یادداشت‌های زهرا میکائیلی (332)

          داستان زندگی یک خانواده‌ی بزرگ لهستانی. مشولام موسکات پیرمرد یهودی ارتدوکس و ثروتمندی است که در پیری برای بار سوم ازدواج می‌کند علیرغم اینکه  چندین و چند بچه و نوه دارد و با این کارش جنجالی در خانواده به راه می‌افتد. او فرمانروای واقعی خانواده‌اش است البته هرچه زمان می‌گذرد و جوان‌ها به قول او امروزی‌تر می‌شوند و بجای درس‌های دینی به مدارس معمولی می‌روند، اهالی خانواده از هم دورتر شده و اختلاف عقایدشان بیشتر بروز می‌کند.
مشولام موسکات در همان اوایل کتاب می‌میرد و ما داستان دخترها و پسرها و نوه‌ها و دامادهای خانواده را ادامه‌می‌دهیم.
تا کی؟ 
تا اوایل جنگ جهانی دوم و شروع حمله‌ی آلمان به لهستان.

در این حین علاوه بر داستان تعداد زیادی خیانت و بی‌وفایی، کمی هم با عقاید یهودیان ارتدوکس و همین‌طور بحث‌هایشان برای رفتن به فلسطین (دقت کنید هنوز جنگ جهانی دوم و یهودی کشی راه نیفتاده) آشنا می‌شویم.

برای کسانی که حوصله‌ی خواندن ۷۰۰ صفحه داستان از زندگی‌های معمولی را دارند، جالب است.
        

          تریل و لنا همسایه هستند و تقریبا هر روزشان را باهم سپری می‌کنند. دو بچه‌ی ۹ ساله ی نروژی که در یک جزیره ی کوچک زندگی می‌کنند. 
لنا دختری است شیطان و پر جنب و جوش و نترس، و تریل پسری که بیشتر دنباله‌رو لنا است و این دو در اغلب فصل‌های کتاب دسته گلی به آب می‌دهند، بابابزرگ تریل هم‌پای خوبی برای شیطنت‌های بچه‌ها است و خانواده‌هایشان  هم رفتار معقولی دارند.

داستان در فضایی نسبتا روستایی در نروژ می‌گذرد ولی برای ما که در این سر دنیا هستیم تفاوت زیادی با داستان‌های آمریکایی ندارد. منظورم این است که سبک زندگی و المان‌های موجود در داستان آنقدر متفاوت نیستند که حس کنیم داستانی در بستری متفاوت می‌خوانیم. یعنی می‌توانیم به راحتی تصور کنیم در جزیره‌ای در آمریکا یا کانادا زندگی می‌کنند. من دوست داشتم این تفاوت واضح‌تر بود.


        

          این جلد آشنایی با سیارات منظومه شمسی،  خورشید، دنباله‌دارها، تلسکوپ و تعدادی از  دانشمندان علوم فضا است.
برای ۱۰ سال به بالا خوب است هرچند اطلاعات ساده هستند و تند تند از روی هر موضوعی رد می‌شود.
        

          زک برنامه‌ای نوشته که با استفاده از گوشی و واقعیت مجازی گویی در زمان یا بدن انسان سفر می‌کنند و می‌توانند اطلاعات بیشتر و ملموس‌تری بدست بیاورند.
در این جلد هم به همراه دوستانش  به چند عضو بدن سر می‌زنند و همین‌طور با چند دانشمند آشنا می‌شوند.

متن داستان کمی طولانی است و سفرها کوتاه، اطلاعات پشت هم ردیف می‌شوند و به نظرم رسد برای کسی خوب است که همه‌ی این‌ها را می‌داند و حالا می‌خواهد یک مرور سریع انجام بدهد.
به دلیل متن زیاد مناسب کودک نیست و به دلیل سطحی بودن و سادگی اطلاعات مناسب نوجوان نیست.
شاید برای یک‌بازه‌ی کوتاه ۱۰_۱۲ سال خوب باشد.
        

          کتاب ماجرای کارل است. پیرمردی که سال‌ها در کنار دوستش کتاب‌فروش بوده و عصرها هم سفارش مشتری‌ها را تحویل خانه‌هایشان می‌داده است. حالا دوستش در آسایشگاه است و کتاب فروشی به دخترش رسیده، کسی که به کارل علاقه‌ای ندارد و کم‌کم کار او را کمتر و کمتر کرده است.
کارل هر روز با چند کتاب سراغ مشتری‌های تلفنی‌اش می‌رود. و با بردن کتابی که حدس می‌زند مناسبشان است به زندگی آن‌ها و خودش رنگ و بوی کتابی داده است.
در این میانه دخترکی ۹ ساله همراه کارل می‌شود و اوضاع بهتر از چیزی که تا الان بوده پیش می‌رود تا وقتی که...

