راوی خود سردار هستن و روایت‌ها هم کوتاه‌کوتاه. زمانی که سردار سلیمانی شهید شده بودن، مثل حالا این‌قدر تنوع کتاب و منابع مختلف دربارهء ایشون در دسترس نبود. یادمه اون زمستون این کتاب و کتاب "ذوالفقار" از معدود کتاب‌هایی بود که هم پیدا می‌شد و هم من تونستم باهاش ارتباط برقرار کنم؛ طوری که چند جلدش رو هم هدیه دادم.
      

        از نکات جالب‌توجه این مجموعه اینه که گردآوری و انتشارش قبل از شهادت سردار بوده...
      

        از این کتاب فقط لحن خودتحقیرش دربارهء جامعه ایرانی یادم مونده؛ لحنی که با نقد و دلسوزی، صرفا نسبت معکوس داره. 
چقدرم  تجدید چاپ و شمارگانش بالاست!

کتاب رو فقط به این دلیل کامل خوندم که کتاب پدرم بود و دلم خواست چندروزی رو  با همون نسخه از کتابی بگذرونم که سال‌ها قبل دستش دیده بودم و حالا بهش دسترسی داشتم...

      

        روایت‌های این کتاب مربوط می‌شه به همون سا‌ل‌های اوج مبارزه علیه داعش در دههء نود خودمون. 
در هر صفحهء کتاب در سمت چپ، عکس یک شهید مدافع حرم حزب الله، و در صفحه روبه‌روش یک خاطره یا ماجرای کوتاه از زبان اطرافیان شهید نقل شده که به‌طرز متفاوتی بارقه‌‌هایی از معجزه رو، بلوغ و ایمان رو، امداد الهی رو و بسیاری نشانه‌های دیگه رو به نگاه معنوی شما می‌بخشه؛ و عجیب بعد از خوندن این کتاب آرامش پیدا می‌کنید،
و یک‌ پا بیشتر از زمینتون جدا می‌شید... 

سایه سار زینب، اینجا در سایهء آفتابِ دل‌هایی عاشورایی است که به یقین رسیده بودند.


این کتاب دیگه چاپ نمی‌شه، مگه نسخه‌های قدیمی و تک‌وتوک مونده توی قفسه فروشگاه‌ها رو بشه تهیه کرد. نسخهء الکترونیک هم متاسفانه براش تهیه نکردن.
      

        دست‌نوشته‌ای می‌خوانیم از کسی که روزگاری خلبان جنگ بوده و در جنگ، با مرگ هم دست‌وپنجه نرم کرده...
می‌خوانیم از او که سیارهء ما به چه می‌ارزد و به چه نمی‌ارزد...
      

        من کتابو ده-دوازده‌ سال پیش خوندم و همون‌موقع این برداشتی بود که اول کتاب یادداشتش کرده بودم:
"«مرسو» پوچ‌ انگار است و فلسفهء دنیای "بودن" را پوچ دیده است. اما یک ویژگی مثبت دارد و هم آن برگ برندهء اوست! 
او اهل ادا نیست؛ همان را زندگی می‌کند که صادقانه می‌اندیشد. این صداقت، یک روز در آینده اسباب نجاتش خواهد شد (همین اتفاقا به‌عنوانِ ابزاری علیه خودش در دادگاه، دربارهء ماجرای نحوهء حاضر شدنش در مراسم سوگواری و خاکسپاری مادرش استفاده شد!).

پوچ اندیشی این انسان، بیشتر از هرکسی خودش و حیات خودش را تهدید می‌کند! اما او حیات‌ستیز نیست... 

همین طرز تفکر و شیوهء «هرچه پیش آید خوش آید» که  مرسو در پیش گرفته بود، در نهایت او را به سمت مرگ و نابودی کشاند. او بدون هیچ استدلال و سبک‌سنگین-کردنی و برگزیدنی، با آدم‌ها و وقایع پیش‌آمده روبه‌رو می‌شد؛ مثلا «مارسون»..."


