یادداشت‌های سامان (51)

        این کتاب به برهه ای از تاریخ می پردازد که فرانسه در حال جنگ با امپراتوری پروس به رهبری اتو بیسمارک است، امپراتوری پروس امپراتوری ژرمن بود که بعد ها از دل آن آلمان امروزی پدید آمد.
شخصیت اصلی فرانسوی، آلن، به علت اینکه در میان صحبت های خود، از کلمه مرگ بر فرانسه استفاده کرده در حالی که چنین منظوری نداشته، توسط مردم مورد ضرب و شتم و اعدام قرار میگیرد.
این داستان کوتاه از ژان تولی، بیانگر جامعه ای است که درگیر فقر و جنگ است و جهالت نیز چشم مردم را کور کرده است و تلاش دارند به هر نحوی خشم خود را خالی کنند. در این اثر ژان تولی فقر و بی عدالتی را محکوم می‌کند و پیآمد های غیر انسانی آن را مورد اشاره قرار میدهد.
      

        این کتاب بیانگر این واقعیت است که اگرچه ممکن است ذهن انسان فراموش کند، اما برخی زخم ها در روح انسان نهادینه شده اند و قابل فراموش کردن نیستند‌.
پیرمرد قاتل، با اینکه دچار آلزایمر شده، اما هر چه را از خاطر ببرد، عذاب وجدان و خاطرات مربوط به قتل ها را از یاد نمی برد. 
از جنبه روانشناختی، به علت داشتن پدری که به مادر و خواهر او آزار می رساند و در نهایت این پدر توسط پسر خود به قتل رسید، تاثیر خانواده بر ایجاد یک قاتل در جامعه را روایت می کند. 
به طور کلی این داستان کوتاه، به خوبی تاثیر عذاب وجدان ناشی از گناهان بزرگ بر روح انسان را به تصویر می کشد.
      

        دکتر یوزف برویر، در این کتاب سعی دارد که فریدریش نیچه را درمان کند، اما نیچه به علت غروری که دارد از هر گونه درمانی سر باز می زند، برویر تصمیم می‌گیرد که این درمان را به شکل غیر مستقیم انجام دهد، بدین صورت که در قالب فردی که خود نیاز به درمان دارد از نیچه کمک می گیرد و رابطه ای بین آن ها شکل می‌گیرد که سبب می شود در نهایت هر دو از بحران هایی که دارند رهایی یابند.
در این کتاب روانشناختی، یالوم نقش دو طرفه درمان را به تصویر می کشد. بدین صورت که گاهی در کمک به دیگران، با صحبت کردن و ... خودمان را هم بهتر می شناسیم.
نقل قولی زیبا از نیچه در این کتاب که اشاره میکند که کسی که چرایی برای زندگی داشته باشد، با هر چگونه ای خواهد ساخت، به عبارتی این چگونه ها رنج ها و ناملایمات زندگی هستند که اگر فردی زندگی هدفمندی داشته باشد با این ناملایمات کنار می آید و آن را جزیی از زندگی خود می داند.
      

        نام این کتاب بر اساس شاهنامه و اشاره به سه پسر فریدون در شاهنامه انتخاب شده است.
در این کتاب نیز، سرنوشت سه پسر یک خانواده پس انقلاب ۵۷ روایت می شود که هر یک آرمان های خود را دارند، یکی روشنفکر بدون عمل و افسرده، دیگری انقلابی و شخصیت اصلی مسعود، نماینده قشری است که در سال ۵۷ به میدان آمدند اما پس از آن برای جلوگیری از تشکیل یک استبداد دینی تلاش کردند.
      

