یادداشت‌های مریم (68)

          کتاب همونیه که جلدش می‌گه، زندگی‌نگاره‌ی پسرک جان به‌دربرده از قتل عام ارمنیان. پسرک ١۵ ساله که همون نويسنده‌ی امروزه. نویسنده‌ای که شیفته‌ی جزئیاته. از قتل عام نجات پیدا می‌کنه و  پس از اون هر کاری می‌کنه تا زنده بمونه، کوچکترینش همراهی با دشمنانشه و بزرگترینش تظاهر به تغییر دین برای بیشتر زنده موندن. در میانه‌ی همه‌ی این آوارگی‌ها اما چشمش از دیدن زیبایی‌ها دور نمی‌مونه و هر بار که چشماش رو می‌بنده تا بخوابه بیشتر از رنجی که متحمل می‌شه از طبیعت و زیبایی‌های اون لحظه می‌گه. پسرکی که هرچقدر هم سختی بکشه باز در آستانه‌ی بلوغه و این هیجان روی تمام خاطراتش سایه انداخته و همیشه پررنگ‌تر از حوادث تاریخی اطرافشه. گاهی چنان غرق عشقه که انگار نه انگار بزرگترین رنج‌های جهان رو تجربه می‌کنه. چنان در بحبوحه‌ی جنگی که تمام دنیا رو گرفته صدای آرام طبیعت رو می‌شنوه که غبطه می‌خوری به این اصالت زیست.
        

          داستان‌های راجع به مادربزرگ‌ها تو ذهن خیلی‌ها خیلی گرم و صمیمین. یادآور دوست داشتن و محبتن ولی مادربزرگ وبستر یک داستان گوتیک و سرده. مادربزرگی که راوی در چهارده سالگی دو ماه رو به خاطر جراحی‌ای که داشته کنارش می‌گذرونه و از اونجا وارد ماجراهای خانوادگی می‌شه. مادربزرگی که در حقیقت مادرِ مادربزرگ راویه. شخصیت خسیس و سردی که در نگاه اول عجیب‌ترین شخصیت یک خانواده به نظر میاد اما در طول داستان ما هر بار از زاویه دید کسی دیگر اعضای این خانواده رو می‌شناسیم و هر بار این خانواده بیشتر نفرین‌شده به نظر می‌رسه و گاهی مادربزرگ وبستر متعادل‌ترین شخصیت داستانه. تو طول داستان قرار نیست ماجرای پیچیده‌ای اتفاق بیفته یا اتفاق خاصی پیش بیاد که ما تا لحظه‌ی آخر کتاب منتظر روشن شدن تکلیفش باشیم؛ اما فصل آخر این کتاب یکی از بهترین پایان‌هاست. جوری که حین خوندنش تمام صداهای اطرافت قطع می‌شن و تو چند دقیقه‌ای میری تو همون فضا که داستان داره روایت می‌شه و همین باعث می‌شه تک‌تک شخصیت‌های این کتاب کوتاه از شخصیت‌های ماندگار ذهنت بشن. انگار که هزار صفحه همراهشون بودی.

فکر کنم این کتاب اولین کاریه که از بلک‌وود ترجمه شده و اگه تاریخچه‌ی زیست جنون‌آمیز این نویسنده رو بخونید دلیل کافی برای خوندن کتاب رو پیدا می‌کنید.
        

          کلماتی که شاید عاقبت به‌خیر شوند. 
        

          فکر کنم با چیزایی که شنیده بودم توقعم خیلی بیشتر بود از این کتاب ولی خب سرگرم‌کننده بود. 
        

          لافکادیو از اولین کتاب‌های نوجوونی منه و هر بار اسمش رو ببینم می‌رم دوباره ورق می‌زنمش🫠
        

          از ضعیف‌ترین کارهایی که امسال خوندم. 
        

