است.
روایت جانفشانی ها در راه وطن، که از زبان زنان حاضر در صحنه جنگ، ارائه شده است.
در این کتاب روح کلمه وطن بسیار پررنگ نمایان شده و می بینید که نوع بشر فارغ از زن و مرد و مرز و جغرافیا نسبت به این پدیده به دید حیثیتی و مالکیتی می‌نگرند و  انگیزه ی ایشان در بذل جان در راه آن، زمانی که در معرض تهدید بیگانه قرار گرفته است؛ بسیار قویست.
این کتاب سراسر گزارش های عینی زنان حاضر در جنگ است که از احساسات و دیده های خود در وضعیت خاص جنگ می گویند.
گزارش حال مادرانی است که یا فرزندانشان را همراه خود به معرکه جنگ آورده‌اند یا مجبور به ترک ایشان برای حضور در میدان نبرد شده‌اند.
از سختی کنار آمدن با پوشیدن لباس مردانه و کتمان احساسات زنانه و حتی از عشق و دوست داشتن در بطن جنگ روایت شده است.
تقریباً در گزارش‌های اکثر زنان از دست دادن موها که لازمه حضور در مناطق جنگی بود به صورت افسوس و حسرت بیان شده است.
گزارش پرستارها از مجروحان و کشته شدگان و حتی مجروحین دشمن آورده شده است. آیا یک قلب، همزمان می تواند هم پر از نفرت باشد و هم دردی را درمان کند و زخمی را مرهم گذارد؟
در این کتاب در بعضی صحنه ها، جمله ی "کلانعام بل هم اضلّ" را به وضوح در می یابی. 
روایت این کتاب روایت زنان است.
اگرچه جنگ چهره زنانه ندارد.
ولی میفهمی که نوع زن، آنگاه که در حرم ستر عفاف ملکوت سرشتش و ریشه‌اش خلق می شد؛ با چاشنی عشق و زنانگی و لطافت آمیخته شد که حتی در معرکه‌ی غیر انسانی جنگ، آنجا که باید خاک رویش پاشید و در پستوهای چند لایه‌ی نفرت، پنهانش کرد؛ باز بیرون می زند و جلوه‌گری می‌کند.


        

2

          سوتلانا الکسیویچ (1948) اولین نویسنده‌ی تاریخ است که به خاطرِ نوشته‌هایش در ژانر مستندنگاری جایزه‌ی ادبی نوبل را از آن خود کرد.
«جنگ چهره‌ی زنانه ندارد» روایتِ پُرفرازونشیب این مستندنگارِ بلاروسی‌ است از روزگار و خاطراتِ زنانی که در ارتشِ اتحاد جماهیر شوروی در جنگ جهانی دوم جنگیدند و حالا بعد از سال‌ها از کابوس‌ها، تنهایی و هول‌های‌شان می‌گویند. او چندصد نفر از این زنان را می‌یابد و با تمام‌شان حرف می‌زند. از هر قشری هستند؛ پرستار، تک‌تیرانداز، خلبان، رخت‌شور، پارتیزان، بی‌سیم‌چی و... و خاطرات تکان‌دهنده‌اند... زنانی که پوتین پوشیدند و در ترکیبِ خاک و خون و ترس زنده ماندند... الکسیویچ با تدوین این آدم‌ها کنارِ هم کلیتی می‌سازد متناقض و شورانگیز، پُرهیاهو و صامت... کتاب، گاه شامل چنان لحظاتی می‌شود که فراتر از خوانده‌ها و شنیده‌های مرسوم است درباره‌ی جنگ. بی‌پرده و عریان است و ناگهان مادری را به ما نشان می‌دهد که برای عبور از خط بازرسی آلمانی‌ها بچه‌اش را نمک‌اندود می‌کند تا تب کند و سربازان بهراسند از تیفوس و او بتواند در قنداق بچه‌ی گریان با پوست ملتهب سرخ‌شده دارو ببرد برای پارتیزان‌ها... و این کتابِ چنین آدم‌هایی ا‌ست...

        

15