یادداشت‌های ساناز مهدوی (53)

          بی هیچ برنامه‌ریزی قبلی، امروز ۱۴ خرداد روز رحلت امام رحمت‌الله‌علیه بود که کتاب رو تموم کردم.
دستم را بگیر تا آسمان ببر، در تعقیب یار به معراج می‌روم

می‌دونستید نماز و مراحلش بازسازی واکنش‌ها و افعال و طریقهء ابراز حمد و ثنای پیامبرمون محمد(صلوات‌ا‌الله‌‌علیه) به درگاه خدا جان در شب معراج هستش؟ 

*
اینکه هم چی شد سراغ خوندن این کتاب رفتم، برام خاطرهء شیرینی شد.

دو نفر، یعنی معلم عزیزم و مامان عزیزتر از جانم، دو مشوق اصلی‌‌ام برای خوندن این کتاب بودن. بااینکه هیچ‌کدوم مستقیما به من نگفتن "آداب الصلوه" رو بخون.

صدای اولی هرچندوقت یکبار نکته‌ای مناسب حالم از کتاب رو توی گوشم زمزمه می‌کرد. و دومی کتاب رو سال‌ها پیش خریده و خونده بود و توی کتابخونه مشترکمون نگهداری می‌کرد؛ و او هم گاه به گاه از جذابیت تفسیر سورهء حمد در کتاب و از گفته‌های کتاب دربارهء تسبیحات اربعه و... زیبایی‌هایی رو تعریف می‌کرد.

هر دو بزرگتر باعث شدند بعد از بیست سال چشم‌هام متوجه دیدن و کشف آداب الصلوه بین کتاب‌های کتابخونه‌مون بشه... 

به‌هرحال، این دو عزیز در یک مقطع دوبال من شدند؛ و شاید هم بهتر بگم هر کدوم یک دستم رو گرفتند و کمک‌حالی شدند که جرئت کنم و سراغ خوندن کتابی برم که به‌نظرم سنگین بود و برای از ما بهتران.

اوایل این دو قوت‌قلبی بودند که از جرئت پرواز نترسم؛ و از جایی به بعد، در فضای کتاب آروم گرفتم و آروم‌آروم با آشنایان خداحافظی کردم و با متن، تنها شدم و آسمانِ کتاب رو طی کردم با همون اندک امکان پروازی که دل و جانم داشت.
رفتم؛ اگرچه ناچیزتر اونم که به جایی رسیده باشم.
امیدم به این "تضمین" هست که کتاب اخلاقی، خودش "دارو"ست و همین خواندنش شفاست، ان‌شاءالله.
        

          همچنان بعد از این همه سال، همان که "جانان" در تقریظ بر این حج‌نامه نوشته بود را دلت می‌خواهد به زبان بیاوری که: زیارت قبول، عزیزِ نویسنده!

خلوص نیت و تواضع جانانهء حاجیِ نویسنده در قلمش ماشه‌ای شده که در جابه‌جای این حج‌نوشته، شیشهء دل خواننده رو نشونه میره.

همین رو از یه سفرنامهء حج انتظار داشتم.
و طی چندروزی که کم‌کم سفر به قبله رو خوندم، خلوتم پر شده بود از زمزمهء بغض‌آلود  لبیک اللهم لبیک... لبیک لا شریک لک لبیک... حجی گزاردیم خلاصه...

        

          بعد از خوندن کتاب "از چیزی نمی‌ترسیدم" این مجموعه شعر  کوتاه که خلاصهء همین کتاب دست‌نوشته‌های حاج قاسم هست، حتما توصیه می‌شه.
        

          راوی خود سردار هستن و روایت‌ها هم کوتاه‌کوتاه. زمانی که سردار سلیمانی شهید شده بودن، مثل حالا این‌قدر تنوع کتاب و منابع مختلف دربارهء ایشون در دسترس نبود. یادمه اون زمستون این کتاب و کتاب "ذوالفقار" از معدود کتاب‌هایی بود که هم پیدا می‌شد و هم من تونستم باهاش ارتباط برقرار کنم؛ طوری که چند جلدش رو هم هدیه دادم.
        

          از نکات جالب‌توجه این مجموعه اینه که گردآوری و انتشارش قبل از شهادت سردار بوده...
        