هنوزم به نظرم "بیگانه" دربارهء پوچی هست؛ در عین اینکه زاویه دید و موضع نویسنده، خیلی هم پویاست و دلسوزانه و آسیب‌شناسانه. 

بخش زندانی‌شدن مرسو و رویارویی‌اش با اوضاع‌واحوال درونی‌اش و فرصتی که برای تحلیل خودش و دعوتی که ازطرف کشیش برای رهایی از شرایط دریافت می‌کنه، بسیار پرمعنا و زیباست. 

منم کتاب رو با ترجمهء جلال آل احمد خوندم.

در کل اما اصلا اگه متن حتی چندخط سانسور-لازم باشه به کسی توصیه‌اش نمی‌کنم.

چرا از هنر و فنّ برگردانِ کم‌آسیب‌تر مطلب، توی ترجمه‌هامون  کمتر بهره می‌بریم؟ یادمه خانم "ویدا اسلامیه" توی ترجمهء یکی از جلدهای هری پاتر، برای بخش رقص‌‌های زوجیِ دانش‌آموزها از همین نوع برگردان استفاده کرده بود و "کنار هم قدم می‌زدند" یا همچین جایگزین مرتبطی به کار برده بود؛ چون مخاطب، کودک و نوجوان ایرانی بود.


      

        برشی از مقالهء اول که موضوع و موضع کتاب رو هم مشخص می‌کنه:

"بایــد مقــداری مفهوم شناســی کنیــم تــا بــه دو ســؤال جــدی  پیرامــون ایــن مطالــب پاســخ دهیــم.

یــک ســؤال ایــن اســت کــه تفــاوت هنــر  مــدرن بــا هنــر غیــر مــدرن چیســت؟ 

دقــت کنیــد حــرف از هنــر مــدرن و هنــر  اســلامی نمی زنیــم، در تاریــخ هنــر، هنــر اســلامی و هنــر مســیحی را در یــک دســته قــرار می دهیــم و هنــر دینــی می نامیــم. در ایــن دســته بندی هنــر مــدرن،  یــک طـرف قـرار می گیـرد و هنـر غیـر مـدرن طـرف دیگـر.

سـؤال دوم این اسـت  کــه وضعیــت هنــر در عصــری کــه در آن بــه ســر می بریــم، چگونــه اســت؟ 

آیــا  می پذیریــم هنــر در عصــری کــه زندگــی می کنیــم مُــرده اســت!؟ آن گونــه کــه  هــگل در قــرن نــوزده یــا بســیاری از فاســفه در قــرن بیســتم گفته‌اند..."


🔆🔆 دوستانی هم که مقالهء اول کتاب رو اشتیاق‌برانگیز دیدن، می‌تونن برای نکات مرتبط بیشتر به درس‌گفتارهای "حکمت شعر و هنر مقدس" مراجعه کنن که خود آقای یامین‌پور تدریس کردن و صوت‌هاش برای تهیه در وبگاه "طلوع حق" در دسترس هست.

      

        کتاب رو فعلا تا نیمه خونده‌ام. و به‌ نظرم این کتاب و کتاب "حماسه امام سجاد (علیه‌السلام)" مکمل هم هستن.

توی هر دو کتاب هم از امام سجاد و امام صادق علیهماالسلام به‌صورت مرتبط صحبت شده؛ طوری که مطلع شدن از اقتضائات دوران امامت هر یک از این دو ولیّ خدا، دوران امامت دیگری رو برای خواننده روشن‌تر می‌کنه. البته که در هر دو کتاب به دوران امامت امام پنجم، باقرالعلوم علیه‌السلام هم اشاره شده که پرواضحه که اون‌هم راهگشای ماجراست...

غیر از این، از دوستی شنیدم مطالب این دو کتاب، با کتاب "طرح کلی اندیشه اسلامی" هم همپوشانی داره؛ هرچند خودم این کتاب آخری رو نخوندم...