راستش داستان متوسطی بود. ایده‌اش را دوست داشتم. دلم می‌خواهد روزی شبیه کارل باشم، کتا‌بها را با ذوق بسته‌بندی کنم و مشتری‌هایم به انتخابم اعتماد  داشته باشند؛
ولی از نظر داستانی کمتر از آنچه انتظارش را داشتم لذت بردم. 
اگر می‌شد ۳.۸ از ۵ نمره می‌دادم ولی چنین امکانی نبود و ترجیح می‌دهم بجای ۳.۵، ۴ بدهم.

درمجموع برای کسانی که عاشق کتاب هستند، جذاب است و برای سرگرمی خوب.


* تا جایی که من توانستم مقایسه کنم هیچ‌کدام از سه ترجمه‌ی موجود در بازار چندان روان نیستند، حتی ترجمه‌ی نشر فخيم افق! البته ترجمه‌ی افق_ تا جایی که دیدم _کمی بهتر از این نسخه است و ترجمه‌ی حسین تهرانی  از نشر ثالث مطمئنم که ضعیف‌تر (با بررسی‌های من).
        

          با چیلیک چیلیک اشک و گریه تمام شد.
یک داستان مدرسه‌ای فوق‌العاده، از زبان چند دانش آموز. با حضور یک معلم واقعی. کسی که آرزویم این است که یک روزی خودم چنان معلمی باشم.

مناسب ۱۲ سال به بالا و تا همیشه.

نسخه‌ی فیزیکی کتاب موجود نیست. من خیلی دنبالش گشتم ولی از روی فیدیبو می‌توانید نسخه‌ی الکترونیکی‌اش را بخوانید.
        

          راستش فعلا کمی گیج شده‌ام. این کتاب فقط ۱۳۲ صفحه است و نه ۱۷۰ صفحه (آن‌طور که در چاپ‌های قدیم بوده) و من نمی‌دانم آیا داستان واقعی را خوانده‌ام یا یک نسخه‌ی سانسور شده را؟

اما اگر بر اساس همین کتاب بخواهم نظر بدهم، دوستش داشتم. سهل و ممتنع بود! و ژوزفین بیش از همه قابل درک.
روابط دختربچه‌های کلاس اولی برایم ملموس بود، بخصوص دوستی‌های از روی لجبازی با یکی‌ دیگرشان!
هوگو جذبه‌ای داشت که از خاص بودنش نشات می‌گرفت، چیزی که خب چطور بگویم، دست خودش نبود. انتخاب نکرده بود متفاوت باشد، زندگیش بود، تربیتش.
و همین باعث می‌شد که درنهایت موفق باشد و توی چشم و پیروز مبارزه‌ها.

راستش بیشتر دلم برای ژوزفین می‌سوزد. خیلی طفلکی بود. قدر محبت و اعتماد و اخلاق را می‌دانست ولی خوب معمولی بود  و اغلب اوقات هیچ‌کس قدر چنین آدم‌هایی را نمی‌داند. 
        

          این جلد حسابی نفس گیر بود. یاران حلقه پراکنده شده‌اند و هرکدام درگیر ماجراهای متفاوت و خطرهای متفاوت. فرودو و سم تنها مانده‌اند. تنها با گالِم که قدم به قدم دنبالشان است و یک راست به سمت برج تاریک دشمن می‌روند. دو هابیت کوچولو که هرگز جنگ نکرده‌اند و حالا دست سرنوشت سخت‌ترین وظیفه را برعهده شان گذاشته است. مثل جلد قبل، متن، صدا و موسیقی (من فایل صوتی را با صدای آرمان سلطان زاده گوش دادم) همه عالی بودند.

آخر جلد وقتی اشکم را درآورد، در اضطرار و ترس تمام شد.
مشتاق ادامه‌ی داستان هستم.
        

          بلاخره تمام شد. ۴ جلد و ۸ کتاب تمام شد.
راستش این جلد را کامل نخواندم. تمام صفحات را خواندم ولی از نیمه‌ی کتاب به بعد از روی بعضی جملات و پاراگراف‌ها پریدم. اواخر کتاب دیگر ماجرای جنگ را دقیق دنبال نکردم. می‌دانم کار زشتی است! ولی واقعا خسته شده‌ام و زیادی‌ طولانی شده بود.

در مجموع دوستش داشتم. اول که کتاب را شروع کردم فکر می‌کردم قرار است ماجرای یک خاندان بزرگ  و پر شخصیت را بخوانم، ولی فقط با سه نفر روبرو شدم. پدر و دو پسر. 
پدر مردی مستبد، مذهبی، ثروتمند، با افکاری قاطع و استوار و بی‌رحم.
پسر بزرگ، آنتوان، مردی عمل‌گرا. پزشکی دقیق که هر چیزی را فقط وقتی می‌فهمد که با حواسش درک کند. و همین است که بی ایمان است و شهوت‌ران اما مرزهای اخلاقی خاصی دارد که از آنها تخطی نمی‌کند.
پسر کوچک، ژاک. عصیانگر و تنها و ترسیده. انقلابی_ کمونیستی پر شور و در جستجوی محبت و اعتماد.