          چیز جدیدی نداشت و لحن جالبی داشت. بیشتر از این چیزی برای گفتن ندارم :)) 
        

          عشقی که در زندگی ماست آیا قراره تغییری ایجاد کنه؟ این تغییر در حین حضورشه یا سال‌ها پس از نبودنش؟
اول کتاب گفته این داستان زن و مردیه که عاشق هم می‌شن و زن می‌میره و هرچه در این میان هست ادبیاته. همین کافی نیست برای خوندنش؟
داستان دوم هم داستان مردیه که سیگار می‌کشه(می‌کشید، نمی‌کشید، می‌کشید، نمی‌کشید، تونست ترک کنه؟) اگه قرار بود ترکش کنه چرا از اول وجود داشت و.... 
        

          در یک کلمه شاهکار بود. 
        

          مرز اخلاق کجاست؟
خود نویسنده  و شخصیت حرفه‌ایش مهم‌تره یا  شخصیتش به عنوان شهروند آزاد جهان؟
مسئولیت خواننده چیه؟
نویسنده از چیزی که می‌نویسه جداست؟ اصلا بدون نوشته‌هاش کجای هستی قرار می‌گیره؟
ما در چه جهتی باید به اخلاق نگاه کنیم؟ 
        

          زندگی بدون پروست رو چطوری تاب بیارم از این به بعد🥲
        

          نوشته‌های شاعرانه‌ی بوبن در هر حالی من رو دوباره به زندگی وصل می‌کنن. این بار با این نامه که به پی‌یر سولاژ نوشته بود و به دل نقاشی‌ها و کلمات رفته بود، یک ساعتی واقعیت زندگی برام تحمل‌پذیر شد. 
        

          فکر کنم اگر ملکوت رو دوست داشته باشید اسم کتاب جذبتون کنه که بخونید (مثل من). داستانی که از نوشته‌ی نیمه‌تمام و کاراکترهای ملکوت بهرام صادقی الهام گرفته و به نظر میاد نویسنده تو سرش داره با بهرام صادقی زندگی می‌کنه. داستان پتانسیل خوبی داشت ولی به نظرم شکست خورده بود در اجرای ایده‌هاش. اما خوندنش خالی از لطف نبود. 
        

          این جلد شبیه یه چرخ‌وفلک برای احساسات بود که کلی بالا پایین رفت و بالاخره ایستاد و تموم شد🥲
        

          خوندن نوشته‌های پتی اسمیت برای من یک‌جور راحتی به همراه داره که وقتایی که در دنیای اطرافم چیزی برای دیدن پیدا نمی‌کنم می‌رم سراغش. شاعرانگیش در دیدن هرچیزی حتی یک صندلی الهام‌بخشه. از هیچ می‌نویسه ولی هیچ رو اونقدر زیبا می‌نویسه که برای زیباییش می‌خونم. 
        

