یادداشت‌های زهرا غلامى (20)

            مجموعه‌ای از ناداستانهای ده نویسنده‌ی شاخص عرب‌آمریکایی را در این کتاب میخوانیم. نویسنده‌ها از تجربه‌ی زیستن با زبانی غریبه و در یک رفت‌وآمد زبانی، ارتباط تازه‌ای با زبان مادری‌شان برقرار کرده‌اند. 
زبانی که از آن کوچ کرده‌اند و این شناور بودن بین زبانها، فرهنگها و هویتها آنها را به درک تازه‌ای رسانده است. اما این دست و پا زدن بین فرهنگهای متفاوت برای نویسنده‌ای که میخواهد با فرهنگ غالب مخالفت کند کار سختی است. فرهنگی که حتی به استعمار خیال رسیده است؛
          

            برای من که نه بجنورد را خوب میشناختم،نه غذاهای محلی و آداب و رسوم آنجا را، نه بش‌قارداش، نه طبر وـ..، محسن شخصیت داستان همه را به خوبی نشان داد. محسن کلاس چهارم ابتدایی است. دنیای کودکی او آمیخته با خاطرات شیرین و طنز است که از شهریور سال پنجاه و نه برایمان میگوید. 
تحول شخصیت به خوبی نشان داده شده و زاویه‌ی دید اول شخص داستان را جذابتر کرده است. 
کتاب صوتی آبنبات هل‌دار را از طاقچه شنیدم. موزیکهای متناسب با متن داستان و صدای دلنشین میرطاهر مظلومی لذت شنیدن این کتاب را چند برابر  کرد.
          

            خواندن کتابهای قطور اراده‌ و انگیزه میخواهد و چه انگیزه‌ای بهتر از جمع دوستان هم مسیر . هم نشینی  با کلام شیرین و دلنشین حافظ چهارماهی طول کشید و خوانش غزلها با صدای دوستان، مشاعره و هشتگهای مرتبط با شاه‌بیتها،عکس‌نوشته‌های جذاب و... شور خواندنم را بیشتر کرد.

همتم بدرقه ی راه کن ای طایر قدس
که دراز است ره مقصد و من نوسفرم
          

            نمیدانم نویسنده کتاب چقدر حق ورود به روایتها را داشته اما به نظرم هر کدام از روایتها قابلیت این را داشتند که یک "داستان بر اساس روایت" شسته و رفته بشوند. ولی متاسفانه مثل همیشه محتوای خوب با تکنیکهای بد حیف شده. البته این تکنیکها سیر صعودی داشت. 
این کتاب من را به یاد "اجاره نشین خیابان الامین" انداخت. کتابی که موضوع پر کشش و عالی داشت در مورد جنگ در سوریه اما اصلا تکنیک خوبی نداشت. 
          

            هم عصری ملا صدرا با شاه عباس سرانجام به تبعید او می‌رسد. آنجا که مسندنشینان و علمای درباری و جامداندیش دیگر تاب و توان شنیدن حرفهای پر از حکمت و حقيقت صدرالمتألهين را ندارند. 
شاید فقط روح پاک و بزرگ نادر خان بود که  میتوانست اینچنین ملاصدرا را به ما بشناساند . کتابی که بعد از خواندش حتما حال خوب پیدا میکنید و البته به فکر فرو میروید. حال خوبى كه نتیجه قلم پاک نویسنده،حرفهای  راوی و شخصیت اصلی رمان است و فکری که ما را از خویشتن بیرون میبرد تا چطور تحمل کردن را بیاموزد؛ 

          

            آقای مردای کرمانی از تجربه ی زیسته‌ی خود در روزگاری که تنها وسیله‌ی آب خوردن بچه‌های روستا در مدرسه خمره‌ بوده، این داستان را نوشته است. 
خمره‌ای که با ترک خوردن مثل یک آدم کوتاه و چاق، حالش به هم خورده و وارفته،تا خمره‌ای نو و زیبا مثل عروسی چاق که از روی الاغ خم شده و از لای پتو با شادی و خجالت مردم را تماشا میکند. آقای صمدی مدیر مدرسه و بچه‌ها یک سال را با این چالش به ظاهر ساده سر میکنند، چالشی که همه‌ی اهالی روستا را هم درگیر میکند. داستانی ساده و روان برای مخاطب نوجوان و مثل همیشه قلم شیرین آقای کرمانی که بزرگسال را هم مجذوب خودش میکند. 
          

            توی دهکده ی "وِمی کی ها" آدم کوچولوهای چوبی زندگی میکنند. 
همه ی آنها را نجاری به نام "ایلای" ساخته است. کارگاه او بالای تپه رو به دهکده قرار دارد. 
آدم چوبی های "ومی کی" با هم فرق دارند، بعضی بینی های بزرگ و بعضی دیگر چشمهای درشت دارند .بعضی  بلند قد و بعضی کوتاه قد هستند،اما همه ی آنها در یک دهکده زندگی میکنند و به دست یک نجار ساخته شده اند .......
. 
این داستانهای شیرین، جذاب و کوتاه که توسط کشیش آمریکایی مکس لوکیدو نوشته شده و خانم لیلا کاشانی وحید آن را ترجمه کرده است. 
شخصیت، آزادی و تفکر با زبان  قصه به کودک منتقل میشود. 
این مجموعه برای گروه سنی "هفت تا هفتاد سال " توصیه میشود؛ 
          