💥هشدار افشا!
و در آخر کتاب  هر سه عضو خانواده مرده‌اند. و تنها تیبوی زنده پسر نامشروع ژاک است. تنها بازمانده‌ی دو خانواده‌ی تیبو و فونتانن.

فعلا حرف دیگری ندارم. کتاب کم ماجرا و پرحرف بود. 
        

          بامزه و ساده، برای بچه‌های ۵ سال به بالا
        

          از خواندن این کتاب واقعا لذت بردم. این‌قدر که متوجه نشدم ساعت ۲ نیمه‌شب شده و هنوز بیدارم.

داستان از زبان دختری دبستانی روایت می‌شود. مادر خیاط است و به سختی با خیاطی روزگارشان را می‌گذراند. تنهاست و خسته و زبانش برای دخترش نیش‌دار. از پدر دختر _که دیگر نیست_ و روزگار کینه دارد و خوشحال نیست.
اما عزیزترین فرد زندگی دختر عزیز است یعنی مادربزرگ مادری‌اش. عزیز برای او داستان شاهزاده خانمی را می‌گوید که در چنگال دیو اسیر است و دختر دل به قصه می‌سپارد.
تا اینکه در طی یک اتفاق با شاهزاده خانم روبرو می‌شود...

کتاب ایراداتی هم دارد. مهم‌ترینش برای من تحول سریع رابطه‌ی مادر و دختر بود. ولی نثر روان، زندگی معمولی، مادر بزرگ، مادر و دختر معمولی و واقعی، رابطه‌ی دوستی واقعی در مدرسه، شوهر خاله‌ی فرصت طلب! و بقیه‌ی آدم‌های قصه تقریبا آشنا بودند و باورپذیر و من دوستشان داشتم.

یک رمان نوجوان تمیز و جذاب با مخلوطی از فانتزی. 


        

          اگر بچه‌ای گیر داد که دقیقا از کجا می‌آید؟ و قدم به قدم سوال پرسیدیم و فهمیدیم که منظورش کدام شهر و کدام فامیل نیست! نمی‌خواهد فقط محل تولد  را بداند، جوابِ از توی دل مامان کفایت مذاکرات را اعلام نمی‌کند؛ می‌شود به این کتاب هم فکر کرد.
قطعا لازم است به عنوان والد تربیت جنسی یاد گرفته باشیم، کتاب را خودمان خوانده باشیم و با بچه‌مان هم روراست و دوست باشیم.
و فقط به اندازه یک قدم بیشتر بر آگاهیش بیفزاییم.
چون کم‌کم همه قدم‌ها برداشته می‌شوند! 

نگران نباشیم اگر ما حواس جمع و در دسترس و امن باشیم هیچ طرف ماجرا نه دیر می‌شود نه فاجعه ای رخ می‌دهد.

روضه‌ها را خواندم! کتابش بامزه است. تصویرها هم. 
        

          یک کتاب مصور بامزه که در آن به کودک آموزش می‌دهد چطور داستان مصور بنویسد. شاید برای معلم‌ها بیشتر قابل استفاده باشد.
طولانی است و بعضی جاهایش هم بافرهنگ ما همخوانی ندارد یا حال بهم زن است (یکی از داستان‌های بچه ماهی‌ها کلا درباره پی پی سگ است😵‍💫) اما خب خوبی‌اش این است که می‌شود حذف کرد.
بخصوص اگر برای کلاس استفاده کنیم شاید لازم نباشد اصلا کل کتاب را ببریم.

این هم رفت در لیست کلاس‌های کتاب‌خوانی‌ام ان‌شاالله.
        

          در ژانر! خودش بامزه بود. بخش زیادی از جذابیت کتاب به دوش تصویرگره.  با عکاسی از میوه‌ها حس‌های مختلف رو درآورده و خیلی هم خوب این کار رو انجام داده.

رفت توی لیست کلاس کتاب‌خوانی سال بعدم ان‌شاالله.
        

          فصل‌های کتاب یکی در میان از دفترچه خاطرات راحیل و رَهاد خواهر و برادر دوقلوی نوجوان، بیان شده‌اند.
این دو به همراه خانواده‌شان راهی سفر پیاده روی اربعین می‌شوند ولی در مرز  به دلیلی مجبور می‌شوند از هم جدا شوند.