        این کتاب در ابتدا به این نظریه می پردازد که انسان در این کهکشان بزرگ، نمی تواند تنها موجود هوشمند باشد و قطعا موجودات دیگری نیز در این جهان زندگی می کنند.
سپس به ارائه چند مثال از آزمایش های دانشمندان دیگر در مورد امکان زیست در اتمسفر سایر سیارات منظومه شمسی می پردازد.
در نهایت نیز به بررسی این امکان می پردازد که در گذشته، مردمی با سطح تمدن بسیار پیشرفته تر، از آسمان به زمین آمده و سعی در مشاهده و کنترل بشر امروزی داشته اند. به عنوان مثال نقش برجسته های موجود در اهرام مصر و یا نقاشی های نزکا در پرو و جزیره ایستر و ... را بررسی میکند. به عنوان مثال بیان میکند که امکان نداشته که با وجود درخت های اندک در مصر آن هم از نوع نخل، بتوان با استفاده از آن ها الوار هایی جهت حمل سنگ های بزرگ تراشید و ...
به طور کلی این کتاب جای تفکر و تأمل بسیار زیادی دارد، برخی فرضیه ها و نظرات آن قابل قبول و برخی دیگر غیر قابل قبول اند اما ارزش مطالعه دارد.
      

        ورونیکا دختر جوانی که علی رغم داشتن موقعیت مالی مناسب و زندگی با رفاه ظاهری، اما از درون خود احساس پوچی می کند و با قرص خواب خودکشی می کند اما زنده می ماند و به تیمارستان منتقل می شود، در تیمارستان به او می گویند که قلبش دچار مشکل شده و تا چند روز بیشتر زنده نمی ماند، در نهایت او در تیمارستان با هم صحبتی با بیماران دیگر، احساسات سرکوب شده خود را بروز می دهد و عاشق می شود و در نهایت مشخص می شود که او زنده می ماند و خبر مرگ قریب الوقوع او، صرفا یک آزمایش روانشناسی بوده تا به زندگی او معنای دوباره بخشند.
این اثر بیان می کند که نبود عشق در زندگی چقدر سبب پوچی می شود و گاهی این پوچی تا مرزی می رود که سبب می شود انسان زندگی خود را از درد تا لبه ی نابودی بکشاند تا در نهایت مفهوم زندگی را درک کند و قدر شناس باشد.
      

        در این کتاب کارآگاه معروف، هرکول پوآرو، به همراه دوست خود کاپیتان هیستینگز، به حل قتلی می پردازند که از زیبایی داستان که بگذریم، باید اشاره کرد که بعد ها در کتاب دیگر به اسم پرده، پوآرو در نهایت به همین محل یعنی استایلز برمی‌گردد و در اینجا پوآرو می میرد.
جالب است بدانید که روزنامه نیویورک تایمز، آگهی ای برای تسلیت درگذشت هرکول پوآرو منتشر می کند. 
      

        راسکولنیکف، جوانی تهی دست که اندیشه ای فلسفی دارد مبنی بر اینکه انسان های برتر، حق دارند برای رسیدن به اهداف والا حتی مرتکب جنایت شوند. 
لذا یک پیرزن را می کشد تا با پول او بتواند خانواده خود را تامین کند. اما بر خلاف انتظار خود، دچار عذاب وجدان شدیدی می شود.
داستایوفسکی در این رمان سعی دارد نشان دهد که اگرچه فقر و بی عدالتی اجتماعی سبب ارتکاب جرم می شود اما دلیل موجهی نیستند، هم چنین پیش از اعتراف راسکولنیکف، وجدان او به حد زیادی او را شکنجه می کرد لذا این وجدان آدمی، بهای سنگینی به انسان تحمیل می کند تا قانون.
      

        واسیلی، ارباب ثروتمندی که نوکری به نام نیکیتیا دارد که به او بسیار وفادار است. 
علی رغم سرمای زمستان و هشدار ها، واسیلی به همراه نوکر خود عازم سفر برای خرید ملکی می شوند که در راه دچار توفان شدید شده و در برف گیر می افتند، 
در این زمان، واسیلی که فردی مغرور بود به علت نزدیک شدن به مرگ، دچار تغییرات درونی می شود و تصمیم میگیرد که با قرار دادن بدن خود بر روی بدن نوکر، او را از سرما نجات دهد.
این اثر نشان می دهد که نزدیکی به مرگ می تواند انسان را بیدار کند و حتی برای فردی مثل واسیلی نیز همیشه کور سوی امیدی وجود دارد.
      