          
کتاب‌هایی که راجع به جنگ و اتفاقات اطرافشه اونقدر زیادن که هر بار یکیشونو می‌خونی فکر می‌کنی دیگه همه‌ی جنبه‌های جنگ رو شناختی و چیزی باقی نمونده که ازش بدونی. اما جنگ مثل زندگی عادی تک‌‌تک ابعاد زندگی رو چنان دربرمی‌گیره که مطمئنم همیشه چیز جدیدی برای خوندن هست. (از پارادوکس‌های ادبیات همینه که زیباترین آثار از دل زشتی‌ها بیرون میان و ما برای از بین نرفتن انسانیت نیاز داریم این زشتی‌ها باشن تا ازشون بترسیم و انسان بمونیم ولی تا وقتی این زشتی‌ها هم هستن انسانیت اصلا معنایی داره؟)
این کتاب ماجرای چندتا بچه است تو دل جنگ جهانی دوم و ژاپن. بچه‌ها بی‌گناه‌ترین انسان‌هایی که از جنگ آسیب می‌بینن. اما این بچه‌ها خیلی هم بی‌گناه نیستن. بچه‌های دردسرسازین که تو دارالتادیب بودن و انقدر کارهای خطرناک کردن که از خانواده رانده شدن تا شاید اصلاح بشن. وسطای جنگ و بیماری‌های واگیردار وقتی خانواده‌هاشون همچنان نمی‌خوان بچه‌هاشونو به آغوش بگیرن، اونا آواره‌ی روستاها می‌شن تا بالاخره به جایی انتقال پیدا کنن. بچه‌هایی از قبل طرد‌شده که حالا با این طرد باید جور دیگه‌ای مواجه شن. بلاهایی که سر این بچه‌ها میاد اونقدر دردناکه که راستش آدم‌بزرگ‌ها از پسش برنمیان. اما فرق بچه‌ها و بزرگ‌تر‌ها اینجاست. برای بچه‌ها گذشته و آینده معنا نداره و در لحظه زندگی می‌کنن. در لحظه خوشحال می‌شن و در لحظه ناامید می‌شن. زندگی تو این روستا وقتی بزرگ‌تر‌ها رفتن معنای آزادی رو داره چون که لحظه‌ی اون‌ها به مجموع لحظات در حال گذر خارج از روستا وصل نیست.
از دید آدم‌بزرگ‌ها که به داستان نگاه کنی برات سواله که آیا جنگ و بیماری این خوی وحشی رو در ما ایجاد کرده یا جنگ و بیماری توجیهی شده برای این‌که چهره‌ی واقعی خودمون رو نشون بدیم؟ اصلا مرز انسان خوب و بد برای ما چجوری شکل می‌گیره و آیا بقا به تنهایی می‌تونه ما رو تا این حد جنایت‌کار کنه؟ اصلا اگه جنگ و بیماری و درد نبود چی؟ ما انسان‌های خوبی می‌موندیم چون هیچ سختی‌ای نداره یا بقا و قدرت‌طلبی در راحتی و آسایش ما رو به انسان‌های وحشی‌تری تبدیل می‌کرد؟ بچه‌ها میان که این زیست مایه‌ی تاسف ما رو ادامه بدن یا امیدین برای درست شدن همه‌چی؟ و اگر مایه‌ی امیدن چرا زندگی رو براشون تحمل‌ناپذیر می‌کنیم؟
یه جایی از کتاب نوشته بود سرباز به جای لباس شهوت‌انگیز جنگی که همه‌جوره یادآور هرزگی است، کت کارگری به تن داشت.
جنگ دقیقا همینه، آرزوهای به ظاهر خواستنی در لباسی زیبا که به محض وقوع زشتیش شما رو دچار تهوع می‌کنه.
        

          توقعم از این کتاب خیلی بیشتر بود ولی کتاب بدی نبود. یک راوی غیرقابل اعتماد که شاید بتونه شما رو قانع کنه آخرین بازمانده‌ی زمینه. جاهای مختلفی از کتاب ایده‌های درخشانی داره اما به اندازه دلخواه من بسط داده نشده. اما با وجود همه‌ی این‌ها داستان و خیال‌پردازی‌ها یا گفت‌وگوهای نویسنده اونقدر جذاب هست که دلتون بخواد کتاب رو زمین نذارید و تا آخرش پیش برید. 
        

          «جوانی بی‌حاصل
‏اسیر همه‌چیز 
من زندگی‌ام را
‏با حساسیتی فزون از حد
‏بر باد داده‌ام.»
        

          با هر خط و داستان این کتاب با خودم فکر می‌کردم زبان چقدر قابلیت داره که دور از چشم مونده. چقدر کلمه هست برای توصیف ملال سالهایی که در کنار دیگری گذروندی و حالا این ملال عشق رو به دل‌زدگی تبدیل کرده. تو بیشتر داستان‌ها رنج زن بودن و عشق درهم‌تنیده بود اما ماجرا اصلا این نبود. ماجرا برای من معنا دادن به ساده‌ترین و سخت‌ترین تجربه‌ها از طریق زبان بود. اینکه داستان و روایت می‌تونه فقط به دلیل شاعرانه بودنش وجود داشته باشه و نیاز نیست که یک زندگی غیرمحتمل‌ترین اتفاق ممکن رو از سر بگذرونه تا درخور تعریف باشه. نویسنده و هنرش باید همین باشه که یکی صحنه از یکی زندگی رو در چند صفحه به تصویر بکشه و تو محو کلماتش بشی و نیاز نباشه کسی رو درک یا قضاوت کنی.
در این آشفته‌بازار نبود داستان ایرانی از تک‌تک داستان‌ها و قلم نویسنده لذت بردم و دلم می‌خواد کلی داستان دیگه با این قلم بخونم. 
        

          به همین زودی شاید هم خیلی دیر این جلد هم تموم شد.