در ادامه راحیل که با بابا و راحله هم سفر شده و رَهاد که با مامان و عزیز، ماجرای سفر خودشان را تعریف می‌کنند تا دوباره همه خانواده کنار هم جمع شوند.

داستان ساده است، گره‌افکنی خاصی ندارد اما سر راست و جذاب اتفاقات سفر اربعین را توضیح داده است.
برای بچه‌هایی که از سفر اربعین خاطره‌ی خوشی دارند یا مشتاقش هستند، جالب است.
مناسب ۹ سال و بالاتر. 

        

          یک کوسه به تازگی وارد خلیج ماهی‌ها شده و هر روز تعداد زیادی از آنها را شکار می‌کند و می‌خورد.
ماهی‌ها به رهبری ماهی سفید تصمیم می‌گیرند علیه او دست به کار شوند. تعدای از ماهی‌ها فقط تماشاچی‌اند و بقیه همراه.
و بلاخره او را بیرون می‌کنند.
این خلاصه داستان.

داستان خوبی است اما ادبیاتش  کودکانه نیست. قرار است داستان برای ۹ تا ۱۲ سال باشد ولی به نظرم اغلبشان این مدل ادبیات شعاری و انقلابی را نمی‌فهمند. جملات و سخنان هرکدام از ماهی‌ها خیلی طولانی و شعاری است، انگار نه انگار که این کتاب برای نسل الان نوشته شده نه کودک ۱۰ ساله‌ی سال ۵۶.
        

          رمان در دو مقطع تاریخی می‌گذرد. یکی ماجرای ایلیا است که جوان و استاد دانشگاه است و ساکن کرج، دیگری در اورشلیم.

بخش‌های اورشلیم از تولد حضرت عیسی شروع می‌شود و در خلال داستان از زبان و نگاه اهالی قصر، ماجراهای معجزات مختلف حضرت عیسی آورده می‌شود.
در بخش‌های ایلیا ما با زندگی او و مادرش آشنا می‌شویم  و د  ادامه عاشق شدن ایلیا.
ایلیا که در کودکی دو ماه را در کما گذرانده حالا هرازگاهی وارد تونل زمان می‌شود و به مکان‌ها و زمان‌های مختلفی سفر می‌کند...

این دو بخش هیچ‌جوره بهم نمی‌چسبیدند. نویسنده به بهانه‌ی اینکه ایلیا قرار است کتابی را تصویرگری کند، بخش اورشلیم را وارد رمان می‌کند. ولی هیچ‌جا این دو بخش بهم نمی‌رسند.

از طرف دیگر توصیفات بخش ایلیا به دل نمی‌نشستند. چطور بگویم لوس بودند. شخصیت پردازی ضعیف بود و برای پوشاندن این ضعف، جزئیات غیر ضروری در داستان ذکر شده بود. 
مثلا از ایلیا و استادش و مادرش، از هیچکدام ویژگی خاصی در داستان دیده نمی‌شود _چیزی که به ما نشان داده شود نه اینکه نویسنده روی کاغد بنویسد_ ولی اسم هتل و صندلی‌هایی که هربار در کافه رفتن انتخاب می‌کنند ذکر می‌شوند. ممکن است بگویید این جزئیات هستند که به رمان رنگ واقعیت می‌دهند؛
بله. موافقم. به شرطی که روند وقایع و شخصیت‌ها و گره و گره‌گشایی و.. هم با ذکر جزئیات و باورپذیر و باحوصله طراحی شده باشند نه اینکه قسمت‌های اصلی سرسری  و در خیال  و با رویا به مخاطب نشان داده شوند، و برای رفع خلاء قصه‌گویی بیاییم جزئیات صندلی و راننده را تعریف کنیم، چیزهایی که نه از داستان چیز بیشتری به ما می‌گویند نه از شخصیت‌ها.

در مجموع قسمت اورشلیم که هدفش نشان دادن معجزات پیامبری حضرت عیسی و ظلمی که بر ایشان و مادرشان و حضرت یحیی رفته خیلی بهتر از قسمت‌های زمان حال است. 
هرچند که هیچ‌کدام به هم ربطی ندارند!

        

          داستان‌هایی از مثنوی انتخاب شده‌اند و با زبان امروزی بازنویسی شده اند.
به نظرم مفهوم بعضی داستان‌ها مناسب کودک مخاطب کتاب نیست.
تصویرگری هم اصلا خوب نیست. نمی‌دانم چرا اغلب قصه‌های ایرانی باید با مردان خشن و دماغ‌های گنده و تصاویر کج و کوله در ذهن کودک بنشینند؟!!  
        

          در مجموع شعرها را دوست داشتم. با حال و هوای نوجوان‌ها متناسب است. 
        

          رمان کوتاهی است که برای سال اول شروع رمان‌خوانی مناسب است.