        الیور، یک پسر بچه یتیم که با برخورد های نامناسب روبرو می شود و پس از آنکه از یتیم خانه برای کار به محل های مختلفی فرستاده می شود، در نهایت دست به فرار می زند و در لندن با یک گروه جیب بر مواجه می شود، اما علی رغم تمام نقشه های شومی که برایش داشتند، او فردی معصوم باقی می ماند تا در نهایت مشخص می شود که وارث ثروت زیادی از خانواده واقعی خود است و سرانجام نجات داده می شود.
چارلز دیکنز در این کتاب به فضای نامطبوع یتیم خانه ها در انگلستان اشاره کرده است. هم چنین فقر را به شدت نکوهش کرده که سبب کشیده شدن افراد به جرم و جنایت می‌شود.
      

        سانتیاگو، پسری که در رویا، نقشه ی یک گنج را مشاهده می کند و قصد سفر و یافتن گنج را دارد، شغل فعلی خود را رها کرده و با اطلاع به خانواده و علی رغم میل باطنی آن ها، این سفر آغاز می شود، اما در نهایت متوجه می شود گنج در مرحله ی شروع داستان بوده و هدف از مسافرت های او، آشنایی با مفاهیم فلسفی زندگی بوده است.
به نوعی، گنج واقعی، دانشی بوده که در طول مسیر رسیدن به آن کسب کرده.
      

        در این کتاب، ماجرای الیاس نبی، از پیامبران بنی اسرائیل روایت می شود که خدا به او دستور داد تا مردم را به دین خود دعوت کند و جان او در خطر افتاد و در نهایت در برابر فرمان خدا ایستادگی کرد و متوجه شد که انسان صرفاً موجودی مطیع نیست و می تواند با سرنوشت خود نیز مبارزه کند.
      

        به خوبی در این کتاب، فاصله طبقاتی بین افراد جامعه به تصویر کشیده شده، همچنین از دیدگاه من نویسنده سعی داشته بیان کند که بهشت از دید همه افراد، خصوصا افراد با وسع مالی پایین کاملا متفاوت تر است.
پسری که در خانه خود جز شلغم میوه ای ندارند (اگر بتوان آن را میوه نامید)، در پاسخ به آموزگار که از دانش آموزان پرسیده بهترین میوه بهشتی چیست پاسخ می دهد شلغم که خنده ی حضار را در پی دارد.
      

        در این کتاب روایت بین خیر و شر بیان می شود، مردی در جستجوی یافتن پاسخ این پرسش که آیا انسان ذاتأ شرور است یا خیر وارد روستایی می شود و به آنها در ازای گرفتن جان یکی از روستاییان توسط خودشان طلا پیشنهاد می دهد و درگیری بین خیر و شر در ذهن آن ها آغاز می شود اما دوشیزه پریم مردم را متقاعد می کند که اگر انسانی را بکشند دیگر انسان نیستند.
      

        این کتاب به طور کلی ماجرای هانس که یک دلقک است را روایت میکند و سرگذشت جامعه آلمان پس از جنگ جهانی را بازگو می کند. 
به علت رسمی نبودن ازدواج هانس و معشوقه اش، معشوقه او به ناچار به ازدواج بدون عشق با فردی دیگر تن می دهد که در این بخش عملا کلیسای کاتولیک مورد نقد قرار گرفته که ازدواج بدون حس را به زندگی بدون عشق ترجیح میدهد.

      

        جاناتان، مرغ دریایی که بر خلاف سایر مرغ ها، پرواز را صرفا روشی برای بدست آوردن غذا نمی داند.
سایر مرغ ها دیدگاهی کوته فکرانه در مورد پرواز و زندگی دارند، به نحوی که زندگی را صرفاً تلاش برای یافتن غذا و پرواز تا هنگام مرگ می دانند اما جاناتان پرواز را عمیق تر می داند و آن را نماد آزادی می بیند.
در نهایت به مکان دیگر منتقل می شود و در آنجا مرغ های هم فکر خود را باز می یابد و با استادی همنشین می شود و سپس به مکان قبلی باز می گردد تا با آموختن این مفاهیم به سایر مرغ های جوان، آن ها نیز آگاه کند.
این کتاب بیان می کند که آزادی واقعی از درون انسان سرچشمه میگیرد و نه از تأیید جامعه، این کتاب محدودیت ها را تنها در ذهن انسان می داند. برای آزاد بودن باید جسارت داشت.