یادداشت‌های سمانه رحمدل (128)

          وقتی یک خانم قصه‌گوی شیرین‌سخن تصمیم می‌گیره از تاریخ بنویسه،  نتیجه به قول خودش مستطاب می‌شه. من که همیشه، حتی تو مدرسه تاریخ رو دوست داشتم؛ اما شمایی که از تاریخ بدت میاد هم احتمالا با این دست کتاب‌ها نظرت درباره تاریخ عوض بشه. 
تصویرگری کتاب هرچند خیلی بامزه‌ست، ولی بعضی وقتها تصویرگر سر به سر نویسنده می‌ذاره و در نتیجه از متن جا می‌مونه. 
        

          به نظر من فیلم شاخ گاو ساخته کیانوش عیاری (که از این کتاب اقتباس شده) از خود کتاب خیلی خوش‌ریتم‌تره. کتاب مثل سریالهای دهه شصت کُنده. اما ریزه‌کاری‌های بامزه خودش رو داره. و مهمتر این که زیربنای داستان محکمه، که فیلم شاخ گاو نشونه این استحکامه. 
        

          هرچند که فیلم خواهران غریب از این کتاب جذاب‌تر از آب در اومده، ولی در هر صورت از اریش کستنر نمی‌شه غافل شد. یه فیلم هم کیانوش عیاری از این کتاب اقتباس کرده که اصلا به پای خواهران غریب نمی‌رسه، ولی از لحاظ ایرانیزه شدن داستان فرنگی جالبه. 
        

          محمود فرجامی قبل از صعود به قله بلاگری چنین ترجمه‌های درخشانی تولید می‌کرد.  فکر کن چنین کتابی به‌عنوان کتاب علوم مدارس تدریس شه. حاضرم اون موقع دوباره به مدرسه برگردم...  خب راستش تحت هیچ شرایطی حاضر نیستم دیگه به مدرسه برگردم، اما دست‌کم برای نسلهای بعد چنین روشهای تدریس شیرین و شوخ و شنگی رو آرزو می‌کنم (صد البته با معلمهای متناسب با این دست کتابها). 
        

          زاویه دید نویسنده‌های جستارهای کتاب خیلی متنوعه. چند تایی زیادی رمانتیکن. بیش از حد روی جنبه ذهنی مکان تاکید دارن؛ که به‌نظرم جالب نیست و مصداق افتادن از اونورِ بامِ مدرنیسمه. در عوض چند جستار به‌درستی روی عینی-ذهنی بودنِ مکان مانور دادن. از جمله جستار آخر یا جستار نویسنده سوری. جستار اول حالت پژوهشی داره که خیلی جالب بود.
        

          جایزه کارنامه کلاس نمیدونم چندم ابتداییم از طرف مدرسه!  الان هم که  یاد آخرش میفتم بغضم میگیره.  با قلمی سحرآمیز نوشته شده و کلمات از بیان حس عجیبم بهش عاجزه.  نوستالژی،  غم،  عروسک سخنگو (تو با عروسکت حرف نمیزدی؟)،  طنز تلخ،  امید و ناامیدی،  همه اینها و کلی حس عجیب دیگه.  همه‌ش با هم اسمش چیه؟ 
        

          کاری به نقد کتاب و اینا ندارم.  الان سوالم اینه که چطور دن کامیلو میانگین ۳ستاره گرفته؟(از دو نفر) ترجیح میدم به اون حالت فکر نکنم که یه نفر ۵ ستاره داده،  چون در اون صورت...  نه حتی نمیتونم بهش فکر کنم.  شاید اشتباه دستش خورده. پیش میاد. 
        

          شخصیت شیمپالو یه جورایی شبیه دون‌دونه، تو برنامه عروسکی الستون و ولستون (اگه دهه شصتی نیستی این جمله رو فراموش کن). البته خیلی کَل و کثیف‌تره و عجیب دوست‌داشتنی‌.
        

          درباره بعضی کتابا نباید زیاد نوشت و حرف زد. کلمات حس و حال آدم رو بیان نمی کنن و خرابش می‌کنن.  اون حس و حال چیه دقیقا؟ نمی دونم، فقط میدونم اصفهان زیبا با آدمهای این کتاب برام زیباتر از قبل شده. 
        