خلاصه که اگر کتاب پیشوای صادق رو برای دونستن از شرایط و دوران امامت امام صادق علیه السلام، جزوه جامعی نمی‌دونین، در کنارش کتاب حماسه رو بخونین که مطمئنا مطالعه‌تونو در این زمینه تا حد رضایت‌بخشی تکمیل می‌کنه.
      

        دربارهء جنگ‌زده‌هایی که در وطن ماندند،
و جنگ‌زده‌هایی که به‌اجبار هجرت کردند؛
اما به غیر وطن تنِ عادت نسپردند؛
و خو نکرده، در اولین فرصت برگشتند
به خاکی که هنوز داغش تازه بود؛
و بوی باروت می‌داد
و بوی شهید،
و بوی نم اشکی که ریخته شده بود بر آن
در سوگ خسارت جان عزیزی یا آبروی عزیزی...

و سخت است ساختن وطن از نو
بعد از این اوضاع
و بعد از این اوصاف...
      

        شیوهء روایتی متفاوتی داشت و فضاش هم به‌شدت ملتهب بود. از نظر ماجرا و شخصیتی هم برام غریب بود.

راضیهء شهید، به سطحی از خلوص رسیده بود که توی همون ایستگاه نوجوانی، وقت برگشتنش پیش خدا رسید و گلچین شد.
 اکثر ماها باید یه عمر تلاش کنیم و خودسازی، بلکه خدا جان یه روز با موی سپید بخرتمون و به حریم محبوب راه پیدا کنیم.
درود بر بندگان مخلص خدا که این بضاعت رو دارن که مشوق خدایی‌شدنِ روح‌های کدرشده و کمتر صیقل‌خورده هم بشن.
      

        عنوانش میگه که قراره از صبر بگیم؛ و کتاب هم واقعا و به طور واضح و کاربردی از صبر و انواع و اقسامش و جلوه‌های مختلفش گفته. یعنی توقع رو دربارهء دونستن از موضوع "صبر" برآورده می‌کنه.
کتاب های انتشارات رهبر، غالبا سخنرانی های ایشون هستن که مکتوب شدن و به دست ما می رسونن. زبان، کاملا همه فهم هست و مخاطب مطالب هم کاملا جمع هست نه افراد خاص.
 حتما بخونید؛ با هر سطح حوصله‌ای که در کتابخوانی داشته باشید نوع بیان و نکات نوی کتاب، براتون کشش لازم رو داره. امتحان کنید.

      

        دربارهء "جهاد تبیینِ" خانم زینب سلام الله علیها بعد از واقعهء عاشورا صحبت می‌کنه. وقتی پرچم به‌دست بانوی امت می‌افته و نوبت علمداری ایشون می‌شه در شرایط سخت داغداری و در شرایط سخت اسارت. 
اگه درست یادم باشه کتاب، از نقش تبیین‌گری‌های امام سجاد علیه‌السلام هم در این مسیر، نکاتی روایت می‌کنه.
      

        اگه هم کل صحیفه رو نمی‌خونین، با دعای ۲۴ (دعا برای پدر و مادر) و دعای ۲۵ (دعا برای فرزندان) آشنا بشین و هروقت دیدین دلتون نازکه و دعاتون بگیر هست، در حق والدین و بچه‌هاتون بخونین. جونِ آدم زلال می‌شه با خوندنشون.


دو فراز از دعای بیست‌وچهارم:

( 9 )  اللَّهُمَّ وَ مَا تَعَدَّيَا عَلَيَّ فِيهِ مِنْ قَوْلٍ ، أَوْ أَسْرَفَا عَلَيَّ فِيهِ مِنْ فِعْلٍ ، أَوْ ضَيَّعَاهُ لِي مِنْ حَقٍّ ، أَوْ قَصَّرَا بِي عَنْهُ مِنْ وَاجِبٍ فَقَدْ وَهَبْتُهُ لَهُمَا ، وَ جُدْتُ بِهِ عَلَيْهِمَا وَ رَغِبْتُ إِلَيْكَ فِي وَضْعِ تَبِعَتِهِ عَنْهُمَا ، فَإِنِّي لَا أَتَّهِمُهُمَا عَلَى نَفْسِي ، وَ لَا أَسْتَبْطِئُهُمَا فِي بِرّي ، وَ لَا أَكْرَهُ مَا تَوَلَّيَاهُ مِنْ أَمْرِي يَا رِبِّ .