          روایت‌های این کتاب مربوط می‌شه به همون سا‌ل‌های اوج مبارزه علیه داعش در دههء نود خودمون. 
در هر صفحهء کتاب در سمت چپ، عکس یک شهید مدافع حرم حزب الله، و در صفحه روبه‌روش یک خاطره یا ماجرای کوتاه از زبان اطرافیان شهید نقل شده که به‌طرز متفاوتی بارقه‌‌هایی از معجزه رو، بلوغ و ایمان رو، امداد الهی رو و بسیاری نشانه‌های دیگه رو به نگاه معنوی شما می‌بخشه؛ و عجیب بعد از خوندن این کتاب آرامش پیدا می‌کنید،
و یک‌ پا بیشتر از زمینتون جدا می‌شید... 

سایه سار زینب، اینجا در سایهء آفتابِ دل‌هایی عاشورایی است که به یقین رسیده بودند.


این کتاب دیگه چاپ نمی‌شه، مگه نسخه‌های قدیمی و تک‌وتوک مونده توی قفسه فروشگاه‌ها رو بشه تهیه کرد. نسخهء الکترونیک هم متاسفانه براش تهیه نکردن.
        

          دست‌نوشته‌ای می‌خوانیم از کسی که روزگاری خلبان جنگ بوده و در جنگ، با مرگ هم دست‌وپنجه نرم کرده...
می‌خوانیم از او که سیارهء ما به چه می‌ارزد و به چه نمی‌ارزد...
        

          برشی از مقالهء اول که موضوع و موضع کتاب رو هم مشخص می‌کنه:
"بایــد مقــداری مفهوم شناســی کنیــم تــا بــه دو ســؤال جــدی  پیرامــون ایــن مطالــب پاســخ دهیــم.

یــک ســؤال ایــن اســت کــه تفــاوت هنــر  مــدرن بــا هنــر غیــر مــدرن چیســت؟ 

دقــت کنیــد حــرف از هنــر مــدرن و هنــر  اســلامی نمی زنیــم، در تاریــخ هنــر، هنــر اســلامی و هنــر مســیحی را در یــک دســته قــرار می دهیــم و هنــر دینــی می نامیــم. در ایــن دســته بندی هنــر مــدرن،  یــک طـرف قـرار می گیـرد و هنـر غیـر مـدرن طـرف دیگـر.

سـؤال دوم این اسـت  کــه وضعیــت هنــر در عصــری کــه در آن بــه ســر می بریــم، چگونــه اســت؟ 

آیــا  می پذیریــم هنــر در عصــری کــه زندگــی می کنیــم مُــرده اســت!؟ آن گونــه کــه  هــگل در قــرن نــوزده یــا بســیاری از فاســفه در قــرن بیســتم گفته‌اند..."


🔆🔆 دوستانی هم که مقالهء اول کتاب رو اشتیاق‌برانگیز دیدن، می‌تونن برای نکات مرتبط بیشتر به درس‌گفتارهای "حکمت شعر و هنر مقدس" مراجعه کنن که خود آقای یامین‌پور تدریس کردن و صوت‌هاش برای تهیه در وبگاه "طلوع حق" در دسترس هست.

        

          دربارهء جنگ‌زده‌هایی که در وطن ماندند،
و جنگ‌زده‌هایی که به‌اجبار هجرت کردند؛
اما به غیر وطن تنِ عادت نسپردند؛
و خو نکرده، در اولین فرصت برگشتند
به خاکی که هنوز داغش تازه بود؛
و بوی باروت می‌داد
و بوی شهید،
و بوی نم اشکی که ریخته شده بود بر آن
در سوگ خسارت جان عزیزی یا آبروی عزیزی...

و سخت است ساختن وطن از نو
بعد از این اوضاع
و بعد از این اوصاف...
        

          عنوانش میگه که قراره از صبر بگیم؛ و کتاب هم واقعا و به طور واضح و کاربردی از صبر و انواع و اقسامش و جلوه‌های مختلفش گفته. یعنی توقع رو دربارهء دونستن از موضوع "صبر" برآورده می‌کنه.
کتاب های انتشارات رهبر، غالبا سخنرانی های ایشون هستن که مکتوب شدن و به دست ما می رسونن. زبان، کاملا همه فهم هست و مخاطب مطالب هم کاملا جمع هست نه افراد خاص.
 حتما بخونید؛ با هر سطح حوصله‌ای که در کتابخوانی داشته باشید نوع بیان و نکات نوی کتاب، براتون کشش لازم رو داره. امتحان کنید.