          عنوان "چنین کنند اساطیر"  بیشتر حق مطلب رو درباره این کتاب ادا می‌کنه. 
        

          فرقش با شش جلد قبلی مانولیتو اینه که مجموعه داستان نیست و رمانه.  به قول سهراب:  روی زیبا دو برابر شده است. 
        

          شهرزاد قصه‌گو به سفر رفته و این کتاب رو برامون سوغات آورده. 
به اندازه عنوانش، خیال‌انگیز و رویایی. 
        

          خوندن این کتاب، بدون پیش‌زمینه و شناخت از تفکرات والتر بنیامین، کمی گیج‌کننده‌ست. به نظرم بهتره از آخر بخونیدش. یعنی اول مقاله سوزان سانتاگ رو درباره بنیامین بخونید. البته شاید شما هم مثل نویسنده اهل «گم شدن» باشید؛ که دراین‌صورت این کتاب برای شماست؛ از هرجا که خواستید شروع به خوندن کنید و از گم شدن در خیابانی یک‌طرفه لذت ببرید. 
        

          با شنیدن اسم وال و نهنگ، معمولا به یاد حضرت یونس می افتیم؛  ولی بعد از خوندن این کتاب، بیشتر یاد حضرت ایوب زنده می شه! 

        

          اسپویل که نمی‌شه گفت، ولی خب. 
اگه این ایده‌ی خلاقانه‌ی خاله‌ریزه‌ای، به جمع‌بندیِ خانم‌معلمی نمی‌رسید، راضی‌تر بودم. البته قبول دارم که مشکل خودمه و می‌بایست کتاب متناسب رده سنی خودم انتخاب می‌کردم. 
در عوض ضمیمه کتاب خیلی جالب و بامزه بود و مشخصا با [تقریبا] تک تک جملاتِ «نامه انتشارات» بلند بلند خندیدم. 
        

          اولش که موضوع کتاب رو فهمیدم، ناراحت شدم و فکر کردم گلادیاتوربازی خنده نداره و بازم قراره گنجشک رو رنگ کنن و جای قناری به خوردمون بدن. که در ادامه متوجه شدم گلادیاتوربازی هم خنده داره. البته خنده‌ای از جنس «مرگِ خنده» یا «دردِ خنده» ؛  اصطلاحی که ما گیلک‌ها به کار می‌بریم برای خنده در شرایط ناگوار. 
        

          ارزش سالها انتظار برای تجدید جاپ رو داشت.  سرآمدِ ژانر محبوب «آموزشی-کمدی». چقدر هم که کمدی به تاریخ میاد. 
        

          اگه با نیت «کسب اطلاعات خاله زنکی از جامعه روشنفکری ایران» سراغ این کتاب برید، حسابی ضایع خواهید شد (برای نیت فوق به کتابِ نوشتن با دوربین مراجعه بفرمایید). در عوض حسابی از بینش عمیق و سواد همه جانبه‌ی مترجم محبوب متحیر می‌شین. بعضی بخش‌ها، مخصوصا مبحث هنر نائیف، طوریه که آدم دوست داره به جای مصاحبه‌کننده بشینه و با استاد درباره‌ش بحث کنه و یاد بگیره (آرزو بر جوانان و میانسالان عیب نیست). 
و این‌که با خوندن این مصاحبه،  یک بار دیگه به خودم ثابت شد که هیچ آدم خیلی باهوشی نیست که از قریحه طنز بی‌بهره باشه. 
        

          چند تا ویژگی داشت که هر یکیشون اگه تو کتابی باشه، بالقوه برام جذابه: 
۱-ماجراجویی
۲-کاراکتر نقاش
۳-شغلی که تا قبل از این عمرا حدس می‌زدم که وجود داشته باشه! 
۴-رئالیسم جادویی
        

          خب می‌شه گفت کتاب عجیبی بود.  به وضوح  با الهام از مزرعه حیوانات بود.  اما در عین حال، یک جورایی به سرراستیِ اون کتاب نبود و پیچیدگیِ جالبی داشت. یک جوری پر سوراخ سُمبه بود، به معنای مثبتش. 
این نویسنده از نظر نژادی نیمه ایرانیه،  ولی طنزش کاملا روسی مدرن و بولگاکف‌واره.  طنزی که با ترجمه بی‌نظیر گلکار به کمال رسید.