(9) خدایا! آنچه را پدر و مادرم، در سخن گفتن با من، اگر از اندازه بیرون رفتند، یا در کاری نسبت به من زیاده‌روی کردند، یا حقّی را از من به تباهی کشیدند، یا واجبی را نسبت به من کوتاهی کردند، همه را به آنان بخشیدم و همۀ آن‌ها را به هر دو نثار کردم و از تو می‌خواهم که وزر و وبال آن را از دوش آنان برداری؛ زیرا من آنان را نسبت به خود، در کوتاه آمدنشان از حقّم متهم نمی‌کنم و آنان را در نیکوکاری‌شان دربارۀ خود سهل‌انگار نمی‌دانم و از آنچه درباره‌ام انجام داده‌اند، ناراضی نیستم.

( 10 )  فَهُمَا أَوْجَبُ حَقّاً عَلَيَّ ، وَ أَقْدَمُ إِحْسَاناً إِلَيَّ ، وَ أَعْظَمُ مِنَّةً لَدَيَّ مِنْ أَنْ أُقَاصَّهُمَا بِعَدْلٍ ، أَوْ أُجَازِيَهُمَا عَلَى مِثْلٍ ، أَيْنَ إِذاً يَا إِلَهِي طُولُ شُغْلِهِمَا بِتَرْبِيَتِي وَ أَيْنَ شِدَّةُ تَعَبِهِمَا فِي حِرَاسَتِي وَ أَيْنَ إِقْتَارُهُمَا عَلَى أَنْفُسِهِمَا لِلتَّوْسِعَةِ عَلَيَّ.

(10) ای پروردگار من! حقّ آنان بر من، از حقّ من بر آنان واجب‌تر و احسانشان به من پیش‌تر و دیرین‌تر و نعمتشان نسبت به من عظیم‌تر از این است که بر اساس عدالت، کارشان را تلافی کنم، یا با آنان مانند آنچه را با من رفتار کردند، رفتار کنم. ای خدای من! اگر چنین کنم، روزگار مدیدی که به تربیتم مشغول بودند و زحمت سختی که در نگاهداری من تحمّل کردند و آن همه بر خود تنگ گرفتند تا در زندگی من گشایش باشد، چه می‌شود؟!
 
      

        این جلد از تفسیر، به مسئله "اُمّی" بودن  که دربارهء پیامبر صلوات‌الله‌علیه مطرح شده هم خیلی جالب ورود می کنه و به‌خوبی راجع‌بهش توضیح میده.
      

        شیش هفت سال پیشا خوندم. فکر می‌کنم موقع خرید دقت نکرده بودم که کتاب، داستانیه و چهارچوب روایی‌اش مستند نیست. اما چون قبلش از شهید آنیلی مستند دیده بودم و پیش‌زمینهء اطلاعاتی داشتم، به‌نظرم مستندات رو خوب در قالب یه داستان ژورنالیستی و کارآگاهیِ معناگرا چیده بود. 

قلم آقای بهزاد دانشگر، قلم متواضع و دلنشینی هست. یعنی  برای مخاطب، "ساده" توضیح میده؛ اما اینطور نیست که مخاطب رو عامی و کم‌هوش فرض کنه و با احساساتش بازی کنه تا تحت تاثیر محتوای نوشته‌هاش قرار بگیره.
جای قدردانی داره؛ چون مخاطب گسترده‌تری می‌تونه با اینچنین قلم بی‌تکلف و شیرینی،  خوراک فکری مناسب  دریافت کنه.