        

          دربارهء "جهاد تبیینِ" خانم زینب سلام الله علیها بعد از واقعهء عاشورا صحبت می‌کنه. وقتی پرچم به‌دست بانوی امت می‌افته و نوبت علمداری ایشون می‌شه در شرایط سخت داغداری و در شرایط سخت اسارت. 
اگه درست یادم باشه کتاب، از نقش تبیین‌گری‌های امام سجاد علیه‌السلام هم در این مسیر، نکاتی روایت می‌کنه.
        

          اگه هم کل صحیفه رو نمی‌خونین، با دعای ۲۴ (دعا برای پدر و مادر) و دعای ۲۵ (دعا برای فرزندان) آشنا بشین و هروقت دیدین دلتون نازکه و دعاتون بگیر هست، در حق والدین و بچه‌هاتون بخونین. جونِ آدم زلال می‌شه با خوندنشون.


دو فراز از دعای بیست‌وچهارم:

( 9 )  اللَّهُمَّ وَ مَا تَعَدَّيَا عَلَيَّ فِيهِ مِنْ قَوْلٍ ، أَوْ أَسْرَفَا عَلَيَّ فِيهِ مِنْ فِعْلٍ ، أَوْ ضَيَّعَاهُ لِي مِنْ حَقٍّ ، أَوْ قَصَّرَا بِي عَنْهُ مِنْ وَاجِبٍ فَقَدْ وَهَبْتُهُ لَهُمَا ، وَ جُدْتُ بِهِ عَلَيْهِمَا وَ رَغِبْتُ إِلَيْكَ فِي وَضْعِ تَبِعَتِهِ عَنْهُمَا ، فَإِنِّي لَا أَتَّهِمُهُمَا عَلَى نَفْسِي ، وَ لَا أَسْتَبْطِئُهُمَا فِي بِرّي ، وَ لَا أَكْرَهُ مَا تَوَلَّيَاهُ مِنْ أَمْرِي يَا رِبِّ .

(9) خدایا! آنچه را پدر و مادرم، در سخن گفتن با من، اگر از اندازه بیرون رفتند، یا در کاری نسبت به من زیاده‌روی کردند، یا حقّی را از من به تباهی کشیدند، یا واجبی را نسبت به من کوتاهی کردند، همه را به آنان بخشیدم و همۀ آن‌ها را به هر دو نثار کردم و از تو می‌خواهم که وزر و وبال آن را از دوش آنان برداری؛ زیرا من آنان را نسبت به خود، در کوتاه آمدنشان از حقّم متهم نمی‌کنم و آنان را در نیکوکاری‌شان دربارۀ خود سهل‌انگار نمی‌دانم و از آنچه درباره‌ام انجام داده‌اند، ناراضی نیستم.

( 10 )  فَهُمَا أَوْجَبُ حَقّاً عَلَيَّ ، وَ أَقْدَمُ إِحْسَاناً إِلَيَّ ، وَ أَعْظَمُ مِنَّةً لَدَيَّ مِنْ أَنْ أُقَاصَّهُمَا بِعَدْلٍ ، أَوْ أُجَازِيَهُمَا عَلَى مِثْلٍ ، أَيْنَ إِذاً يَا إِلَهِي طُولُ شُغْلِهِمَا بِتَرْبِيَتِي وَ أَيْنَ شِدَّةُ تَعَبِهِمَا فِي حِرَاسَتِي وَ أَيْنَ إِقْتَارُهُمَا عَلَى أَنْفُسِهِمَا لِلتَّوْسِعَةِ عَلَيَّ.

(10) ای پروردگار من! حقّ آنان بر من، از حقّ من بر آنان واجب‌تر و احسانشان به من پیش‌تر و دیرین‌تر و نعمتشان نسبت به من عظیم‌تر از این است که بر اساس عدالت، کارشان را تلافی کنم، یا با آنان مانند آنچه را با من رفتار کردند، رفتار کنم. ای خدای من! اگر چنین کنم، روزگار مدیدی که به تربیتم مشغول بودند و زحمت سختی که در نگاهداری من تحمّل کردند و آن همه بر خود تنگ گرفتند تا در زندگی من گشایش باشد، چه می‌شود؟!
 
        

          این جلد از تفسیر، به مسئله "اُمّی" بودن  که دربارهء پیامبر صلوات‌الله‌علیه مطرح شده هم خیلی جالب ورود می کنه و به‌خوبی راجع‌بهش توضیح میده.