            آدمی همینطور است، آتشفشان رنج که میشود دلش میخواهد به روی همه‌ی عالم چنگ بکشد، حتی روی عزیزترین کسانش! 
شاید برای اینکه بخشی از رنج نامعلومش را سبک کند، شاید برای اینکه به عزیزانش بگوید شما نباید سرخوش باشید وقتی من رنجورم؛ 
باید پا به پای من بسوزید، شعله بکشید.  این میل به شراکت وقتی بیشتر میشود که ببینی دیگران در اولین دیدار متوجه غم تو نشده‌اند؛ 
شاید اگر کمال درهمان اولین لحظه مرا بغل میکرد و میگفت:  "غمگین نبینمت رفیق"
کار به اینجاها نمیکشید؛ 

روایتهایی ساده و روان که خواننده را با خود همراه میکند تا از رنج و عشق و شکیبایی برایش بگوید؛ 
          

            اصلا بحث از اين نيست كه ببينى يا نبينى مردم چه ميگويند،  بحث از اين است كه هر رفتارت حمل شونده به بى بچه ماندن است،  در حالى كه تو ميخواهى يك آدم عادى باشى، با رفتارى عادى،  مثل همه، نه ميخواهى حسرت بكشى و نه حسد بورزى و نه بى اعتنا باشى، آنوقت اگر با بچه هاى مردم خوب تا كنى و گرم باشى و قصه برايشان بگويى و بگذارى از سر و كولت بالا روند پدر و مادرش ميگويند حسرت دارد، و حتى بفهمى نفهمى بچه هايشان را از آزاديهايى كه تو بهشان داده‌ای منع میکنند و شاید در غیابت اسفند هم برایشان دود کنند، تو چه می‌دانی؟ 
........ 
فصلی واقعی از زندگی سیمین و جلال در مورد فرزند دار نشدنشان؛
جسارتی که "جلال" در این نوشته داشته به مراتب بیشتر از کتاب ویولن زن روی پلِ "خسرو باباجانی" می باشد؛
اين كتاب در سال ١٣۴۲ يكسال قبل از 
"خسى در ميقات" نوشته شده و بعد از مرگش به چاپ رسيده است، 

رايگان از طاقچه بخوانيد
          

            این کتاب را بعد از "لنگرگاهی در شن روان" خواندم با ترجمه رضی هیرمندی و مقدمه راندبلایث 
تغییر نگاه انسان نسبت به مرگ از قرن هجده و نوزده، تا حالا را در این دو کتاب دیدم 
ایوان ایلیچ در این کتاب مرگ را عذابی سخت و غیر قابل باور میبیند با اینکه آن را گریزناپذیر میداند اما  به چرایی آن نمیرسد! 
ترجیحم این بود مقدمه ی طولانی را بعد از داستان بخوانم، که به نوعی نقد داستان هم بود.
          

            ما به سوگوارى تشريفاتى  كه مرگ را در لفافى از هياهو و شلوغى آداب عزا  پنهان میکند خو گرفته ایم، عادت نداریم که با مرگ عریان روبه رو شویم، سختی و صعوبت تأملی را که برهنگی مرگ بر ما تحمیل میکند تاب نمی آوریم.  
دوست داریم مرگ و فقدان پشت همان همهمه‌ی آشنای مناسک عزاداری گم شوند و موقتی و گذرا بودن همه چیز را یادمان نیندازند،  با اینکه میدانیم مسیر دستیابی به آرامشی با ثبات تر، از سنگلاخهای نفس‌گیر فکر و تأمل می‌گذرد. 
خانم شوشتری زاده خیلی خوب این کتاب را ترجمه کرده است،جستاری از شش مواجهه متفاوت با مرگ در این کتاب  جمع شده،  فصل تجربه کلمات سختی داشت که از خواندش منصرف شدم. 
بعد از خواندن این کتاب سوگی را تجربه کردم و مفاهیم این کتاب  برایم ملموس‌‌تر شد
          

            داستان يك سال از زندگى مِرگان و بچه هايش در نبود همسرش سُلوچ، در روستايى دور افتاده در كوير به نام زمينج؛ 
داستان مقاومت يك زن در برابر چالشهاى زندگى و تلاشهايش براى برپا نگه داشتن خانواده؛ 
جملات عاميانه و كلمات قديمى و نامأنوس  در كتاب زياد ديده ميشود، كه همين خواندن را در ابتدا سخت ميكند. نويسنده اين كتاب را بعد از آزادى از زندان ساواك در مدت هفتاد روز نوشته است،  فضاى رمان تاريك و سياه و غم آلود است
          

            سفرنامه ى مراكش  با نگاه هنرى سينمايى، 
از شهر كازابلانكا با خانه هاى سفيد و كافه‌ی ریک،حسن آقا و شهر بندری طَنجه و طبیعت جذابش، شَفشاوِن و دیوارهای آبی، درهای چوبی و کوچه های تنگ و باریکش، و از قدمت شهر فِس و عطر نارنجهاى شيراز،و ماجراهای ریاذ الفنگ شویی و جامع الفناء در مراکش را برای ما روایت میکند؛ 
مراكش دروازه ى آفريقا، كشورى كه هميشه مأمنى آرام بوده براى هنرمندان معروف جهان و حتى سياستمداران!
          

            هوشو در سيرچ
هوچنگ در كرمان
آقاى مرادى كرمانى در تهران
فرقى نميكند به كدام اسم صدايت كنند
وقتى خودت را باور داشته باشى!!